Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
 Բառարան
ՆԱՅ
ածական թաց, մեղմ, կակուղ (բաղաձայն տառեր՝ լ, ղ, մ, ն, ր)։

Աղբիւր՝ Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): էջ 361
ՆՈՐ
ՆԱՅ (այ)
ածական
⨀հին նշանակութիւն 1. Խոնաւ, նամ։

Դարձուածքներ
Նայ տառ, Նայ տարր
գոյական Խոնաւ տարր, ջուր, ծով։

    2. (Քերականական) Մեղմ արտասանութիւն ունեցող բաղաձայն տառեր, որոնք հեշտութեամբ կցվում են ուրիշ բաղաձայնների։
‣ Նայ տառերն են ղ(լ), մ, ն, ր։
‣ Եթէ բաղաձայնին յաջորդում է նայ բաղաձայն՝ երկուսը միասին փոխադրվում են տողադարձի ժամանակ, օրինակ. փա-ռա-տրել, աս-տղա-բաշխ, սեր-մնա-կալել (բայց կազ-մել, սաղ-մի)։

գոյական
⨀հին նշանակութիւն 3. Նամութիւն, խոնաւութիւն։

⨀հին նշանակութիւն 4. Նա դերանունը (երբ նրան յաջորդում է դիմորոշ յօդ, կամ երբ բարդվում է (նայն, նայապէս)։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 1588
ՆՈՐ
(beta)
⨀հին բառ ՆԱՅՆ
ցուցական դերանուն Նա, դիմորոշ ն յօդով, (որ յարաբերականից յետոյ), (օրինակ. զոր նայն ասէ = այն՝ զոր նա ասէ)։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 1589
ՆՈՐ
(beta)
Ե,
ե,
եչ
գոյական
    1. Հայերէն այբուբենի հինգերորդ տառը և երկրորդ ձայնաւորը։
‣ Գլխաւիր Ե։
‣ Շղագիր ե, շարագիր ե։

    2. Բառերի սկզբում, բաղաձայնից առաջ, գրական լեզւում արտասանվում է ինչպէս սուղ իէ, հին գրութեամբ՝ յե (je), օրինակ. ես = jes, երկու = jerku։

Դրվելով ա՚ից առաջ՝ կազմում է երկբարբառ՝ հին արտասանութեամբ՝ յա, ja, (ինչպէս Հայաստան բառի մէջ յա գրութիւնը), օրինակ. մեծութեան, եար։

⨀հին նշանակութիւն 3. Իբրեւ թուանշան նշանակում է 5։
‣ ե-ծ-շ-ր (5-50-500-5000)։

    4. Թուարկութեան մէջ՝ հինգերորդ։
‣ Գլուխ Ե.։
‣ Գրիգոր Ե.։
‣ Ե. դար։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 570
ՆՈՐ
(beta)
ԿԱԿՈՒՂ
ածական ոչ-կարծր կամ պինդ, փափուկ, թոյլ։

Տեսակներ
— Միս՝ փափուկ.

— ձայն, կերպ՝ մեղմ, անոյշ, քաղցր.

— թոյլ բարքով՝ թուլամորթ, մեղկ, կնատի.

— բնութիւն՝ դիւրընկալ.

— մետաղ՝ կռանելի, կռելի.

— բնաւորութիւն՝ դիւրահամբոյր, հեզահոգի.

— բաղաձայններ՝ նայ:

Հակառակը՝ կարծր։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 946
ՆՈՐ
(beta)
ՆԱՅ
ածական
    1. թաց, խոնաւ.
    2. (Լեզուաբանական) կողքային եւ թրթռուն ձայնորդ հնչիւններու պայմանական անուանում.
    3. ձայնորդ՝ տկար՝ կակուղ հնչիւններու անուանում:

Հայ լեզուին նայ կամ կակուղ տառերն են՝ լ, ղ, մ, ն, ր, ռ։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1672
ՆՈՐ
(beta)
Ե
    1. մեր այբուբենին հինգերորդ տառը եւ. երկրորդ ձայնաւորը. անունը եէչ. բառին սկիզբը կը կարդացուի երկբարբառի մը արժէքով (= յե. օրինակ՝ երջանիկ. ա-ի հետ կը կազմէ երկբարբառ = եա. բառամէջի ե-ը լծորդ է է-ի. օրինակ՝ սէր = սեր, = մէզ, վէր[f]= վեր. հին ատեն ե եւ է անշուշտ ունեցած են յստակ զանազանութիւն, որ հիմա չունին.

    2. գլխագիր ե-ը, քովը կէտ (= Ե.), դասական թուական ածական է եւ կը նշանակէ հինգերորդ, իսկ նոտրգիր կամ բոլորգիր կամ շեղագիր ե-ը բացարձակ թուական ածական է եւ կը նշանակէ հինգ.

    3. բարդութեան մէջ կը գործածուի իբրեւ յօդակապ, երբ նախորդ բառը ի-ով վերջացած է, եւ կը նկատուի իբրեւ սղումը իա-ի. օրինակ՝
‣ ոսկի + մայր = ոսկեմայր՝ իբր ոսկիամայր. իսկ է-ի կը փոխուի, երբ երկրորդ բառը ձայնաւորով սկսի. օրինակ՝
‣ ոսկի + օղ = ոսկէօղ.

    4. եղ վերջաւորող քանի մը բառերու մէջ, ուր եղ-ը գովական (Ֆրանսերէն laudatif) մասնիկը չէ (օրինակ՝ հանճարեղ, ընչեղ, զօրեղ), ե-ը փոխուած կը տեսնենք ի-ի. օրինակ՝
‣ շառաշեղ = շառաշիղ, շառաւեղ = շառաւիղ, տաշեղ = տաշիղ.

    5. այ երկբարբառը ե-ի կը փոխուի ինչ-ինչ բառերու մէջ. օրինակ՝
‣ գայլիկոն = գելիկոն, հայթայթանք = հեթեթանք.

    6. ր սկզբնատառով փոխառիկ բառերու առաջեւ ե գիրը կ՚աւելցուի իբրեւ նեցուկ կամ յառաջադիր. օրինակ՝
‣ (հետեւեալ պարսկերէն բառերուն մէջ, համաձայն իրենց նշանակութեան) րէկ = երակ, րէմ = երամ, րան = երանք, րէնկ = երանգ, րէսթէ = երաստ, եւայլն:

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 531
ՆՈՐ
(beta)

Նման բառեր
նա-յ
Փնտռել «նայ-ե» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —

Բացատրական

Հոմանիշներու

Արեւմտահայերէնի

Նորաբանութիւններու

Յանգարան

Բառակազմական

Ստուգաբանական

Դարձուածաբանական եւ Բարբառային

Ուղղագրական

Գրաբարի

Միջին Հայերէնի

Վաղաշխարհաբարեան

Օտար լեզուի

Անուններու

Տեղանուններու

Բուսանուններու

Մասնագիտական

Յապաւումներու

© 2025 Նայիրի. Հայերէն բառարանը կը պարունակէ 17,718 գլխաւոր բառ։
Կայքը ունի 144 բառարան եւ 3 գիրք։
Հայերէն
Նայիրի / Nayiri.com