Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
 Բառարան
մալուխ գոյական Արու ուղտ:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 281։


ՄԱԼՈՒԽ
գոյական պարան, կառան, հաստ չուան։

Աղբիւր՝ Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): էջ 318
ՆՈՐ
ՄԱԼՈՒԽ (լխոյ)
(ասուրերէն maxullānu, հաստ չուան)

գոյական
⨀հին նշանակութիւն 1. Հաստ չուան, կառան։

＋գաւառական նշանակութիւն 2. Մատի հաստութեամբ կարճ սրածայր փայտ, որ անց են կացնում՝ արօրը, սայլը կամ կամնը լծին կապող փոկի մէջ, որպէսզի կապը չքանդվի։

    3. Փայտեայ սրածայր գործիք, որով տրեխի ծակերն են ծակում։

    4. Մի մետր երկայնութեամբ և բազկի հաստութեամբ փայտ, որ մի հատ հաստատվում է ոստայնի վերեւը և մի հատ ներքեւը, որոնց վրայ բաց են անում հինածը. մալըղ։

    5. Տափակ, մի ծայրը սրած փայտ, որով գետնի միջից հանում են բողկ, բանջար ևն։

    6. Սուր փայտ, որ պարկի բերանն անց կացնելով բարձում են գրաստի վրայ։

Համեմատել Սեխ (2)։

(Մալուխ՚ի «ուղտ» նշանակութիւնը թիւրիմացութեան արդիւնք է)։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 1383
ՆՈՐ
(beta)
ՄԱԼԽ,
ՄԱԼՈՒԽ
գոյական
    1. հաստ չուան, կանեփէ պարան.
    2. լուծն ու արօրը միացնող սրածայր փայտ.
    3. տրեխի ծակեր բանալու փայտէ գործիք.
    4. ոստայնանկի ոստայնին երկու փայտերը.
    5. ուղտ։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1391
ՆՈՐ
(beta)
ՈՒՂՏ
գոյական
    1. ստնաւոր, որոճացող, երկայնավիզ, սապատաւոր (մէկ կամ երկու), սակաւապէտ չորքոտանի մը. շառաւն.
    2. (Փոխաբերական իմաստ) շատ ոխակալ՝ քինախնդիր՝ յիշաչար մարդ։

Տեսակներ
— Աբուն՝ մալուխ:

— Երկու սապատով՝ երկկուտկէն կամ բակտրիական ուղտ։

— Էգը՝ շառաւն:

— Ինձ՝ ընձուղտ։

— Խումբ՝ կարաւան, ուղտախումբ, ուխտերամակ:

— Կարաւանը առաջնորդող՝ նառ:

— Ձագը՝ կոզռն, կոզռնեկ, կոզռակ, ուղտաձագ:

— Մազը՝ ստեւ:

— Միակուզ (արագընթաց)՝ աբաբ ուղտ։

— Մորթ՝ բուրդ՝ ուղտենի:

Բաղադրեալ Բայեր
Լուն ուղտ շինել ուղտի չափ մեծցնել
ներգործական բայ չնչին՝ աննշան բանին մեծ կարեւորութիւն տալ. ուռեցնել։

Ուղտը պոչէն վերցնել
ներգործական բայ դիւրին բանը դժուարացնել։

Ուղտի նման ոխ պահել
ներգործական բայ ոխը միտքէն չհանել:

Դարձուածքներ
Շրջաբանութիւն
անապատի նաւ:

Ուղտը ձեր դուռին ալ ծունկի գայ
դուն ալ այս օրին հասնիս, տառոսը քեզի (բարեմաղթութիւն):

Ուղտի ականջին մէջ քնացած
առօրեայ անցուդարձէն անտեղեակ։

Ուղտի պոչ
ո՛չ երկնցող, ո՛չ կարճցող. անփոփոխ:

Ուղտին ըսին ինչո՞ւ. վիզդ (կամ սապատդ) ծուռ է։ Ըսաւ. ի՞նչու ուղիղ է, որ վիզս (կամ սապատս) ալ ուղիղ ըլլայ
ան ո՛չ թէ պակասութիւն մը ունի, այլ ամբողջապէս պակասաւոր է։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1910
ՆՈՐ
(beta)
ՉՈՒԱՆ
գոյական
    1. կանեփի՝ բամպակի՝ մազի եւ այլն թելերէ կամ կակուղ եւ դիւրաթեք նիւթերէ ոլորուած կամ հիւսուած լար. ճոպան, թոկ, պարան, կապ.
    2. գուլպայի թել.
    3. գոգնոցի կապ, գօտի.
    4. (Գրաբար) հող չափելու երկայնութեան չափ.

ածական
    5. (Ծածկաբանական) երկայն։

Տեսակներ
— Առագաստի եզերքը կարուած՝ եզրալար:

— Առագաստները ամփոփելու, առագաստները հաւաքելու՝ հանգրէճ:

— Բարակ՝ առատուկ, կապ, լար, առասան:

— Լաթ չորցնելու՝ ներ, ձգանք:

— Խոտի՝ ճով։

— Կախելու՝ խեղդելու՝ խեղդ, խեղդան, խեղդալար:

— Հաստ՝ մալուխ:

— Հաստ դերձանէ (բարակ)՝ թոկ:

— Ձիու՝ պախուրց:

— Նաւ կապելու՝ կառան:

— Շան՝ խառան, տոռն:

— Ուղտի՝ պարուսան։

— Պրտուէ (բոյս)՝ կեմ։

— Սայլի բեռը կապելու՝ ապաւանդակ, փաշ:

— Սէզէ՝ մազէ՝ սիրայ:

— Վրանի՝ ապարում:

— Քթանի կտորէ՝ քթեթ։

Բաղադրեալ Բայեր
Երկայն չուան ընել
ներգործական բայ խօսքը երկարել, շատ խօսիլ։

Ուրիշին չուանով կարելի չէ մտնել
ներգործական բայ պէտք չէ ուրիշին վստահիլ: Այլ ձեւ մըն է՝ Ամէն մարդու չուանով կարելի չէ հոր մտնել (չեն մտներ):

Դարձուածքներ
Եօթը չուանով չի կապուիր
կատաղի խենթ է, կարելի չէ զսպել։

Կորսուած չուանը երկայն կ՚ըլլայ
կորսուած բան մը մեծարժէք կ՚ըլլայ (ենթակային կողմէ կը մեծցուի)։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1951
ՆՈՐ
(beta)
ՊԱՐԱՆ
գոյական
    1. ամուր թելէ՝ կանեփէ՝ երկաթէ՝ պղինձէ եւ այլն հիւսուած առասան. ճոպան, թոկ, լար, չուան.
    2. կաշիէ փոկ.
    3. ծայրին օղակ ունեցող պարան, զոր կ՚արձակեն թշնամիին կամ որսին վրայ.
    4. (Գրաբար) հողատարածութիւն չափելու երկարութեան միաւոր։

Տեսակներ
— Բարակ՝ քուղ։

— Խեղդելու՝ կախելու՝ խեղդ, խեղդան, խեղդալար:

— Խոտէ՝ կեմ, ճով։

— Հաստ՝ մալուխ։

— Մազէ՝ սէզէ՝ սիրայ, պարուսան։

— Նաւ կապելու՝ կառան։

— Ուղտի՝ պարուսան:

— Վրանի՝ առագաստի՝ ապարում:

Դարձուածքներ
Անոր պարանով կարելի չէ հոր իջնել
անվստահելի է։

Կտրած պարանը երկար կ՚ըլլայ
անհրաժեշտը ըրած էր, սակայն գործը ձախողեցաւ։

Պարան չեմ տար, որ խեղդուի՝ ո՛չ մէկ բանի արժանի է
նոյնիսկ խեղդուելու պարանն ալ ափսոս է:

Պարանը վիզը ձգել, պարանը վիզը անցընել
ներգործական բայ
    1. խեղդել.
    2. խեղդուիլ.
    3. շունչ առնել չտալ, չարչարել, նեղել։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 2015
ՆՈՐ
(beta)
 Գործածութիւն փորձնական 17 մէջբերում 

Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը

Փնտռել «մալուխ» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —

Բացատրական

Հոմանիշներու

Արեւմտահայերէնի

Նորաբանութիւններու

Յանգարան

Բառակազմական

Ստուգաբանական

Դարձուածաբանական եւ Բարբառային

Ուղղագրական

Գրաբարի

Միջին Հայերէնի

Վաղաշխարհաբարեան

Օտար լեզուի

Անուններու

Տեղանուններու

Բուսանուններու

Մասնագիտական

Յապաւումներու

© 2025 Նայիրի. Հայերէն բառարանը կը պարունակէ 17,718 գլխաւոր բառ։
Կայքը ունի 144 բառարան եւ 3 գիրք։
Հայերէն
Նայիրի / Nayiri.com