Բառարան
Բառարան
ՆՈՐ
Գրուածքներու Ժողովածոյ
Ժողովածոյ
Ուղղագրիչներ
Ուղղագրիչներ
Տառատեսակներ
Տառեր
Մեր մասին
Մենք
հայերէն
English
русский
français
Deutsch
Türkçe
Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
Հայերէն
Հայ
|
Հայ-Անգլերէն
Հայ-Անգ
|
Անգլերէն-Հայ
Անգ-Հայ
|
Հայ-Ֆրանսերէն
Հայ-Ֆրա
|
Ֆրանսերէն-Հայ
Ֆրա-Հայ
Ձեւաբանութիւն
Գտնուած Բառաձեւեր
տղէ՛ք →
տղայ
Բառարան
ՏՂԱՅ
ածական
,
գոյական
1.
մանուկ
,
պզտիկ
,
մատաղ
։
2.
պատանի
,
մանչ
։
Դարձուածքներ
շփացած տղայ
պայլանկ
։
միտքով տղայ
տղայամիտ
։
փողոցի տղայ
լակոտ
,
ստահակ
։
Աղբիւր՝
Յարութիւն Թ. Գայայեան,
Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի
. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938):
էջ 498
ՆՈՐ
ՏՂԱՅ
(
տը-ղա
)
(
տղայոց
,
տղոց
),
տղայի
,
տղայով
,
տղաներ
,
տղաների
կմ
+
տղի
,
տղից
,
տղեցէն
,
կմ
տղով
,
տղայք
կմ
տղաք
,
տղայոց
կմ
տղոց
,
տղոցմէն
,
տղոցմով
,
կմ
տղէք
,
տղերք
,
տղերանց
,
տղերանցից
,
տղերանցով
(
ասորերէն
talyā
կամ
təlē
տղայ
,
պատանեակ
)
գոյական
1.
Նորածին
կամ
ծծկեր
երեխայ
,
մանչ
կամ
աղջիկ
։
‣
Մայրդ
տղայ
է
բերել
,
մա՞նչ
է
թէ
աղջիկ
։
‣
Թող
մի
տղայ
ունենամ
՝
մանչ
թէ
աղջիկ
միեւնոյնն
է
։
‣
Տղին
ծիծ տուր
,
լալիս է
։
2.
Փոքրահասակ
երեխայ
մինչև
պատանեկութեան
հասակը
,
մանչ
թէ
աղջիկ
։
‣
Տղայքը
քաղցրեղէն
շատ
են սիրում
։
‣
Խաղերը
յատուկ
են
տղայ
հասակին
,
բայց
մանչ
տղաներն
աւելի
սիրում են
վազվզել
,
իսկ
աղջիկ
տղաները
՝
տիկնիկ
խաղալ
։
3.
Որևէ
հասակի
մանչ
կամ
աղջիկ
՝
ծնողների
նկատմամբ
,
որդի
,
զաւակ
։
‣
Երանի՜
քեզ
,
տղաքդ
մեծացել են
,
հոգսերից
ազատվել ես
։
‣
Քանի՞
տղայ
ունիս
. ―
Հինգ
,
երեքը
մանչ
,
երկուսը
աղջիկ
։
(
Տղայ
բառի
այս
երեք
նշանակութիւնները
,
ինչպէս
և
յաջորդ
11
,
12
նշանակութիւնները
յատուկ
են
գրաբարին
և
արեւմտահայ
լեզուին
,
բացի
որոշ
բարբառներից
։
Արեւելահայ
լեզուն
,
գրականը
և
բարբառները
այս
նշանակութիւններով
գործ է ածում
երեխայ
բառը
. (
Տե՛ս
Երեխայ
2
―
4
նշանակութիւնները
),
այնպէս
որ
տղայ
բառը
մասնաւորվել
է
միայն
արական
սեռի
համար
,
փոխարինելով
արեւմտահայկական
մանչ
բառը
,
որ
անգործածական
է
արեւելահայոց
լեզւում
,
ըստ այսմ
՝
արեւմտահայկական
«
Տղայ
բերել
», «
Տղաքը
գնացին
ծաղիկ
ժողվելու
», «
Մանչը
կարգել
»
խօսքերը
արեւելահայ
լեզուով
ասվում
են
«
Երեխայ
բերել
», «
Երեխեքը
գնացին
ծաղիկ
ժողովելու
», «
Տղան
պսակել
»)։
4.
Փոքրահասակ
երեխայ
արական
սեռի
,
մանչ
տղայ
։
‣
Այդ
կինը
վեց
տղայ
բերեց
իրար
յետեւից
,
և
ոչ մի
աղջիկ
։
‣
Տղայոց
ուսումնարան
և
աղջկանց
ուսումնարան
։
‣
Այժմ
տղայ
և
աղջիկ
միասին
են սովորում
։
‣
Տղա՞յ
ես
թէ
աղջիկ
(=
մա՞նչ
ես
թէ
աղջիկ
)։
5.
Երիտասարդ
,
կտրիճ
։
‣
Նրա
նման
տղայ
ողջ
գիւղումը
չկայ
։
‣ «
Դուրս
եկան
,
որ
ջահէլ
տղերքանց
ջիրիդին
թամաշայ անեն
»։
‣ «
Մի քանի
դարդիմանդ
տըղերք
Օրթաճալայ
քէփ
ինք
անում
»։
6.
Երիտասարդ
՝
հակադրութեամբ
աղջկան
,
իբրև
սիրական
,
եար
,
փեսացու
։
‣ «
Ինձ
պէս
նազանի
աղջիկ
Քեզ
պէս
տըղին
ո՞նց
սազայ
»։
‣ «
Սեւ
տըղայ
,
սպիտակ
աղջիկ
,
Բռնել
էք
իրար
եախա
»։
‣ «
Ա՛յ
տղայ
,
դուն
ալ
կապաւոր
…
Էն
օրին
երնէկ
կըտամ
՝
Իմ
տուն
դուն
գաս
թագաւոր
»։
‣ «
Իմ
հօրն
ու
մօրն
ի՞նչ
ասեմ
.
Ինձ
տուին
ղարիպ
տըղի
»
(
Զան-գիւլումներ
)։
7.
(
Յոգնակի
ձեւով
),
Երիտասարդների
խումբ
՝
իբրև
աշխատաւորների
կամ
կռուողների
միութիւն
։
‣
Դէ՛
,
տղայք
,
ձեզ
տեսնեմ
,
մինչև
երեկոյ
արտը
վերջացնենք
։
‣
Յառա՜ջ
,
տղե՛րք
,
ասաց
սպան
և
սուրը
քաշած
վաշտի
առաջն անցաւ
։
8.
Փոքրահասակ
ծառայ
տանը
կամ
խանութում
։
‣
Ծառայ
չունինք
,
մի
թեթեւ
տղայ
ենք պահում
մանր
գործերի
համար
։
‣
Խանութից
տղան
եկաւ
որ
ճաշը
տանի
։
9.
Բարեկամական
կոչում
,
որով
չափահաս
մարդը
դիմում է
օտար
երիտասարդի
և
երեխայի
։
‣
Ապրի՛ս
,
տղաս
,
հօրդ
ես նմանում
։
‣
Տղա՛ս
,
ո՞րտեղ
է
դեղատունը
։
+
գաւառական նշանակութիւն
10.
Խաղաթղթի
մէջ
զինուորի
պատկեր
կրող
թուղթը
։
‣
Ինձ
երկու
տղայ
էր
եկել
,
մի
աղջիկ
,
մի
հնգնոց
։
‣
Իմ
ձեռքիս
խաչի
տղան
էր
,
նրա
ձեռքին
խաչի
տասնոցը
։
ածական
գոյական
11.
Փոքր
,
տհաս
։
‣
Դեռ
տղայ
է
,
մեծանայ
՝
տես
ի՛նչ
կդառնայ
։
‣
Տղայ
ժամանակ
ծաղիկը
կտրել
ենք
։
12.
Անփորձ
,
խակամիտ
։
‣
Քո
տղայ
տեղովդ
ելել
մեզ
բա՞ն
ես
սովորեցնում
։
‣
Ձեզ
ի՞նչ
ասեմ
,
որ
տղայի
խելքով
գործ բռնեցիք
։
‣
Տղա՞յ
ես
,
ի՞նչ
ես
,
նաւթի
կողքին
կրակ
ես
վառում
։
13.
Քաջ
,
կտրիճ
,
անվեհեր
։
‣
Քեզ
տղայ
կասեմ
,
եթէ
նրա
մէջքը
գետնովը տաս
։
‣
Նա
տղայի
պէս
մենակ
դուրս եկաւ
նրանց
առաջ
ու
փախցրեց
։
Ածանցական Բառեր
Տղով
ածական
Տղայով
(
արգանդում
),
յղի
։
‣
Կինը
կարծեմ
տղով
է
։
‣
Ամուսինը
որ
մեռաւ
՝
կինը
տղով
մնաց
։
Բաղադրեալ Բայեր
Տղայ բերել
չէզոք
բայ
Ծնել
։
‣
Կինը
նոր
էլի
տղայ է բերել
։
Տղայ լինել
կրաւորական
չէզոք
բայ
Ծնվել
։
‣
Իշուն
ասացին
.
աչքդ
լոյս
,
քեզի
տղայ
եղաւ
։
Տղայ-տղայ խօսել
չէզոք
բայ
Տե՛ս
Երեխայ-երեխայ
,
Երեխայ
՚
ի
տակ
։
Դարձուածքներ
Տղա՞յ ես գտել
Ասում
են
մէկին
,
որ
ուզում
է
դիմացինին
խաբել
(
առևտրի
ևն
մէջ
)։
‣
Ուզում ես
երինջս
մոզուդ
հետ
փոխել
,
տղա՞յ ես գտել
։
Տղա՞յ ես թէ աղջիկ
,
Մա՞նչ ես թէ աղջիկ
Աջողութեա՞մբ
ես
վերադառնում
,
թէ
անաջողութեամբ
,
կարողացա՞ր
անել
թէ
ոչ
։
‣
Հը՛
,
խաղը
ո՞վ
տարաւ
,
տղա՞յ ես թէ աղջիկ
։
Ձայնաւոր տղայ
գոյական
(
Եկեղեցական
)
Եկեղեցում
պատարագի
ժամանակ
երգող
խմբին
պատկանող
երեխայ
։
‣
Նա
ձայնաւոր տղայ
է
,
ճանապարհ տուէք
,
գնայ
դասը
։
Տղիս տղայ
,
Վա՜յ քու տղիս տղայ
Դրուատի
՝
քաջալերութեան
բացագանչութիւն
.
ա՜յ
քեզ
տղայ
,
ապրի՜ս
։
Մեր տղայ
գոյական
Բարեկամական
դիմում
ծանօթ
երիտասարդի
՝ (
յաճախ
ծաղրական
մտքով
)։
‣
Գործերդ
ո՞նց
են
գնում
,
մեր տղայ
։
‣
Հէնց
իմանաս
՝
տաքացրել
ես
(=
խմել
ես
)
,
մեր տղայ
։
Տղան լալո՞ւ կօրէ թէ քնացնելու
Օրօրում
է
ոչ թէ
քնեցնելու
այլ
լացացնելու
նպատակով
.
փոխաբերաբար
Խաղաղացնելու
դիմակի
տակ
գրգռում
է
խռովութիւն
։
Տղան մամուն փորէն կհանէ
Շատ
չար
՝
անգութ
մարդ
է
։
Տղի պէս
,
Տղայի պէս
մակբայ
Կտրճութեամբ
,
առանց
դժուարութեան
.
առանց
այլևայլութեան
. (
անձնավստահ
դրական
պատասխան
՝
տրված
հարցին
)։
‣
Կարո՞ղ
ես
այս
նամակը
տանել
և
այսօր ևեթ
պատասխան
բերել
. ―
Տղի՛ պէս
։
Առածներ
Տղին բան դիր, հետն երերա՛
Երեխային
գործ
յանձնողն
աւելի
ժամանակ
է
կորցնում
քան
եթէ
ինքն
անէր
։
Աղբիւր՝
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
էջ 2184
ՆՈՐ
(beta)
ՏՂԱՅ
գոյական
1.
նորածին
կամ
ծծկեր
երեխայ
՝
մանչ
կամ
աղջիկ
.
2.
փոքրահասակ
երեխայ
մինչեւ
պատանեկութեան
տարիքը
՝
հասակը
՝
մանչ
կամ
աղջիկ
.
3.
արական
սեռի
որեւէ
հասակի
անձ
իր
ծնողքին
նկատմամբ
.
որդի
,
զաւակ
.
4.
արական
սեռի
փոքրահասակ
երեխայ
.
մանչ
զաւակ
.
5.
պատանի
,
երիտասարդ
.
6.
երիտասարդ
ամուրի
անձ
.
փեսացու
.
7.
յոգնակի
նոյն
գործով
զբաղած
երիտասարդներու
խումբ
.
օրինակ
՝
‣
օ՛ն
տղա՛ք
,
ձեզ
տեսնեմ
,
յաղթանակը
մերն
է
.
8.
փոքրահասակ
ծառայ
՝
սպասարկող
տունը
կամ
խանութը
.
9.
չափահաս
մարդու
կողմէ
ծանօթ
կամ
անծանօթ
երիտասարդին
դիմելու
բարեկամական
՝
սիրոյ
ձեւ
.
10.
խաղաթուղթի
տրցակին
մէջ
զինուորի
պատկեր
կրող
թուղթը
.
ածական
11.
(
Փոխաբերական
իմաստ
)
փոքր
,
տհաս
,
անչափահաս
.
12.
(
Փոխաբերական
իմաստ
)
կտրիճ
,
քաջ
,
անվեհեր
։
Տեսակներ
—
Թուրքի
՝
քիւրտի
՝
լամուկ
:
—
Շփացած
՝
պայլանկ
:
—
Պզտիկ
՝
տղեկ
,
լաճ
:
—
Փողոցի
՝
լակոտ
,
ստահակ
։
Աղբիւր՝
Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան,
Հայոց լեզուի նոր բառարան
. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992):
էջ 2291
ՆՈՐ
(beta)
Նման բառեր
թխէ՛ք
տղե՛կ
Գործածութիւն
փորձնական
4 մէջբերում
Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը
տղէ՛ք →
տղայ
(1 մէջբերում)
տղէ՛ք
†
չստուգուած
(1 մէջբերում)
Տղէ՛ք
†
չստուգուած
(2 մէջբերում)
Արդիւնքները տեսնելու համար, բռնել հեռախօսը հորիզոնական դիրքով կամ / եւ մասշտաբը (zoom-ը) նուազեցնել
Փնտռել «
տղէ՛ք
» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —
Բացատրական
(1992)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1976)
Արդի հայերենի բացատրական բառարան
(1969)
Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան
(1968)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1954)
Հայերէն աշխարհաբար լեզուի լիակատար բառարան
(1944)
Հայերէն բացատրական բառարան
(1910)
Նոր բառագիրք հայերէն լեզուի
Հոմանիշներու
(2009)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան
(1967)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան
(1938)
Բառարան գանձարան հայերէն լեզուի
Արեւմտահայերէնի
(2011)
Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան
(1991)
Արեւմտահայերենի բառարան
Նորաբանութիւններու
(2022)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Է պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Զ պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր արեւմտահայերէնի մէջ. Ա Գիրք
(2020)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Ե պրակ
(2018)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Դ պրակ
(2017)
Նոր բառեր. Գ պրակ
(2016)
Նոր բառեր. Բ պրակ
(2015)
Նոր բառեր. Ա պրակ
(2002)
Արդի հայերենի նորաբանությունների բառարան
(1996)
Նոր բառերի բացատրական բառարան
(1982)
Բառարան-տեղեկատու (Նոր բառեր և իմաստներ)
Յանգարան
(1976)
ՆՈՐ
Հայոց լեզվի հանգաբառարան
Բառակազմական
(2014)
Դպրոցական բառակազմական բառարան
Ստուգաբանական
(2010)
Հայերեն ստուգաբանական բառարան
(2010)
Հին հայերենի վերջածանցների ծագումը
- [Հայերեն ստուգաբանական բառարան]
(2004)
Հայերէն ստուգաբանական առձեռն բառարան
(1995)
Մեր արմատները նոր լոյսի տակ
(1926)
Հայերէն արմատական բառարան
Դարձուածաբանական եւ Բարբառային
(2013)
Ղարաբաղի բարբառի բառարան
(2011)
Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան
(2010)
Հայերեն շրջասությունների բառարան
(2001)
Հայոց լեզվի բարբառային բառարան
(1975)
Հայոց լեզվի դարձվածաբանական բառարան
(1970)
Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն
(1970)
Արեւելահայ ոճաբանութիւններ
- [Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն]
(1913)
Հայերէն գաւառական բառարան
(1912)
Հայոց բառ ու բան
(1903)
Բառգիրք Արարատեան բարբառի
(1902)
Թուրքերէնէ փոխառեալ բառերը Պօլսի հայ ժողովրդական լեզուին մէջ համեմատութեամբ Վանի, Ղարաբաղի եւ Նոր-Նախիջեւանի բարբառներուն
(1869)
Բառգիրք յաշխարհաբառէ ի գրաբառ
(1836)
Յաւելուած աշխարհիկ բառք անվկայք ի գրոց առ մեզ եղելոց
- [Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի]
Ուղղագրական
(2013)
Հայերենի ուղղագրական նոր բառարան
(2002)
Արդի հայերենի ուղղագրական-ձեւակազմական բառարան
(1973)
Հայերեն ուղղագրական-ուղղախոսական-տերմինաբանական բառարան
Գրաբարի
(2012)
Գրաբարի դարձուածաբանական բառարան
(2010)
Գրաբարի բառարան - Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր
(2007)
Նորայայտ բառեր գրաբարում
(2006)
Գրաբարի հոմանիշների բառարան
(2000)
Գրաբարի բառարան
(1944)
Ասացուածքներ հայերէն գրաբար լեզուով
- [Հայերէն բացատրական բառարան]
(1865)
Առձեռն բառարան հայկազնեան լեզուի
(1837)
Բառգիրք ի բարբառ հայ եւ իտալական
(1836)
Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի
Միջին Հայերէնի
(2009)
Միջին հայերենի բառարան
Վաղաշխարհաբարեան
(2014)
Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում
Օտար լեզուի
(2014)
Բառգրքույկ, Նոր եւ նորակազմ բառեր հայերենում
(2011)
Օտար բառերի բառարան
(1951)
Եւրոպական փոխառեալ բառեր հայերէնի մէջ
(1912)
Բացատրական բառգիրք - Օտարազգի բառերի եւ օտարագիր բառերի ու դարձւածքների
(1908)
Հանրամատչելի բառարան օտարազգի բառերի եւ գործածութեան մէջ մտած մտքերի ու դարձւածքների
Անուններու
(2010)
Հայոց ազգանունների բառարան
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ)
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Հեղինակներ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973)
ՆՈՐ
Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968)
Արական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968)
Իգական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942)
Հայոց անձնանունների բառարան
Տեղանուններու
(2011)
Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ
- [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986)
Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան
Բուսանուններու
(1981)
Բուսանունների հայերեն-լատիներեն-ռուսերեն-անգլերեն-ֆրանսերեն-գերմաներեն բառարան
(1895)
Հայբուսակ կամ Հայկական Բուսաբառութիւն
Մասնագիտական
(2015)
Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013)
ՆՈՐ
Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987)
Հայերենագիտական բառարան
(1979)
Տէրունի տօներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1979)
Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1975)
Լեզվաբանական բառարան
Յապաւումներու
(2021)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007)
Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996)
Հապավումներ
- [Նոր բառերի բացատրական բառարան]
Ձեւաբանութեան կարգաւորումներ
Արեւմտահայերէն
Արեւելահայերէն
Ցուցադրել ձեւաբանական վերլուծութիւն
Ցուցադրել ձեւաբանական զտիչները
Ցուցադրել գտնուած բառաձեւերը
Ցուցադրել գտնուած բառոյթները