Բառարան
Բառարան
ՆՈՐ
Գրուածքներու Ժողովածոյ
Ժողովածոյ
Ուղղագրիչներ
Ուղղագրիչներ
Տառատեսակներ
Տառեր
Մեր մասին
Մենք
հայերէն
English
русский
français
Deutsch
Türkçe
Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
Հայերէն
Հայ
|
Հայ-Անգլերէն
Հայ-Անգ
|
Անգլերէն-Հայ
Անգ-Հայ
|
Հայ-Ֆրանսերէն
Հայ-Ֆրա
|
Ֆրանսերէն-Հայ
Ֆրա-Հայ
Բառարան
1.
ՀԱՅՐ
հօր
, (
հարբ
,
հարք
,
հարց
,
հարբք
կմ
+
հարանք
,
հարանց
),
հայրեր
,
երբեմն
հարք
գոյական
1.
Արական
սեռի
անձ
,
որ
որդի
ունի
,
արու
ծնող
.
+
հար
, +
հէր
, +
խէր
։
Հակառակը՝
Մայր
։
‣
Հայր
և
որդի
միասին
աշխատում էին
։
‣
Նրա
հայրն
ու
մայրը
դեռ
կենդանի
են
։
‣
Հայրս
արհեստաւոր
էր
։
‣
Հօրից
է մնացել
այդ
տունը
։
‣
Հօրով
մօրով
մնաս
(
օրհնէք
)։
2.
Նախահայր
,
նահապետ
։
‣
Մեր
ազգի
հայրն
է
Հայկ
նահապետը
ըստ
ժողովրդական
աւանդութեան
։
3.
յոգնակի
ձեւով
Նախնիք
,
պապեր
,
նախապապեր
եւն
։
‣
Մեր
հայրերից
այդպէս
ենք լսել
։
4.
Փոխաբերաբար
Սկզբնապատճառ
,
հեղինակ
։
‣
Այդ
բոլոր
չարիքների
հայրը
դու
եղար
։
‣
Հերոդոտոսը
պատմութեան
հայր
է կոչվում
։
‣
Հայ
պատմագրութեան
հայրն
է
Մովսէս Խորենացին
։
5.
Խնամող
,
վերահսկող
։
‣
Հայր
չունի
,
դո՛ւ
եղիր
նրան
հայր
։
6.
Նմանութեամբ
(
Կրօնական
)
Աստուած
,
իբրեւ
արարիչ
ամենքի
, (
գործ է ածվում
Երկնաւոր
,
Ամենակալ
եւն
բառերի
հետ
)։ (
Այս
նշանակութեամբ
գրվում է
գլխագրով
)։
7.
(
Կրօնական
)
Յարգական
մակդիր
հոգեւորականների
, (
փոխանակ
ասելու
տէր
կամ
պարոն
)։
‣
Հա՛յր
սարկաւագ
,
Հայր
Արսէն Այտնեան
,
Հայր
Ղեւոնդ Ալիշան
։
Ածանցական Բառեր
Եկեղեցու հայրեր
(
Եկեղեցական
)
Հոգեւոր
կոչման
անձեր
կամ
հեղինակներ
,
որոնց
գրուածքները
կամ
որոշումները
եկեղեցու
մէջ
վայելում
են
հեղինակութիւն
։
8.
Փոխաբերաբար
(
Տպարանական
)
Պողպատի
կտոր
,
որի
վրայ
բարձր
քանդակված
է
տառը
,
և
որից
ճնշման
միջոցով
ստանում
են
մայրը
(
8
)
կամ
մատրիցան
։
Տեսակներ
Խոստովանութեան հայր
գոյական
(
Եկեղեցական
)
Տե՛ս
Խոստովանահայր
։
Հոգեւոր հայր
կամ
լոկ
,
հայր
գոյական
1.
Նա
որ
մէկին
որդեգրել է
և
իբրեւ
հայր
պահում է
։
Համեմատել
Հոգէորդի
։
‣
Նա
իւր
հոգեւոր հօրը
իբրեւ
հարազատ
հօր
սիրում էր
։
2.
(
Կրօնական
)
Կրօնական
՝
բարոյական
կրթութիւն
տուող
,
կրթող
։
‣
Դուք
ոչ
միայն
մեր
ուսուցիչն
էք
,
այլ
և
հոգեւոր
հայրը
։
‣
Դուք
իմ
հոգեւոր
հայրն
էք
,
ձեր
առաջ
գաղտնիք
չունիմ
։
Հայր սուրբ
(
հայրսուրբի
,
հայրսուրբներ
)
գոյական
(
Կրօնական
)
Վարդապետի
տիտղոս
,
յարգական
անուն
։
‣
Հայր սուրբից
իրաւունք
ստացաւ
։
Սուրբ հայր
գոյական
(
Եկեղեցական
)
Հռոմի
պապի
տիտղոսը
։
Սրբազան հայր
գոյական
(
Եկեղեցական
)
Եպիսկոպոսի
տիտղոսը
։
Վեհափառ հայր
գոյական
(
Եկեղեցական
)
Կաթողիկոսի
տիտղոսը
։
Տէր հայր
գոյական
(
Եկեղեցական
)
Քահանայի
տիտղոս
։
Բաղադրեալ Բայեր
Հէրն անիծել
ներգործական
բայ
Սաստիկ
վնասել
։
‣
Ես
քո
հէրը կանիծեմ
,
դեռ
սպասի՛ր
։
Հօրը քաշել
չէզոք
բայ
Հօրից
ժառանգել
մի
յատկութիւն
,
ֆիզիկական
կամ
բարոյական
,
հօրը
նմանել
։
‣
Նա
հօրն է քաշել
,
եղբայրը
մօրը
։
‣
Ամեն
բանում
հօրն է քաշել
,
կարծես
հայրը
նորից
ջահելացած
լինի
։
Հօր քունը քնանալ
չէզոք
բայ
1.
Խոր
քնած
լինել
մեռածի
պէս
։
2.
Մեռնել
։
‣
Խօրս
քուն
քնիս
(
անէծք
)
։
Դարձուածքներ
Հէ՜րն անիծած
միջարկութիւն
Արհամարհանքի
և
բարկութեան
արտայայտութիւն
։
‣
Դու
չգիտես
,
նա
ի՛նչ
շունն
է
.
նրա
հէրն
անիծած
։
‣
Հէրդ
էլ
անիծած
,
ուր
ուզում ես
գնա՛
գանգատվիր
։
Հէ՜ր օրհնած
միջարկութիւն
Ա՜յ
մարդ
,
մարդ
աստծու
(
զարմանքի
և
անբաւականութեան
արտայայտութիւն
)։
‣
Այդքան
քեզ
լաւութիւն
է
անում
.
մի
անգամ
բերանդ
բա՛ց
,
ասա
շնորհակալ
եմ
,
հէր
օրհնած
։
‣
Ի՞նչ
ընկել
ես
կողքիդ
,
հէ՛ր
օրհնած
,
երեխան
ձեռքից
գնում
է
։
Թէկուզ հայրս պատանքն ուսին գայ
(
թէկուզ
հայրս
գերեզմանից
դուրս
գայ
և
պահանջէ
),
Ոչ
մի
դէպքում
,
անկարելի
է
,
բնաւ
։
Հօրս գերեզմանը վկայ
,
Հօրս գերեզմանով երդվում եմ
Անսուտ
՝
անդրժելի
երդման
բանաձեւ
։
Հօր գինը վրան է։
Շատ
թանկ
արժէ
։
‣
Լաւ
ապրանք
է
,
բայց
հօր
գինը
վրան
է
։
Հօր կողը
Մայրը
,
հօր
կողակիցը
։
‣
Քու
հօր
կողը
... (
հայհոյանք
)։
‣
Հօրս
կողին
ուշունց
տուեց
։
Հօրս կուշտը գնաս
Տե՛ս
Հօրս ցաւին գաս
։
Հօր որդի է
Լաւ
ընտանիքից
է
,
ազնիւ
ծնունդ
է
,
լաւ
տղայ
է
։
Ի՜նչ հօրս ցաւն է
Հեշտ
կամ
չնչին
բան
է
։
‣
Ի՞նչ
հօրս
ցաւն
է
այդ
,
որ
ամեն
օր
առնում
բերում
ես
։
Հօրս ցաւը
1.
Երկար
ու
տաղտկալի
բան
։
‣
Ժողով
չէր
,
հօրս
ցաւն
էր
,
հոգիս
դուրս
եկաւ
մինչեւ
վերջացաւ
։
2.
Անբուժելի
՝
մահաբեր
հիւանդութիւն
(
որից
հայրը
մեռել
է
)։
‣
Տեսա՞ր
հիւանդին
,
ի՞նչն
է
ցաւում
. ―
Հօրս
ցաւիցն
է
։
3.
Ցասման
բացագանչութիւն
,
անէծք
։
‣
Մա՛յրիկ
,
քաղցած
եմ
,
ի՞նչ
ուտեմ
. ―
Հօրս
ցաւը
(
կեր
)։
Էլ ի՛նչ հօրս ցաւն ասես
Ամեն
տեսակ
անախորժ
և
անարգ
(
մարդկանց
և
իրերի
մասին
)։
‣
Շուն
,
գայլ
,
կատու
,
էլ
ի՛նչ
հօրս
ցաւն
ասես
՝
ներս
են
մտնում
։
‣
Ոսկրացաւ
,
հարինք
,
թոքախտ
,
էլ
ի՛նչ
հօրս
ցաւն
ասես
որ
չունի
։
Հօրս ցաւին գաս
(
անէծք
)
,
Մեռնես
։
‣
Փչանա՜ս
,
հօրս ցաւին գաս
։
Հօրից որդի
մակբայ
Սերունդէ սերունդ
,
ժառանգաբար
։
Տե՛ս եւ
Հայրիկ
,
Աբբահայր
։
Աղբիւր՝
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
էջ 1187
ՆՈՐ
(beta)
1.
ՀԱՐ
1.
արմատ
Հարուլ
՚
ի
,
Հարկանել
՚
ի
,
Հարել
՚
ի
։
2.
գրաբար
ներգործական
եզակի
հրամայական
և
ներգործական
անցեալ
կատարեալ
եզակի
3
.
դէմք
Հարուլ
՚
ի
և
Հարկանել
՚
ի
։
+
գաւառական բառ
2.
ՀԱՐ
գոյական
1.
Խնոցին
հարելը
։
‣
Դեռ
հարը
պակաս
է
,
մի
քիչ
էլ
հարիր
։
2.
Համաճարակ
հարուած
,
հիւանդութիւն
։
‣
Տաւարի
մէջ
հար
է
ընկել
,
կոտորում
է
։
3.
Հարբուխ
։
Բաղադրեալ Բայեր
+
գաւառական բառ
Հար դնել
Հարկաւոր
քանակութեամբ
բոլոր
ջուրը
բաց թողնել
ոռոգվելիք
տեղի
վրայ
։
‣
Ջուրը
հար
դրի
եօնջի
վրայ
։
3.
+
գաւառական բառ
ՀԱՐ
,
+
գաւառական բառ
ՀԱՐԻ
մակբայ
Մինչեւ
,
ընչանք
։
‣
Հար
ե՞րբ
ասեմ
,
որ
սովորիս
։
‣
Հարի
եկար
նա
գնաց
։
Աղբիւր՝
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
էջ 1213
ՆՈՐ
(beta)
ՀԱՐ
գոյական
1.
արմատ
գրաբար
հարկանել
[=
զարնել
]
բայի
՝
որ
բարդութիւններու
վերջաւորութեան
կը
կցուի
զարնուած
՝
զարնող
իմաստով
.
օրինակ
՝
‣
զանգակահար
,
փողահար
,
գնդակահար
,
սարսափահար
,
խորշակահար
,
եւ
այլն
.
2.
արմատ
հարել
բայի
,
խնոցին
հարելը
.
3.
համաճարակ
հարուած
՝
հիւանդութիւն
.
4.
հարբուխ
:
Աղբիւր՝
Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան,
Հայոց լեզուի նոր բառարան
. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992):
էջ 1188
ՆՈՐ
(beta)
Նման բառեր
հաեր
հաէր
հայր
յար
Գործածութիւն
փորձնական
10 մէջբերում
Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը
հար
†
չստուգուած
(6 մէջբերում)
Հար
†
չստուգուած
(4 մէջբերում)
Արդիւնքները տեսնելու համար, բռնել հեռախօսը հորիզոնական դիրքով կամ / եւ մասշտաբը (zoom-ը) նուազեցնել
Փնտռել «
հար
» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —
Բացատրական
(1992)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1976)
Արդի հայերենի բացատրական բառարան
(1969)
Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան
(1968)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1954)
Հայերէն աշխարհաբար լեզուի լիակատար բառարան
(1944)
Հայերէն բացատրական բառարան
(1910)
Նոր բառագիրք հայերէն լեզուի
Հոմանիշներու
(2009)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան
(1967)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան
(1938)
Բառարան գանձարան հայերէն լեզուի
Արեւմտահայերէնի
(2011)
Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան
(1991)
Արեւմտահայերենի բառարան
Նորաբանութիւններու
(2022)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Է պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Զ պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր արեւմտահայերէնի մէջ. Ա Գիրք
(2020)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Ե պրակ
(2018)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Դ պրակ
(2017)
Նոր բառեր. Գ պրակ
(2016)
Նոր բառեր. Բ պրակ
(2015)
Նոր բառեր. Ա պրակ
(2002)
Արդի հայերենի նորաբանությունների բառարան
(1996)
Նոր բառերի բացատրական բառարան
(1982)
Բառարան-տեղեկատու (Նոր բառեր և իմաստներ)
Յանգարան
(1976)
ՆՈՐ
Հայոց լեզվի հանգաբառարան
Բառակազմական
(2014)
Դպրոցական բառակազմական բառարան
Ստուգաբանական
(2010)
Հայերեն ստուգաբանական բառարան
(2010)
Հին հայերենի վերջածանցների ծագումը
- [Հայերեն ստուգաբանական բառարան]
(2004)
Հայերէն ստուգաբանական առձեռն բառարան
(1995)
Մեր արմատները նոր լոյսի տակ
(1926)
Հայերէն արմատական բառարան
Դարձուածաբանական եւ Բարբառային
(2013)
Ղարաբաղի բարբառի բառարան
(2011)
Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան
(2010)
Հայերեն շրջասությունների բառարան
(2001)
Հայոց լեզվի բարբառային բառարան
(1975)
Հայոց լեզվի դարձվածաբանական բառարան
(1970)
Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն
(1970)
Արեւելահայ ոճաբանութիւններ
- [Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն]
(1913)
Հայերէն գաւառական բառարան
(1912)
Հայոց բառ ու բան
(1903)
Բառգիրք Արարատեան բարբառի
(1902)
Թուրքերէնէ փոխառեալ բառերը Պօլսի հայ ժողովրդական լեզուին մէջ համեմատութեամբ Վանի, Ղարաբաղի եւ Նոր-Նախիջեւանի բարբառներուն
(1869)
Բառգիրք յաշխարհաբառէ ի գրաբառ
(1836)
Յաւելուած աշխարհիկ բառք անվկայք ի գրոց առ մեզ եղելոց
- [Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի]
Ուղղագրական
(2013)
Հայերենի ուղղագրական նոր բառարան
(2002)
Արդի հայերենի ուղղագրական-ձեւակազմական բառարան
(1973)
Հայերեն ուղղագրական-ուղղախոսական-տերմինաբանական բառարան
Գրաբարի
(2012)
Գրաբարի դարձուածաբանական բառարան
(2010)
Գրաբարի բառարան - Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր
(2007)
Նորայայտ բառեր գրաբարում
(2006)
Գրաբարի հոմանիշների բառարան
(2000)
Գրաբարի բառարան
(1944)
Ասացուածքներ հայերէն գրաբար լեզուով
- [Հայերէն բացատրական բառարան]
(1865)
Առձեռն բառարան հայկազնեան լեզուի
(1837)
Բառգիրք ի բարբառ հայ եւ իտալական
(1836)
Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի
Միջին Հայերէնի
(2009)
Միջին հայերենի բառարան
Վաղաշխարհաբարեան
(2014)
Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում
Օտար լեզուի
(2014)
Բառգրքույկ, Նոր եւ նորակազմ բառեր հայերենում
(2011)
Օտար բառերի բառարան
(1951)
Եւրոպական փոխառեալ բառեր հայերէնի մէջ
(1912)
Բացատրական բառգիրք - Օտարազգի բառերի եւ օտարագիր բառերի ու դարձւածքների
(1908)
Հանրամատչելի բառարան օտարազգի բառերի եւ գործածութեան մէջ մտած մտքերի ու դարձւածքների
Անուններու
(2010)
Հայոց ազգանունների բառարան
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ)
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Հեղինակներ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973)
ՆՈՐ
Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968)
Արական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968)
Իգական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942)
Հայոց անձնանունների բառարան
Տեղանուններու
(2011)
Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ
- [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986)
Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան
Բուսանուններու
(1981)
Բուսանունների հայերեն-լատիներեն-ռուսերեն-անգլերեն-ֆրանսերեն-գերմաներեն բառարան
(1895)
Հայբուսակ կամ Հայկական Բուսաբառութիւն
Մասնագիտական
(2015)
Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013)
ՆՈՐ
Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987)
Հայերենագիտական բառարան
(1979)
Տէրունի տօներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1979)
Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1975)
Լեզվաբանական բառարան
Յապաւումներու
(2021)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007)
Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996)
Հապավումներ
- [Նոր բառերի բացատրական բառարան]
Ձեւաբանութեան կարգաւորումներ
Արեւմտահայերէն
Արեւելահայերէն
Ցուցադրել ձեւաբանական վերլուծութիւն
Ցուցադրել ձեւաբանական զտիչները
Ցուցադրել գտնուած բառաձեւերը
Ցուցադրել գտնուած բառոյթները