Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
 Ձեւաբանութիւն

Արեւմտահայերէն

պահԷ → պահել (բայ)
Ներկայ ժամանակ • Ստորադասական եղանակ • Երրորդ դէմք • Եզակի
Հրամայական եղանակ • Եզակի
պահԷ → պահ (գոյական)
Եզակի • Բացառական հոլով
 Բառարան
պահ գոյական Ատեն, միջոց * դասաժամ * պահակի ժամ * պահեստ:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 377։
պահել ներգործական բայ Ծածկել, սքօղել, թաքցնել * հսկել, պատսպարել, հոգալ * մէկ կողմ դնել, վերապահել * ծոմ՝ պահք բռնել:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 378։


ՊԱՀԵԼ
ներգործական բայ
    1. պահպանել, հսկել, հոգ տանիլ։
    2. ծածկել, գոցել։
    3. (գաղտնիքը՝) լռել, չըսել։
    4. (հիւանդ՝) խնամել, դարմանել։
    5. (հաւեր՝ մեղուներ՝) բուծանել։
    6. (մանուկ՝) տածել, սնուցանել։
    7. (որբեր՝) յանձանձել։
    8. (բերդ՝ դիրք՝ քաղաք՝) պաշտպանել։
    9. (խօսքը՝) յարգել։
    10. (ծոմ՝ պահք՝) բռնել։
    11. (երեւոյթները՝) փրկել։
    12. (օրէնքը՝ պատուիրանքը՝) յարգել, կատարել, գործադրել։
    13. (տաքէն՝ ցուրտէն՝) պահպանել։
    14. (վարժութիւնը՝) չկորսնցնել։

Դարձուածքներ
(խօսքը) չպահել
դրժել։

միտք պահել
յիշել։

իրեն պահել
վերապահել։

(բանէ մը) ետ պահել
զգուշացնել. զգուշանալ։

(ամբողջէն մաս մը) գողնալով պահել
խորել։

(մէկուն գոյքը) արգելքի տակ պահել
պատանդել։

անեղծ՝ անվթար պահել
չխաթարել։

հեռու պահել
չմօտեցնել։

մեղու պահել
մեղուաբուծութիւն ընել։


ՊԱՀ
գոյական
    1. պահպանութիւն, պահպանում։
    2. պահակերութիւն, հսկողութիւն։
    3. ատեն, ժամանակ, միջոց։
    4. վայրկեան։

Դարձուածքներ
ի պահ դնել
պահել։

Աղբիւր՝ Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): էջ 406
ՆՈՐ
ՊԱՀՈՒԻԼ
չէզոք բայ
    1. ծածկուիլ, թաքչիլ։
    2. պահուըտիլ, կծկտիլ, ծուարիլ։


ՊԱՀՔ
գոյական պահեցողութիւն։

Դարձուածքներ
մեծ պահք
աղուհացք, քառասնորդք։

Աղբիւր՝ Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): էջ 407
ՆՈՐ
ՊԱՀԵԼ եցի
ներգործական բայ

Բաղադրեալ Բայեր
Գլուխ պահել, Գլուխը պահել
չէզոք բայ Աղմուկից՝ փորձանքից խուսափել, մեկուսանալ։
‣ Այստեղ մեծ-մեծ խօսում են, բայց երբ հերթը գալիս է գործելու՝ գլուխ են պահում։
‣ Հէնց որ կռիւն սկսվեց՝ նա գլուխը պահեց անյայտացաւ։

Իրան պահել
չէզոք բայ Վարուել գիտենալ։
‣ Իրան լաւ է պահում։
‣ Դուք ձեզ պահել չգիտէք։

Խաթրը պահել
չէզոք բայ Տե՛ս Պատիւը պահել։

Ծոմ պահել
չէզոք բայ Ծոմ մնալ, ոչինչ չուտել չխմել։
‣ Աւագ շաբաթի օրերը առաւօտուանից ծոմ էր պահում մինչեւ երեկոյեան պատարագի առէք-կերէք-ը։

Կիրակի պահել, Տօն պահել
չէզոք բայ Մի հասարակ օրում ապրել այնպէս՝ իբրեւ թէ այդ օրը կիրակի կամ տօն լինէր։
‣ Ես այսօր կիրակի պէտք է պահեմ, գործ չպիտի անեմ։
‣ Մենք ամեն տարի այս օրը տօն ենք պահում ի յիշատակ մեր փրկութեան։

ՊԱՀՎԵԼ վեցի
կրաւորական չէզոք բայ նոյն նշանակութեամբ։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 1802
ՆՈՐ
(beta)
1. ՊԱՀ (պահի, պահից կմ պահու, պահուց) (արմատ պահել՚ի)
(պահլաւերէն ✽ pahr, pa պահել արմատից)

գոյական
    1. Պահելը, պահպանութիւն։
‣ Տան գոյքը դրացուն պահ տուեց և ինքը գնաց օտարութիւն։
‣ Պահ տուած իրերն ամբողջութեամբ յետ ստացաւ։

    2. Երեք ժամուայ ժամանակ, որի ընթացքում պահապանը պահպանութիւն էր անում, որին յաջորդում էր ուրիշ պահապան՝ յաջորդ պահի համար։
‣ Առաջին պահ։
‣ Գիշերուայ չորրորդ պահին (կամ պահուն)։

    3. Ընդհանրապէս՝ կարճ ժամանակ։
‣ Մէկ պահից կգամ։
‣ Պահ մը ետքը։
‣ Մէկ պահ սպասիր, ի՞նչ եղաւ քեզ։

    4. Դասաժամ։
‣ Այսօր հինգ պահ դաս ունիմ, վեցերորդ պահին ազատ եմ։

⨀հին նշանակութիւն 5. Պահպանութիւն զգուշութեան համար. բանտարկութիւն, արգելարան։

Բաղադրեալ Բայեր
＋գաւառական բառ Պահ դնել
չէզոք բայ Գաղտնի պահապաններ դնելով հսկել մէկի վրայ։
‣ Պահ դրէք, նայեցէ՛ք, ո՛վ է գնում գալիս մօտը։

＋գաւառական բառ Պահ մտնել
չէզոք բայ
    1. Թաք կենալ դիտելու համար։
‣ Ծառի յետեւը պահ մտայ և լսում էի ինչ որ խօսում էին։

    2. Ընդհանրապէս թաք կենալ, ծածկվել։
‣ Այնպէս տեղ պահ մտաւ, որ սատանան էլ չէր կարող գտնել։

✽հազուադէպ նշանակութիւն 6. Պահապան։

Ածանցական Բառեր
Պահք (յոգնակի)
գոյական Տե՛ս ներքեւը իւր տեղում։

Բաղադրեալ Բայեր
⨀հին բառ Ի պահու ունել զոք, ⨀հին բառ Ի պահու առնուլ զոք
ներգործական բայ Մէկին արգելքի տակ դնել, բանտարկել։

Դարձուածքներ
Պահ դուռն
գոյական Նեղ կիրճերի մէջ ամրութիւն երկաթէ դռնով, որը պահպանում էին՝ թշնամիների արշաւանքից երկիրը պաշտպանելու համար. պահակ (4)։


✽հազուադէպ բառ 2. ՊԱՀ
գոյական Տե՛ս Վախ։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 1800
ՆՈՐ
(beta)
ՊԱՀՔ (պահոց, յոգնակի)
գոյական Տե՛ս Պաս։
‣ Պահոց օրեր։
‣ Մեծի պահոց առաջին շաբաթը։
‣ Պահոց կերակուր։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 1804
ՆՈՐ
(beta)
ՊԱՀԵԼ
ներգործական բայ
    1. որոշ դրութեան՝ վիճակի մէջ ձգել՝ պահպանել.
    2. հսկել բանի մը վրայ. աչքի լոյսի պէս պահպանել, զգուշանալ.
    3. հսկողութիւն՝ խնամք ցուցաբերել.
    4. սնունդով՝ ապրուստով ապահովել. հոգալ, յանձանձել, մեծցնել, սնուցանել, հոգ տանիլ.
    5. բուծել, բուծանել.
    6. որեւէ տեղ մնալ պարտադրել, ստիպել մնալ (զանազան պատճառներով).
    7. հսկողութեան՝ կալանքի տակ առնել. պատանդել, բանտարկել.
    8. թոյլ չտալ որ իյնայ.
    9. բռնել, կառչիլ, թոյլ չտայ որ շարժի.
    10. չզիջիլ.
    11. եղածին պէս անփոփոխ ձգել. պաշտպանել.
    12. իր քով ձգել՝ երկար մնալ.
    13. որոշ դիրք՝ վիճակ տալով որոշ ժամանակ ձգել.
    14. հեռանալու՝ դուրս գալու արգելք ըլլալ.
    15. ուշադրութիւն դարձնել.
    16. չխախտել, չխաթարել.
    17. ի պահ տալ, զետեղել, տեղաւորել.
    18. չծախսել. չգործածել.
    19. մշակել.
    20. վարձքով աշխատցնել.
    21. ապաստան տալ, պատսպարել.
    22. անխախտ՝ անփոփոխ կերպով գործադրել՝ շարունակել. յարգել, գործադրել.
    23. թաքցնել, ծածկել, գոցել.
    24. բռնել, ձեռքին մէջ ունենալ.
    25. զսպել, սանձել, սանձահարել.
    26. խնայել.
    27. վնասէ՝ փճացումէ զերծ պահել. պաշտպանել.
    28. միջոցներով ապահովել.
    29. տնօրինել, ղեկավարել.
    30. որոշ նպատակով տրամադրութեան տակ ունենալ.
    31. չսպառել.
    32. վերապահել.
    33. պահք բռնել.
    34. չմոռնալ, յիշել։

Տեսակներ
— Ամբողջէն մաս մը գողնալով՝ խորել։

— Անեղծ, անվթար՝ չխաթարել:

— Բանէ մը ետ՝ զգուշացնել, զգուշանալ:

— Գաղտնիքը՝ լռել, չըսել:

— Երեւոյթները՝ փրկել:

— Իրեն՝ վերապահել:

— Խօսքը՝ յարգել։

— Խօսքը չպահել՝ դրժել։

— Ծոմ՝ պահք՝ բռնել:

— Հաւեր՝ մեղուներ՝ կենդանիներ՝ բուծանել։

— Հեռու՝ չմօտեցնել։

— Հիւանդ՝ խնամել, դարմանել։

— Մանուկ՝ տածել, սնուցանել։

— Մեղու՝ մեղուաբուծութիւն ընել:

— Մէկուն գոյքը՝ անձը արգելքի տակ՝ պատանդել:

— Միտք՝ յիշել։

— Որբեր՝ յանձանձել:

— Վարժութիւնը՝ չկորսնցնել։

— Տաքէն՝ ցուրտէն՝ պահպանել:

— Քաղաք՝ բերդ՝ դիրք՝ պաշտպանել։

— Օրէնքը՝ պատուիրանքը՝ յարգել, կատարել, գործադրել։

Բաղադրեալ Բայեր
Ականջ պահել, աչք պահել
ներգործական բայ մտիկ ընել, հսկել, հետեւիլ:

Աչքը բանի մը վրայ պահել
ներգործական բայ ուշադիր ըլլալ, հսկել։

Գլուխը պահել
ներգործական բայ
    1. աղմուկէ՝ փորձանքէ խուսափիլ, մեկուսանալ.
    2. հազիւ-հազ ապրիլ.
    3. ինքզինք չկորսնցնել, արթուն՝ զգօն ըլլալ։

Ինքզինք պահել
ներգործական բայ վարուիլ գիտնալ։

Ծոմ պահել
ներգործական բայ ոչինչ ուտել՝ խմել։

Կիրակի պահել
ներգործական բայ հասարակ օրը ապրիլ այնպէս՝ իբրեւ թէ Կիրակի կամ տօն օր ըլլար։

Կողմը պահել
ներգործական բայ կողմ բռնել, աչառութիւն ընել:

Ձայն պահել
ներգործական բայ եղանակի մը հիմնական ձայնը ցած ձայնով երգելով ձայնակցիլ մեներգողին:

Ճամբան պահել դարանամուտ ըլլալ
չէզոք բայ մէկուն անցնելու ճամբուն վրայ. հսկել։

Պատիւը պահել
ներգործական բայ մէկը պատուելու համար զիջողաբար վարուիլ։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1963
ՆՈՐ
(beta)
ՊԱՀՈՒԻԼ
չէզոք բայ
    1. ծածկուիլ, թաքչիլ.
    2. պահուըտիլ, կծկտիլ, ծուարիլ։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1966
ՆՈՐ
(beta)
ՊԱՀ
ձայնարկութիւն զարմանքի՝ հիացումի՝ ափսոսանքի բացագանչութիւն. վա՜խ, վա՜, վա՜հ, օ՜հ:


ՊԱՀ
(Արմատ՝ պահել, պահպանել բայերու)

գոյական
    1. կարճ՝ կարճատեւ ժամանակ. վայրկեան, րոպէ, ականաքթիթ.

    2. որեւէ բանի տեղի ունենալու՝ վրայ հասնելու՝ պատահելու ժամանակը.

    3. որեւէ երեւոյթի՝ գործունէութեան ՝ դէպքի զուգադիպող ժամանակը. օրինակ՝
‣ իր խօսելու պահուն.

    4. պատմութեան՝ որեւէ բանի ընթացքի՝ զարգացման առանձին շրջան՝ ժամանակաշրջան.

    5. յարմար առիթ՝ ժամանակ.

    6. երեք ժամուան ժամանակ, որուն ընթացքին պահապանը պահպանութիւն կ՚ընէր, որուն կը յաջորդէր ուրիշ պահապան՝ յաջորդ պահին համար.

    7. պահելը, պահպանութիւն, հսկողութիւն.

    8. դասաժամ. օրինակ՝
‣ հայերէնի պահուն.

    9. ընդհանրապէս՝ կարճ ժամանակ.

    10. պահպանութիւն զգուշութեան համար. բանտարկութիւն, արգելարան.

    11. պահող, հսկող, պահպանող. օրինակ՝
‣ սահմանապահ։

Բաղադրեալ Բայեր
Պահ դնել
ներգործական բայ
    1. պահել՝ պահպանել.
    2. պահել՝ շահելու հեռանկարով.
    3. ժամանակաւորապէս յանձնել: Կ՚ըսուի նաեւ Ի պահ դնել։

Պահ մտնել
չէզոք բայ
    1. պահուիլ, թաքչիլ, թաքնուիլ.
    2. բանի մը ետեւ մտնել, ծածկուիլ:

Պահ տալ
չէզոք բայ
    1. պահելու՝ պահպանելու համար մէկը՝ բան մը մէկուն՝ տեղ մը յանձնել.
    2. զետեղել, յանձնել, դնել, պահ դնել։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1960
ՆՈՐ
(beta)
ՊԱՀՔ
գոյական ինքզինք բանէ մը կամաւոր զրկում. ժուժկալում, զգուշացում։ Հին Կտակարանի եւ Աւետարանի մէջ՝ պահքը կը նշանակէր պարզապէս՝ կերակուրէ զգուշանալ, չուտել, ծոմ բռնել:

Բաղադրեալ Բայեր
Պահք բռնել
ներգործական բայ
    1. որոշ օրերու մսեղէն իւղ ուտելէ հրաժարիլ.
    2. ընդհանրապէս՝ ինքզինք զրկել հաճոյքէ (նաեւ սեռային):

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1967
ՆՈՐ
(beta)

Նման բառեր
բահէ
բայէ
 Գործածութիւն փորձնական 44 մէջբերում 

Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը

ՆՈՐ Ուսամնասիրել պահԷ բառաձեւին գործածութիւնը՝ Արեւմտահայերէն Գրուածքներու Ժողովածոյ-ին մէջ։
Փնտռել «պահԷ» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —

Բացատրական

Հոմանիշներու

Արեւմտահայերէնի

Նորաբանութիւններու

Յանգարան

Բառակազմական

Ստուգաբանական

Դարձուածաբանական եւ Բարբառային

Ուղղագրական

Գրաբարի

Միջին Հայերէնի

Վաղաշխարհաբարեան

Օտար լեզուի

Անուններու

Տեղանուններու

Բուսանուններու

Մասնագիտական

Յապաւումներու

© 2025 Նայիրի. Հայերէն բառարանը կը պարունակէ 17,718 գլխաւոր բառ։
Կայքը ունի 144 բառարան եւ 3 գիրք։
Հայերէն
Նայիրի / Nayiri.com