Բառարան
Բառարան
ՆՈՐ
Գրուածքներու Ժողովածոյ
Ժողովածոյ
Ուղղագրիչներ
Ուղղագրիչներ
Տառատեսակներ
Տառեր
Մեր մասին
Մենք
հայերէն
English
русский
français
Deutsch
Türkçe
Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
Հայերէն
Հայ
|
Հայ-Անգլերէն
Հայ-Անգ
|
Անգլերէն-Հայ
Անգ-Հայ
|
Հայ-Ֆրանսերէն
Հայ-Ֆրա
|
Ֆրանսերէն-Հայ
Ֆրա-Հայ
Բառարան
ԱՆՈՒՆ
(
անուան
,
անուամբ
,
անուանք
),
անուան
(+
նաև
անունի
,
անընան
),
անունով
,
անուններ
գոյական
1.
Բառ
,
որով
նշանակվում է
մի
անձ
,
որով
ճանաչվում է
նա
։
‣
Իմ
անունս
Գուրգէն
,
իսկ
ընկերոջս
անունն
է
Աշոտ
։
‣
Այս
ծրարը
մի
մարդ
բերեց
,
անունը
հարցրի
,
չասաց
.
ուզում էր
անյայտ
մնալ
։
‣
Նա
մի
ընկեր
ունէր
,
Համազասպ
անունով
։
‣
Երեխայի
անունը
դրին
Լեւոն
։
2.
(
Քերականական
)
Բառ
,
որով
նշանակվում է
որևէ
էակ
,
որևէ
առարկայ
,
որևէ
բան
։
‣
Բոյս
,
երկաթ
,
թոնիր
,
մկրատ
,
նախանձ
,
գեղեցկութիւն
՝
անուններ
են
։
‣
Այս
կերակրի
անունն
ի՞նչ
է
.-
Հերիսայ
։
‣
Ապրանքները
Ռուսաստանից
գալիս են
պատրաստ
ռուսերէն
անուններով
,
և
մենք
էլ
սովորում ենք
այդ
ռուսերէն
անուններով
ճանաչել
և
կոչել
այդ
ապրանքները
։
3.
Փոխաբերաբար
Համբաւ
,
հռչակ
(
սովորաբար
՝
դրական
իմաստով
)։
‣
Նրա
անունը
ամեն
տեղ
խօսվում է
։
‣
Այս
գիւտով
նա
մեծ
անուն
հանեց
։
‣
Անունով
կամ
անունի
տէր
մարդ
է
նա
։
Երբեմն
բացասական
իմաստով
։
‣
Նրա
անունն
ելել է
(=
վատահամբաւ
մարդ
է
նա
)։
‣
Մարդու
աչք
ելնի
,
անուն
չելնի
(
ասացուած
)։
4.
Բարոյական
որակումն
անձերի
կամ
իրերի
։
‣ «
Գընա՛
,
իմ
որդեակ
,
աշխարհը
անցիր
,
Փառաւոր
անուն
Մեծի
դու
ստացիր
»։
‣ «
Հասաւ
ժամանակը
,
որ
ամեն մի
կեղտ
՝
արատաւոր
անուն
մեր
վրայից
վերցնենք
մաքրենք
»։
5.
Կոչում
,
լոկ
անուն
,
իբրև
հակադրութիւն
իրականութեան
։
‣
Պարիկ
,
Համբարու
,
Յուշկապարիկ
՝
անուններ
են
առանց
անձերի
։
‣
Նա
միայն
անունով
է
տանտէր
,
իսկական
տանտէրը
նրա
կինն
է
։
Դարձուածքներ
Անունը կայ, ամանումը չկայ
(
ասացուած
)
,
Համբաւը
համապատասխան
չէ
իրականութեան
։
6.
(
Քերականական
)
Մասն բանի
,
որ
նշանակում է
առարկայ
կամ
առարկայի
յատկութիւն
կամ
քանակութիւն
։
‣
Մարդ
,
չարիք
՝
գոյական
անուններ
են
։
‣
Չար
,
մեծ
՝
ածական
անուններ
են
։
‣
Հինգ
,
քիչ
՝
թուական
անուններ
են
։
Դարձուածքներ
Յատուկ անուն
գոյական
Որ
յատկացնվում է
միևնոյն
տեսակի
առարկաներից
միայն
մէկին
,
միւսներից
ջոկելու
համար
։
‣
Մասիս
,
Արաքս
,
Ռուբէն
,
Աշոտ
՝
յատուկ անուններ
են
։
Հասարակ անուն
գոյական
Որ
տրվում է
բոլոր
նմանատեսակ
անհատների
կամ
առարկաների
։
‣
Մարդ
,
լեռ
,
գետ
՝
հասարակ անուններ
են
։
Հաւաքական անուն
գոյական
Որ
եզակի
ձեւով
նշանակում է
խմբաւորում
բազմաթիւ
նմանատեսակ
անհատների
կամ
առարկաների
,
օրինակ
՝
գունդ
,
երամ
,
անտառ
։
Վերացական անուն
գոյական
Որ
նշանակում է
առարկայից
վերացրած
՝
անջատած
յատկութիւն
,
օրինակ
՝
սպիտակութիւն
,
բարութիւն
։
+
գաւառական նշանակութիւն
7.
Տե՛ս
Անուանակոչութիւն
,
Տօնախմբութիւն
։
‣
Անունդ
ե՞րբ
է
։
‣
Անունիդ
շատ
մարդ
կա՞ր
։
Ածանցական Բառեր
Յանուն
...
ի
(
սեռական
հոլով
)
մակբայ
1.
Անունով
,
զօրութեամբ
։
‣
Յանուն
օրէնքի
ձերբակալում եմ
ձեզ
։
‣
Յանուն
արդարութեան
բողոքում եմ
այս
անիրաւութեան
դէմ
։
2.
Իբրեւ
խնդրի
՝
աղաչանքի
ձեւ
,
սիրուն
։
‣
Յանուն
մեր
բարեկամութեան
՝
այդ
բանը
խնդրում եմ
չանէք
։
‣
Յանուն
ընկերութեան
խնայեցէք
իմ
որդուն
։
⨀
հին բառ
Յանուանէ
մակբայ
1.
Անունով
,
միայն
անունով
(
առանց
անձամբ
ճանաչելու
)։
2.
Անունը
տալով
։
Բաղադրեալ Բայեր
Անուն դնել
ներգործական
բայ
1.
Մկրտութեան
ժամանակ
երեխային
անուն
տալ
(
կրօնական
)։
‣
Երեխային
մկրտեցին
,
անունը դրին
Լեւոն
։
2.
Մէկին
աւել
անուն
՝
մականուն
յատկացնել
։
‣
Մէկի
անունը դրել էին
էշ
.
նա
խնջոյք
տուեց
,
խնդրեց
անունը
փոխել
.
փոխեցին
,
անունը դրին
քուռակ
(
ժողովրդական
)։
‣
Նրան
մի
այնպիսի
անուն են դրել
,
որ
ամաչում
եմ
ասել
։
Անուն թողնել
չէզոք
բայ
Մեռնելուց
կամ
մի
տեղից
հեռանալուց
յետոյ
լաւ
յիշատակ
թողնել
իւր
մասին
։
‣
Նա
ուզում
էր
այնպիսի
մի
գործ
անել
,
որ
իրանից
յետոյ
անուն թողնէ
այս
աշխարհում
։
Անունը դուրս գալ
,
Անունն ելնել
չէզոք
բայ
Անունը
հռչակվել
,
ամեն
տեղ
խօսվել
(
մանաւանդ
՝
վատ
անունը
)։
‣
Լաւ
է
մարդու
աչքը
դուրս
գայ
քան
անունը
(
ասացուած
)։
‣
Էլ
շատ
մի՛ խօսիր
,
անունդ ելել է
,
գո՛ղ
,
գող
։
Անուն հանել
չէզոք
բայ
Հռչակվել
,
լաւ
անունը
տարածվել
։
‣
Նա
անուն է հանել
ոչ միայն
մեզ
մօտ
,
այլ և
արտասահմանում
։
‣
Անուն հանած
մարդ
է
նա
։
Անունը կոտրել
ներգործական
բայ
Վատահամբաւել
,
անունը
արատաւորել
։
‣
Խեղճի
անունը կոտրեցին
. ―
Ո՞վ
է
մեղաւոր
,
ինքն
իւր
անունը կոտրեց
,
թող
այնպէս
բան
չանէր
։
Անունը հանել
չէզոք
բայ
1.
Տե՛ս
Անուն հանել
։
ներգործական
բայ
2.
Տե՛ս
Անունը կոտրել
։
Անունը տալ
ներգործական
բայ
Յիշել
,
մի
բանի
մասին
խօսք
անել
։
‣
Երեսուն
տարեկան
եղաւ
,
ոչ մի անգամ
ամուսնութեան
անունը չտուեց
։
Դարձուածքներ
⨀
հին բառ
Յականէ յանուանէ
մակբայ
Տե՛ս
Ակն
՚
ի
(
1
)
տակ
։
Աղբիւր՝
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
էջ 188
ՆՈՐ
(beta)
Նման բառեր
էանում
համովն
համում
համուն
հայնուն
հանովն
հանում
հանուն
Գործածութիւն
փորձնական
31 մէջբերում
Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը
յանուն
†
չստուգուած
(24 մէջբերում)
Յանուն
†
չստուգուած
(7 մէջբերում)
Արդիւնքները տեսնելու համար, բռնել հեռախօսը հորիզոնական դիրքով կամ / եւ մասշտաբը (zoom-ը) նուազեցնել
Փնտռել «
յանուն
» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —
Բացատրական
(1992)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1976)
Արդի հայերենի բացատրական բառարան
(1969)
Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան
(1968)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1954)
Հայերէն աշխարհաբար լեզուի լիակատար բառարան
(1944)
Հայերէն բացատրական բառարան
(1910)
Նոր բառագիրք հայերէն լեզուի
Հոմանիշներու
(2009)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան
(1967)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան
(1938)
Բառարան գանձարան հայերէն լեզուի
Արեւմտահայերէնի
(2011)
Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան
(1991)
Արեւմտահայերենի բառարան
Նորաբանութիւններու
(2022)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Է պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Զ պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր արեւմտահայերէնի մէջ. Ա Գիրք
(2020)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Ե պրակ
(2018)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Դ պրակ
(2017)
Նոր բառեր. Գ պրակ
(2016)
Նոր բառեր. Բ պրակ
(2015)
Նոր բառեր. Ա պրակ
(2002)
Արդի հայերենի նորաբանությունների բառարան
(1996)
Նոր բառերի բացատրական բառարան
(1982)
Բառարան-տեղեկատու (Նոր բառեր և իմաստներ)
Յանգարան
(1976)
ՆՈՐ
Հայոց լեզվի հանգաբառարան
Բառակազմական
(2014)
Դպրոցական բառակազմական բառարան
Ստուգաբանական
(2010)
Հայերեն ստուգաբանական բառարան
(2010)
Հին հայերենի վերջածանցների ծագումը
- [Հայերեն ստուգաբանական բառարան]
(2004)
Հայերէն ստուգաբանական առձեռն բառարան
(1995)
Մեր արմատները նոր լոյսի տակ
(1926)
Հայերէն արմատական բառարան
Դարձուածաբանական եւ Բարբառային
(2013)
Ղարաբաղի բարբառի բառարան
(2011)
Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան
(2010)
Հայերեն շրջասությունների բառարան
(2001)
Հայոց լեզվի բարբառային բառարան
(1975)
Հայոց լեզվի դարձվածաբանական բառարան
(1970)
Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն
(1970)
Արեւելահայ ոճաբանութիւններ
- [Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն]
(1913)
Հայերէն գաւառական բառարան
(1912)
Հայոց բառ ու բան
(1903)
Բառգիրք Արարատեան բարբառի
(1902)
Թուրքերէնէ փոխառեալ բառերը Պօլսի հայ ժողովրդական լեզուին մէջ համեմատութեամբ Վանի, Ղարաբաղի եւ Նոր-Նախիջեւանի բարբառներուն
(1869)
Բառգիրք յաշխարհաբառէ ի գրաբառ
(1836)
Յաւելուած աշխարհիկ բառք անվկայք ի գրոց առ մեզ եղելոց
- [Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի]
Ուղղագրական
(2013)
Հայերենի ուղղագրական նոր բառարան
(2002)
Արդի հայերենի ուղղագրական-ձեւակազմական բառարան
(1973)
Հայերեն ուղղագրական-ուղղախոսական-տերմինաբանական բառարան
Գրաբարի
(2012)
Գրաբարի դարձուածաբանական բառարան
(2010)
Գրաբարի բառարան - Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր
(2007)
Նորայայտ բառեր գրաբարում
(2006)
Գրաբարի հոմանիշների բառարան
(2000)
Գրաբարի բառարան
(1944)
Ասացուածքներ հայերէն գրաբար լեզուով
- [Հայերէն բացատրական բառարան]
(1865)
Առձեռն բառարան հայկազնեան լեզուի
(1837)
Բառգիրք ի բարբառ հայ եւ իտալական
(1836)
Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի
Միջին Հայերէնի
(2009)
Միջին հայերենի բառարան
Վաղաշխարհաբարեան
(2014)
Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում
Օտար լեզուի
(2014)
Բառգրքույկ, Նոր եւ նորակազմ բառեր հայերենում
(2011)
Օտար բառերի բառարան
(1951)
Եւրոպական փոխառեալ բառեր հայերէնի մէջ
(1912)
Բացատրական բառգիրք - Օտարազգի բառերի եւ օտարագիր բառերի ու դարձւածքների
(1908)
Հանրամատչելի բառարան օտարազգի բառերի եւ գործածութեան մէջ մտած մտքերի ու դարձւածքների
Անուններու
(2010)
Հայոց ազգանունների բառարան
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ)
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Հեղինակներ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973)
ՆՈՐ
Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968)
Արական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968)
Իգական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942)
Հայոց անձնանունների բառարան
Տեղանուններու
(2011)
Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ
- [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986)
Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան
Բուսանուններու
(1981)
Բուսանունների հայերեն-լատիներեն-ռուսերեն-անգլերեն-ֆրանսերեն-գերմաներեն բառարան
(1895)
Հայբուսակ կամ Հայկական Բուսաբառութիւն
Մասնագիտական
(2015)
Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013)
ՆՈՐ
Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987)
Հայերենագիտական բառարան
(1979)
Տէրունի տօներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1979)
Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1975)
Լեզվաբանական բառարան
Յապաւումներու
(2021)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007)
Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996)
Հապավումներ
- [Նոր բառերի բացատրական բառարան]
Ձեւաբանութեան կարգաւորումներ
Արեւմտահայերէն
Արեւելահայերէն
Ցուցադրել ձեւաբանական վերլուծութիւն
Ցուցադրել ձեւաբանական զտիչները
Ցուցադրել գտնուած բառաձեւերը
Ցուցադրել գտնուած բառոյթները