Հայերէն բառարան

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 374

ՆՈՐ

(beta)

ՀԱՐՈՒԱԾ

գոյական
1. զարկ.

Տեսակներ

— ձեռքով (երեսին)՝ ապտակ, կոփոց.

— ձեռքով (դրան)՝ բաղխում, բաղխիւն.

— բռունցքով՝ բռնխէթ, կռուփ.

— միջնեմատի ծայրով՝ պոնդ, պլնտրիկ.

— ոտքով՝ կից, աքացի.

— գաւազանով՝ ծեծ, գան, գանակոծում.

— մտրակով՝ մտրակում.

— թոպով՝ թոպահարում, թոպամահ.

— բիրով՝ բրածեծ.

— ափով՝ գաւազանով (թմբուկին)՝ դափ, դափիւն, դափում.

— մուրճով՝ մրճահարում.

— ուռնակով (դրան)՝ թակում.

— քարով՝ քարկոծում.

— գնդակով՝ գնդակոծում.

— փամփուշտով՝ գնդակահարում.

— ռումբով՝ թնդանօթով՝ ռմբահարում, ռմբակոծում.

— գնդասեղով՝ կճում.

— գլուխով՝ գլխահարում, գլխամարտ.

— եղջիւրներով՝ եղջերահարում, խեթկում.

— սիրտի՝ բաբախիւն, բաբախում, տրոփիւն, տրոփում.

— սիրտի ծանր՝ կաթուած.

— դէմ-դէմի՝ ընդհարում, կռփամարտ, բռնցքամարտ.

— աթոռներով՝ աթոռամարտ.

2. (Փոխաբերական իմաստ) հասարակաց աղէտ, չարիք, պատուհաս.

Յարակից Բառեր

— պատերազմի դաշտի վրայ՝ կորուստ, պարտութիւն, կոտորած, ջարդ.

— գերութեան շրջանի՝ չարչարանք, տանջանք, զրկանք.

    3. (Փոխաբերական իմաստ) ծանր վնաս, ձախորդութիւն.

    4. պատուոյ՝ արժանապատուութեան վիրաւորանք՝ նախատինք, վիշտ.

    5. բնական աւեր՝ աւերած, քանդում, կործանում.

Տեսակներ

— երկրաշարժի՝ ցնցում.

— ջուրի ՝ ծովու ալիքներու՝ ողողում.

— ծանր՝ տեղատարափ անձրեւի՝ ջրհեղեղ.

— երկնային՝ պատիժ.

— ուտելիքի՝ խմելիքի՝ սով, երաշտ։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1194

ՆՈՐ

(beta)

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 759

ՆՈՐ

(beta)

ԿՕՇԻԿ

(Պահլաւերէն kfchik, Պարսկերէն kafech)

գոյական կաշիէ լման ոտնաման.

Տեսակներ

— փայտէ (ֆրանսական)՝ սոլեր, սօլեր. (Ֆրանսերէն (sabot).

Դարձուածքներ

Կօշիկէդ վեր մի՛ ելլեր

գլխէդ վեր գործերու մի՛ խառնուիր, չափդ գիտցիր։

Յարակից Բառեր

— կաշիէ կէս ոտքը ծածկող՝ կիսակօշիկ.(Ֆրանսերէն bottine).

— առանց կրունկը գոցելու՝ մուճակ, հողաթափ.