Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
 Ձեւաբանութիւն

Արեւմտահայերէն

պահպանուի → պահպանուիլ (բայ)
Ներկայ ժամանակ • Ստորադասական եղանակ • Երրորդ դէմք • Եզակի
 Բառարան
պահպանել ներգործական բայ Հսկել, պաշտպանել * պահել:
պահպանութիւն գոյական Հսկողութիւն, խնամք:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 378։


ՊԱՀՊԱՆԵԼ
ներգործական բայ
    1. պահել, հսկել։
    2. պաշտպանել, պատսպարել։
    3. (իրաւունքները՝) ապահովել, երաշխաւորել։

Աղբիւր՝ Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): էջ 407
ՆՈՐ
ՊԱՀՊԱՆԵԼ պահպանեցի
ներգործական բայ
    1. Իբրև պահապան հսկել, պահպանութիւն անել։
‣ Այգին ոչ ոք չէր պահպանում, տանող տանողի էր։
‣ Հովիւը քնեց, բայց արթուն շները պահպանում էին հօտը։

    2. Հսկել մի բանի վրայ, զգուշանալ, պաշտպանել։
‣ Սահմանապահ զօրքը պահպանում է երկրի սահմանները թշնամիների յարձակման դէմ։
‣ Նրա անձը միշտ պահպանում են երկու զինված մարդ։

    3. Նախապահպանել, վնասի առաջն առնել։
‣ Դեղը ոչ թէ լաւացնում է վէրքը, այլ նպաստում է լաւացման, պահպանելով վարակումից և նեխումից։
‣ Բրդեղէնը ցեցից պահպանում են քափուրով։

    4. Հովանի լինել, ապահով պահել (կրօնական նշանակութեամբ)։
‣ Տէրը պահպանէ ձեր տունն ու տեղը։
‣ Պահպանի՛ր քո ժողովուրդը քո խաչի հովանու տակ։

    5. Պահել անկորուստ՝ մի որոշ դրութեան մէջ։
‣ Լեզուն ու սովորութիւնները այսքան տարի պահպանել են։
‣ Մինչև վերջը ես նրա հետ լաւ յարաբերութիւն էի պահպանում։
‣ Մինչև խոր ծերութիւն պահպանեց տեսողութիւնն ու յիշողութիւնը։

ՊԱՀՊԱՆԵԼ պահպանեցայ,
ՊԱՀՊԱՆՎԵԼ պահպանվեցի
կրաւորական չէզոք բայ նոյն նշանակութեամբ։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 1803
ՆՈՐ
(beta)
ՊԱՀԵԼ
ներգործական բայ
    1. որոշ դրութեան՝ վիճակի մէջ ձգել՝ պահպանել.
    2. հսկել բանի մը վրայ. աչքի լոյսի պէս պահպանել, զգուշանալ.
    3. հսկողութիւն՝ խնամք ցուցաբերել.
    4. սնունդով՝ ապրուստով ապահովել. հոգալ, յանձանձել, մեծցնել, սնուցանել, հոգ տանիլ.
    5. բուծել, բուծանել.
    6. որեւէ տեղ մնալ պարտադրել, ստիպել մնալ (զանազան պատճառներով).
    7. հսկողութեան՝ կալանքի տակ առնել. պատանդել, բանտարկել.
    8. թոյլ չտալ որ իյնայ.
    9. բռնել, կառչիլ, թոյլ չտայ որ շարժի.
    10. չզիջիլ.
    11. եղածին պէս անփոփոխ ձգել. պաշտպանել.
    12. իր քով ձգել՝ երկար մնալ.
    13. որոշ դիրք՝ վիճակ տալով որոշ ժամանակ ձգել.
    14. հեռանալու՝ դուրս գալու արգելք ըլլալ.
    15. ուշադրութիւն դարձնել.
    16. չխախտել, չխաթարել.
    17. ի պահ տալ, զետեղել, տեղաւորել.
    18. չծախսել. չգործածել.
    19. մշակել.
    20. վարձքով աշխատցնել.
    21. ապաստան տալ, պատսպարել.
    22. անխախտ՝ անփոփոխ կերպով գործադրել՝ շարունակել. յարգել, գործադրել.
    23. թաքցնել, ծածկել, գոցել.
    24. բռնել, ձեռքին մէջ ունենալ.
    25. զսպել, սանձել, սանձահարել.
    26. խնայել.
    27. վնասէ՝ փճացումէ զերծ պահել. պաշտպանել.
    28. միջոցներով ապահովել.
    29. տնօրինել, ղեկավարել.
    30. որոշ նպատակով տրամադրութեան տակ ունենալ.
    31. չսպառել.
    32. վերապահել.
    33. պահք բռնել.
    34. չմոռնալ, յիշել։

Տեսակներ
— Ամբողջէն մաս մը գողնալով՝ խորել։

— Անեղծ, անվթար՝ չխաթարել:

— Բանէ մը ետ՝ զգուշացնել, զգուշանալ:

— Գաղտնիքը՝ լռել, չըսել:

— Երեւոյթները՝ փրկել:

— Իրեն՝ վերապահել:

— Խօսքը՝ յարգել։

— Խօսքը չպահել՝ դրժել։

— Ծոմ՝ պահք՝ բռնել:

— Հաւեր՝ մեղուներ՝ կենդանիներ՝ բուծանել։

— Հեռու՝ չմօտեցնել։

— Հիւանդ՝ խնամել, դարմանել։

— Մանուկ՝ տածել, սնուցանել։

— Մեղու՝ մեղուաբուծութիւն ընել:

— Մէկուն գոյքը՝ անձը արգելքի տակ՝ պատանդել:

— Միտք՝ յիշել։

— Որբեր՝ յանձանձել:

— Վարժութիւնը՝ չկորսնցնել։

— Տաքէն՝ ցուրտէն՝ պահպանել:

— Քաղաք՝ բերդ՝ դիրք՝ պաշտպանել։

— Օրէնքը՝ պատուիրանքը՝ յարգել, կատարել, գործադրել։

Բաղադրեալ Բայեր
Ականջ պահել, աչք պահել
ներգործական բայ մտիկ ընել, հսկել, հետեւիլ:

Աչքը բանի մը վրայ պահել
ներգործական բայ ուշադիր ըլլալ, հսկել։

Գլուխը պահել
ներգործական բայ
    1. աղմուկէ՝ փորձանքէ խուսափիլ, մեկուսանալ.
    2. հազիւ-հազ ապրիլ.
    3. ինքզինք չկորսնցնել, արթուն՝ զգօն ըլլալ։

Ինքզինք պահել
ներգործական բայ վարուիլ գիտնալ։

Ծոմ պահել
ներգործական բայ ոչինչ ուտել՝ խմել։

Կիրակի պահել
ներգործական բայ հասարակ օրը ապրիլ այնպէս՝ իբրեւ թէ Կիրակի կամ տօն օր ըլլար։

Կողմը պահել
ներգործական բայ կողմ բռնել, աչառութիւն ընել:

Ձայն պահել
ներգործական բայ եղանակի մը հիմնական ձայնը ցած ձայնով երգելով ձայնակցիլ մեներգողին:

Ճամբան պահել դարանամուտ ըլլալ
չէզոք բայ մէկուն անցնելու ճամբուն վրայ. հսկել։

Պատիւը պահել
ներգործական բայ մէկը պատուելու համար զիջողաբար վարուիլ։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1963
ՆՈՐ
(beta)
ՊԱՀՊԱՆԵԼ
ներգործական բայ
    1. իբրեւ պահապան հսկել, պահպանութիւն ընել.
    2. աչքի լոյսի պէս պահել.
    3. անվնաս՝ առանց կորուստի կամ փճացման պահել.
    4. գործողութեան՝ կիրառութեան մէջ պահել, շարունակել, չխախտել.
    5. տպաւորել, տեղաւորել (միտքի՝ հոգիի՝ սիրտի մէջ).
    6. վտանգի՝ վնասակար ազդեցութեան դէմ պաշտպանել.
    7. խնամել, հոգատար ըլլալ.
    8. չխանգարել (կարգը՝ կանոնը).
    9. չկորսնցնել, դուրս չտալ, չշոգիանալ.
    10. չհրապարակել, չտարածել.
    11. դրութիւնը՝ վիճակը անփոփոխ կերպով պահել.
    12. ունենալ, պահել.
    13. ապահովել, երաշխավորել.
    14. վտանգէ զերծ պահել, ապահովել։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1966
ՆՈՐ
(beta)
 Գործածութիւն փորձնական 3 մէջբերում 

Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը

ՆՈՐ Ուսամնասիրել պահպանուի բառաձեւին գործածութիւնը՝ Արեւմտահայերէն Գրուածքներու Ժողովածոյ-ին մէջ։
Փնտռել «պահպանուի» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —

Բացատրական

Հոմանիշներու

Արեւմտահայերէնի

Նորաբանութիւններու

Յանգարան

Բառակազմական

Ստուգաբանական

Դարձուածաբանական եւ Բարբառային

Ուղղագրական

Գրաբարի

Միջին Հայերէնի

Վաղաշխարհաբարեան

Օտար լեզուի

Անուններու

Տեղանուններու

Բուսանուններու

Մասնագիտական

Յապաւումներու

© 2025 Նայիրի. Հայերէն բառարանը կը պարունակէ 17,718 գլխաւոր բառ։
Կայքը ունի 144 բառարան եւ 3 գիրք։
Հայերէն
Նայիրի / Nayiri.com