Հայերէն բառարան

Անվճար հայերէն ուղղագրիչ

Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա

Հայերէն Հայ | Հայ-Անգլերէն Հայ-Անգ | Անգլերէն-Հայ Անգ-Հայ | Հայ-Ֆրանսերէն Հայ-Ֆրա | Ֆրանսերէն-Հայ Ֆրա-Հայ

Ձեւաբանութիւն

Գտնուած Բառոյթներ

կոճեր, կոճերը, կոճերի, կոճը, կոճի

Բառարան

կոճ գոյական Կառոյցի մը ծանրութիւնը իր վրայ հաւաքող մաս:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 219։

ԿՈՃ

գոյական
    1. (մատերու՝) մատնոսկր։
    2. (ոտքերու՝) վէգ, ճան, յոգի, լիցք։
    3. (կրունկի՝) պճեղ, ուլնոսկր, ճագ։
    4. Տե՛ս կոճղ։

ԿՈՃ

գոյական (վրացի) մրտիտակ, եղեբոր, եղջերախոտ։

ԿՈՃ

գոյական
1. դրոց, սեղանիկ (պատի՝ անկիւնի)։
2. Տե՛ս կոճղ։

Աղբիւր՝ Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): էջ 243

ՆՈՐ

ԿՈՃ (ոյ)

գոյական
1. Ծառի բունի մի մասը՝ հորիզոնական ուղղութեամբ կտրված. կոճղ։

‣ Մսագործները միսը կտրտում են խոշոր կոճերի վրայ։
‣ Տներում գործ են ածում մանր մսի կոճեր։

＋գաւառական նշանակութիւն 2. Հաստ փայտ, ծառի արմատի մասը։

‣ Մի կոճ ձգիր կրակի մէջ, թող կամաց-կամաց այրվի։

Երկայն կամ կարճ գերան՝ զանազան գործածութիւնների համար.－
＋գաւառական նշանակութիւն 3. Երկայն գերան, որ հորիզոնական ձեւով ձգում են շինութեան վրայ պատից պատ և մարդակներով ծածկելով հողում են. կոնտ, կոնդ։

＋գաւառական նշանակութիւն 4. Կարճ ձող, որով ծածկում են կոնդերը և վրան խսիր, ճիւղքեր ևն փռելով հողում են։

＋գաւառական նշանակութիւն 5. Հաստ գերան, որ կապում կախ են ձգում ցուլի կամ գոմշի վզից, որպէսզի խանգարեն նրանց փախչել կամ կռուել։

6. Գերանի մաս կամ շարունակութիւն, որ դուրս է ցցվում պատից և որի վրայ շինվում է պատշգամբ։

7. Երկաթուղու գծի վրայ կարճ գերաններ, որոնք շարվում են զուգահեռաբար իրարուց մօտ մի արշին հեռաւորութեամբ և որոնց վրայ դրվում և ամրացնվում են րել՚սերը։

‣ Գնացքի խորտակման պատճառը կոճերի փտած լինելն էր։
‣ Մեր գծի վրայ հարկաւոր է հարիւր հազար կոճ։

8. Փայտէ փոքրիկ գլանիկ, որի վրայ թել են փաթաթում։

‣ Մի կոճ սեւ թել առ, մի կոճ սպիտակ։
‣ Թելը կոճի վրայ փաթաթի՛ր որ չթնճկի։

Նմանութեամբ
    9. Ոլոքի ներքեւի ծայրի դուրս ցցված գունդ ոսկորը, կոճիկ։

    10. Ոչխարի, կովի ևն յետեւի ծնկի փոքր գունտ ոսկորը, որով երեխաները խաղում են. վէգ։

    11. Ձեռքի և ոտքի մատների ոսկորները, որոնք իրար հետ միանում են խաղերով։

‣ Ձեռքի բութ մատը երկու կոճ ունի, իսկ միւս չորս մատները երեքական կոճ։
‣ Կոճ-կոճ մատները կտրտեց։

＋գաւառական նշանակութիւն 12. Բոյսի ցօղունի ծունկը, վարակը։

＋գաւառական նշանակութիւն 13. Պտղի կորիզ (օրինակ՝ ծիրանի, խնձորի, սեխի ևն)։

＋գաւառական նշանակութիւն 14. Փոխաբերաբար (ծածկաբանութիւն) Պառաւ։

Դարձուածքներ

Վրացի կոճ

գոյական Տե՛ս Եղեբորոս։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 1097

ՆՈՐ

(beta)

ԿՈՃ

գոյական
    1. Տե՛ս ԿՈՃՂ.

    2. հաստ փայտ (վառելու).

    3. ա) երկար գերան (շէնքի տանիքը ծածկելու), կոնտ, կոնդ,

բ) հաստ գերան (եզներու վիզը անցընելու),

գ) պատշգամի շինութեան համար դուրս ցցուած գերան,

դ) երկաթուղիի գիծերուն տակ նետուած կարճ գերան.

    4. դերձան՝ թել փաթթելու փայտէ գլան.

    5. ոլոքի (= սրունքի հաստ ոսկորը՝ ծունկէն վար) ներքեւի ծայրի դուրս ցցուած գունտ ոսկորը, կոճիկ Տե՛ս ՈՍԿՈՐ.

    6. ոչխարի՝ կովու ետեւի ծունկի փոքր գունտ ոսկորը՝ որով երեխաները կը խաղան, վէգ. եղջիւրաւոր կենդանիների լաւ մեծ վէգ. կոպաճ, կոռայ.

Տեսակներ

— աքաղաղի ճանկ՝ բիտ.

7. ձեռքի եւ ոտքերու ոսկորներ.

Տեսակներ

— մատներու՝ մատնոսկր.

— ոտքերու՝ վէգ, ճան, յոգի, լիցք.

— կրունկի՝ ճագ.

— վիզի՝ ուլնոսկր.

    8. բոյսի ցօղունի ծունկը, վարակ.

    9. պտուղի կորիզ.

    10. (Փոխաբերական իմաստ) պառաւ։

Տեսակներ

— Պզտիկ կոճ՝ կոճակ:

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1047

ՆՈՐ

(beta)

ՈՍԿՈՐ,
ՈՍԿՐ