Բառարան
Բառարան
ՆՈՐ
Գրուածքներու Ժողովածոյ
Ժողովածոյ
Ուղղագրիչներ
Ուղղագրիչներ
Տառատեսակներ
Տառեր
Մեր մասին
Մենք
հայերէն
English
русский
français
Deutsch
Türkçe
Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
Հայերէն
Հայ
|
Հայ-Անգլերէն
Հայ-Անգ
|
Անգլերէն-Հայ
Անգ-Հայ
|
Հայ-Ֆրանսերէն
Հայ-Ֆրա
|
Ֆրանսերէն-Հայ
Ֆրա-Հայ
Ձեւաբանութիւն
Արեւմտահայերէն
աղուէսներու →
աղուէս
(գոյական)
Տեսնել ձեւաբանական վերլուծութիւնը
Յոգնակի • Սեռական հոլով
Յոգնակի • Տրական հոլով
Բառարան
աղուէս
գոյական
Գիշակեր
շնազգի
*
վարպետորդի
,
խորամանկ
:
Աղբիւր՝
Բառգիրք հայերէն լեզուի։
Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 15։
ԱՂՈՒԷՍ
գոյական
1.
խորամանկ
գիշակեր
մը
։
2.
խորամանկ
մարդ
։
Աղբիւր՝
Յարութիւն Թ. Գայայեան,
Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի
. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938):
էջ 10
ՆՈՐ
ԱՂՈՒԷՍ
(
աղուեսու
կմ
աղուիսու
),
աղուէսի
գոյական
1.
(
Կենդանաբանական
)
Վայրի
չորքոտանի
,
շների
կարգից
,
գիշակեր
,
սուր
դնչով
,
երկար
՝
թաւ
պոչով
,
սաստիկ
խորամանկ
(
Canis vulpes
)։
‣
Աղուէսը
որսում է
գիշերները
։
‣
Աղուէսը
հաւաբոյններն
է մտնում
,
հաւեր
փախցնում
։
‣
Սեւագորշ
աղուէսի
մորթը
շատ
յարգի
է
։
‣
Աղուէսը
կենդանական
առակների
հերոսն
է
։
Դարձուածքներ
Աղուէսի վկան՝ իւր պոչը
(
ասացուած
)
,
Ոչ
քեզ
եմ հաւատում
և
ոչ
մերձաւորիդ
,
որի
վկայութեամբ
ուզում ես
ասածդ
հաստատել
։
Թէ նա աղուէսն է՝ ես էլ պոչն եմ
Խորամանկութեան
կողմից
ես
պակաս
չեմ
նրանից
։
Ի՞նչ ես խեղդած աղուէս դարձել
Ասում են
նեղ
շորեր
՝
հուպ տուող
վզնոց
հագնողին
։
Սեւ աղուէսի պէս չես երեւում
Շատ
հազիւ
ես երեւում
։
Ցամաք ձորի աղուէս է դարձել
Շատ
նիհարել է
։
Խորամանկ աղուէսը երկու ոտքով թալակն է ընկնում
(
ասվում է
չարախնդացութեամբ
՝
հաշիւների
մէջ
մի
կարեւոր
հանգամանք
աչքաթող անելով
վնասվողի
մասին
)։
Առածներ
Աղուէսի դունչը խաղողին չհասաւ, ասաց խակ է
Մարդ
չի խոստովանում
,
թէ
չեմ կարող
.
ասում է
՝
չեմ ուզում
։
2.
Փոխաբերաբար
Խորամանկ
՝
հնարագէտ
՝
ճարպիկ
՝
իւր
շահերը
լաւ
դիտող
մարդ
։
‣ «
Աղուէ՛ս
,
դո՞ւ
էիր
,
որ
այսքան
տարիներ
չարչարում էիր
արեաց
զօրքը
.
այժմ
քեզ
աղուէսի
նման
կսպանեմ
»։
‣
Դու
չգիտես
,
ի՛նչ
աղուէսն
է
նա
.
իւր
ասածը
վերջ ի վերջոյ
կանէ
։
‣
Ա՜յ
դու
,
խորամանկ
աղուէս
։
ածական
3.
Նոյն
մտքով
՝
ածականաբար
։
‣
Աղուէս
մարդ
,
աղուէս
բնաւորութիւն
։
գոյական
+
գաւառական նշանակութիւն
4.
(
Կենդանական
առակներում
աղուէսի
կատարած
դերի
նմանութեամբ
)
Կապ
՝
յարաբերութիւն
պահպանող
,
պատգամաւոր
,
որ
հարսանիքի
ժամանակ
շտապով
գնում էր
հարսի
տունը
՝
հարսնածուների
գալը
իմացնելու
,
կամ
փեսայի
տունը
՝
հարսի
գալուստը
աւետելու
։
+
գաւառական նշանակութիւն
5.
Կտրիճ
ձիաւոր
,
որ
օտար
գիւղից
հարս
բերելիս
՝
իրանց
գիւղին
մօտենալիս
կազմակերպված
ձիարշաւի
մէջ
յաղթող
էր դուրս գալիս
և
մի քանի անգամ
արշաւում էր
հարսի
առաջ
։
+
գաւառական նշանակութիւն
6.
Նմանութեամբ
Փայտի
մեծ
կամ
փոքր
կտոր
,
որ
իբր
կապ
գործ է ածվում
սայլի
մի
մասը
միւսի
հետ
միացնելու
,
օրինակ
՝
երկու
առեղները
,
երկու
կօտօշները
ևն
։
+
գաւառական նշանակութիւն
7.
Տե՛ս
Աղուէսենի
։
Ածանցական Բառեր
+
գաւառական բառ
Աղուէսներ
յոգնակի
գոյական
Տափակ
կոճղեր
,
որ
դնում են
ձիթհանքի
ղոշատների
վերի
ծայրին
և
շղթայով
կամ
ճոպանով
կապում են
բաղդաքարի
հետ
։
Աղբիւր՝
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
էջ 70
ՆՈՐ
(beta)
+
գաւառական բառ
ԱՂՈՒԷՍՆԵՐ
Տե՛ս
Աղուէս
՚
ի
տակ
։
Աղբիւր՝
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
էջ 71
ՆՈՐ
(beta)
ԱՂՈՒԷՍ
գոյական
1.
շունի
նման
,
բայց
հաւերու
թշնամի
՝
գիշակեր
՝
խորամանկ
՝
վայրի
՝
չորքոտանի
անասուն
.
2.
(
Փոխաբերական
իմաստ
)
խորամանկ
,
վարպետորդի
։
Աղբիւր՝
Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան,
Հայոց լեզուի նոր բառարան
. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992):
էջ 38
ՆՈՐ
(beta)
Նման բառեր
աղուէսներով
Գործածութիւն
փորձնական
5 մէջբերում
Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը
աղուէսներու →
աղուէս
(2 մէջբերում)
աղուէսներու
†
չստուգուած
(3 մէջբերում)
Արդիւնքները տեսնելու համար, բռնել հեռախօսը հորիզոնական դիրքով կամ / եւ մասշտաբը (zoom-ը) նուազեցնել
ՆՈՐ
Ուսամնասիրել
աղուէսներու
բառաձեւին
գործածութիւնը՝
Արեւմտահայերէն Գրուածքներու Ժողովածոյ
-ին մէջ։
Փնտռել «
աղուէսներու
» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —
Բացատրական
(1992)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1976)
Արդի հայերենի բացատրական բառարան
(1969)
Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան
(1968)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1954)
Հայերէն աշխարհաբար լեզուի լիակատար բառարան
(1944)
Հայերէն բացատրական բառարան
(1910)
Նոր բառագիրք հայերէն լեզուի
Հոմանիշներու
(2009)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան
(1967)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան
(1938)
Բառարան գանձարան հայերէն լեզուի
Արեւմտահայերէնի
(2011)
Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան
(1991)
Արեւմտահայերենի բառարան
Նորաբանութիւններու
(2022)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Է պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Զ պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր արեւմտահայերէնի մէջ. Ա Գիրք
(2020)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Ե պրակ
(2018)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Դ պրակ
(2017)
Նոր բառեր. Գ պրակ
(2016)
Նոր բառեր. Բ պրակ
(2015)
Նոր բառեր. Ա պրակ
(2002)
Արդի հայերենի նորաբանությունների բառարան
(1996)
Նոր բառերի բացատրական բառարան
(1982)
Բառարան-տեղեկատու (Նոր բառեր և իմաստներ)
Յանգարան
(1976)
ՆՈՐ
Հայոց լեզվի հանգաբառարան
Բառակազմական
(2014)
Դպրոցական բառակազմական բառարան
Ստուգաբանական
(2010)
Հայերեն ստուգաբանական բառարան
(2010)
Հին հայերենի վերջածանցների ծագումը
- [Հայերեն ստուգաբանական բառարան]
(2004)
Հայերէն ստուգաբանական առձեռն բառարան
(1995)
Մեր արմատները նոր լոյսի տակ
(1926)
Հայերէն արմատական բառարան
Դարձուածաբանական եւ Բարբառային
(2013)
Ղարաբաղի բարբառի բառարան
(2011)
Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան
(2010)
Հայերեն շրջասությունների բառարան
(2001)
Հայոց լեզվի բարբառային բառարան
(1975)
Հայոց լեզվի դարձվածաբանական բառարան
(1970)
Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն
(1970)
Արեւելահայ ոճաբանութիւններ
- [Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն]
(1913)
Հայերէն գաւառական բառարան
(1912)
Հայոց բառ ու բան
(1903)
Բառգիրք Արարատեան բարբառի
(1902)
Թուրքերէնէ փոխառեալ բառերը Պօլսի հայ ժողովրդական լեզուին մէջ համեմատութեամբ Վանի, Ղարաբաղի եւ Նոր-Նախիջեւանի բարբառներուն
(1869)
Բառգիրք յաշխարհաբառէ ի գրաբառ
(1836)
Յաւելուած աշխարհիկ բառք անվկայք ի գրոց առ մեզ եղելոց
- [Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի]
Ուղղագրական
(2013)
Հայերենի ուղղագրական նոր բառարան
(2002)
Արդի հայերենի ուղղագրական-ձեւակազմական բառարան
(1973)
Հայերեն ուղղագրական-ուղղախոսական-տերմինաբանական բառարան
Գրաբարի
(2012)
Գրաբարի դարձուածաբանական բառարան
(2010)
Գրաբարի բառարան - Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր
(2007)
Նորայայտ բառեր գրաբարում
(2006)
Գրաբարի հոմանիշների բառարան
(2000)
Գրաբարի բառարան
(1944)
Ասացուածքներ հայերէն գրաբար լեզուով
- [Հայերէն բացատրական բառարան]
(1865)
Առձեռն բառարան հայկազնեան լեզուի
(1837)
Բառգիրք ի բարբառ հայ եւ իտալական
(1836)
Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի
Միջին Հայերէնի
(2009)
Միջին հայերենի բառարան
Վաղաշխարհաբարեան
(2014)
Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում
Օտար լեզուի
(2014)
Բառգրքույկ, Նոր եւ նորակազմ բառեր հայերենում
(2011)
Օտար բառերի բառարան
(1951)
Եւրոպական փոխառեալ բառեր հայերէնի մէջ
(1912)
Բացատրական բառգիրք - Օտարազգի բառերի եւ օտարագիր բառերի ու դարձւածքների
(1908)
Հանրամատչելի բառարան օտարազգի բառերի եւ գործածութեան մէջ մտած մտքերի ու դարձւածքների
Անուններու
(2010)
Հայոց ազգանունների բառարան
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ)
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Հեղինակներ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973)
ՆՈՐ
Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968)
Արական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968)
Իգական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942)
Հայոց անձնանունների բառարան
Տեղանուններու
(2011)
Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ
- [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986)
Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան
Բուսանուններու
(1981)
Բուսանունների հայերեն-լատիներեն-ռուսերեն-անգլերեն-ֆրանսերեն-գերմաներեն բառարան
(1895)
Հայբուսակ կամ Հայկական Բուսաբառութիւն
Մասնագիտական
(2015)
Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013)
ՆՈՐ
Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987)
Հայերենագիտական բառարան
(1979)
Տէրունի տօներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1979)
Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1975)
Լեզվաբանական բառարան
Յապաւումներու
(2021)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007)
Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996)
Հապավումներ
- [Նոր բառերի բացատրական բառարան]
Ձեւաբանութեան կարգաւորումներ
Արեւմտահայերէն
Արեւելահայերէն
Ցուցադրել ձեւաբանական վերլուծութիւն
Ցուցադրել ձեւաբանական զտիչները
Ցուցադրել գտնուած բառաձեւերը
Ցուցադրել գտնուած բառոյթները