Բառարան
Բառարան
ՆՈՐ
Գրուածքներու Ժողովածոյ
Ժողովածոյ
Ուղղագրիչներ
Ուղղագրիչներ
Տառատեսակներ
Տառեր
Մեր մասին
Մենք
հայերէն
English
русский
français
Deutsch
Türkçe
Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
Հայերէն
Հայ
|
Հայ-Անգլերէն
Հայ-Անգ
|
Անգլերէն-Հայ
Անգ-Հայ
|
Հայ-Ֆրանսերէն
Հայ-Ֆրա
|
Ֆրանսերէն-Հայ
Ֆրա-Հայ
Բառարան
ՉԱՓ
գոյական
1.
չափումի
միաւոր
.
2.
իրերու
որոշ
քանակ
,
զոր
կ՚ընդունին
եւ
կը
գործածեն
իբրեւ
որոշ
միաւոր
.
3.
որեւէ
աման
՝
անօթ
եւ
այլն
,
ընդեղէնի
՝
հեղուկի
եւ
այլն
չափի
միաւոր
.
օրինակ
՝
‣
տասը
շիշ
.
4.
նիւթի
քանակը
,
որ
կը
տեղաւորուի
՝
կը
պարունակուի
տուեալ
չափման
միաւորին
մէջ
.
օրինակ
՝
‣
երկու
պնակ
կերակուր
.
5.
որեւէ
նշան
՝
թիւ
՝
թուղթի
կտրօն
եւ
այլն
,
որով
կ՚որոշուի
՝
ցոյց
կը
տրուի
բանի
մը
մեծութիւնը
՝
ծաւալը
.
չափը
ցոյց
տուող
նշան
.
6.
մարմնի
կամ
անոր
մէկ
մասին
մեծութիւնը
՝
ծաւալը
,
զոր
կը
չափեն
հագուստ-կապուստի
համար
.
7.
համեմատուող
առարկաներու
ծաւալային
՝
տարածական
եւ
այլն
համապատասխանութիւն
.
8.
ոտանաւորի
մէջ
՝
մէկ
տողի
մէջ
եղող
՝
գտնուող
ոտքերու
եւ
վանկերու
քանակը
.
9.
երաժշտութեան
մէջ
՝
արագութեան
աստիճանը
,
որով
պէտք
է
երգուի
կամ
նուագուի
տուեալ
եղանակը
.
10.
երաժշտութեան
մէջ
՝
ամէն
ձայնանիշի
տեւողութիւնը
,
որ
կ՚արտայայտուի
առանձին
նշաններով
,
կամ
ձայնանիշի
տարբեր
ձեւերով
.
11.
բարոյական
կամ
մտաւորական
արժէքը
որոշելու
միջոց
.
12.
սահման
,
եզր
.
օրինակ
՝
‣
ազնուութիւնն
ալ
չափ
մը
ունի
.
13.
աստիճան
՝
դրութիւն
՝
չափանիշ
(
գնահատումի
՝
որակման
).
14.
որեւէ
բանի
ազդեցութեան
ոյժ
.
մեծութիւն
,
արժէք
,
կշիռ
.
մակբայ
15.
(
Գրաբար
)
կարգ
,
կանոն
.
մակբայ
ածական
16.
մօտ
,
շուրջ
,
մօտաւորապէս
.
ածական
17.
չափաւոր
.
18.
մեծութեամբ
,
ծաւալով
.
19.
հաւասար
,
համեմատ
,
համապատասխան
:
20.
կառավարել
,
գլխաւորել
,
ղեկավարել
:
Տեսակներ
—
Գիծի
՝
գծաչափ
:
—
Գիրկի
՝
գրկաչափ
։
—
Դեղի
՝
դեղաչափ
(
Ֆրանսերէն
dose
)։
—
Երաժշտական
՝
ամանակ
:
—
Երկարութեան
՝
արշըն
,
կանգուն
,
մեթր
,
ոտք
,
վերստ
,
փարսախ
։
—
Խոնաւութեան
՝
խռնաւաչափ
(
Ֆրանսերէն
hydromètre
)։
—
Ծանրութեան
՝
բաունտ
,
լիդր
,
պաթման
,
քիլօ
,
քիլօկրամ
:
—
Կեանքի
՝
կենսաչափ
(
Ֆրանսերէն
biomèter
)։
—
Կէտի
՝
կիտաչափ
:
—
Հասակի
՝
հասակաչափ
(
Ֆրանսերէն
longimètre
)։
—
Հաւասար
՝
համաչափ
:
—
Հեղուկներու
՝
շոգիներու
՝
կազերու
ճնչումը
չափելու
մասնայատուկ
գործիք
՝
անգայտաչափ
(
Ֆրանսերէն
manomètre
)։
—
Ճաշի
՝
ճաշաչափ
։
—
Մազի
՝
մազաչափ
:
—
Մատի
՝
մատնաչափ
:
Բթամատի
եւ
ճկոյթի
միջեւ
՝
թիզ
։
Բթամատի
եւ
ցուցամատի
միջեւ
՝
քիլ
,
քլաչափ
,
ուղուկ
,
ուղկաչափ
:
—
Մարդու
հասակի
չափով
՝
մարդահասակ
:
—
Նուագի
՝
քերթուածի
՝
մարզանքի
՝
կշռոյթ
։
—
Հողի
՝
շողաչափ
:
—
Ոտք
փոխելու
՝
քայլ
,
քայլ
,
քայլաչափ
:
—
Ոտքի
՝
ոտք
,
ոտնաչափ
:
—
Ջերմութեան
՝
ջերմաչափ
:
—
Ջուրի
՝
ջրաչափ
:
—
Տակառի
՝
տակառաչափ
։
—
Տաղաչափութեան
՝
ոտքերու թիւ
։
Բաղադրեալ Բայեր
Իր չափով չափել
ներգործական
բայ
1.
իրեն
հետ
համեմատել
,
ինքզինք
իբրեւ
չափանիշ
ընդունիլ
.
2.
իր
հասկցած
ձեւով
կշռադատել
:
Չափ առնել
ներգործական
բայ
1.
որեւէ
բան
պատրաստելու
համար
՝
առարկային
մեծութիւնը
՝
ծաւալը
ճշդել
.
2.
փորձով
գիտնալ
՝
իմանալ
անձի
մը
՝
բանի
մը
ուժը
՝
զօրութիւնը
՝
կարողութիւնը
:
Չափ դնել
ներգործական
բայ
1.
չափաւորել
,
զսպել
.
2.
ձին
արշաւասոյր
վազցնել
(
ուրիշ
ձիու
հետ
համեմատելու
համար
)։
Չափ զարնել
ներգործական
բայ
Տե՛ս
Չափ տալ
:
Չափ ընել
ներգործական
բայ
Տե՛ս
Չափ առնել
:
Չափ տալ
ներգործական
բայ
երգելու
՝
նուագելու
ատեն
ձեռքի
շարժումներով
կամ
ոտքի
բախումներով
արագութիւնը
ցոյց
տալ
.
Չափը անցընել
ներգործական
բայ
ընդունուած
սահմանէն
դուրս
գալ
,
ծայրայեղութեան
երթալ
։
Չափը առնել
ներգործական
բայ
Տե՛ս
Չափ առնել
:
Չափը գիտնալ
,
չափը ճանչնալ
ներգործական
բայ
1.
իր
դիրքին
եւ
աստիճանին
գիտակցելով
՝
ինքզինք
ըստ
այնմ
պահել
.
2.
իր
կարողութեան
՝
ուժին
եւ
այլնի
սահմանը
գիտնալ
.
օրինակ
՝
‣
ես
խմիչքիս
չափը
գիտեմ
:
Չափը տալ
ներգործական
բայ
1.
չափը
փոխանցել
.
2.
մէկը
կարգի
հրաւիրել
.
3.
մէկը
պատժել
.
4.
յանդիմանել
։
Դարձուածքներ
Աչքի չափ
աչքի
նայուածքով
՝
տեղի
մը
հեռաւորութիւնը
,
առարկայի
մը
մեծութիւնը
՝
ծանրութիւնը
եւ
այլն
մօտաւորապէս
որոշելու
կարողութիւն
:
Կարողութեան չափով
որքան
որ
իր
կարողութիւնը
կը
թոյլատրէ
.
իր
միջոցներուն
համաձայն
։
Հոգով՝ հոգիի չափ
ամբողջ
հոգիով
՝
սիրտով
:
Չափէ աւելի
,
չափէ դուրս
պէտք
եղածէն
՝
պահանջուածէն
աւելի
,
չափազանց
:
Չափը անցած
Տե՛ս
Չափէ աւելի
:
Չափը պակաս
սահմանուած
չափը
չունեցող
։
Չափը տեղը
սահմանուած
՝
ճշդորոշուած
չափը
ունեցող
։
Չափի զգացում
չափաւորութիւն
:
Չափով
1.
որոշ
քանակով
.
2.
փոքր
քանակութեամբ
,
քիչ
,
խնայելով
։
Յարակից Բառեր
—
Չափելու
միջոցներ
՝
չափաձող
,
չափաման
,
չափան
,
չափիչ
,
չափոց
։
Աղբիւր՝
Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան,
Հայոց լեզուի նոր բառարան
. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992):
էջ 1939
ՆՈՐ
(beta)
Նման բառեր
պատմամ
պատման
Գործածութիւն
փորձնական
2 մէջբերում
Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը
պաթման
†
չստուգուած
(2 մէջբերում)
Արդիւնքները տեսնելու համար, բռնել հեռախօսը հորիզոնական դիրքով կամ / եւ մասշտաբը (zoom-ը) նուազեցնել
Փնտռել «
պաթման
» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —
Բացատրական
(1992)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1976)
Արդի հայերենի բացատրական բառարան
(1969)
Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան
(1968)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1954)
Հայերէն աշխարհաբար լեզուի լիակատար բառարան
(1944)
Հայերէն բացատրական բառարան
(1910)
Նոր բառագիրք հայերէն լեզուի
Հոմանիշներու
(2009)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան
(1967)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան
(1938)
Բառարան գանձարան հայերէն լեզուի
Արեւմտահայերէնի
(2011)
Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան
(1991)
Արեւմտահայերենի բառարան
Նորաբանութիւններու
(2022)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Է պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Զ պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր արեւմտահայերէնի մէջ. Ա Գիրք
(2020)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Ե պրակ
(2018)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Դ պրակ
(2017)
Նոր բառեր. Գ պրակ
(2016)
Նոր բառեր. Բ պրակ
(2015)
Նոր բառեր. Ա պրակ
(2002)
Արդի հայերենի նորաբանությունների բառարան
(1996)
Նոր բառերի բացատրական բառարան
(1982)
Բառարան-տեղեկատու (Նոր բառեր և իմաստներ)
Յանգարան
(1976)
ՆՈՐ
Հայոց լեզվի հանգաբառարան
Բառակազմական
(2014)
Դպրոցական բառակազմական բառարան
Ստուգաբանական
(2010)
Հայերեն ստուգաբանական բառարան
(2010)
Հին հայերենի վերջածանցների ծագումը
- [Հայերեն ստուգաբանական բառարան]
(2004)
Հայերէն ստուգաբանական առձեռն բառարան
(1995)
Մեր արմատները նոր լոյսի տակ
(1926)
Հայերէն արմատական բառարան
Դարձուածաբանական եւ Բարբառային
(2013)
Ղարաբաղի բարբառի բառարան
(2011)
Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան
(2010)
Հայերեն շրջասությունների բառարան
(2001)
Հայոց լեզվի բարբառային բառարան
(1975)
Հայոց լեզվի դարձվածաբանական բառարան
(1970)
Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն
(1970)
Արեւելահայ ոճաբանութիւններ
- [Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն]
(1913)
Հայերէն գաւառական բառարան
(1912)
Հայոց բառ ու բան
(1903)
Բառգիրք Արարատեան բարբառի
(1902)
Թուրքերէնէ փոխառեալ բառերը Պօլսի հայ ժողովրդական լեզուին մէջ համեմատութեամբ Վանի, Ղարաբաղի եւ Նոր-Նախիջեւանի բարբառներուն
(1869)
Բառգիրք յաշխարհաբառէ ի գրաբառ
(1836)
Յաւելուած աշխարհիկ բառք անվկայք ի գրոց առ մեզ եղելոց
- [Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի]
Ուղղագրական
(2013)
Հայերենի ուղղագրական նոր բառարան
(2002)
Արդի հայերենի ուղղագրական-ձեւակազմական բառարան
(1973)
Հայերեն ուղղագրական-ուղղախոսական-տերմինաբանական բառարան
Գրաբարի
(2012)
Գրաբարի դարձուածաբանական բառարան
(2010)
Գրաբարի բառարան - Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր
(2007)
Նորայայտ բառեր գրաբարում
(2006)
Գրաբարի հոմանիշների բառարան
(2000)
Գրաբարի բառարան
(1944)
Ասացուածքներ հայերէն գրաբար լեզուով
- [Հայերէն բացատրական բառարան]
(1865)
Առձեռն բառարան հայկազնեան լեզուի
(1837)
Բառգիրք ի բարբառ հայ եւ իտալական
(1836)
Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի
Միջին Հայերէնի
(2009)
Միջին հայերենի բառարան
Վաղաշխարհաբարեան
(2014)
Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում
Օտար լեզուի
(2014)
Բառգրքույկ, Նոր եւ նորակազմ բառեր հայերենում
(2011)
Օտար բառերի բառարան
(1951)
Եւրոպական փոխառեալ բառեր հայերէնի մէջ
(1912)
Բացատրական բառգիրք - Օտարազգի բառերի եւ օտարագիր բառերի ու դարձւածքների
(1908)
Հանրամատչելի բառարան օտարազգի բառերի եւ գործածութեան մէջ մտած մտքերի ու դարձւածքների
Անուններու
(2010)
Հայոց ազգանունների բառարան
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ)
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Հեղինակներ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973)
ՆՈՐ
Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968)
Արական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968)
Իգական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942)
Հայոց անձնանունների բառարան
Տեղանուններու
(2011)
Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ
- [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986)
Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան
Բուսանուններու
(1981)
Բուսանունների հայերեն-լատիներեն-ռուսերեն-անգլերեն-ֆրանսերեն-գերմաներեն բառարան
(1895)
Հայբուսակ կամ Հայկական Բուսաբառութիւն
Մասնագիտական
(2015)
Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013)
ՆՈՐ
Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987)
Հայերենագիտական բառարան
(1979)
Տէրունի տօներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1979)
Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1975)
Լեզվաբանական բառարան
Յապաւումներու
(2021)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007)
Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996)
Հապավումներ
- [Նոր բառերի բացատրական բառարան]
Ձեւաբանութեան կարգաւորումներ
Արեւմտահայերէն
Արեւելահայերէն
Ցուցադրել ձեւաբանական վերլուծութիւն
Ցուցադրել ձեւաբանական զտիչները
Ցուցադրել գտնուած բառաձեւերը
Ցուցադրել գտնուած բառոյթները