Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
 Ձեւաբանութիւն

Արեւմտահայերէն

Մուտք → մուտք (գոյական)
Եզակի • Ուղղական հոլով
Եզակի • Հայցական հոլով

Գտնուած Բառոյթներ

 Բառարան
մուտք գոյական Անցք, սեմ * նախաբան * հասոյթ, եկամուտ:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 308։


ՄՈՒՏՔ
գոյական
    1. դուռ, անցք, սեմ։
    2. եկամուտ, հասոյթ։
    3. (գիրքի մը՝) ներածութիւն։
    4. (արեւի՝) արեւմուտք։
    5. (հաշուետոմարի՝) պահանջք։

Աղբիւր՝ Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): էջ 341
ՆՈՐ
ՄՈՒՏ (մտի, մտից),
ՄՈՒՏՔ մուտքի, մուտքեր
(արմատ Մտանել՚ի)

գոյական
    1. Մտնելը, ներս մտնելը։ Հակառակը՝ Ելք։
‣ Կողմնակի մարդկանց մուտքը արգելված է։
‣ Այդ ապրանքը մեզ մօտ մուտք չունի։

    2. Այն տեղը, որտեղից մտնում են, անցք։
‣ Լոյսի մուտքի համար պատերի մէջ բացուածքներ են թողնում, որոնք կոչվում են լուսամուտ։
‣ Բերդի պարսպից մի փոքր տեղ քանդեցին և իրանց համար մուտք բացին ներս խուժելու։

    3. Դուռ, մտնելու ճանապարհ։
‣ Նաւահանգստի մուտքը պաշտպանված է ականներով։
‣ Տան մուտքի առաջ զինված պահապան էր կանգնած։
‣ Բերքի նուազած ժամանակ փեթակների մուտքերը փոքրացնում են, որպէսզի պաշտպանելը հեշտ լինի աւազակ մեղուների արշաւանքից։
‣ Մեր հանրակացարանի մուտքը Ստալինեան պրոսպեկտից է։

    4. Նախասենեակ, գաւիթ։
‣ Շքեղ մուտքից մարմարեայ սանդուխներով բարձրացանք դահլիճը։

    5. Արեւի մայր մտնելու տեղը, արեւմուտք։
‣ Արեւը դէպի մուտքն էր խոնարհվում։

    6. Մտնելու իրաւունք։
‣ Նա ամեն տեղ ազատ մուտք ունի։
‣ Մուտքի համար պէտք է վճարել մի րուբլի։

    7. Ընդունելութիւն, ներս մտնելը։
‣ Այս նորամուծութիւնը հազիւ թէ մեզ մօտ մուտք գտնէ։
‣ Բարձր հիւրի մուտքը շատ հանդիսաւոր էր։

    8. Սկիզբը, մի բան սկսվելու ժամանակը։
‣ Գարնան մուտքը մարտ ամսի 21-ին է։
‣ Ամսի մուտք։

✽հազուադէպ նշանակութիւն 9. Սեռական մերձաւորութիւն։

    10. Նմանութեամբ Հասոյթ, ինչ որ իբրեւ փող կամ արժէք մտնում է մէկի գանձարանը կամ շտեմարանը. եկամուտ։
‣ Նա տարեկան ո՞րքան մուտք ունի։
‣ Բիւդժէն այնպէս է կազմված, որ մուտքն ու ելքը իրար հաւասարակշռում են։

    11. (Հաշուապահական) Մտած գումարների հաշիւ։
‣ Խանութը այս ամիս հազար ութհարիւր յիսուն և չորս րուբլի մուտք է ունեցել։
‣ Մուտքը բաղկացած է տասը յօդուածներից։

＋գաւառական նշանակութիւն 12. Անասունների կեր, խար։
‣ Էշն իր մտին, տոպրակն իր ճտին (առած)։

Դարձուածքներ
Մուտն ի վիրապն
գոյական (Եկեղեցական) Գրիգոր Լուսաւորչի խոր վիրապը ձգվելու (մտնելու) յիշատակը, որ կատարվում է հայոց եկեղեցիներում մեծ պասի հինգերորդ շաբաթուայ շաբաթ օրը։

Ել ու մուտ
գոյական Տե՛ս Ելումուտ։

Սուտ ու մուտ
ածական Տե՛ս Սուտ՚ի տակ։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 1513
ՆՈՐ
(beta)
ՄՈՒՏՔ
գոյական
    1. մտնելը, ներս գալը.

    2. այն տեղը, ուրկէ մտնելու՝ մտցնելու գործողութիւնը կը կատարուի. բերան, պռունկ.

    3. դուռ, դարպաս.

    4. սեմ, անցք.

    5. նախասենեակ, գաւիթ, նախասրահ.

    6. մերձեցում, բացում.

    7. մտնելու իրաւունք. օրինակ՝
‣ մուտքը արգիլուած է.

    8. արեւուն մայր (մար) մտնելու տեղը՝ կողմը. արեւմուտք.

    9. արեւուն մայր մտնելը. մայրամուտ.

    10. ժամանում.

    11. ընդունելութիւն.

    12. սկիզբ, գլուխ (օրուան, ամսուան, տարուան). օրիակ՝
‣ կիրակմուտք, աշնանամուտ.

    13. նախաբան, նախերգանք, յառաջաբան.

    14. (Փոխաբերական իմաստ) շահ, եկամուտ, հասոյթ.

    15. ստացուած գումար.

    16. տոմարական՝ հաշուապահական տետրին ձախ կողմի երեսը, ուր կ՚արձանագրեն ստացուած գումարները եւ ապրանքները.

    17. պետական տուրք եւ մաքս (որոնք պետութեան եկամուտի գլխաւոր աղբիւրներն են):

Տեսակներ
— Արեւի՝ արեւմուտք:

— Գիրքի՝ ներածութիւն:

— Լոյսի՝ լուսամուտ:

— Խոշոր՝ դարպաս։

— Հաշուետոմարի՝ պահանջք։

— Նախամուտ՝ յառաջաբան, նախաբան, երկու խօսք:

Բաղադրեալ Բայեր
Մուտք բանալ
ներգործական բայ
    1. մտնելու տեղ բանալ.
    2. մուտքը՝ մտնելը թոյլատրել։

Մուտք գործել
ներգործական բայ մտնել, թափանցել։

Մուտք ընել
ներգործական բայ
    1. իբրեւ մուտք արձանագրել՝ հաշուի առնել՝ մտցնել.
    2. նախաբան ընել։

Մուտք ունենալ
ներգործական բայ
    1. մտնելու տեղ՝ անցք ունենալ.
    2. մտնելու իրաւունք՝ թոյլտուութիւն ունենալ։

Դարձուածքներ
Մուտքի մատեան
    1. հիմնարկութեան մը մուտքերը արձանագրելու՝ գրանցելու տետր՝ մատեան.
    2. հիմնարկութեան մը պաշտօնեաներուն՝ գործաւորներուն գործատեղի հասնելու ժամը արձանագրելու տետր։

Մուտքի քննութիւն
տեղ մը մտնելու՝ ընդունուելու հարցումներուն պատասխանում:


ՄՈՒՏ
գոյական
    1. մուտք, մտնելու տեղը. օրինակ՝
‣ մայրամուտ, լուսամուտ.

    2. մտածը, մտած, ներս եկածը (եկած). օրինակ՝
‣ եկամուտ, նորամուտ։

Արմատ մտանել (մտնել) բայի։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1556
ՆՈՐ
(beta)
ՍԿԻԶԲ
գոյական
    1. այն վայրկեանը՝ երբ բան մը երեւան կ՚ելլէ՝ գոյութիւն կը ստանայ (ժամանակ).
    2. այն կետը՝ ուրկէ ծագում առած է կամ կ՚առնէ որեւէ բան. սկզբնաւորման տեղ (տարածութիւն).
    3. գործողութեան՝ ընթացքի առաջին ծայրը՝ քայլը՝ փուլը.
    4. որեւէ բանի առաջին մասը՝ հատուածը.
    5. որեւէ բանի սկսիլը.
    6. ծագում, պատճառ, գոյացում, ծնունդ, արմատ, գլուխ, աղբիւր:

Տեսակներ
— Ամսուան՝ ամսեգլուխ:

— Գիրքի՝ յառաջաբան, մուտք, ներածութիւն, երկու խօսք:

— Երաժշտական կտորի մը՝ նախերգանք:

— Պատարագի՝ ժամամուտ:

— Տարուան՝ ամանոր, տարեգլուխ:

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 2136
ՆՈՐ
(beta)
 Գործածութիւն փորձնական 170 մէջբերում 

Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը

Գտնուած բառոյթներու գործածութիւնը

ՆՈՐ Ուսամնասիրել Մուտք բառոյթին կամ Մուտք բառաձեւին գործածութիւնը՝ Արեւմտահայերէն Գրուածքներու Ժողովածոյ-ին մէջ։
Փնտռել «Մուտք» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —

Բացատրական

Հոմանիշներու

Արեւմտահայերէնի

Նորաբանութիւններու

Յանգարան

Բառակազմական

Ստուգաբանական

Դարձուածաբանական եւ Բարբառային

Ուղղագրական

Գրաբարի

Միջին Հայերէնի

Վաղաշխարհաբարեան

Օտար լեզուի

Անուններու

Տեղանուններու

Բուսանուններու

Մասնագիտական

Յապաւումներու

© 2025 Նայիրի. Հայերէն բառարանը կը պարունակէ 17,718 գլխաւոր բառ։
Կայքը ունի 144 բառարան եւ 3 գիրք։
Հայերէն
Նայիրի / Nayiri.com