Հայերէն բառարան

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 968

ՆՈՐ

(beta)

ԿԱՊԵԼ

ներգործական բայ
    1. չուանը տեղ մը կամ բանի մը շուրջ անցընել ու ամրացնել՝ ամրապնդել՝ ամրակել՝ պնդել.
    2. չուանով՝ շղթայով մէկը կաշկանդել՝ պարաւանդել, շղթայել.
    3. իրարու կցել՝ միացնել՝ ագուցել՝ զօդել՝ յօդել՝ շաղկապել՝ կապակցել.
    4. յարաբերութեան մէջ դնել, կապ հաստատել, ծանօթացնել.
    5. կարկել, կարկեցնել, կարկիլ (չէզոք բայ), պապանձեցնել, պապանձիլ (չէզոք բայ), սանձել, զսպել.
    6. նշանել, ամուսնացնել.
    7. հանգոյց ընել, հանգուցել.
    8. հեգել (բառերը).
    9. կախակայել, առկախել, արգիլել, խոչընդոտել, յետաձգել.
    10. փակել, գոցել, բռնել (ճամբան).
    11. լծել (ձին կառքին).
    12. կազմել (գիրք), փնջել (փունջ).
    13. փաթթել, փաթաթել, պատել (վէրքը).
    14. կալանդել (մարմինի, խախտած՝ կոտրած անդամները).
    15. յանգեցնել, եզրակացնել, վերջացնել, լմնցնել (անլոյծ՝ դժուարալոյծ հարց մը՝ տարակարծութիւն մը).
    16. բանադրել, նզովել.
    17. յատկացնել, տրամադրել (պիւտճէ):

Հակառակը՝ քակել, լուծել։

Բաղադրեալ Բայեր

Իւղ կապել

չէզոք բայ
1. գիրնալ,
2. հրճուիլ.

չէզոք բայ դաշնակցիլ, զինակցիլ՝ բարեկամանալ.

քոս կապել

չէզոք բայ քոսոտիլ.

ծրար կապել

ներգործական բայ ծրարել.

ժանգ կապել

չէզոք բայ ժանգոտիլ.

կարճ կապել

ներգործական բայ
1. կարճ կտրել, կարճ խօսիլ, շուտ վերջացնել,
2. լռել.

ձեռքը-ոտքը կապել

ներգործական բայ
1. անգործութեան դատապարտել,
2. շփոթեցնել.

բանի մը կապել

չէզոք բայ համաձայնիլ.

փրփուր կապել

չէզոք բայ փրփրիլ.

ջուրը կապել

ներգործական բայ ջուրի հոսանքը դադրեցնել.

գործի մը կապել

ներգործական բայ
1. աշխատցնել,
2. պաշտօն տալ։

Դարձուածքներ

կապելու գիժ՝ կամ խենթ

1. կատաղի խելագար,
2. շատ անհանդարտ.

վարտիքդ կապէ, յետոյ...

դեռ շատ անփորձ ես, երեխայ ես.

ՆՈՐ

(beta)

ՊԱՏԵԼ

ներգործական բայ
    1. բոլոր կողմերէն ծածկել, սեղմ կերպով բան մը փաթթելով պարփակել՝ ծածկել. փակել, գոցել.

    2. իր շերտով որեւէ բանի երեսը ծածկել.

    3. պատ՝ ցանկապատ քաշել. պարսպել, պարսպապատել, որմել, որմապատել, պատ շինել.

    4. ծածկելով պաշտպանել.

    5. ամբողջապէս գրաւել՝ տեղ առնել՝ զբաղեցնել. բռնել, լեցնել.

    6. չորս կողմը բռնել. պաշարել, շրջապատել, օղակել.

    7. շրջապատել, շրջափակել.

    8. (Փոխաբերական իմաստ) տարածուելով ծածկել. պարուրել, փռուիլ.

    9. (Փոխաբերական իմաստ) տոգորել, համակել, լեցնել, տիրել.

    10. եզերել, սահմանափակել.

    11. օղակներու՝ գալարներու մէջ առնել. փաթթել.

    12. ծաւալելով՝ տարածուելով իր մէջ առնել. ընդգրկել.

    13. (Փոխաբերական իմաստ) բանի մը շուրջը դրուելով զարդարել՝ պսակել.

    14. պատով պատնէշով՝ վարագոյրով գոցել.

    15. (Գրաբար) փաթթել, կապել.

    16. բանի մը մակերեսը որեւէ նիւթի շերտով օծել.

    17. ոյժ՝ կարողութիւն եւ այլն բառերուն հետ՝ բաւել, բաւարար ըլլալ. օրինակ՝

‣ ուժս չի պատեր զայն զգետնելու համար.

18. ծեփել, բռել։

Տեսակներ

— Աշխարհի շրջանը՝ ընել, դառնալ։

— Աստառով՝ աստառել:

— Արծաթի լուծոյթով՝ արծաթօծել։

— Բուռով՝ բռել։

— Դրուագներով՝ դրուագել:

— Երախան (խանձարուրով)՝ խանձարուրել:

— Լռութիւն՝ տիրել:

— Խնամքներով՝ խնամել, դարմանել, գուրգուրալ:

— Ծեփով՝ ծեփել:

— Կուրծքը զրահով՝ զրահաւորուիլ:

— Մշուշը՝ մշտանալ, մշուշապատել։

— Ոսկի լուծոյթով՝ ոսկեզօծել։

— Պարիսպով՝ պարսպել, պարսպապատել:

— Վէրքը՝ կապել, պատատել, փաթթել, փաթաթել։

— Օծանելիքով՝ օծել։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1993

ՆՈՐ

(beta)

Գործածութիւն փորձնական 15 մէջբերում

Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը

Գտնուած բառոյթներու գործածութիւնը

Արդիւնքները տեսնելու համար, բռնել հեռախօսը հորիզոնական դիրքով կամ / եւ մասշտաբը (zoom-ը) նուազեցնել

Փնտռել «Կապալ» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —

Բացատրական

Հոմանիշներու

Արեւմտահայերէնի

Նորաբանութիւններու

Դարձուածաբանական եւ Բարբառային

Ուղղագրական

Գրաբարի

Միջին Հայերէնի

(2009) Միջին հայերենի բառարան

Վաղաշխարհաբարեան

(2014) Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում

Օտար լեզուի

Անուններու

(2010) Հայոց ազգանունների բառարան
(2005) ՆՈՐ Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ - [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005) ՆՈՐ Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ) - [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005) ՆՈՐ Հեղինակներ - [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973) ՆՈՐ Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968) Արական Անձնանուններ - [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968) Իգական Անձնանուններ - [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942) Հայոց անձնանունների բառարան

Տեղանուններու

(2011) Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ - [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986) Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան

Բուսանուններու

Մասնագիտական

(2015) Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013) ՆՈՐ Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987) Հայերենագիտական բառարան
(1979) Տէրունի տօներ - [Ծիսական Բառարան]
(1979) Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ - [Ծիսական Բառարան]
(1975) Լեզվաբանական բառարան

Յապաւումներու

(2021) ՆՈՐ Տառային հապավումներ - [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020) ՆՈՐ Տառային հապավումներ - [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007) Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996) Հապավումներ - [Նոր բառերի բացատրական բառարան]

Գտնուած Բառոյթներ

կապալ (2 բառաձեւ)

Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը

Կապալ †չստուգուած (3 մէջբերում)

կապալ †չստուգուած (5 մէջբերում)

Գտնուած բառոյթներու գործածութիւնը

կապալ (2 բառաձեւ | 7 մէջբերում)

Բացատրական

Հոմանիշներու

Արեւմտահայերէնի

Նորաբանութիւններու

Յանգարան

Բառակազմական

Ստուգաբանական

Դարձուածաբանական եւ Բարբառային

Ուղղագրական

Գրաբարի

Միջին Հայերէնի

Վաղաշխարհաբարեան

Օտար լեզուի

Անուններու

Տեղանուններու

Բուսանուններու

Մասնագիտական

Յապաւումներու