 |
Անվճար հայերէն ուղղագրիչ | ||
|
|||
Հայերէն
Հայ
|
Հայ-Անգլերէն
Հայ-Անգ
|
Անգլերէն-Հայ
Անգ-Հայ
|
Հայ-Ֆրանսերէն
Հայ-Ֆրա
|
Ֆրանսերէն-Հայ
Ֆրա-Հայ
Ձեւաբանութիւն
Բառարան
ՏԱԼ
ներգործական բայ
1. յանձնել։
2. շնորհել։
3. հայթայթել։
4. վճարել։
5. (հոգին՝) աւանդել, փչել։
6. (անձը՝) նուիրել, զոհել։
7. (պիտոյքը՝ պարէնը՝) հայթայթել, մատակարարել։
8. (կաթ՝ ուսում՝) ջամբել։
9. (օրինակ՝) ըլլալ, հանդիսանալ։
10. (բերք՝ պտուղ՝) բերել, արտադրել։
11. (ծիլեր՝ լոյս՝) արձակել։
12. (ժամանակ՝) յատկացնել։
13. (հանդէս մը՝) սարքել, կազմակերպել։
14. (թատերական կտոր մը՝) ներկայացնել։
15. (վնաս՝ վախ՝ կասկած՝ նեղութիւն՝ ցաւ՝ վիշտ՝ հաճոյք՝) պատճառել։
16. (առիթ՝ կարեւորութիւն՝ վարկ՝) ընծայել։
17. (խնդիրք՝ աղերսագիր՝) ներկայացնել, մատուցանել։
18. (հաղորդութիւն՝) մատակարարել։
19. (պատիժ՝) սահմանել, տնօրինել։
20. (շահ՝ օգուտ՝) բերել, արտադրել։
21. (բարեւներ՝) հաղորդել։
Դարձուածքներ
1. յանձնել։
2. շնորհել։
3. հայթայթել։
4. վճարել։
5. (հոգին՝) աւանդել, փչել։
6. (անձը՝) նուիրել, զոհել։
7. (պիտոյքը՝ պարէնը՝) հայթայթել, մատակարարել։
8. (կաթ՝ ուսում՝) ջամբել։
9. (օրինակ՝) ըլլալ, հանդիսանալ։
10. (բերք՝ պտուղ՝) բերել, արտադրել։
11. (ծիլեր՝ լոյս՝) արձակել։
12. (ժամանակ՝) յատկացնել։
13. (հանդէս մը՝) սարքել, կազմակերպել։
14. (թատերական կտոր մը՝) ներկայացնել։
15. (վնաս՝ վախ՝ կասկած՝ նեղութիւն՝ ցաւ՝ վիշտ՝ հաճոյք՝) պատճառել։
16. (առիթ՝ կարեւորութիւն՝ վարկ՝) ընծայել։
17. (խնդիրք՝ աղերսագիր՝) ներկայացնել, մատուցանել։
18. (հաղորդութիւն՝) մատակարարել։
19. (պատիժ՝) սահմանել, տնօրինել։
20. (շահ՝ օգուտ՝) բերել, արտադրել։
21. (բարեւներ՝) հաղորդել։
Դարձուածքներ
⨀հին բառ 1. ՏՈՒՐ (տրոյ, տուրք, տրոց կմ տրից) (արմատ Տալ՚ի)
գոյական Տալը։ Հակառակը՝ Առ։
(Այս նշանակութիւնը ներկայումս գործ է ածվում առ և տուր (առևտուր), տուր և առ բաղադրեալ բառերի մէջ։ (Տե՛ս) և հետեւեալ ոճերի մէջ －
Բաղադրեալ Բայեր
(Այս նշանակութիւնը ներկայումս գործ է ածվում առ և տուր (առևտուր), տուր և առ բաղադրեալ բառերի մէջ։ (Տե՛ս) և հետեւեալ ոճերի մէջ －
Բաղադրեալ Բայեր
Տուր տալ
ներգործական բայ
1. Յանձնել։
2. Թողնել մէկին, ենթարկվելով մի բանի։
չէզոք բայ
3. Յանձնվել, անձնատուր լինել։
4. Համաձայնել, հաւանութիւն տալ։
1. Յանձնել։
2. Թողնել մէկին, ենթարկվելով մի բանի։
չէզոք բայ
3. Յանձնվել, անձնատուր լինել։
4. Համաձայնել, հաւանութիւն տալ։
＋գաւառական բառ 2. ՏՈՒՐ
գոյական
Տալը (2.17)։
1. Ծեծելը, ծեծ, կռիւ։
2. Հարուած, արեւահարութիւն։
3. Չար ոգի՝ որ ըստ ժողովրդական սնահաւատութեան հարուածում է գաւազանով ու մեռցնում։
Տալը (2.17)։
1. Ծեծելը, ծեծ, կռիւ։
Դարձուածքներ
＋գաւառական բառ ՏՈՒՐ ՈՒ ԴՄԲՈՑ, ＋գաւառական բառ ՏՈՒՐ ՈՒ ԹԱԿ, ＋գաւառական բառ ՏՈՒՐ ՈՒ ԾԵԾ, ＋գաւառական բառ ՏՈՒՐ ՈՒ ՏՐԱՔ, ＋գաւառական բառ ՏՈՒՐ ՈՒ ՏՐԱՔՈՑ (կամ միասին տուրուդմբոց, տուրութակ ևն)
2. Հարուած, արեւահարութիւն։
‣ Տուր է դիպել նրան, հիւանդացել է։
3. Չար ոգի՝ որ ըստ ժողովրդական սնահաւատութեան հարուածում է գաւազանով ու մեռցնում։
✽հազուադէպ բառ 3. ՏՈՒՐ
ՏՈՒՐՔ (տրոց), քի, քեր [գրաբար յոգնակի ուղղական հոլով Տուր՚ի]
գոյական
1. Ինչ որ տրվում է մէկին իբրև ձիրք՝ շնորհ։
2. (Կրօնական) Նուէր, պարգեւ։
3. Ընդհանուր անուն ամեն տեսակ հարկերի, որ ազգաբնակութիւնը վճարում է պետութեան կամ տեղական իշխանութիւններին սահմանված քանակով ու կարգով։
4. Քանակը այն հեղուկի կամ գազի, որ տալիս է մի աղբիւր որոշ ժամանակի ընթացքում։
1. Ինչ որ տրվում է մէկին իբրև ձիրք՝ շնորհ։
‣ Աստուածային տուրք։
2. (Կրօնական) Նուէր, պարգեւ։
3. Ընդհանուր անուն ամեն տեսակ հարկերի, որ ազգաբնակութիւնը վճարում է պետութեան կամ տեղական իշխանութիւններին սահմանված քանակով ու կարգով։
‣ Գլխահարկը, մաքսը, տասանորդը, սակը ևն տուրքերի զանազան տեսակներն են։
‣ Ազգաբնակութիւնը ճնշված էր տուրքերի ծանրութեան տակ։
‣ Ազգաբնակութիւնը ճնշված էր տուրքերի ծանրութեան տակ։
4. Քանակը այն հեղուկի կամ գազի, որ տալիս է մի աղբիւր որոշ ժամանակի ընթացքում։
2. ՏԱԼ (սահմանական ներկայ տամ, անցեալ անկատար տայի, արգել. մի՛ տար, մի՛ տայք, ստոր. ներկայ տայցեմ, ապառնի դերբայ տալոց, անցեալ կատարեալ ետու, ետուր, ետ, միջնադարեան լեզւում նաև երետ, ետուր, տուաք, ետուք, ետուն, հրամայական տո՛ւր, տո՛ւք, ապառնի տաց, տացես, անցեալ դերբայ տուեալ), սահմանական ներկայ տալիս եմ, ես, է. (արևմտ. լեզ. կուտամ), անցեալ անկատար տալիս էի (արևմտ. լեզ. կուտայի). ապառնի կտամ կմ կուտամ, արգ. մի՛ տար, մի՛ տաք, (+ մի՛ք տայ), ապառնի դերբայ տալու, անցեալ կատարեալ տուի, տուիր, տուաւ, կմ տուեցի, տուեցիր, տուեց, անցեալ դերբայ տուել, տուած, ներկայ դերբայ, տուող
ներգործական բայ
Բաղադրեալ Բայեր
Դարձուածքներ
ՏԱԼ (տուալ, տուեալ լինել),
ՏՐՎԵԼ վեցի
Բաղադրեալ Բայեր
Դարձուածքներ
ՏԱԼ (տուալ, տուեալ լինել),
ՏՐՎԵԼ վեցի
ՏՈՒՐՔ
գոյական
1. ինչ որ մէկուն կը տրուի իբրեւ ձիրք՝ շնորհ.
2. նուէր, պարգեւ, ընծայ, նուիրատուութիւն.
3. պետութեան կողմէ գանձուած հարկերու ընդհանուր անուն. բաժ, սակ, տասանորդ, գլխահարկ, հարկ.
4. քանակը այն հեղուկին կամ կազին, զոր աղբիւր մը կու տայ որոշ ժամանակի ընթացքին.
5. (Փոխաբերական իմաստ) անհրաժեշտ կամ ակամայ պարտականութիւն՝ պարտք.
6. կաշառք:
Տեսակներ
1. ինչ որ մէկուն կը տրուի իբրեւ ձիրք՝ շնորհ.
2. նուէր, պարգեւ, ընծայ, նուիրատուութիւն.
3. պետութեան կողմէ գանձուած հարկերու ընդհանուր անուն. բաժ, սակ, տասանորդ, գլխահարկ, հարկ.
4. քանակը այն հեղուկին կամ կազին, զոր աղբիւր մը կու տայ որոշ ժամանակի ընթացքին.
5. (Փոխաբերական իմաստ) անհրաժեշտ կամ ակամայ պարտականութիւն՝ պարտք.
6. կաշառք:
Տեսակներ
— Բնական՝ ձիրք, ընդունակութիւն, տաղանդ։
— Եկեղեցական (արմտիքէ)՝ պտղի։
— Մաքսի՝ մաքսատուրք:
ԱՄՍԱՎՃԱՐ
ՏԱԼ
ներգործական բայ
1. իր քով եղած բան մը ուրիշին փոխանցել. յանձնել.
2. ընծայել, նուիրել, պարգեւել.
3. մէկուն ձեռքը ձգել. մատնել.
4. մէկուն տրամադրութեան տակ դնել.
5. գնել-ծախել, վաճառել.
6. վճարել.
7. տրամադրել.
8. իրազեկ դարձնել, յայտնել, փոխանցել.
9. խնդիր լուծելու ատեն անհրաժեշտ տուեալները նշել.
10. շնորհել, պարգեւատրել.
11. արտադրել, արդիւնաբերել.
12. մատակարարել, հայթայթել.
13. պատուիրել, առաջարկել, յանձնարարել.
14. ամուսնացնել.
15. բաժնել, բաշխել, ցրուել.
16. աւանդել, թելադրել.
17. մատուցանել.
18. բանով մը օժտել.
19. հարուածել, բախել, զարնել.
20. ծեծել.
21. պատճառել.
22. խելքը՝ միտքը՝ ժամանակը եւ այլնը բանի մը վրայ կերդրոնացնել՝ յանձնել.
23. կազմակերպել.
24. հրապարակով ներկայացնել. ցուցադրել.
25. կցել, միացնել.
26. հրամցնել, մատուցանել.
27. աւանդել, դասաւանդել.
28. ընձեռել.
29. մեկնել, երկարել.
30. վերադարձնել.
31. նշանակել.
32. թոյլատրել.
33. յենուլ.
34. ծնունդ տալ. ծնցնել, աշխարհ բերել.
35. արձակել, տարածել.
36. ներշնչել, տոգորել, համակել.
37. առաջարկել, գինը որոշել.
38. յատկացնել, վերագրել.
39. դրսեւորել, արտայայտել.
40. ստեղծել, ստեղծագործել։
Կը գործածուի բազմաթիւ գոյականներու հետ եւ կը կազմէ յարադրական բայեր. օրինակ՝ աւետիս տալ (աւետել), բարեւ տալ (բարեւել): Բայերու հետ ունի անցողական կերտող ցնել մասնիկին իմաստը. օրինակ՝ խմել տալ = խմցնել, սիրել տալ = սիրցնել:
Բաղադրեալ Բայեր
Դարձուածքներ
Յարակից Բառեր
1. իր քով եղած բան մը ուրիշին փոխանցել. յանձնել.
2. ընծայել, նուիրել, պարգեւել.
3. մէկուն ձեռքը ձգել. մատնել.
4. մէկուն տրամադրութեան տակ դնել.
5. գնել-ծախել, վաճառել.
6. վճարել.
7. տրամադրել.
8. իրազեկ դարձնել, յայտնել, փոխանցել.
9. խնդիր լուծելու ատեն անհրաժեշտ տուեալները նշել.
10. շնորհել, պարգեւատրել.
11. արտադրել, արդիւնաբերել.
12. մատակարարել, հայթայթել.
13. պատուիրել, առաջարկել, յանձնարարել.
14. ամուսնացնել.
15. բաժնել, բաշխել, ցրուել.
16. աւանդել, թելադրել.
17. մատուցանել.
18. բանով մը օժտել.
19. հարուածել, բախել, զարնել.
20. ծեծել.
21. պատճառել.
22. խելքը՝ միտքը՝ ժամանակը եւ այլնը բանի մը վրայ կերդրոնացնել՝ յանձնել.
23. կազմակերպել.
24. հրապարակով ներկայացնել. ցուցադրել.
25. կցել, միացնել.
26. հրամցնել, մատուցանել.
27. աւանդել, դասաւանդել.
28. ընձեռել.
29. մեկնել, երկարել.
30. վերադարձնել.
31. նշանակել.
32. թոյլատրել.
33. յենուլ.
34. ծնունդ տալ. ծնցնել, աշխարհ բերել.
35. արձակել, տարածել.
36. ներշնչել, տոգորել, համակել.
37. առաջարկել, գինը որոշել.
38. յատկացնել, վերագրել.
39. դրսեւորել, արտայայտել.
40. ստեղծել, ստեղծագործել։
Կը գործածուի բազմաթիւ գոյականներու հետ եւ կը կազմէ յարադրական բայեր. օրինակ՝ աւետիս տալ (աւետել), բարեւ տալ (բարեւել): Բայերու հետ ունի անցողական կերտող ցնել մասնիկին իմաստը. օրինակ՝ խմել տալ = խմցնել, սիրել տալ = սիրցնել:
Բաղադրեալ Բայեր
Դարձուածքներ
Յարակից Բառեր
Նման բառեր
դուր
թոյր
թուռ
թուր
Գործածութիւն
փորձնական
Արդիւնքները տեսնելու համար, բռնել հեռախօսը հորիզոնական դիրքով կամ / եւ մասշտաբը (zoom-ը) նուազեցնել
ՆՈՐ Ուսամնասիրել
Տուր բառաձեւին
գործածութիւնը՝ Արեւմտահայերէն Գրուածքներու Ժողովածոյ-ին մէջ։
Փնտռել «Տուր» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —
Բացատրական
-
(1992) Հայոց լեզուի նոր բառարան
-
(1976) Արդի հայերենի բացատրական բառարան
-
(1969) Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան
-
(1968) Հայոց լեզուի նոր բառարան
-
(1954) Հայերէն աշխարհաբար լեզուի լիակատար բառարան
-
(1944) Հայերէն բացատրական բառարան
-
(1910) Նոր բառագիրք հայերէն լեզուի
Հոմանիշներու
-
(2009) Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան
-
(1967) Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան
-
(1938) Բառարան գանձարան հայերէն լեզուի
Արեւմտահայերէնի
Նորաբանութիւններու
-
(2022) ՆՈՐ Նոր բառեր. Է պրակ
-
(2021) ՆՈՐ Նոր բառեր. Զ պրակ
-
(2021) ՆՈՐ Նոր բառեր արեւմտահայերէնի մէջ. Ա Գիրք
-
(2020) ՆՈՐ Նոր բառեր. Ե պրակ
-
(2018) ՆՈՐ Նոր բառեր. Դ պրակ
-
(2017) Նոր բառեր. Գ պրակ
-
(2016) Նոր բառեր. Բ պրակ
-
(2015) Նոր բառեր. Ա պրակ
-
(2002) Արդի հայերենի նորաբանությունների բառարան
-
(1996) Նոր բառերի բացատրական բառարան
-
(1982) Բառարան-տեղեկատու (Նոր բառեր և իմաստներ)
Յանգարան
Բառակազմական
Ստուգաբանական
-
(2010) Հայերեն ստուգաբանական բառարան
-
(2010) Հին հայերենի վերջածանցների ծագումը - [Հայերեն ստուգաբանական բառարան]
-
(2004) Հայերէն ստուգաբանական առձեռն բառարան
-
(1995) Մեր արմատները նոր լոյսի տակ
-
(1926) Հայերէն արմատական բառարան
Դարձուածաբանական եւ Բարբառային
-
(2013) Ղարաբաղի բարբառի բառարան
-
(2011) Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան
-
(2010) Հայերեն շրջասությունների բառարան
-
(2001) Հայոց լեզվի բարբառային բառարան
-
(1975) Հայոց լեզվի դարձվածաբանական բառարան
-
(1970) Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն
-
(1970) Արեւելահայ ոճաբանութիւններ - [Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն]
-
(1913) Հայերէն գաւառական բառարան
-
(1912) Հայոց բառ ու բան
-
(1903) Բառգիրք Արարատեան բարբառի
-
(1902) Թուրքերէնէ փոխառեալ բառերը Պօլսի հայ ժողովրդական լեզուին մէջ համեմատութեամբ Վանի, Ղարաբաղի եւ Նոր-Նախիջեւանի բարբառներուն
-
(1869) Բառգիրք յաշխարհաբառէ ի գրաբառ
-
(1836) Յաւելուած աշխարհիկ բառք անվկայք ի գրոց առ մեզ եղելոց - [Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի]
Ուղղագրական
-
(2013) Հայերենի ուղղագրական նոր բառարան
-
(2002) Արդի հայերենի ուղղագրական-ձեւակազմական բառարան
-
(1973) Հայերեն ուղղագրական-ուղղախոսական-տերմինաբանական բառարան
Գրաբարի
-
(2012) Գրաբարի դարձուածաբանական բառարան
-
(2010) Գրաբարի բառարան - Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր
-
(2007) Նորայայտ բառեր գրաբարում
-
(2006) Գրաբարի հոմանիշների բառարան
-
(2000) Գրաբարի բառարան
-
(1944) Ասացուածքներ հայերէն գրաբար լեզուով - [Հայերէն բացատրական բառարան]
-
(1865) Առձեռն բառարան հայկազնեան լեզուի
-
(1837) Բառգիրք ի բարբառ հայ եւ իտալական
-
(1836) Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի
Միջին Հայերէնի
Վաղաշխարհաբարեան
Օտար լեզուի
-
(2014) Բառգրքույկ, Նոր եւ նորակազմ բառեր հայերենում
-
(2011) Օտար բառերի բառարան
-
(1951) Եւրոպական փոխառեալ բառեր հայերէնի մէջ
-
(1912) Բացատրական բառգիրք - Օտարազգի բառերի եւ օտարագիր բառերի ու դարձւածքների
-
(1908) Հանրամատչելի բառարան օտարազգի բառերի եւ գործածութեան մէջ մտած մտքերի ու դարձւածքների
Անուններու
-
(2010) Հայոց ազգանունների բառարան
-
(2005) ՆՈՐ Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ - [Հայոց ծածկանունների բառարան]
-
(2005) ՆՈՐ Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ) - [Հայոց ծածկանունների բառարան]
-
(2005) ՆՈՐ Հեղինակներ - [Հայոց ծածկանունների բառարան]
-
(1973) ՆՈՐ Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
-
(1968) Արական Անձնանուններ - [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
-
(1968) Իգական Անձնանուններ - [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
-
(1942) Հայոց անձնանունների բառարան
Տեղանուններու
-
(2011) Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ - [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
-
(1986) Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան
Բուսանուններու
-
(1981) Բուսանունների հայերեն-լատիներեն-ռուսերեն-անգլերեն-ֆրանսերեն-գերմաներեն բառարան
-
(1895) Հայբուսակ կամ Հայկական Բուսաբառութիւն
Մասնագիտական
-
(2015) Հայկական խոհանոցի բառարան
-
(2013) ՆՈՐ Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
-
(1987) Հայերենագիտական բառարան
-
(1979) Տէրունի տօներ - [Ծիսական Բառարան]
-
(1979) Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ - [Ծիսական Բառարան]
-
(1975) Լեզվաբանական բառարան
Յապաւումներու
-
(2021) ՆՈՐ Տառային հապավումներ - [Նոր բառեր. Զ պրակ]
-
(2020) ՆՈՐ Տառային հապավումներ - [Նոր բառեր. Ե պրակ]
-
(2007) Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
-
(1996) Հապավումներ - [Նոր բառերի բացատրական բառարան]
