Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
 Ձեւաբանութիւն

Գտնուած Բառոյթներ

 Բառարան
ուլ գոյական Այծի ձագ * ալոջ:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 367։


ՈՒԼ
գոյական
    1. այծեձագ, ալոջ, այծիկ։
    2. (միամեայ՝) ամիկ։


ՈՒԼ
գոյական վիզ, պարանոց, ճիտ։

Աղբիւր՝ Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): էջ 394
ՆՈՐ
ՈՒԼ (ու, կմ ոյ)
գոյական
    1. Այծի ձագ, արու կամ էգ։
‣ Երբ գառներն և ուլերը միասին են լինում՝ միշտ ուլերը առաջնորդի դեր են կատարում. գառները միշտ հետեւում են նրանց։
‣ Ուլը գառից աւելի ճարպիկ է և հասկացող։
‣ Ուլի միսը այնքան յարգի չէ, որքան գառանը։
‣ «Ուլն ելաւ ուռին ծառին» (շուտասելուկ)։
‣ «Գառն և ուլը քո վըճիտ Ջուրը մըտնեն միշտ արձակ»։

⨀հին նշանակութիւն 2. Այծեամների, եղնիկների ձագ։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 1740
ՆՈՐ
(beta)
⨀հին բառ 1. ՈՒԼՆ (լան, լունք)
գոյական
    1. Վիզ, պարանոց, շլինք։
✽հազուադէպ նշանակութիւն 2. Վզի ողը, ողները։
✽հազուադէպ նշանակութիւն 3. Երեխաների խաղալու վէգ։

Բաղադրեալ Բայեր
⨀հին բառ Զուլամբ երթալ
չէզոք բայ
    1. (Ձիու) գլխիվայր գլորվել։
✽հազուադէպ նշանակութիւն 2. Փոխաբերաբար Զեղխութեան մէջ թաւալվել։


⨀հին բառ 2. ՈՒԼՆ
գոյական Տե՛ս Ուլունք։

Դարձուածքներ
✽հազուադէպ բառ Ուլն սպիտակ
գոյական Անորոշ տեսակի քար՝ որից կրակ կարելի է հանել. (անստոյգ նշանակութիւն)։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 1741
ՆՈՐ
(beta)
ԱՅԾ,
ԱԾ,
ԷԾ,
ԻԾՈՒԿ
գոյական ստնաւոր եւ երկկճղակաւոր որոճացող էգ կենդանի:

Տեսակներ
— Անեղջիւը՝ քոլիկ.

— Արուն՝ ներ, քաղ, քօշ, նոխազ.

— Էգ ձագը՝ ուլ, ալոջ. Տե՛ս ԱՅԾԵՄՆԻԿ.

— Կրտածը՝ բզաք.

— Վայրին՝ այծքաղ, այծվայրի, քարայծ, ժեռայծ.

— Միամեայ՝ ամիկ.

— Մէկ տարեկան ուլ՝ քոռիկ.

— Երկու տարեկան՝ քոռիտ.

— Երեք տարեկան արու՝ քաղ:

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 69
ՆՈՐ
(beta)
ՁԱԳ
գոյական
    1. նոր ծնած թռչուն.

    2. պզտիկ թռչուն.

    3. նորածին կենդանիի ընդհանուր անուն։

Կը նախընտրենք որ ձագ, ձագուկ եզրերը գործածուին կենդանիներու եւ ո՛չ թէ մարդու զաւակներուն համար։ Հետեւաբար՝ աներձագի փոխարէն թելադրելի է աներորդի գործածել։

Տեսակներ
— Աղաւնիի՝ դոխ, աղաւնեակ:

— Աղաւնիի (որձ)՝ վարուժնակ:

— Այծեամի՝ այծեմնիկ։

— Այծի՝ ուլ։

— Այծի (էգ)՝ ալոջ։

— Այծի (միամեայ)՝ ամիկ:

— Առիւծի, վագրի՝ կորիւն։

— Արծիւի՝ արծուաձագ:

— Արջի՝ թոժիւն, քոթոթ։

— Աւանակի՝ քուռակ:

— Բազէի՝ գաւազ, պիլիկ։

— Բորենիի՝ կոռնակ:

— Գոմէշի՝ գխատակ, պլԷճ, գոմշուկ։

— Գորտի՝ շերեփիկ, շերեփուկ, կրօր, գտէլ։

— Եղնիկի՝ եղնորթ:

— Իժի՝ իժակորիւն:

— Իշու, աւանակի՝ քուռակ։

— Լորի՝ լորամարգի։

— Խոզի, կինճի՝ խոճկոր, գոճի։

— Կատուի՝ փիսիկ:

— Կովի՝ հորթուկ, հորթ:

— Հաւի՝ վառեակ:

— Հաւի (նորածին)՝ ճուտ, մժուժ:

— Հաւի (պարարտ)՝ շլփօն:

— Ձիու՝ մտրուկ, ձիաքուռակ։

— Ճանճի՝ մուն։

— Միսի ճանճի՝ ծետուկ:

— Մուկի՝ մկնիկ։

— Շան, գայլի՝ լակոտ:

— Ոչխարի՝ բուծ, գառնուկ։

— Ոջիլի՝ մաթիլ, մնիկ, անիծ։

— Ուղտի՝ կոզռն, կոզռակ, ուղտաձագ։

— Փիղի՝ փղորդի։

— Օձի՝ օձակորիւն, իժակորիւն։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1324
ՆՈՐ
(beta)
ՈՒԼ
գոյական
    1. այծի ձագ. ալոջ, այծիկ.
    2. այծեամի՝ քարայծի՝ եղնիկի ձագ:

Տեսակներ
— 1 տարեկան՝ ամիկ։

— 1 տարեկան (որձ)՝ հաւուր:

— էգ՝ այծեձագ։

— Կարճ ավանդներով՝ պազտի, պազտիկ:

— Ճերմակ ականջներով՝ թանիկ:

— Որձ՝ ալոջ, քոռիկ։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1897
ՆՈՐ
(beta)
ՈՍԿՈՐ,
ՈՍԿՐ
գոյական
    1. ֆոսֆորային եւ կրային բաղադրութեամբ պինդ նիւթ. զանազան ձեւի եւ մեծութեամբ, նիւթ՝ որմէ կազմուած է մարդու եւ ողնայարաւոր այլ կենդանիներու կմախքին իւրաքանչիւր անջատ մասը.
    2. մահացածի աճիւնի մնացորդ՝ մասունք (յոգնակի կը գործածուի).
    3. ձուկի փուշ.
    4. որոշ կենդանիներու ժանիքը՝ ակռան՝ եղջիւրը եւ այլն, իբրեւ զանազան իրեր՝ զարդեր պատրաստելու նիւթ.
    5. (Փոխաբերական իմաստ) կաշառք, կրծօն.
    6. (Փոխաբերական իմաստ) բաժին, մաս, շահ, օգուտ.
    7. (Փոխաբերական իմաստ) նիհարութիւն, հիւանդութիւն.
    8. (Փոխաբերական իմաստ) աղքատութիւն, անօթութիւն։

Տեսակներ
— Այտին՝ այտոսկր, թուշոսկր, աշխոռ, լծոսկր։

— Աչքին ոսկորէ երկու փոսերը՝ ակնակապիճ, ակնաբուն:

— Առաջին ողնը, որուն վրայ կը կենայ գլուխը՝ ատլաս, իսկ վերջինը՝ կկու։

— Արջառի վէգ՝ կոռ:

— Բազուկի երկու ոսկորներ՝ բազկոսկր։ Մեծը՝ տիզոսկր, խալիկ, ծղոսկր (Ֆրանսերէն cubitus), իսկ փոքրը՝ ճաճանչ, ճաճանչոսկր, ծղոսկրիկ (Ֆրանսերէն radius)։

— Բերանի խոռոչի վերի ոսկրեայ կամարը՝ քիմք:

— Գագաթի՝ գագաթոսկր, ծղիկ, ծղիկոսկր:

— Գանկի՝ գանկոսկր։

— Գանկոսկրներու կցուած տեղը՝ գաղտուն:

— Գլուխի գունտուկլոր՝ գանկ կամ գանկոսկր:

— Դաստակի ոսկորներէն մէկը՝ կեռոսկր (Ֆրանսերէն crochu)։

— Դէմքի՝ դիմոսկր։

— Երախային գանկին կակուղ մասերը՝ գաղտնակ:

— Երանքի կամ ազդրէն մինչեւ ծունկերը երկարող ոսկորներ՝ բարձոսկր, ամիրուկ։

— Զիստի՝ զստոսկր (Ֆրանսերէն fémur): Երկար է եւ ամենէն զօրաւորը մարմնի ոսկորներուն։

— Թիկունքի՝ թիկնոսկր (omoplate)։

— Թուշի՝ թուշոսկր, այտոսկր։

— Ծոծրակէն մինչեւ յետոյքի ոսկորներու շարքը՝ ողնայար, ողնաշար, ողնասիւն։

— Ծոծրակի՝ ծոծրոսկր։

— Ծունկի՝ ծնկոսկր, կողոփոց, լիսեռն, լիսեռնիկ, ծունկի կափարիչ (Ֆրանսերէն rotule)։

— Կզակի կամ ծնօտի վերի եւ վարի ոսկորներ՝ կզկոսկր:

— Կողի՝ կողոսկր։

— Կոնքի՝ կոնքոսկր։

— Կուրծքի վանդակի (կրծքավանդակ) երկու կողմի 12ական ոսկորներ՝ լանջոսկր, վանդակորմ, թոքտուն, կրծոսկր:

— Կռնակի կամ թիկունքի՝ թիակ, բէճ, բէչ կամ բէջ, ուսագլուխ:

— Կրունկի՝ պճեղ կամ պճիղ, ուլն, ուլնոսկր, ճագ։

— Ճակատի՝ ճակատոսկր:

— Մատներու՝ կոճ, կոճիկ, ճան, մատնոսկր:

— Մարմնի ոսկորներուն ամբողջութիւնը՝ կմախք:

— Նախաբազուկի՝ ծղի, ծղիկ, ծղուկ, արմկոսկր:

— Ողնայարի իւրաքանչիւր ողն՝ լիսեռ:

— Ողնաշարի երկրորդ ոսկորը՝ վերէն սկսած՝ ոռնակ:

— Ողնաշարի մեծ ողն՝ աւագողն:

— Ողնաշարի վարի՝ յետոյքի միսերուն թաղուած ոսկորներու խումբ՝ պոչ կամ փէօչ:

— Ոտքի թաթի երկու կողմերու դուրս ցցուած ոսկորներ՝ վէգ, ճան, յոգի կամ յոյգ, լիցք։

— Ուսի՝ ուսոսկր, անրակ, թիակ (Ֆրանսերէն omoplate)։

— Պզտիկ՝ ոսկրիկ:

— Սեպաձեւ՝ սեպոսկր (Ֆրանսերէն sphénoïde)։

— Սեռային երկու գործարաններու միջեւ գտնուող երկու մեծ եւ երկու փոքր ոսկորներ՝ կոնք:

— Սրունքի մեծ ոսկոր՝ ոլոք (Ֆրանսերէն péroné), իսկ ընկերը՝ խռչակ, խոտուց:

— Ցայլքի՝ ցայլոսկր։

— Քիթի՝ քթոսկր։

— Քիթի վերնամասը կազմող՝ խոխոսկր, խոփ (Ֆրանսերէն vomer)։

— Քիմքի՝ քմոսկր:

— Քունքի՝ քունքոսկր։

Բաղադրեալ Բայեր
Ոսկոր կտրիլ
չէզոք բայ
    1. ոսկորի պէս ամրանալ. ոսկրանալ.
    2. չորնալ, փայտանալ։

Ոսկոր ուզել
ներգործական բայ կաշառք ուզել, կրծօն ուզել։

Ոսկոր ու կաշի դառնալ, ոսկոր ու կաշի մնալ
չէզոք բայ հալիլ - մաշիլ, շատ նիհարնալ։

Ոսկորները աղալ
ներգործական բայ սաստիկ ծեծել:

Ոսկորները հանգստանալ
չէզոք բայ մեռնիլ:

Ոսկորները մնալ
չէզոք բայ սաստիկ նիհարնալ:

Ոսկորները տեղը գալ
չէզոք բայ
    1. տեղահան ոսկորները իրենց տեղը դրուիլ.
    2. հանգստանալ.
    3. (Հեգն.) ծեծ ուտել եւ ապա խելօքնալ:

Դարձուածքներ
Մինչեւ ոսկորները՝ ծուծը հասնող ցուրտ
սաստիկ ցուրտ:

Միսը քեզի, ոսկորը ինծի
կ՚ըսէր ծնողքը վարպետին՝ ուսուցիչին, երբ իր որդին կը յանձնէր անոր խնամքին, անհրաժեշտ պարագային՝ ծեծելու, իրաւունք տալով անոր։

Ոսկոր կրծող
    1. շուն.
    2. (Փոխաբերական իմաստ) կաշառակեր.
    3. (Փոխաբերական իմաստ) աղքատ, մուրացկան:

Քեզի ոսկոր նետող չկայ
    1. քեզի խօսք՝ ակնարկութիւն ընող չկայ.
    2. (Հեգն.) շան պէս հաջելու պէտք չունիս:

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1862
ՆՈՐ
(beta)
ՈՒԼՆ
գոյական
    1. վիզ, պարանոց, շլինք, ճիտ, ուլնափող.
    2. վիզի ողնը (ողները).
    3. երեխաներու խաղալու ոսկոր՝ վէգ.
    4. ուլունք.
    5. վզնոց, մանեակ.
    6. տապեղուլունք:

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1898
ՆՈՐ
(beta)
 Գործածութիւն փորձնական 47 մէջբերում 

Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը

Գտնուած բառոյթներու գործածութիւնը

Փնտռել «ուլ» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —

Բացատրական

Հոմանիշներու

Արեւմտահայերէնի

Նորաբանութիւններու

Յանգարան

Բառակազմական

Ստուգաբանական

Դարձուածաբանական եւ Բարբառային

Ուղղագրական

Գրաբարի

Միջին Հայերէնի

Վաղաշխարհաբարեան

Օտար լեզուի

Անուններու

Տեղանուններու

Բուսանուններու

Մասնագիտական

Յապաւումներու

© 2025 Նայիրի. Հայերէն բառարանը կը պարունակէ 17,718 գլխաւոր բառ։
Կայքը ունի 144 բառարան եւ 3 գիրք։
Հայերէն
Նայիրի / Nayiri.com