Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
 Բառարան
1. Ա,
ա,
Այբ
գոյական
    1. Հայերէն այբուբենի առաջին գիրը և առաջին ձայնաւորը։
‣ Գլխագիր Ա։
‣ Շարագիր ա։
‣ Այբը երեք ստեղնանի գիր լինելով՝ տպագրութեան մէջ շատ տեղ է բռնում, շարուածքի գրեթէ 13 տոկոսը։
‣ Հին տպագրութիւնների մէջ գործ էին ածում միստեղնանի այբ (𝍠)։

Դարձուածքներ
Այբ է տեսնում, մարդակ է կարդում
(ասացուած), Անգրագէտ է։

    2. Ձայնաւոր հնչիւն, որ արտասանվում է՝ խռչափողը ազատ ու բաց պահելով, լեզուն տափակ, բերանը և շրթունքները բաց։
‣ Այբը հայերէնի մէջ ամենաշատ գործածվող հնչիւնն է։

Բաղադրեալ Բայեր
Այբը բենից ջոկել
չէզոք բայ Կարդալ գիտենալ, փոխաբերաբար Բան հասկանալ։

⨀հին նշանակութիւն 3. Իբրեւ թուանշան՝ նշանակում էր 1։
‣ Այբ-ժէ-ճէ-ռա (այսինքն 1, 10, 100, 1000)։

(Իսկ ՚ա կամ ,ա նշանակում էր 10000)։

    4. Թուարկութեան մէջ՝ առաջին։
‣ Ա հատոր։
‣ Գլուխ Ա։
‣ Մասն Ա։
‣ Բոլոր մարմիններն երեք խոշոր խմբերի են բաժանվում, ա) կենդանական, բ) բուսական, գ) հանքային։

    5. Փոխաբերաբար Սկիզբ։

Բաղադրեալ Բայեր
Այբից սկսել
ներգործական բայ Բուն ծայրից սկսել։

Դարձուածքներ
Այբ ասողը բեն էլ պէտք է ասէ
Սկսողը պէտք է շարունակէ։

Ես եմ Ա և Ք
Սկիզբն և վերջը։


＋գաւառական բառ 2. Ա
էական բայի սահմանական ներկայ եզակի 3-րդ դէմք՝ փոխանակ է։
‣ Ամպել ա՝ թօն չի գալի, Մըթնել ա ՝ տուն չի գալի (ժողովրդական երգ)։
‣ Ո՞վ ա։


3. Ա՜
միջարկութիւն
    1. Զարմանքի և ուրախութեան բացագանչութիւն մի նոր դէպքի կամ լուրի առիթով։
‣ Ա՛, վերջապէս եկա՜ր։

    2. Զարմանքի և սրտնեղութեան արտայայտութիւն՝ մի անսպասելի և անախորժ եզրակացութեան հասնելիս։
‣ Ա՛, ուրեմն ինձ սպառնո՞ւմ ես։

    3. Հարցական, երբ մէկը չի լսել ուրիշի ասածը և ցանկանում է որ նա կրկնէ։
‣ Դուռը փակիր － ա՞։

Տե՛ս Ա՜յ։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 24
ՆՈՐ
(beta)
1. ՆԱ
ցուցական դերանուն Տե՛ս Սա՚ի տակ։


⨀հին բառ 2. ՆԱ
շաղկապ
    1. Կապում է երկու նախադասութիւն, վերջինով հերքելով կամ լրացնելով առաջինը. ընդհակառակը, այն-ինչ, մինչդեռ, մանաւանդ որ, առաւել եւս որ։
    2. Գործ է ածվում ուրիշ շաղկապների հետ կից։

Դարձուածքներ
⨀հին բառ Նա աւանիկ
շաղկապ
    1. Այն-ինչ, մինչդեռ։
    2. Բայց այժմ, իսկ։

⨀հին բառ Նա՛ եւս
շաղկապ Տե՛ս Նաեւ։

⨀հին բառ Նա՛ զի
շաղկապ Մանաւանդ որ, առաւել եւս որ։

⨀հին բառ Նա՛ թէ, ⨀հին բառ Նա՛ մանաւանդ թէ
շաղկապ մանաւանդ որ, մանաւանդ եթէ։

⨀հին բառ Նա ուրեմն
շաղկապ
    1. Ապաքէն, անշուշտ։
    2. Թերեւս, թւում է թէ։

Տե՛ս եւ Նէ (3)։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 1572
ՆՈՐ
(beta)
1. ՍԱ,
ԴԱ,
ՆԱ
(զսա, սորա, սմա, ի սմանէ, սովաւ, սոքա, զսոսա, սոցա, ի սոցանէ, սոքաւք կմ սոքօք), սրան, սրա, սրանից, սրանով, սրանում, սրանք, սրանց, սրանցից, սրանցով, սրանցում, հնացած ձևեր են այժմեան լեզւում՝ սորա, սորան, սորանից ևն, նոյնպէս և սոքա, սոցա, սոցանից, սոցանով, սոցանում։ Նոյն կերպով հոլովվում են նաև դա, նա։

ցուցական դերանուն Ցուցական գոյական դերանուններ առաջին, երկրորդ և երրորդ դէմքերի, որոնք գործ են ածվում՝ փոխանակ անձի կմ առարկայի անունը տալու.

սա՝ ցոյց է տալիս անձը կամ առարկան, որ խօսողին մօտ է, դա՝ երբ մօտ է երկրորդ դէմքին, նա՝ երբ հեռու է խօսողից և լսողից։
‣ Սա՝ մեծ որդիս է, իսկ նա, որին պարտիզում տեսար՝ միջնեկս է։
‣ Դու նրան արձակիր, իսկ սրան դեռ առ ժամանակ կպահենք։
‣ Ահա՛ հարիւր րուբլի. սրանով առ ժամանակ բաւականացիր. －Դրանով ո՞ր մի կարիքս պիտի հոգամ։

(Գրաբարում եբրեմն պատահում է սա՚ի անսովոր յոգնակի սեռական հոլով՝ սայց, փոխանակ սոցա։ Գրաբարում այս դերանուններն երբ դիմորոշ յօդերով են գործ ածվում՝ գրվում են յ՚ով. սայս, դայդ, նայն)։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 1929
ՆՈՐ
(beta)
Ա
    1. առաջին տառը մեր այբուբենի եւ առաջին ձայնաւորը։
    2. Գլխագիր ա-ը, քովը կէտ (= Ա.), դասական թուական ածական է եւ կը նշանակէ առաջին, իսկ նոտրգիր, կամ բոլորգիր կամ շեղագիր ա-ը, բացարձակ թուական ածական է եւ կը նշանակէ մէկ:

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 9
ՆՈՐ
(beta)
ԱՅԴ,
ԱԴ,
ԴԱ,
ԱՅՍ,
ԱՍ,
ՍԱ,
ԱՅՆ,
ԱՆ,
ՆԱ
ցուցական ածական 1. ցուցական ածական են, երբ գործածուին անունի մը հետ. օրինակ՝
‣ այդ տունը.

ցուցական դերանուն 2. իսկ ցուցական դերանուն են, երբ առանց գոյականի կը գործածուին բայի մը հետ. օրինակ՝
‣ այդ էր ուզածս:

Այս, աս, սա կը գործածուին մօտը եղող բան մը ցոյց տալու համար. այդ, ադ, դա՝ դիմացինը, իսկ այն, ան, նա՝ հեռուն եղողը:

Սա, դա, նա կը գործածուին բան մը շեշտակի ցոյց տալու համար:

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 64
ՆՈՐ
(beta)
ԱՅՆ,
ԱՆ,
ՆԱ
դերանուն
    1. Տե՛ս ԱՅԴ, ԱԴ, ԴԱ
    2. անձնական դերանուն են, գոյական դէմք, երբ առանձին կը գործածուին.
    3. (Եբրայեցերէնարաբերէն ջուրի ակ, աղբիւր)։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 70
ՆՈՐ
(beta)
ՆԱ
դերանուն
    1. անձնական, եւ ցուցական դերանուններու Գ. դէմք եզակի։ Կը շարունակուի գործածուիլ արեւելահայոց մէջ։ Արեւմտահայերս կը գործածենք շրջուած՝ ան ձեւը.

    2. (Գրաբար) եղանակաւորիչ բառ՝ ահա, ահաւասիկ իմաստով։ Պահած ենք կարգ մը բառակապակցութիւններու մէջ՝ կցելով բառերուն. օրինակ՝
‣ նա եւ նաեւ, նա՛ մանաւանդ - նա՛մանաւանդ։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1651
ՆՈՐ
(beta)
Փնտռել «ա-նա» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —

Բացատրական

Հոմանիշներու

Արեւմտահայերէնի

Նորաբանութիւններու

Յանգարան

Բառակազմական

Ստուգաբանական

Դարձուածաբանական եւ Բարբառային

Ուղղագրական

Գրաբարի

Միջին Հայերէնի

Վաղաշխարհաբարեան

Օտար լեզուի

Անուններու

Տեղանուններու

Բուսանուններու

Մասնագիտական

Յապաւումներու

© 2025 Նայիրի. Հայերէն բառարանը կը պարունակէ 17,718 գլխաւոր բառ։
Կայքը ունի 144 բառարան եւ 3 գիրք։
Հայերէն
Նայիրի / Nayiri.com