Հայերէն բառարան

Անվճար հայերէն ուղղագրիչ

Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա

Հայերէն Հայ | Հայ-Անգլերէն Հայ-Անգ | Անգլերէն-Հայ Անգ-Հայ | Հայ-Ֆրանսերէն Հայ-Ֆրա | Ֆրանսերէն-Հայ Ֆրա-Հայ

Բառարան

ՀԵՑՔ

գոյական
1. (փայտեայ շրջանակ անիւի՝) հեւան։
2. (երկաթեայ շրջանակ անիւի՝) դօղ։

Աղբիւր՝ Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): էջ 288

ՆՈՐ

ԱՆԻՒ (անուոյ կամ անուի, անուաց), անուի կամ անիւի

գոյական
1. Պարզ գործիք տափարակ և բոլորշի, որ իւր առանցքի շուրջը պտոյտ է գալիս և ծառայում է կառքեր, սայլեր, աւտոներ, վագոններ ևն շարժելու կամ այլ մեքենական աշխատանքների համար։

Անուի միջին մասը կազմում է գունդը (կունդ, ականոց), որ ծակ է. այս ծակի մէջ է մտնում՝ անուին ուղղահայեաց լիսեռի ծայրը։

Անուի շրջապատը կազմում է հեցը, որ բաղկացած է 6 կամ 8 կորացրած փայտերից, որոնք կոչվում են հեւանք։

Հեցը գունդի հետ միացած է շառաւիղներով կամ խոզերով։

Շատ անգամ անիւը լիքը՝ միապաղաղ է լինում, առանց շառաւիղների։

‣ Գիւղական հին սայլը երկու անիւ ունէր։
‣ Կառքը չորս անիւ ունի։
‣ Անիւը առեղից դուրս ընկաւ։
‣ Անուի հեցը կոտրվել է։

Առածներ

Որքան անիւը վատ է՝ այնքան աղմուկը շատ է

Անպէտք մարդիկ ամենից շատ հոգս են պատճառում։

⨀հին նշանակութիւն 2. Նմանութեամբ Արեգակի կամ լուսնի բոլորակութիւնը։

⨀հին նշանակութիւն 3. Բոլորակաձեւ խաղալիք։

✽հազուադէպ նշանակութիւն 4. Կանկառ բոյսի գնդաձեւ գլուխը։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 144

ՆՈՐ

(beta)

⨀հին բառ ՀԵՑ

գոյական Անուի շրջանակը, գօտին, որի վրայ ամրացրած են շառաւիղները։

Համեմատել Խեց (3)։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 1250

ՆՈՐ

(beta)

ԱՆԻՒ

գոյական
1. մեքենական բոլորակաձեւ եւ տափակ գործիք, որ իր շուրջը կը դառնայ լի կամ դատարկ շառաւիղով.
2. տղոց խաղալիք՝ փայտէ կամ երկաթէ շրջանակ։

Տեսակներ

— Բրուտի անիւ՝ դուրգն.

— մանելու՝ մանոց, ջարհակ կամ ջահրայ (Դանիէլ Վարուժան ջահրակ ձեւը գործածած է)։

Յարակից Բառեր

— Անիւի շրջապատն է հեց.

— 8 կամ 6 կտոր փայտերը՝ հեւանք.

— շառաւիղները՝ խոզք.

— առանցքը՝ լիսեռ, սռնակ, խոզք.

— կեդրոնը՝ ականոց, միջանիւ, կունտն կամ գունտ, ուրկէ կ՚անցնի երկաթէ շրջանակը կամ օղամանեակը։

Անիւը կը շարժէ կառքը՝ ինքնաշարժը, հեծելանիւը, շոգենաւը, շոգեկառքը։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 106

ՆՈՐ

(beta)

ՀԵՑ,
ԽԵՑ

գոյական անիւին փայտեայ շրջանակը:

ՆՈՐ

(beta)

ՇՐՋԱՆԱԿ