Բառարան
Բառարան
ՆՈՐ
Գրուածքներու Ժողովածոյ
Ժողովածոյ
Ուղղագրիչներ
Ուղղագրիչներ
Տառատեսակներ
Տառեր
Մեր մասին
Մենք
հայերէն
English
русский
français
Deutsch
Türkçe
Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
Հայերէն
Հայ
|
Հայ-Անգլերէն
Հայ-Անգ
|
Անգլերէն-Հայ
Անգ-Հայ
|
Հայ-Ֆրանսերէն
Հայ-Ֆրա
|
Ֆրանսերէն-Հայ
Ֆրա-Հայ
Ձեւաբանութիւն
Արեւմտահայերէն
ձեռքերուն →
ձեռք
(գոյական)
Տեսնել ձեւաբանական վերլուծութիւնը
Յոգնակի • Սեռական հոլով • Որոշիչ յօդ «ն»
Յոգնակի • Տրական հոլով • Որոշիչ յօդ «ն»
Յոգնակի • Սեռական հոլով • Երկրորդ դէմքի եզակի, կամ յոգնակիներու Ստացական յօդ «ն»
Յոգնակի • Տրական հոլով • Երկրորդ դէմքի եզակի, կամ յոգնակիներու Ստացական յօդ «ն»
Բառարան
ձեռք
գոյական
Թաթ
,
դաստ
*
օգնութիւն
,
կարողութիւն
*
ամուսնական
հաւանութիւն
:
Աղբիւր՝
Բառգիրք հայերէն լեզուի։
Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 269։
ՁԵՌՔ
գոյական
1.
թաթ
։
2.
(
մանուկի
՝)
թաթիկ
։
3.
(
խաղի
մէջ
՝)
սակ
։
4.
(
առաջին
՝)
նախագիծ
(
օրինակ
)։
Դարձուածքներ
ձախ ձեռք
ահեակ
։
ձեռք մը լեցուն
ափ
մը
(
ցորեն
),
բուռ
մը
(
խոտ
)։
երկու ձեռք լեցուն
կուց
մը
,
ափկից
մը
։
ձախ ձեռքը գործածող
ձախլիկ
։
երկու ձեռքերն ալ գործածող
երկաջողակ
։
ձեռք ձեռքի
միաբան
։
ձեռք մը
ամբողջ
(
հագուստ
)։
ձեռքով
միջոցով
,
շնորհիւ
։
Աղբիւր՝
Յարութիւն Թ. Գայայեան,
Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի
. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938):
էջ 304
ՆՈՐ
ՁԵՌՔ
(
ձեռաց
,
յոգնակի
),
քի
,
քեր
,
ի
կմ
ձեռներ
,
ձեռների
,
կմ
ձեռաց
գոյական
Ածանցական Բառեր
Ձեռքով
նախադրութիւն
Միջոցով
,
օգնութեամբ
։
‣
Ո՞ւմ
ձեռքով
ուղարկեցիր
։
‣
Նա
իւր
գործերը
ուրիշի
ձեռքով
է
շինում
։
Բաղադրեալ Բայեր
Ձեռք անել
չէզոք
բայ
Շտապել
։
‣
Շատ
ես
մլուլ տալիս
,
ձեռն արա
,
պրծի՛ր
։
Ձեռք առնել
ներգործական
և
չէզոք
բայ
1.
Մի
բանի
ձեռք տալ
,
սկսել
։
‣
Ձեռքիս
գործը
վերջացնեմ
,
յետոյ
քո
զգեստը
ձեռք կառնեմ
։
2.
Մէկին
ծաղրի
առարկայ
դարձնել
,
խաղալիք
դարձնել
,
կատակել
։
‣
Երբ
բան
ու
գործ
չէինք
ունենում
՝
նրան
ձեռք էինք առնում
,
կատակներ
անում
։
‣
Ինձ
ուզում
էք
ձեռք առնել
,
բայց
ես
ձեր
ասածը
չեմ
։
Ձեռք բարձրացնել
չէզոք
բայ
Ստամբակել
,
ծեծելու
սպառնալ
։
‣
Նա
իմ
վրայ
ձեռք բարձրացնէ՜
։
‣
Հօրդ
վրայ
ձե՞ռք ես բարձրացրել
։
Ձեռք բերել
ներգործական
բայ
Կարողանալ
ստանալ
՝
գտնել
(
ուզած
բանը
)։
‣
Ո՞րտեղից
ձեռք բերիր
այդ
թութակը
։
‣
Հազիւ հազ
կարողացայ
իրաւունք
ձեռք բերել
(
մի
բանի
)։
Ձեռք բռնել
չէզոք
բայ
Օգնել
,
նպաստել
։
‣
Այդ
տունը
ուզում
եմ
գնել
,
կարո՞ղ
ես
մի
հազար
րուբլիի
ձեռք բռնել
։
Ձեռք գալ
կրաւորական
չէզոք
բայ
Ճարվել
,
գտնվել
։
‣
Շուկան
դարդակ
է
,
իւղ
,
ձու
ձեռք չի գալիս
։
Ձեռք գցել
ներգործական
բայ
Տե՛ս
Ձեռք բերել
։
Ձեռք դնել
ներգործական
բայ
Ձեռք քաշել
,
ստորագրել
։
Ձեռք երկնցնել
չէզոք
բայ
Ձեռք մեկնել
,
մուրալ
,
ողորմութիւն
խնդրել
։
‣
Հիմայ
այն
օրն
է
ընկել
,
որ
սրան
նրան
ձեռք
է
երկնցնում
։
Ձեռք զարնել
ներգործական
բայ
Ձեռք առնել
(
1
),
ձեռնարկել
,
սկսել
։
‣
Նա
որ
մի
բանի
ձեռք զարկեց
՝
անպատճառ
գլուխ կբերէ
։
Ձեռք ընկնել
չէզոք
բայ
Ձեռք գալ
,
ճարվել
։
‣
Հիմայ
այդ
տեսակ
ապրանք
ձեռք չի ընկնում
։
Ձեռք հասցնել
չէզոք
բայ
Ձեռք բռնել
,
օգնել
։
‣
Մենք
էլ
ալիւր
չունինք
,
որ
մի քիչ
քեզ
ձեռք հասցնեմ
։
Ձեռք ձգել
ներգործական
բայ
Տե՛ս
Ձեռք գցել
։
Ձեռք մեկնել
չէզոք
բայ
1.
Տե՛ս
Ձեռք երկնցնել
։
2.
Օգնութեան
ձեռք
մեկնել
մէկին
,
օգնել
։
‣
Նեղութեան
մէջ
ընկայ
,
ինձ
ոչ ոք
ձեռք չմեկնեց
։
Ձեռք վեր առնել
,
Ձեռք վեր ունել
,
Ձեռք վեր կալնել
չէզոք
բայ
Թողնել
,
ձգել
,
յետ կենալ
,
հրաժարվել
։
‣
Ձեռք վեր կալ
ինձանից
։
‣
Ձեռ վեր կալ
էդ
աղջկանից
։
‣
Ինչքան
ասում
եմ
՝
ձեռք չի վեր առնում
իւր
սովորութիւնից
։
Ձեռք վերցնել
չէզոք
բայ
1.
Տե՛ս
Ձեռք վեր առնել
։
2.
Տե՛ս
Ձեռք բարձրացնել
։
Ձեռք վրայ բերել
ներգործական
բայ
Տե՛ս
Ձեռք բարձրացնել
։
Ձեռք տալ
ներգործական
բայ
1.
Ուրիշի
ձեռքը
սեղմել
ի
նշան
բարեկամութեան
։
‣
Իրար
ձեռք տուին
,
բարեւեցին
։
‣
Ես
նրան
ձեռք չեմ տալիս
,
(
խռոված
եմ
հետը
կամ
արհամարհում եմ
)։
2.
Ձեռքով
դիպչել
,
ձեռնել
։
‣
Ո՞վ
է ձեռք տուել
իմ
թղթերին
։
‣
Ոչ մի բանի
ձեռք չենք տուել
,
թողել ենք
՝
ինչպէս
եղել է
։
‣
Պատին
յայտարարութիւն
էր կպցրած
,
թէ
խնդրվում է
ձեռք չտալ
։
3.
Դիպչել
,
վնասել
։
‣
Չհամարձակիք
նրան
ձեռք տալ
։
չէզոք
բայ
4.
Բանին
գալ
,
յարմար գալ
,
գործին գալ
։
‣
Ահա՛
այս
փայտը
,
ձեռք
կուտա՞յ
(
կամ
բանիդ
ձեռք
կուտա՞յ
). ―
Լաւ
է
,
ձեռք կուտայ
։
5.
Շահաւէտ
՝
ձեռնտու
լինել
։
‣
Ձեռք կուտայ
՝
ա՛ռ
,
ձեռք չի տայ
՝
մի՛ առներ
,
քեզ
ստիպող
չկայ
։
Ձեռք քաշել
ներգործական
բայ
1.
Ստորագրել
։
‣
Բոլորը
ձեռք քաշեցին
,
դո՞ւ
ինչու
չես
(
ձեռք
)
քաշում
։
չէզոք
բայ
2.
Հրաժարվել
,
հեռու մնալ
։
‣
Արի
էդ
գործից
ձեռք քաշիր
,
փորձանք
է
։
Ձեռք քցել
ներգործական
բայ
Տե՛ս
Ձեռք գցել
։
Ձեռքն անցնել
կրաւորական
չէզոք
բայ
1.
Ձեռք բերվել
,
ձեռք գալ
։
‣
Ուրիշ
անգամ
այսպէս
բան
ձեռքդ չի անցնի
։
2.
Մէկի
իշխանութեան
՝
տրամադրութեան
տակ
ընկնել
։
‣
Թող
նա
մէկ
ձեռքս անցնի
՝
գիտեմ
թէ
ի՛նչ
կբերեմ
նրա
գլխին
։
‣
Իրաւունքն
այժմ
նրա
ձեռքն է անցել
։
Ձեռքն ընկնել
չէզոք
բայ
Տե՛ս
Ձեռք ընկնել
։
Ձեռքը խնդրել
չէզոք
բայ
Ամուսնութեան
ուզել
(
մի
աղջիկ
),
կին
խնդրել
։
‣
Ես
ձեր
աղջկայ
ձեռքը խնդրում եմ
։
‣
Գնա՛
.
ինձ
համար
օրիորդի
ձեռքը խնդրի՛ր
հօրիցը
։
Ձեռքը տալ
ներգործական
բայ
Յանձնել
։
‣
Գողին
բռնեցին
ու
միլիցիայի
ձեռքը տուին
։
Ձեռքի տակ ունենալ
ներգործական
բայ
Իւր
տրամադրութեան
տակ
պատրաստ
ունենալ
։
‣
Այդ
գիրքը
ձեռքի տակ չունէի
։
‣
Ձեռքի
տակ
հինգ
ծառայ
ունի
։
Ձեռքից գալ
,
Ձեռքից բան գալ
չէզոք
բայ
Կարողանալ
մի
բան
անել
,
ընդունակ
լինել
մի
բան
անելու
։
‣
Ինչո՞վ
կարող
եմ
քեզ
օգնել
,
իմ
ձեռքից
ի՞նչ
է
գալիս
։
‣
Զուր
էք
այդ
գործը
նրան
յանձնել
,
նրա
ձեռքից բան չի գալիս
։
Ձեռքից բաց թողնել
ներգործական
բայ
1.
Թողնել
որ
խուսափէ
կամ
հեռանայ
։
‣
Մենք
գլխաւոր
մեղաւորին
ձեռքից բաց թողինք
։
‣
Նա
շատ
օգտակար
ոյժ
է
.
չի կարելի
նրան
ձեռքից բաց թողնել
։
2.
Յարմար
առիթը
փախցնել
,
դէպքից
չօգտվել
։
‣
Ամեն անգամ
այդպիսի
յարմար
առիթ
չի
պատահի
,
ափսոս
որ
ձեռքից բաց թողինք
։
Ձեռքիցը պրծնել
չէզոք
բայ
1.
Ազատվել
,
օձիքը
մէկի
ձեռքից
ազատել
։
‣
Եթէ
այս
բանը
չկատարես
՝
էլ
ձեռքիցս
չես
պրծնի
։
‣
Ձթի
պէս
կպչում
է
,
հազիւ
ձեռքիցը
պրծայ
։
2.
Սահելով
ձեռքից
ընկնել
։
‣
Թոկի
երկու
ծայրից
քաշում
էինք
,
յանկարծ
իմ
ձեռքից
թոկը
պրծաւ
։
Ձեռք ձեռքի տալ
չէզոք
բայ
1.
Իրար
ձեռքից
բռնել
։
‣
Ձեռք ձեռքի տուին
,
պար բռնեցին
։
2.
Միահամուռ
ոյժերով
,
միասին
՝
միաբան
գործել
։
‣
Գործենք
միասին
,
ձեռք ձեռքի տուած
,
մէկ
սիրտ
մէկ
հոգի
։
Ձեռքով անել
ներգործական
բայ
Ձեռքի
շարժումով
նշան տալ
։
‣
Ինձ
ձեռքով արաւ
,
թէ
գնա՛
։
Դարձուածքներ
Ձեռքը բարի
ածական
Բարեյաջող
,
որի
արածը
աջողվում
է
,
խէրով
։
‣
Ձեռքդ բարի
է
,
արի
դո՛ւ
թուխս
դիր
։
Ձեռքը բաց
ածական
Առատաձեռն
։
‣
Ձեռքը բաց
մարդ
է
,
չի խնայի
,
կուտայ
։
Ձեռքը գոց
ածական
Ժլատ
,
կծծի
։
‣
Մարդը
այնպէս
ձեռքը բաց
,
կինը
այսպէս
ձեռքը գոց
։
Ձեռքը դարդակ
ածական
Անփող
,
չունեւոր
,
անկուտի
։
‣
Նրանից
ի՜նչ
օգուտ
,
ձեռքը դարդակ
է
։
Ձեռքը թեթեւ
ածական
Ձեռքը բարի
,
բարեյաջող
։
‣
Բժշկի
ձեռքը թեթեւ
է
,
դեղերն
օգնում են
։
Ձեռքը լիքը
ածական
Ունեւոր
,
կարողատէր
։
‣
Ձեռքս լիքը
չէ
,
որ
ուզածիս
պէս
ապրիմ
։
‣
Ձեռքը լիքը
,
գլուխը դարդակ
։
Ձեռքը ծանր
ածական
1.
Անբարեյաջող
,
որից
անաջողութիւն
է
գալիս
։
‣
Նրա
ձեռքից
գինի
մի՛
խմեր
,
ձեռքը ծանր
է
,
մի
բաժակից
կհարբեցնէ
։
2.
Ծանր
շարժվող
(
վճարելու
ժամանակ
)։
‣
Պարտք
ես
տալիս
նրան
,
բայց
ձեռքը ծանր
է
,
ե՛րբ
պիտի
վճարէ
ո՛վ
գիտէ
։
Ձեռքի գործ
գոյական
Ոչ
մեքենայի
։
‣
Մարդու
հաւատը չի գալիս
որ
սա
ձեռքի գործ
լինի
,
այնքան
նուրբ
է
։
Ձեռքի տակից
մակբայ
Ծածուկ
կերպով
։
‣
Ձեռքի տակից
օգնում
էր
նրան
։
‣
Ձեռքի տակից
գողացաւ
։
Ձեռքէ ձեռք
,
Ձեռքից ձեռք
մակբայ
Մէկը
միւսին
տալով
։
‣
Նրա
գրածը
ձեռքէ ձեռք
տարածվում էր
։
‣
Այնքան
ձեռքից ձեռք
անցաւ
գիրքը
,
որ
կեղտոտվեց
։
Ձեռքով ոտքով
մակբայ
1.
Ամբողջապէս
,
բոլորովին
։
‣
Ձեռքով ոտքով
կրակն
ընկայ
։
ածական
2.
Գործունեայ
,
արագաշարժ
։
‣
Ձեռքով ոտքով
տղայ
է
։
Աղբիւր՝
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
էջ 1315
ՆՈՐ
(beta)
+
գաւառական բառ
ՁԵՌ
ձեռի
,
ձեռներ
,
+
գաւառական բառ
ՁԵՌԸ
ձեռի
,
ձեռներ
գոյական
Տե՛ս
Ձեռք
։
Աղբիւր՝
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
էջ 1311
ՆՈՐ
(beta)
ՁԵՌՔ
գոյական
1.
մարդկային
մարմնի
դաստակէն
մինչեւ
մատներուն
ծայրը
ընդգրկող
մաս
՝
որուն
պաշտօնն
է
բռնել
,
կերակրել
,
պաշտպանել
անձը
.
թաթ
.
2.
միջնորդ
,
գործիք
.
3.
գործ
,
կարողութիւն
,
իշխանութիւն
.
4.
օգնութիւն
,
պաշտպանութիւն
.
5.
կազմած
,
սարք
.
‣
ձեռք
մը
հագուստ
.
6.
անձ
,
մարդ
՝
իբրեւ
աշխատող
ոյժ
.
7.
զօրութիւն
.
8.
անգամ
,
ամբողջութիւն
.
‣
մէկ
ձեռք
թուղթ
խաղալ
։
Լայն
առումով
՝
ուսագլուխէն
մինչեւ
մատներուն
ծայրերը
:
Բաղադրեալ Բայեր
Ձեռք անցընել
ներգործական
բայ
1.
ձեռք ձգել
,
ունենալ
.
2.
ձերբակալել
:
Ձեռք առնել
ներգործական
բայ
1.
ձեռնարկել
.
2.
կատակել
,
ծաղրել
.
3.
վերցնել
։
Ձեռք բարձրացնել
ներգործական
բայ
1.
ծեծելու
մտադրութիւն
ցոյց տալ
.
2.
ծեծել
.
3.
քուէարկել
։
Ձեռք բերել
ներգործական
բայ
1.
գտնել
,
ճարել
.
2.
ունենալ
,
ձեռք ձգել
։
Ձեռք բռնել
չէզոք
բայ
օգնել
,
օժանդակել
։
Ձեռք դնել
ներգործական
բայ
կապանքի
տակ
առնել
,
բռնագրաւել
:
Ձեռք դնել գլխուն
ներգործական
բայ
իշխանութիւն
տալ
:
Ձեռք երկարել
ներգործական
բայ
1.
մուրալ
.
2.
օժանդակութիւն
խնդրել
.
3.
օգնել
.
4.
իւրացնել
:
Ձեռք զարնել
չէզոք
բայ
ձեռնարկել
,
աշխատիլ
:
Ձեռք ընել
չէզոք
բայ
նշան
տալ
:
Ձեռք թօթուել
,
Ձեռք սեղմել
չէզոք
բայ
բարեւել
:
Ձեռք իյնալ
կրաւորական
բայ
1.
ճարուիլ
.
2.
բռնուիլ
։
Ձեռք հասցնել
չէզոք
բայ
օգնել
։
Ձեռք ձգել
ներգործական
բայ
ճարել
:
Ձեռք ձեռքի տալ
չէզոք
բայ
1.
իրարու
ձեռք
բռնել
.
2.
միաբանիլ
։
Ձեռք մեկնել
չէզոք
բայ
1.
երկարել
.
2.
ողորմութիւն
խնդրել
։
Ձեռք պարզել
չէզոք
բայ
1.
երկարել
.
2.
մուրալ
։
Ձեռք սեղմել
չէզոք
բայ
բարեւել
:
Ձեռք վերցնել
ներգործական
բայ
1.
ծեծել
.
2.
քուէարկել
.
3.
անձնատուր
ըլլալ
։
Ձեռք տալ
չէզոք
բայ
1.
բարեւել
.
2.
օգնել
։
Ձեռք քաշել
չէզոք
բայ
հրաժարիլ
։
Ձեռքերը թուլնալ
չէզոք
բայ
1.
յոգնիլ
.
2.
յուսահատիլ
:
Ձեռքերը լուալ
չէզոք
բայ
1.
մաքրել
.
2.
հրաժարիլ
.
3.
յուսահատիլ
։
Ձեռքերը ծալել՝ նստիլ
չէզոք
բայ
երբեք
չաշխատիլ
:
Ձեռքերը կապել
ներգործական
բայ
1.
ձեռնակապ
անցնել
.
շղթայել
.
2.
աշխատելու
արգելք
ըլլալ
.
արգիլել
։
Ձեռքէն արիւն ելլել
,
Ձեռքէն արիւն գալ
չէզոք
բայ
1.
արիւնիլ
.
2.
սպաննելու
ատակ
ըլլալ
։
Ձեռքէն բռնել
չէզոք
բայ
1.
օժանդակել
.
2.
արգիլել
։
Ձեռքէն գալ
չէզոք
բայ
կարենալ
բան
մը
ընել
։
Ձեռքէ ելլել
չէզոք
բայ
1.
փճանալ
,
աւրուիլ
,
ճամբայէ
ելլել
.
2.
հալիլ
.
3.
մահանալ
.
4.
կորսուիլ
։
Ձեռքէ երթալ
չէզոք
բայ
1.
փախչիլ
.
2.
կորսուիլ
.
3.
կորսնցնել
։
Ձեռքէ հանել
ներգործական
բայ
1.
նետել
.
2.
ծախել
:
Ձեռքէ ձեռք անցնիլ
կրաւորական
բայ
1.
փոխանցուիլ
.
2.
տարածուիլ
:
Ձեռքէ ձեռք քաշել
ներգործական
բայ
խլել
:
Ձեռքէ պրծիլ
չէզոք
բայ
ազատիլ
:
Ձեռքէ-ոտքէ իյնալ
1.
աշխատանքի
անկարող
.
2.
ծերացած
։
Ձեռքը բերանին դնել
չէզոք
բայ
1.
լռել
.
2.
լսեցնել
:
Ձեռքը բերանին հասցնել
չէզոք
բայ
ապրուստ
ճարել
:
Ձեռքը բռնել
չէզոք
բայ
1.
օգնել
.
2.
արգելք
ըլլալ
։
Ձեռքը գոց
1.
կծծի
.
2.
բռունցք
:
Ձեռքը երթալ
չէզոք
բայ
1.
փափաքիլ
,
ուզել
.
2.
կարենալ
։
Ձեռքը իյնալ
չէզոք
բայ
բռնուիլ
:
Ձեռքը խիղճին դնել
չէզոք
բայ
ճշմարտախօս
ըլլալ
։
Ձեռքը խնդրել
չէզոք
բայ
ամուսնութեան
առաջարկ
ընել
։
Ձեռքը ծանր
1.
ուժեղ
հարուած
ունեցող
.
2.
վճարումը
ուշացնող
.
3.
չարագուշակ
:
Ձեռքը կտրել
ներգործական
բայ
1.
ձեռնատել
.
չէզոք
բայ
2.
անհաւատալի
թուիլ
:
Ձեռքը համբուրել
չէզոք
բայ
1.
խնդրել
,
աղաչել
.
2.
խոնարհիլ
։
Ձեռքը մերժել
չէզոք
բայ
1.
օգնութենէ
հրաժարիլ
.
2.
ամուսնական
առաջարկը
մերժել
։
Ձեռքը չերթալ
չէզոք
բայ
խնայել
։
Ձեռքը չըլլալ
չէզոք
բայ
1.
կարողութենէն
վեր
ըլլալ
.
2.
չկարենալ
պաղարիւնութիւնը
պահել
։
Ձեռքը տալ
ներգործական
բայ
1.
փոխանցել
.
2.
յանձնել
։
Ձեռքը տաք ջուրէն պաղ ջուր չխոթել
չէզոք
բայ
ծուլանալ
:
Ձեռքի գալ
չէզոք
բայ
1.
պատահիլ
,
հանդիպիլ
.
2.
յարմարիլ
։
Ձեռքին նայիլ
,
Ձեռքի նայիլ
չէզոք
բայ
1.
գուշակութիւն
ընել
.
2.
նպաստի
կարօտ
ըլլալ
։
Ձեռքին ոտքին իյնալ
չէզոք
բայ
աղաչելով
խնդրել
։
Ձեռքի վրայ գործեր ընել
չէզոք
բայ
հաստատ
տեղ
չունենալով
՝
առեւտրական
գործառնութիւն
ընել
՝
յաճախորդին
ներկայացնելով
ապրանքները
։
Ձեռքին նայիլ
չէզոք
բայ
1.
զննել
,
քննել
.
2.
օգնութեան
պէտք
ունենալ
:
Ձեռքով նշան ընել
չէզոք
բայ
1.
ձեռքի
շարժումով
բան
մը
հասկցնել
.
2.
մնաք բարով
ըսել
։
Ձեռքով-ոտքով խօսիլ
,
Ձեռքով-ոտքով պատմել
ներգործական
բայ
եռանդով
խօսիլ
՝
պատմել
։
Ձեռքով-ոտքով մէջը իյնալ ամբողջովին լծուիլ
չէզոք
բայ
նուիրուիլ
գործի
մը
յաջողութեան
։
Ձեռք ու ոտք իյնալ
չէզոք
բայ
աղաչել
։
Ձեռք ու ոտք խառնուիլ
չէզոք
բայ
շփոթիլ
,
ի՛նչ
ընելը
չգիտնալ
։
Ձեռք ու ոտք կապուիլ
չէզոք
բայ
1.
ազատութիւնը
կորսնցնել
.
2.
ի՛նչ
ընելը
չգիտնալ
.
անճրկիլ
։
Երկու ձեռքով ստորագրել
չէզոք
բայ
ամբողջովին
համաձայն
ըլլալ
։
Մէկուն ձեռքէն քաշել
չէզոք
բայ
շատ
նեղութիւն
կրել
։
Օձիքը ձեռք տալ
չէզոք
բայ
1.
բռնուիլ
.
2.
ձերբակալուիլ
:
Դարձուածքներ
Ձեռք մը՝
1.
ափ
մը
.
2.
բաժին
մը
(
ծեծ
).
3.
մէկ
ամբողջական
(
հագուստ
,
թղթախաղ
):
Ձեռքերը վեր
անձնատուր
:
Ձեռքէ ձեռք
1.
մէկէն
միւսը
.
2.
շուտով
,
իսկոյն
:
Ձեռքը բաց
առատաձեռն
:
Ձեռքը գլխուն
,
Ձեռքը կուրծքին
համաձայնութեան
կամ
հրամանը
կատարելու
նշան
:
Ձեռքը երկար
1.
հարուստ
.
2.
ծեծող
.
3.
գող
։
Ձեռքը թեթեւ
1.
յաջողակ
.
2.
բարեգուշակ
։
Ձեռքը լեցուն
հարուստ
:
Ձեռքը ծոցը
անօգնական
։
Ձեռքը ծուռ
գող
:
Ձեռքը կարճ
1.
աղքատ
.
2.
կարողութեամբ
՝
իշխանութեամբ
տկար
:
Ձեռքը մաքուր
1.
բարեխիղճ
.
2.
գողութեան
նպատակ
չունեցող
։
Ձեռքը պարապ
1.
դատարկ
.
2.
անգործ
:
Ձեռքը սիրտին
մակբայ
անկեղծօրէն
։
Ձեռքը տաք
ունեւոր
:
Ձեռքի զարկ
բռունցք
,
կռուփ
,
մուրց
:
Ձեռքի տակ
ածական
1.
մօտիկ
.
2.
տրամադրութեան
տակ
:
Ձեռքի տակէն
ծածուկ
,
գաղտնի
։
Ձեռքով
,
ձեռամբ
միջոցով
։
Ձեռքով-ոտքով
1.
ուզելով
,
սիրով
.
2.
գործունեայ
:
Ձեռք մը լեցուն
ափ
մը
,
բուռ
մը
։
Երկու ձեռքը լեցուն
կուց
մը
,
ափկից
մը
։
Մանուկի ձեռք
թաթիկ
։
Մէկուն աջ ձեռքը
գոյական
գլխաւոր
օգնական
:
Աղբիւր՝
Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան,
Հայոց լեզուի նոր բառարան
. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992):
էջ 1340
ՆՈՐ
(beta)
Նման բառեր
ձեռքերովն
ձեռքերում
Գործածութիւն
փորձնական
12 մէջբերում
Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը
ձեռքերուն →
ձեռք
(2 մէջբերում)
ձեռքերուն
†
չստուգուած
(10 մէջբերում)
Արդիւնքները տեսնելու համար, բռնել հեռախօսը հորիզոնական դիրքով կամ / եւ մասշտաբը (zoom-ը) նուազեցնել
ՆՈՐ
Ուսամնասիրել
ձեռքերուն
բառաձեւին
գործածութիւնը՝
Արեւմտահայերէն Գրուածքներու Ժողովածոյ
-ին մէջ։
Փնտռել «
ձեռքերուն
» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —
Բացատրական
(1992)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1976)
Արդի հայերենի բացատրական բառարան
(1969)
Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան
(1968)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1954)
Հայերէն աշխարհաբար լեզուի լիակատար բառարան
(1944)
Հայերէն բացատրական բառարան
(1910)
Նոր բառագիրք հայերէն լեզուի
Հոմանիշներու
(2009)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան
(1967)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան
(1938)
Բառարան գանձարան հայերէն լեզուի
Արեւմտահայերէնի
(2011)
Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան
(1991)
Արեւմտահայերենի բառարան
Նորաբանութիւններու
(2022)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Է պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Զ պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր արեւմտահայերէնի մէջ. Ա Գիրք
(2020)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Ե պրակ
(2018)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Դ պրակ
(2017)
Նոր բառեր. Գ պրակ
(2016)
Նոր բառեր. Բ պրակ
(2015)
Նոր բառեր. Ա պրակ
(2002)
Արդի հայերենի նորաբանությունների բառարան
(1996)
Նոր բառերի բացատրական բառարան
(1982)
Բառարան-տեղեկատու (Նոր բառեր և իմաստներ)
Յանգարան
(1976)
ՆՈՐ
Հայոց լեզվի հանգաբառարան
Բառակազմական
(2014)
Դպրոցական բառակազմական բառարան
Ստուգաբանական
(2010)
Հայերեն ստուգաբանական բառարան
(2010)
Հին հայերենի վերջածանցների ծագումը
- [Հայերեն ստուգաբանական բառարան]
(2004)
Հայերէն ստուգաբանական առձեռն բառարան
(1995)
Մեր արմատները նոր լոյսի տակ
(1926)
Հայերէն արմատական բառարան
Դարձուածաբանական եւ Բարբառային
(2013)
Ղարաբաղի բարբառի բառարան
(2011)
Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան
(2010)
Հայերեն շրջասությունների բառարան
(2001)
Հայոց լեզվի բարբառային բառարան
(1975)
Հայոց լեզվի դարձվածաբանական բառարան
(1970)
Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն
(1970)
Արեւելահայ ոճաբանութիւններ
- [Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն]
(1913)
Հայերէն գաւառական բառարան
(1912)
Հայոց բառ ու բան
(1903)
Բառգիրք Արարատեան բարբառի
(1902)
Թուրքերէնէ փոխառեալ բառերը Պօլսի հայ ժողովրդական լեզուին մէջ համեմատութեամբ Վանի, Ղարաբաղի եւ Նոր-Նախիջեւանի բարբառներուն
(1869)
Բառգիրք յաշխարհաբառէ ի գրաբառ
(1836)
Յաւելուած աշխարհիկ բառք անվկայք ի գրոց առ մեզ եղելոց
- [Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի]
Ուղղագրական
(2013)
Հայերենի ուղղագրական նոր բառարան
(2002)
Արդի հայերենի ուղղագրական-ձեւակազմական բառարան
(1973)
Հայերեն ուղղագրական-ուղղախոսական-տերմինաբանական բառարան
Գրաբարի
(2012)
Գրաբարի դարձուածաբանական բառարան
(2010)
Գրաբարի բառարան - Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր
(2007)
Նորայայտ բառեր գրաբարում
(2006)
Գրաբարի հոմանիշների բառարան
(2000)
Գրաբարի բառարան
(1944)
Ասացուածքներ հայերէն գրաբար լեզուով
- [Հայերէն բացատրական բառարան]
(1865)
Առձեռն բառարան հայկազնեան լեզուի
(1837)
Բառգիրք ի բարբառ հայ եւ իտալական
(1836)
Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի
Միջին Հայերէնի
(2009)
Միջին հայերենի բառարան
Վաղաշխարհաբարեան
(2014)
Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում
Օտար լեզուի
(2014)
Բառգրքույկ, Նոր եւ նորակազմ բառեր հայերենում
(2011)
Օտար բառերի բառարան
(1951)
Եւրոպական փոխառեալ բառեր հայերէնի մէջ
(1912)
Բացատրական բառգիրք - Օտարազգի բառերի եւ օտարագիր բառերի ու դարձւածքների
(1908)
Հանրամատչելի բառարան օտարազգի բառերի եւ գործածութեան մէջ մտած մտքերի ու դարձւածքների
Անուններու
(2010)
Հայոց ազգանունների բառարան
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ)
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Հեղինակներ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973)
ՆՈՐ
Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968)
Արական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968)
Իգական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942)
Հայոց անձնանունների բառարան
Տեղանուններու
(2011)
Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ
- [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986)
Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան
Բուսանուններու
(1981)
Բուսանունների հայերեն-լատիներեն-ռուսերեն-անգլերեն-ֆրանսերեն-գերմաներեն բառարան
(1895)
Հայբուսակ կամ Հայկական Բուսաբառութիւն
Մասնագիտական
(2015)
Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013)
ՆՈՐ
Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987)
Հայերենագիտական բառարան
(1979)
Տէրունի տօներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1979)
Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1975)
Լեզվաբանական բառարան
Յապաւումներու
(2021)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007)
Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996)
Հապավումներ
- [Նոր բառերի բացատրական բառարան]
Ձեւաբանութեան կարգաւորումներ
Արեւմտահայերէն
Արեւելահայերէն
Ցուցադրել ձեւաբանական վերլուծութիւն
Ցուցադրել ձեւաբանական զտիչները
Ցուցադրել գտնուած բառաձեւերը
Ցուցադրել գտնուած բառոյթները