Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
 Բառարան
ԳՈՅ
ածական է, կայ, ներկայ։


ԳՈՅՔ
գոյական
    1. ինչք, ստացուածք, իրեղէններ։
    2. (մեռեալի՝) թողօն։


ԳՈՅՆ
գոյական
    1. երանգ, երփն, թոյր։
    2. ներկ։

Դարձուածքներ
երեսի գոյն
մոյն։

արուեստական գոյն
շպար։

Աղբիւր՝ Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): էջ 87
ՆՈՐ
1. ԳՈՅ (գո)
սահմանական եզակի 3 դէմք Գոլ՚ի։


⨀հին բառ 2. ԳՈՅ (գոյի)
գոյական
    1. Ինչ որ կայ, է, գոյութիւն ունի։
‣ Ամեն մի գոյ իր յատկանիշն ունի։

    2. Գոյացած, եղած, գոյացութիւն։

Բաղադրեալ Բայեր
⨀հին բառ Ի չգոյէ ի գոյ ածել
ներգործական բայ Չեղած տեղից՝ ոչնչից գոյացնել, առաջ բերել։

    3. յոգնակի Տե՛ս Գոյք։

Դարձուածքներ
⨀հին բառ Գոյիւ չափ
մակբայ Ամբողջ եղած չափով, լրիւ, լիովին։

⨀հին բառ Առ ի չգոյէ
մակբայ Չլինելու պատճառով։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 481
ՆՈՐ
(beta)
ԳՈՅՔ (ույ) գոյքի, գոյքեր [Գոյ՚ի յոգնակի ուղղական]
գոյական Ինչ որ կայ-չկայ, մէկի ունեցած-չունեցածը, ստացուածք, իրեր, կարողութիւն։
‣ Բոլոր գոյքը յափշտակեցին։
‣ Գոյքերից զրկված։
‣ Նրանք ուրիշ բան չէին խնդրում, բայց եթէ կեանքի և գոյքի ապահովութիւն։

Տեսակներ
Շարժական գոյք
գոյական Դրամ, ապրանք, կահաւորութիւն ևն։

Անշարժ գոյք
գոյական Տուն, կալուած։


1. ԳՈՅՆ (ույ) (գունոյ), գոյնի
(պահլաւերէն gōnak, պարսկերէն gūn, ներկ, գոյն. եղանակ)

գոյական
    1. Այն տպաւորութիւնը, որ ստանում է աչքը՝ որեւէ առարկայի վրայից արտացոլած լոյսի ճառագայթից. երանգ, ռանգ։
‣ Ձիւնը սպիտակ գոյն ունի։
‣ Մարդու արիւնը կարմիր գոյն ունի։
‣ Արեգակի ճառագայթը սպեկտրով անցնելիս՝ տարրաբաշխվում է եօթը գոյնի, որ են մանուշակագոյն, լեղակագոյն, կապոյտ, կանաչ, դեղին, նարնջագոյն և կարմիր։
‣ Ի ծնէ կոյրը հասկացողութիւն չունի գոյնի մասին, ոչ մի կերպ չի ըմբռնում՝ ի՛նչ է սպիտակը, ի՛նչ է սեւը։

    2. Գունաւորող նիւթ, ներկ։
‣ Գոյները իրար են խառնել։
‣ Կանաչ գոյնս վերջացաւ։

    3. Երեսի գոյն։
‣ Այսօր գոյնդ տեղը չէ, հօ հիւնադ չե՞ս։
‣ Այդ աղջիկն սքանչելի գոյն ունի։

    4. Փոխաբերաբար Յատկութիւն, ներքին որակ։
‣ Ի՜նչ գոյն ունի այդ լրագիրը։
‣ Այսքան ժամանակ նա կեղծում էր, վերջապէս իսկական գոյնը ցոյց տուեց։

⨀հին նշանակութիւն 5. Երաժշտական եղանակ։
‣ «Հայոց աղջիկներ»-ի գոյնով երգել։

⨀հին նշանակութիւն 6. Դալուկ, դժգունութիւն։

⨀հին նշանակութիւն 7. Պէս, նման (Համեմատել հան-գոյն, այս-գունակ...)։

Բաղադրեալ Բայեր
Գոյն տալ, գոյն առնել
չէզոք բայ Ամօթից կարմրատակել, գոյնը փոխվել։

Գոյնը թափել
չէզոք բայ Գոյնը կորցնել, խոնանալ։
‣ Այս կտորը գոյնը թափո՞ւմ է թէ ոչ։

Գոյնը թռչել
չէզոք բայ Երեսի կարմրութիւնը պակասել, գունատվել, դժգունել։
‣ Երբ դատավճիռը լսեց՝ երեսի գոյնը թռաւ։

Գոյնը նետել
չէզոք բայ
    1. Տե՛ս Գոյնը թափել։
    2. Երեսի կարմրութիւնը կորցնել, գունատվել, գոյնը թռցնել։

Գոյնը տալ
չէզոք բայ Տե՛ս Գոյնը թափել։

Գոյնը տեղը գալ
չէզոք բայ Երեսի նախկին կարմրութիւնը գալ, (առողջանալու հետեւանքով)։
‣ Տեսնում եմ, որ լաւ ես, գոյնդ տեղն է եկել։

Դարձուածքներ
Գոյն-գոյն
ածական Զանազան գոյնի, գոյնզգոյն։


2. ԳՈՅՆ (գունի, ից կմ աց)
մասնիկ Որակական ածականների վերջը դրվելով տալիս է նրանց բաղդատական (նաև գերադրական) աստիճանի նշանակութիւն:
‣ Լաւ օրեր են, բայց լաւագոյն օրեր էլ պիտի գան։
‣ Իմաստնագոյնը բոլոր իմաստունների մէջ։

(այժմ սովորաբար գործ է ածվում «աւելի», կամ խնդիրը գրվում է բացառական հոլովով. աւելի լաւ օրեր. բոլոր իմաստուններից իմաստունը)։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 482
ՆՈՐ
(beta)
1. Ա,
ա,
Այբ
գոյական
    1. Հայերէն այբուբենի առաջին գիրը և առաջին ձայնաւորը։
‣ Գլխագիր Ա։
‣ Շարագիր ա։
‣ Այբը երեք ստեղնանի գիր լինելով՝ տպագրութեան մէջ շատ տեղ է բռնում, շարուածքի գրեթէ 13 տոկոսը։
‣ Հին տպագրութիւնների մէջ գործ էին ածում միստեղնանի այբ (𝍠)։

Դարձուածքներ
Այբ է տեսնում, մարդակ է կարդում
(ասացուած), Անգրագէտ է։

    2. Ձայնաւոր հնչիւն, որ արտասանվում է՝ խռչափողը ազատ ու բաց պահելով, լեզուն տափակ, բերանը և շրթունքները բաց։
‣ Այբը հայերէնի մէջ ամենաշատ գործածվող հնչիւնն է։

Բաղադրեալ Բայեր
Այբը բենից ջոկել
չէզոք բայ Կարդալ գիտենալ, փոխաբերաբար Բան հասկանալ։

⨀հին նշանակութիւն 3. Իբրեւ թուանշան՝ նշանակում էր 1։
‣ Այբ-ժէ-ճէ-ռա (այսինքն 1, 10, 100, 1000)։

(Իսկ ՚ա կամ ,ա նշանակում էր 10000)։

    4. Թուարկութեան մէջ՝ առաջին։
‣ Ա հատոր։
‣ Գլուխ Ա։
‣ Մասն Ա։
‣ Բոլոր մարմիններն երեք խոշոր խմբերի են բաժանվում, ա) կենդանական, բ) բուսական, գ) հանքային։

    5. Փոխաբերաբար Սկիզբ։

Բաղադրեալ Բայեր
Այբից սկսել
ներգործական բայ Բուն ծայրից սկսել։

Դարձուածքներ
Այբ ասողը բեն էլ պէտք է ասէ
Սկսողը պէտք է շարունակէ։

Ես եմ Ա և Ք
Սկիզբն և վերջը։


＋գաւառական բառ 2. Ա
էական բայի սահմանական ներկայ եզակի 3-րդ դէմք՝ փոխանակ է։
‣ Ամպել ա՝ թօն չի գալի, Մըթնել ա ՝ տուն չի գալի (ժողովրդական երգ)։
‣ Ո՞վ ա։


3. Ա՜
միջարկութիւն
    1. Զարմանքի և ուրախութեան բացագանչութիւն մի նոր դէպքի կամ լուրի առիթով։
‣ Ա՛, վերջապէս եկա՜ր։

    2. Զարմանքի և սրտնեղութեան արտայայտութիւն՝ մի անսպասելի և անախորժ եզրակացութեան հասնելիս։
‣ Ա՛, ուրեմն ինձ սպառնո՞ւմ ես։

    3. Հարցական, երբ մէկը չի լսել ուրիշի ասածը և ցանկանում է որ նա կրկնէ։
‣ Դուռը փակիր － ա՞։

Տե՛ս Ա՜յ։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 24
ՆՈՐ
(beta)
ԳՈՅ
գոյական
    1. ինչ որ կայ՝ գոյութիւն ունի.
    2. գոյացութիւն, արարած, ստեղծուած, էակ։

Հակառակը՝ անգոյ։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 416
ՆՈՐ
(beta)
ԳՈՅ,
ԳՈՅՈՒԿ
ածական
    1. փակ, փակուած.
    2. ծածկուած.

գոյական
    3. բերանացի արտասանութիւն.

ածական
    4. մութ (գոյն).

Հակառակը՝ բաց։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 424
ՆՈՐ
(beta)
ԳՈՅՔ
գոյական
    1. ինչ որ կայ-չկայ.
    2. ստացուածք, հարստութիւն.
    3. կահկարասի:


ԳՈՅՆ
գոյական
    1. երանգ, երփն, թոյր.

    2. գունաւորող նիւթ, ներկ.

    3. (Փոխաբերական իմաստ) յատկութիւն, ներքին որակ, արեւելում. օրինակ՝
‣ ի՞նչ գոյն ունի այդ լրագիրը.

    4. բառերու վերջաւորութեան ունի պէս՝ նման նշանակութիւնը. օրինակ՝
‣ մահահանգոյն, հանգոյն.

    5. յետադաս մասնիկ որակական ածականներու վերջաւորութեան՝ կազմելու համար անոնց գերադրական աստիճանը. օրինակ՝
‣ լաւագոյն, զօրեղագոյն։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 417
ՆՈՐ
(beta)
Ա
    1. առաջին տառը մեր այբուբենի եւ առաջին ձայնաւորը։
    2. Գլխագիր ա-ը, քովը կէտ (= Ա.), դասական թուական ածական է եւ կը նշանակէ առաջին, իսկ նոտրգիր, կամ բոլորգիր կամ շեղագիր ա-ը, բացարձակ թուական ածական է եւ կը նշանակէ մէկ:

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 9
ՆՈՐ
(beta)
Փնտռել «գոյ-ա» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —

Բացատրական

Հոմանիշներու

Արեւմտահայերէնի

Նորաբանութիւններու

Յանգարան

Բառակազմական

Ստուգաբանական

Դարձուածաբանական եւ Բարբառային

Ուղղագրական

Գրաբարի

Միջին Հայերէնի

Վաղաշխարհաբարեան

Օտար լեզուի

Անուններու

Տեղանուններու

Բուսանուններու

Մասնագիտական

Յապաւումներու

© 2025 Նայիրի. Հայերէն բառարանը կը պարունակէ 17,718 գլխաւոր բառ։
Կայքը ունի 144 բառարան եւ 3 գիրք։
Հայերէն
Նայիրի / Nayiri.com