Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
 Ձեւաբանութիւն

Գտնուած Բառաձեւեր

վէգի → վէգ
 Բառարան
վէգ գոյական Վէճ, կռիւ * ոսկոր, որով փոքրերը կը խաղան:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 439։


ՎԷԳ
գոյական
    1. լիցք, կոճ, յոգի, ճան։
    2. (արջառի՝) կոռ։
    3. (գլխագիր Տ-ի նմանող կողմը՝) ճուկ, ծիլ, պարոն։
    4. (նոյնին հակառակ կողմը՝) խառ, խաթ, տով։
    5. (ուռուցիկ կողմը՝) սալ, իշնեկ, կռնակ։
    6. (փոսաւոր կողմը՝) կոր, գող, չիք։

Աղբիւր՝ Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): էջ 475
ՆՈՐ
1. ⨀հին բառ ՎԷԳ (վիգի, վիգաց)
(պահլաւերէն ✽ vēg, զանդկերէն vaega, պարսկերէն vega, կռիւ, վէճ)

գոյական Վէճ, կռիւ, հակառակութիւն, (գործ է ածվում միայն ի վէգ գալ դարձուածքում)։


2. ՎԷԳ
գոյական Կճղակաբաշխ կենդանիների ծնկան յօդի ոսկորը, որով երեխաները խաղում են, կոռ, կոճի, ճան։
‣ Նա շատ էր սիրում վէգ խաղալ։
‣ Վէգով շատ տեսակ խաղեր կան։
‣ Իմ ժամանակ մի ընկոյզը արժէր երկու վէգ։

Բաղադրեալ Բայեր
Վէգ սորել
չէզոք բայ
    1. Վէգը, խաղի ժամանակ, գետին ձգել, որ նայելով թէ ինչ կգայ՝ ըստ այնմ կխաղացվի։

    2. Փոխաբերաբար Փորձ անել, մի բան առաջարկել իբրև փորձ։
‣ Մի վէգ սորեցի, տեսնենք բան դուրս կգա՞յ։

＋գաւառական բառ Վէգն ալչու լինել, ＋գաւառական բառ Վէգն ալչու կանգնել
չէզոք բայ Գործը աջող գնալ։
‣ Ա՛յ տղայ, վէգդ ալչու է. աղջիկը այն փեսացուին մերժեց, ծնողներին յայտնեց, թէ քեզ է ուզում։
‣ Վէգդ ալչու է կանգնել, բամբակի գինը բարձրացել է։

Որոշ գաւառներում Վէգն ալչուի՚ի փոխարէն ասում են՝ Ճանճուկ է)։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 2100
ՆՈՐ
(beta)
ԿՈՃ
գոյական
    1. Տե՛ս ԿՈՃՂ.

    2. հաստ փայտ (վառելու).

    3. ա) երկար գերան (շէնքի տանիքը ծածկելու), կոնտ, կոնդ,

բ) հաստ գերան (եզներու վիզը անցընելու),

գ) պատշգամի շինութեան համար դուրս ցցուած գերան,

դ) երկաթուղիի գիծերուն տակ նետուած կարճ գերան.

    4. դերձան՝ թել փաթթելու փայտէ գլան.

    5. ոլոքի (= սրունքի հաստ ոսկորը՝ ծունկէն վար) ներքեւի ծայրի դուրս ցցուած գունտ ոսկորը, կոճիկ Տե՛ս ՈՍԿՈՐ.

    6. ոչխարի՝ կովու ետեւի ծունկի փոքր գունտ ոսկորը՝ որով երեխաները կը խաղան, վէգ. եղջիւրաւոր կենդանիների լաւ մեծ վէգ. կոպաճ, կոռայ.

Տեսակներ
— աքաղաղի ճանկ՝ բիտ.

    7. ձեռքի եւ ոտքերու ոսկորներ.

Տեսակներ
— մատներու՝ մատնոսկր.

— ոտքերու՝ վէգ, ճան, յոգի, լիցք.

— կրունկի՝ ճագ.

— վիզի՝ ուլնոսկր.

    8. բոյսի ցօղունի ծունկը, վարակ.

    9. պտուղի կորիզ.

    10. (Փոխաբերական իմաստ) պառաւ։

Տեսակներ
— Պզտիկ կոճ՝ կոճակ:

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1047
ՆՈՐ
(beta)
ՈՍԿՈՐ,
ՈՍԿՐ
գոյական
    1. ֆոսֆորային եւ կրային բաղադրութեամբ պինդ նիւթ. զանազան ձեւի եւ մեծութեամբ, նիւթ՝ որմէ կազմուած է մարդու եւ ողնայարաւոր այլ կենդանիներու կմախքին իւրաքանչիւր անջատ մասը.
    2. մահացածի աճիւնի մնացորդ՝ մասունք (յոգնակի կը գործածուի).
    3. ձուկի փուշ.
    4. որոշ կենդանիներու ժանիքը՝ ակռան՝ եղջիւրը եւ այլն, իբրեւ զանազան իրեր՝ զարդեր պատրաստելու նիւթ.
    5. (Փոխաբերական իմաստ) կաշառք, կրծօն.
    6. (Փոխաբերական իմաստ) բաժին, մաս, շահ, օգուտ.
    7. (Փոխաբերական իմաստ) նիհարութիւն, հիւանդութիւն.
    8. (Փոխաբերական իմաստ) աղքատութիւն, անօթութիւն։

Տեսակներ
— Այտին՝ այտոսկր, թուշոսկր, աշխոռ, լծոսկր։

— Աչքին ոսկորէ երկու փոսերը՝ ակնակապիճ, ակնաբուն:

— Առաջին ողնը, որուն վրայ կը կենայ գլուխը՝ ատլաս, իսկ վերջինը՝ կկու։

— Արջառի վէգ՝ կոռ:

— Բազուկի երկու ոսկորներ՝ բազկոսկր։ Մեծը՝ տիզոսկր, խալիկ, ծղոսկր (Ֆրանսերէն cubitus), իսկ փոքրը՝ ճաճանչ, ճաճանչոսկր, ծղոսկրիկ (Ֆրանսերէն radius)։

— Բերանի խոռոչի վերի ոսկրեայ կամարը՝ քիմք:

— Գագաթի՝ գագաթոսկր, ծղիկ, ծղիկոսկր:

— Գանկի՝ գանկոսկր։

— Գանկոսկրներու կցուած տեղը՝ գաղտուն:

— Գլուխի գունտուկլոր՝ գանկ կամ գանկոսկր:

— Դաստակի ոսկորներէն մէկը՝ կեռոսկր (Ֆրանսերէն crochu)։

— Դէմքի՝ դիմոսկր։

— Երախային գանկին կակուղ մասերը՝ գաղտնակ:

— Երանքի կամ ազդրէն մինչեւ ծունկերը երկարող ոսկորներ՝ բարձոսկր, ամիրուկ։

— Զիստի՝ զստոսկր (Ֆրանսերէն fémur): Երկար է եւ ամենէն զօրաւորը մարմնի ոսկորներուն։

— Թիկունքի՝ թիկնոսկր (omoplate)։

— Թուշի՝ թուշոսկր, այտոսկր։

— Ծոծրակէն մինչեւ յետոյքի ոսկորներու շարքը՝ ողնայար, ողնաշար, ողնասիւն։

— Ծոծրակի՝ ծոծրոսկր։

— Ծունկի՝ ծնկոսկր, կողոփոց, լիսեռն, լիսեռնիկ, ծունկի կափարիչ (Ֆրանսերէն rotule)։

— Կզակի կամ ծնօտի վերի եւ վարի ոսկորներ՝ կզկոսկր:

— Կողի՝ կողոսկր։

— Կոնքի՝ կոնքոսկր։

— Կուրծքի վանդակի (կրծքավանդակ) երկու կողմի 12ական ոսկորներ՝ լանջոսկր, վանդակորմ, թոքտուն, կրծոսկր:

— Կռնակի կամ թիկունքի՝ թիակ, բէճ, բէչ կամ բէջ, ուսագլուխ:

— Կրունկի՝ պճեղ կամ պճիղ, ուլն, ուլնոսկր, ճագ։

— Ճակատի՝ ճակատոսկր:

— Մատներու՝ կոճ, կոճիկ, ճան, մատնոսկր:

— Մարմնի ոսկորներուն ամբողջութիւնը՝ կմախք:

— Նախաբազուկի՝ ծղի, ծղիկ, ծղուկ, արմկոսկր:

— Ողնայարի իւրաքանչիւր ողն՝ լիսեռ:

— Ողնաշարի երկրորդ ոսկորը՝ վերէն սկսած՝ ոռնակ:

— Ողնաշարի մեծ ողն՝ աւագողն:

— Ողնաշարի վարի՝ յետոյքի միսերուն թաղուած ոսկորներու խումբ՝ պոչ կամ փէօչ:

— Ոտքի թաթի երկու կողմերու դուրս ցցուած ոսկորներ՝ վէգ, ճան, յոգի կամ յոյգ, լիցք։

— Ուսի՝ ուսոսկր, անրակ, թիակ (Ֆրանսերէն omoplate)։

— Պզտիկ՝ ոսկրիկ:

— Սեպաձեւ՝ սեպոսկր (Ֆրանսերէն sphénoïde)։

— Սեռային երկու գործարաններու միջեւ գտնուող երկու մեծ եւ երկու փոքր ոսկորներ՝ կոնք:

— Սրունքի մեծ ոսկոր՝ ոլոք (Ֆրանսերէն péroné), իսկ ընկերը՝ խռչակ, խոտուց:

— Ցայլքի՝ ցայլոսկր։

— Քիթի՝ քթոսկր։

— Քիթի վերնամասը կազմող՝ խոխոսկր, խոփ (Ֆրանսերէն vomer)։

— Քիմքի՝ քմոսկր:

— Քունքի՝ քունքոսկր։

Բաղադրեալ Բայեր
Ոսկոր կտրիլ
չէզոք բայ
    1. ոսկորի պէս ամրանալ. ոսկրանալ.
    2. չորնալ, փայտանալ։

Ոսկոր ուզել
ներգործական բայ կաշառք ուզել, կրծօն ուզել։

Ոսկոր ու կաշի դառնալ, ոսկոր ու կաշի մնալ
չէզոք բայ հալիլ - մաշիլ, շատ նիհարնալ։

Ոսկորները աղալ
ներգործական բայ սաստիկ ծեծել:

Ոսկորները հանգստանալ
չէզոք բայ մեռնիլ:

Ոսկորները մնալ
չէզոք բայ սաստիկ նիհարնալ:

Ոսկորները տեղը գալ
չէզոք բայ
    1. տեղահան ոսկորները իրենց տեղը դրուիլ.
    2. հանգստանալ.
    3. (Հեգն.) ծեծ ուտել եւ ապա խելօքնալ:

Դարձուածքներ
Մինչեւ ոսկորները՝ ծուծը հասնող ցուրտ
սաստիկ ցուրտ:

Միսը քեզի, ոսկորը ինծի
կ՚ըսէր ծնողքը վարպետին՝ ուսուցիչին, երբ իր որդին կը յանձնէր անոր խնամքին, անհրաժեշտ պարագային՝ ծեծելու, իրաւունք տալով անոր։

Ոսկոր կրծող
    1. շուն.
    2. (Փոխաբերական իմաստ) կաշառակեր.
    3. (Փոխաբերական իմաստ) աղքատ, մուրացկան:

Քեզի ոսկոր նետող չկայ
    1. քեզի խօսք՝ ակնարկութիւն ընող չկայ.
    2. (Հեգն.) շան պէս հաջելու պէտք չունիս:

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1862
ՆՈՐ
(beta)
ՎԷԳ
գոյական
    1. ոտքի ոսկորներէն մէկը, որ յօդի եւ շաղկապի դեր կը կատարէ այլ ոսկորներու միջեւ.
    2. կճղակաւոր կենդանիներու ծունկին յօդի ոսկորը (որով կը խաղան պզտիկները). լիցք, կոճ, ճան, կոռ.
    3. վէճ, կռիւ։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 2226
ՆՈՐ
(beta)
 Գործածութիւն փորձնական 21 մէջբերում 

Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը

Փնտռել «վէգի» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —

Բացատրական

Հոմանիշներու

Արեւմտահայերէնի

Նորաբանութիւններու

Յանգարան

Բառակազմական

Ստուգաբանական

Դարձուածաբանական եւ Բարբառային

Ուղղագրական

Գրաբարի

Միջին Հայերէնի

Վաղաշխարհաբարեան

Օտար լեզուի

Անուններու

Տեղանուններու

Բուսանուններու

Մասնագիտական

Յապաւումներու

© 2025 Նայիրի. Հայերէն բառարանը կը պարունակէ 17,718 գլխաւոր բառ։
Կայքը ունի 144 բառարան եւ 3 գիրք։
Հայերէն
Նայիրի / Nayiri.com