Բառարան
Բառարան
ՆՈՐ
Գրուածքներու Ժողովածոյ
Ժողովածոյ
Ուղղագրիչներ
Ուղղագրիչներ
Տառատեսակներ
Տառեր
Մեր մասին
Մենք
հայերէն
English
русский
français
Deutsch
Türkçe
Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
Հայերէն
Հայ
|
Հայ-Անգլերէն
Հայ-Անգ
|
Անգլերէն-Հայ
Անգ-Հայ
|
Հայ-Ֆրանսերէն
Հայ-Ֆրա
|
Ֆրանսերէն-Հայ
Ֆրա-Հայ
Ձեւաբանութիւն
Արեւմտահայերէն
որ →
որ
(մակբայ)
որ →
որ
(շաղկապ)
Գտնուած Բառաձեւեր
որ →
որ
(դերանուն)
որ →
որ
(մակբայ)
որ →
որ
(շաղկապ)
որ →
որ
(սահմանիչ)
Գտնուած Բառոյթներ
որ
(դերանուն)
(35 բառաձեւ)
զոր
,
զորս
,
ո՛րը
,
ո՛րի
,
ո՛րին
,
ո՛րինն
,
ո՛րն
,
ո՞րին
,
ո՞րն
,
ո՞րոնք
,
որ
,
որը
,
որի
,
որի՛ն
,
որի՞ն
,
որին
,
որից
,
որմէ
,
որմէ՞
,
որմով
,
որն
,
որո՛նք
,
որո՞ւ
,
որո՞ւն
,
որո՞ւնն
,
որոնց
,
որոնցը
,
որոնցից
,
որոնցմէ
,
որոնցմով
,
որոնցով
,
որոնք
,
որով
,
որու
,
որուն
որ
(մակբայ)
(1 բառաձեւ)
որ
որ
(շաղկապ)
(1 բառաձեւ)
որ
որ
(սահմանիչ)
(3 բառաձեւ)
ո՛ր
,
ո՞ր
,
որ
Բառարան
որ
դերանուն
Յարաբերութիւն
ստեղծող
բառ
:
որ
շաղկապ
Թէ
:
Աղբիւր՝
Բառգիրք հայերէն լեզուի։
Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 364։
ՅԱՐԱԲԵՐԱԿԱՆ
ածական
1.
Իրար
հետ
յարաբերութիւն
՝
կապ
ունեցող
։
‣
Ապրանքի
քանակութիւնն
ու
գինը
յարաբերական
են
։
Դարձուածքներ
Ուղղակի յարաբերական
,
Ուղիղ յարաբերական
ածական
Որքան
(
մէկը
)
շատ
՝
այնքան
էլ
(
միւսը
)
շատ
։
‣
Աշխատանքն
և
արդիւնքը
ուղղակի յարաբերական
են
,
որքան
շատ
աշխատանք
դրվի
՝
այնքան
շատ
արդիւնք
կստացվի
։
Հակառակ յարաբերական
ածական
Որքան
(
մէկը
)
շատ
՝
այնքան
(
միւսը
)
քիչ
։
‣
Բաժանարարը
և
քանորդը
հակառակ յարաբերական
են
.
որքան
բաժանարարը
մեծանայ
՝
այնքան
քանորդը
կփոքրանայ
։
2.
Իրար
հետ
յարնչութիւն
ունեցող
,
որի
գաղափարը
կապվում է
մի
այլ
գաղափարի
հետ
։
‣
Հայր
և
որդի
յարաբերական
բառեր
են
,
որովհետեւ
հայր
բառը
ծնեցնում է
մեր
մէջ
որդի
գաղափարը
և
ընդհակառակը
։
3.
Համեմատական
,
բաղդատական
։
Հակառակը՝
Բացարձակ
։
‣
Ոյժ
,
մեծութիւն
ևն
յարաբերական
գաղափարներ
են
.
երկիրը
մեծ
է
լուսնի
համեմատութեամբ
,
բայց
փոքր
է
արեգակի
համեմատութեամբ
։
‣
Ոչինչ
բացարձակ
չկայ
բնութեան
մէջ
,
բացի
նիւթից
.
ամեն ինչ
յարաբերական
է
։
‣ «
Գիտութեան
զարգացման
իւրաքանչիւր
աստիճանը
նոր
հատիկներ
է աւելացնում
բացարձակ
ճշմարտութեան
այդ
գումարին
,
բայց
իւրաքանչիւր
գիտական
բնոյթի
ճշմարտութեան
սահմանները
յարաբերական
են
»։
4.
(
Քերականական
)
Բառ
,
որ
կապում է
երկրորդական
նախադասութիւնը
գլխաւորի
հետ
և
որին
գլխաւորի
մէջ
համապատասխանում է
մի
ցուցական
բառ
։
Դարձուածքներ
Յարաբերական դերանուն
գոյական
Յարաբերական
դերանունն
է
որ
.
սրան
գլխաւոր նախադասութեան
մէջ
,
զօրութեամբ
կամ
ներգործութեամբ
,
համապատասխանում է
նա
,
այն
, (
սա
,
դա
,
այս
,
այդ
),
օրինակ
՝
‣
Ամուսնացաւ
այն
աղջկան
հետ
,
որին
սիրում էր
։
‣
Ինչ
որ
գուշակում էիր
՝
կատարվեց
(
զօրութեամբ
հասկացվում է
՝
այն
)։
Յարաբերական մակբայ
,
Յարաբերական ածական
գոյական
Յարաբերական
մակբայներ
և
ածականներ
են
որքան
,
որտեղ
,
ուր
,
որպէս
,
որպիսի
ևն
,
որոնց
համապատասխան
ցուցական
մակբայներն
ու
ածականներն
են
այնքան
,
այնտեղ
,
այնպէս
,
այնպիսի
ևն
։
Աղբիւր՝
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
էջ 1543
ՆՈՐ
(beta)
ՈՐ
(
վօր
,
+
վօր
կմ
+
օր
)
(
զոր
,
որոյ
,
որում
,
յորմէ
,
որով
,
որք
,
զորս
,
որոց
),
որի
,
որին
,
որից
,
որով
,
որում
,
որոնք
,
որոնց
,
որոնցից
,
որոնցով
,
որոնցում
յարաբերական
դերանուն
գոյական
ածական
1.
մակբայ
7.
Երբ
,
երբ
որ
։
‣
Ես
որ
ասում եմ
մի բան
գիտեմ
։
‣
Դու
որ
յօժար
ես
,
մենք
ի՞նչ
կարող ենք
ասել
։
‣
Որ
այդպէս
է
՝
գնանք
։
շաղկապ
8.
Եթէ
։
‣
Դուք
որ
ասէիք
՝
կհամաձայնէր
։
‣
Որ
իմանաս
ինչ
եմ առե՜լ
։
‣
Որ
գիտենայինք
՝
մենք
էլ
կառնէինք
։
9.
Որպէսզի
։
‣
Նազ է անում
,
որ
շատ
խնդրենք
։
‣
Այնպէս
բաժանեցէք
,
որ
բոլորին
էլ
հասնի
։
‣
Վեր կացաւ
որ
գնայ
։
Դարձուածքներ
Որ և է
,
Որ և իցէ
(
այժմ
գրվում
են
միասին
՝
որեւէ
,
որեւիցէ
)
Ինչպէս
էլ
լինի
,
ով
էլ
լինի
(
գործ
է
ածվում
թէ՛
շնչաւորի
և
թէ
անշունչի
համար
)։
‣
Որեւէ
պատճառ
ունեցել
է
որ
չէ
եկել
։
‣
Ուզում
եմ
որեւիցէ
գործ
գտնեմ
որ
պարապ
չմնամ
։
‣
Որեւէ
մարդ
։
‣
Որեւիցէ
հեղինակ
։
Զոր օրինակ
մակբայ
⨀
հին նշանակութիւն
1.
Ինչպէս
որ
։
2.
Օրինակի համար
,
օրինակ
(
այս
նշանակութեամբ
կրճատ
ձեւով
գրվում
է
նաեւ
զօր.
)։
‣
Պատ
շարելու
աւելի
յարմար
և
ձեռնտու
նիւթեր
կան
քան
քարն
ու
աղիւսը
,
զոր օրինակ
Արթիկի
տուֆը
։
‣
Ասացուածը
կարող է
արտայայտվել
գոյական
անունով
.
զօր
.
կեանքը
շարժումն
է
։
Ըստ որում
1.
Ըստ այնմ
որ
,
որովհետեւ
,
քանի որ
։
‣
Այս
պատիւը
նրան
է
վերաբերում
,
ըստ որում
նա
է
մեր
մէջ
աւագագոյնը
։
2.
Որի
համաձայն
։
‣
Պայման
կնքեցին
,
ըստ որում
վաստակը
հաւասարապէս
պէտք է
բաժանեն
։
Ուր որ է
,
Որտեղ որ է
մակբայ
Իսկոյն
,
շուտով
։
‣
Տանից
դուրս եկաւ
կարճ
ժամանակով
,
ուր որ է
(
կամ
որտեղ որ է
)
կգայ
։
Աղբիւր՝
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
էջ 1727
ՆՈՐ
(beta)
ՈՐ
կը
գործածուի
զանազան
իմաստներով
եւ
իբր
մասունք
բանի-յարաբերական
դերանուն
,
շաղկապ
եւ
եղանակաւորիչ
բառ
:
ՈՐ
յար
դեր
.
1.
կը
կապէ
երկրորդական
նախադասութիւնը
գլխաւոր
նախադասութեան
մէկ
բառին
(
ցուց
.
դերանունին
կամ
գոյականին
՝
յարաբերեալ
),
ան
,
ով
որ
նշ
. (
այս
պարագային
՝
պարտաւոր
է
առնել
իր
յարաբերեալին
թիւը
.
իսկ
հոլովով
՝
ինչ
որ
կը
պահանջէ
իր
դիրքը
՝
պաշտօնը
երկրորդական
նախադասութեան
մէջ
).
օրինակ
՝
‣
մեզի
այցի
եկող
անձը
,
զոր
կողոպտեցին
ավազակները
.
2.
կը
կապէ
երկրորդական
նախադասութիւնը
գլխաւոր
նախադասութեան
ըսածին
(
բային
)
իբրեւ
անոր
լրացուցիչը
՝
թէ
,
իբր
թէ
նշ
.
օրինակ
՝
‣
կը
կարծէ
,
որ
կորսնցուցածը
գտած
՝
է
.
3.
ո՞վ
,
ի՞նչ
,
որ
մէկը
(
իբրեւ
հարցական
դեր
.).
4.
ա՞յս
թէ
այն
,
մէ՞կը
թէ
միւսը
(
ընտրութեան
հարց
):
ՈՐ
շաղկապ
1.
որպէսզի
(
երկրորդական
նպատակային
նախադասութիւնը
կը
կապէ
գլխաւոր
նախադասութեան
).
օրինակ
՝
‣
եկած
եմ
,
որ
քնանամ
.
2.
երբ
(
ժամանակ
).
3.
քանի
որ
(
հիմք
եւ
պատճառ
).
4.
եթէ
(
պայմանական
).
5.
չափ
,
որակ
,
աստիճան
:
ՈՐ
եղնկ
.
1.
բառ
արդեօք
(
թերահաւատութիւն
).
օրինակ
՝
‣
ո՞վ
կու
գայ
որ
.
2.
մի՞թէ
(
կասկած
,
երկմտութիւն
,
զարմանք
)։
Դարձուածքներ
Ո՞ր (ի՞նչ). հովը փչեց
անակնկալի
եկայ
,
զարմա՜նք
,
շատոնց
ինծի
եկած
չէիր
։
Ո՞ր ջուրը իյնամ
շուարած
եմ
,
չեմ
գիտեր
ի՛նչ
ընելս
։
Որո՞ւն կ՚ըսես
ո՛չ
ոք
կ՚ուզէ
.
լսել
,
ուշադրութիւն
չ՚ըներ
՝
չի
դարձներ
:
Որո՞ւն պէտքն է
ո՛չ
ոք
հոգ
կ՚ընէ
,
բոլորն
ալ
անտարբեր
են
:
Աղբիւր՝
Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան,
Հայոց լեզուի նոր բառարան
. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992):
էջ 1879
ՆՈՐ
(beta)
Նման բառեր
ոռ
օր
Գործածութիւն
փորձնական
26,728 մէջբերում
Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը
որ →
որ
(դերանուն)
(2,004 մէջբերում)
որ →
որ
(մակբայ)
(84 մէջբերում)
որ →
որ
(շաղկապ)
(2,057 մէջբերում)
որ →
որ
(սահմանիչ)
(1 մէջբերում)
որ
†
չստուգուած
(14,517 մէջբերում)
Որ
†
չստուգուած
(321 մէջբերում)
Գտնուած բառոյթներու գործածութիւնը
որ
(դերանուն)
(35 բառաձեւ | 5,584 մէջբերում)
որ
(մակբայ)
(1 բառաձեւ | 84 մէջբերում)
որ
(շաղկապ)
(1 բառաձեւ | 2,057 մէջբերում)
որ
(սահմանիչ)
(3 բառաձեւ | 19 մէջբերում)
Արդիւնքները տեսնելու համար, բռնել հեռախօսը հորիզոնական դիրքով կամ / եւ մասշտաբը (zoom-ը) նուազեցնել
ՆՈՐ
Ուսամնասիրել
որ
բառոյթին
կամ
որ
բառաձեւին
գործածութիւնը՝
Արեւմտահայերէն Գրուածքներու Ժողովածոյ
-ին մէջ։
Փնտռել «
որ
» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —
Բացատրական
(1992)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1976)
Արդի հայերենի բացատրական բառարան
(1969)
Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան
(1968)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1954)
Հայերէն աշխարհաբար լեզուի լիակատար բառարան
(1944)
Հայերէն բացատրական բառարան
(1910)
Նոր բառագիրք հայերէն լեզուի
Հոմանիշներու
(2009)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան
(1967)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան
(1938)
Բառարան գանձարան հայերէն լեզուի
Արեւմտահայերէնի
(2011)
Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան
(1991)
Արեւմտահայերենի բառարան
Նորաբանութիւններու
(2022)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Է պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Զ պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր արեւմտահայերէնի մէջ. Ա Գիրք
(2020)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Ե պրակ
(2018)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Դ պրակ
(2017)
Նոր բառեր. Գ պրակ
(2016)
Նոր բառեր. Բ պրակ
(2015)
Նոր բառեր. Ա պրակ
(2002)
Արդի հայերենի նորաբանությունների բառարան
(1996)
Նոր բառերի բացատրական բառարան
(1982)
Բառարան-տեղեկատու (Նոր բառեր և իմաստներ)
Յանգարան
(1976)
ՆՈՐ
Հայոց լեզվի հանգաբառարան
Բառակազմական
(2014)
Դպրոցական բառակազմական բառարան
Ստուգաբանական
(2010)
Հայերեն ստուգաբանական բառարան
(2010)
Հին հայերենի վերջածանցների ծագումը
- [Հայերեն ստուգաբանական բառարան]
(2004)
Հայերէն ստուգաբանական առձեռն բառարան
(1995)
Մեր արմատները նոր լոյսի տակ
(1926)
Հայերէն արմատական բառարան
Դարձուածաբանական եւ Բարբառային
(2013)
Ղարաբաղի բարբառի բառարան
(2011)
Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան
(2010)
Հայերեն շրջասությունների բառարան
(2001)
Հայոց լեզվի բարբառային բառարան
(1975)
Հայոց լեզվի դարձվածաբանական բառարան
(1970)
Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն
(1970)
Արեւելահայ ոճաբանութիւններ
- [Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն]
(1913)
Հայերէն գաւառական բառարան
(1912)
Հայոց բառ ու բան
(1903)
Բառգիրք Արարատեան բարբառի
(1902)
Թուրքերէնէ փոխառեալ բառերը Պօլսի հայ ժողովրդական լեզուին մէջ համեմատութեամբ Վանի, Ղարաբաղի եւ Նոր-Նախիջեւանի բարբառներուն
(1869)
Բառգիրք յաշխարհաբառէ ի գրաբառ
(1836)
Յաւելուած աշխարհիկ բառք անվկայք ի գրոց առ մեզ եղելոց
- [Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի]
Ուղղագրական
(2013)
Հայերենի ուղղագրական նոր բառարան
(2002)
Արդի հայերենի ուղղագրական-ձեւակազմական բառարան
(1973)
Հայերեն ուղղագրական-ուղղախոսական-տերմինաբանական բառարան
Գրաբարի
(2012)
Գրաբարի դարձուածաբանական բառարան
(2010)
Գրաբարի բառարան - Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր
(2007)
Նորայայտ բառեր գրաբարում
(2006)
Գրաբարի հոմանիշների բառարան
(2000)
Գրաբարի բառարան
(1944)
Ասացուածքներ հայերէն գրաբար լեզուով
- [Հայերէն բացատրական բառարան]
(1865)
Առձեռն բառարան հայկազնեան լեզուի
(1837)
Բառգիրք ի բարբառ հայ եւ իտալական
(1836)
Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի
Միջին Հայերէնի
(2009)
Միջին հայերենի բառարան
Վաղաշխարհաբարեան
(2014)
Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում
Օտար լեզուի
(2014)
Բառգրքույկ, Նոր եւ նորակազմ բառեր հայերենում
(2011)
Օտար բառերի բառարան
(1951)
Եւրոպական փոխառեալ բառեր հայերէնի մէջ
(1912)
Բացատրական բառգիրք - Օտարազգի բառերի եւ օտարագիր բառերի ու դարձւածքների
(1908)
Հանրամատչելի բառարան օտարազգի բառերի եւ գործածութեան մէջ մտած մտքերի ու դարձւածքների
Անուններու
(2010)
Հայոց ազգանունների բառարան
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ)
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Հեղինակներ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973)
ՆՈՐ
Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968)
Արական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968)
Իգական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942)
Հայոց անձնանունների բառարան
Տեղանուններու
(2011)
Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ
- [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986)
Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան
Բուսանուններու
(1981)
Բուսանունների հայերեն-լատիներեն-ռուսերեն-անգլերեն-ֆրանսերեն-գերմաներեն բառարան
(1895)
Հայբուսակ կամ Հայկական Բուսաբառութիւն
Մասնագիտական
(2015)
Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013)
ՆՈՐ
Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987)
Հայերենագիտական բառարան
(1979)
Տէրունի տօներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1979)
Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1975)
Լեզվաբանական բառարան
Յապաւումներու
(2021)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007)
Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996)
Հապավումներ
- [Նոր բառերի բացատրական բառարան]
Ձեւաբանութեան կարգաւորումներ
Արեւմտահայերէն
Արեւելահայերէն
Ցուցադրել ձեւաբանական վերլուծութիւն
Ցուցադրել ձեւաբանական զտիչները
Ցուցադրել գտնուած բառաձեւերը
Ցուցադրել գտնուած բառոյթները