Բառարան
Բառարան
ՆՈՐ
Գրուածքներու Ժողովածոյ
Ժողովածոյ
Ուղղագրիչներ
Ուղղագրիչներ
Տառատեսակներ
Տառեր
Մեր մասին
Մենք
հայերէն
English
русский
français
Deutsch
Türkçe
Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
Հայերէն
Հայ
|
Հայ-Անգլերէն
Հայ-Անգ
|
Անգլերէն-Հայ
Անգ-Հայ
|
Հայ-Ֆրանսերէն
Հայ-Ֆրա
|
Ֆրանսերէն-Հայ
Ֆրա-Հայ
Ձեւաբանութիւն
Գտնուած Բառաձեւեր
ձագը →
ձագ
Բառարան
ձագ
գոյական
Նորածին
կենդանիի
ընդհանուր
անուն
:
Աղբիւր՝
Բառգիրք հայերէն լեզուի։
Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 266։
ՁԱԳ
գոյական
1.
կենդանիներու
փոքրիկը
։
2.
(
կովի
՝)
հորթ
։
3.
(
գոմէշի
՝)
գխատակ
,
պլէճ
։
4.
(
էգը
՝)
աւարեկ
։
5.
(
ձիու
՝)
մտրուկ
։
6.
(
իշու
՝)
քուռակ
։
7.
(
ոչխարի
՝)
բուծ
,
գառնուկ
։
8.
(
այծի
՝)
ուլ
։
9.
(
այծի
միամեայ
՝)
ամիկ
։
10.
(
այծի
էգ
՝)
ալոչ
։
11.
(
խոզի
՝
կինճի
՝)
խոճկոր
,
գոճի
։
12.
(
կատուի
՝)
փիսիկ
։
13.
(
հաւի
՝)
վառեակ
։
14.
(
աղաւնիի
՝)
դոխ
,
աղաւնեակ
։
15.
(
լորի
՝)
լորամարգի
։
16.
(
մուկի
՝)
մկնիկ
։
17.
(
ուղտի
՝)
կոզռն
։
18.
(
առիւծի
՝
վագրի
՝)
կորիւն
։
19.
(
արջի
՝)
թոժիւն
։
20.
(
այծեամի
՝)
այծեմնիկ
։
21.
(
եղնիկի
՝)
եղնորթ
։
22.
(
փիղի
՝)
փղորդի
։
23.
(
շան
՝
գայլի
՝)
լակոտ
։
24.
(
արծիւի
՝)
արծուաձագ
։
25.
(
բազէի
՝)
գաւազ
,
պիլիկ
։
26.
(
գորտի
՝)
շերեփիկ
,
կրօր
,
գտէլ
։
27.
(
ոջիլի
՝)
մաթիլ
,
մնիկ
։
28.
(
ճանճի
՝)
մուն
։
29.
(
միսի
ճանճի
՝)
ծետուկ
։
30.
(
օձի
՝
իժի
՝)
օձակորիւն
,
իժակորիւն
։
Դարձուածքներ
(հաւի) նորածին ձագ
ճուտ
։
(հաւի) պարարտ ձագ
շլփօն
։
Աղբիւր՝
Յարութիւն Թ. Գայայեան,
Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի
. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938):
էջ 298
ՆՈՐ
1.
ՁԱԳ
(
ու
,
ուց
)
գոյական
1.
Թռչունի
փոքրիկ
,
նոր
դուրս եկած
՝
ջահէլ
թռչուն
։
‣
Աղաւնու
ձագ
։
‣
Արտուտի
ձագ
։
‣
Արծուի
երկու
ձագ
բռնեց
ու
կրթեց
։
2.
Փոքր
թռչուն
,
մասնաւորապէս
ճնճղուկ
։
‣ «
Էն
առաւօտուն
լուսուն
Ձայնըն
գայ
գարնան
ձագերուն
։
Ա՜յ
իմ
փոքրիկ
ձագեր
…
Ձագ
մի
կայ
՝
պուլպուլ
կասէն
»։
3.
Հաւի
փոքրիկ
,
որին
թխսամայրը
ման է ածում
իւր
հետ
։
‣
Մեր
հաւը
տասնեւհինգ
ձագ
հանեց
։
‣
Ձագերը
յետեւն
ածած
կլխտալով
ման է գալիս
։
‣
Ձագերն
երբ
մեծանում են
և
սկսում են
ինքնագլուխ
պտղալ
՝
կոչվում են
վառեկ
։
4.
Ուրիշ
կենդանիների
փոքրիկներ
։
‣
Կատուն
ցնկնեց
,
երեք
ձագ
բերեց
։
‣
Գայլը
ձագին
սովորեցնում էր
որս անել
։
‣
Իշու
ձագ
։
Շան
ձագ
(
հայհոյանքներ
)։
5.
Մատակ
գոմէշի
հորթ
,
արու
կամ
էգ
։
‣
Ձագը
բերէ՛ք
,
թող
ծծէ
մօրը
։
‣
Ձագերը
պառկել էին
ջրալի
ցեխի
մէջ
։
6.
Մեղուների
պար
,
որ
հին
թագուհու
հետ
դուրս է գալիս
մայր
փեթակից
՝
նոր
ընտանիք
կազմելու
համար
։
‣
Այս
փեթակն
այս
տարի
երեք
անգամ
ձագ
տուեց
։
‣
Ձագը
բռնեցինք
,
նոր
փեթակի
մէջ
տեղաւորեցինք
։
‣
Ձագը
փախաւ
։
Դարձուածքներ
Ձագոց մեղր
,
Ձագուց մեղր
գոյական
Որը
պատրաստել է
նոր
փեթակը
և
որ
շատ
յարգի
է համարվում
։
7.
Մարդու
փոքրիկ
,
մանր
երեխայ
(
իբրև
փաղաքշական
),
կոչական
ձագօ՛
.
գործ են ածում
մանաւանդ
մամերը
՝
պապերը
թոռներին
կոչելիս
։
‣
Խնձորը
քեզ
չեմ տայ
,
ձագիս
համար
եմ պահել
։
‣
Ձագօ՛
,
դու
ո՞ւմ
տնէն
ես
։
+
գաւառական նշանակութիւն
8.
Զգեստի
անութի
տակ
ձգված
կարկատան
։
‣
Թեւիդ
տակը
մաշվել է
,
ձագ
ձգիր
։
+
գաւառական նշանակութիւն
9.
Այն
կտորը
,
որ
ձգում են
վարտիքի
կամ
շալվարի
երկու
տոտերն
իրար
միանալու
տեղում
՝
լայնացնելու
համար
,
կամ
,
առանց
կտորի
,
լայն
՝
կախ ընկած
տեղը
երկու
տոտերի
միացած
տեղում
։
‣
Եռանկիւնի
կտորը
կոչվում է
թումբանի
ձագ
։
‣
Շալվարիդ
ձագը
պատռվել է
,
տուր
կարկատեմ
։
+
գաւառական նշանակութիւն
10.
Պարեգօտի
քղանցքի
օժանդակ
մասը
։
+
գաւառական նշանակութիւն
11.
Փէշով
վերարկու
։
+
գաւառական նշանակութիւն
12.
Վարակիչ
վէրքի
գլխաւոր
բզուկի
մօտերը
առաջ եկած
մանր
բզուկները
։
‣
Վէրքը
լաւանում է
,
բայց
նոր
ձագեր
է հանում
։
(
Այս
նշանակութեամբ
համեմատել
նաեւ
Ձագմաճ
,
Ձագմատ
,
Ձագ-սիւն
)։
+
գաւառական նշանակութիւն
13.
(
Սնոտիապաշտական
)
Առասպելական
ոգի
թռչունի
ձեւով
,
որ
մտնում է
այն
տները
,
ուր
աղի
և
ջրի
երեսները
բաց են թողնում
,
և
հայելիով
տունը
լուսաւորելով
՝
խեղդում է
տան
մէջ
եղած
երեխային
ու
փախչում
։
‣
Ջրի
խուփը
ծածկեցէք
,
թէ չէ
ձագը
կգայ
երեխան
կխեղդէ
։
(
հաւանօրէն
՝
Սատանի
ձագ
կամ
Սատանի
ճուտ
,
զգուշանալով
սատանայ
բառը
գործածելուց
)։
14.
(
Տպարանական
)
Տպարանական
շարուածքի
տառեր
,
որ
ձուլվում են
մայրերից
։
‣
Մայրեր
որ
ունենանք
՝
ձագեր
ձուլելը
շատ
հեշտ
է
։
Բաղադրեալ Բայեր
Ձագ տալ
չէզոք
բայ
Մեղուների
նոր
պար
արձակել
իւր
միջից
։
‣
Այս
փեթակը
մի անգամ
ձագ է տուել
։
‣
Մեղուապահներն
աշխատում են
,
որ
մի
փեթակը
մի քանի անգամ
ձագ չտայ
,
որպէսզի
շատ
չթուլանայ
։
Դարձուածքներ
⨀
հին բառ
Ձագի լեզու
գոյական
Տե՛ս
Ճնճղկի լեզու
։
+
գաւառական բառ
Ձագի ոսպ
,
+
գաւառական բառ
Ձագի սիսեռ
գոյական
Անորոշ
տեսակի
լեռնային
ուտելի
բանջարներ
(?)։
✽
հազուադէպ բառ
2.
ՁԱԳ
գոյական
Առաջին
ձայնին
(
ԱՁ
),
երկրորդ
ձայնին
(
ԲՁ
),
վառ
ձայնին
(
ԳԿ
)
և
վերջ
ձայնին
(
ԴԿ
)
պատկանող
մի
եղանակի
անուն
։
Աղբիւր՝
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
էջ 1303
ՆՈՐ
(beta)
ՁԱԳ
գոյական
1.
նոր
ծնած
թռչուն
.
2.
պզտիկ
թռչուն
.
3.
նորածին
կենդանիի
ընդհանուր
անուն
։
Կը նախընտրենք
որ
ձագ
,
ձագուկ
եզրերը
գործածուին
կենդանիներու
եւ
ո՛չ
թէ
մարդու
զաւակներուն
համար
։
Հետեւաբար
՝
աներձագի
փոխարէն
թելադրելի
է
աներորդի
գործածել
։
Տեսակներ
—
Աղաւնիի
՝
դոխ
,
աղաւնեակ
:
—
Աղաւնիի
(
որձ
)՝
վարուժնակ
:
—
Այծեամի
՝
այծեմնիկ
։
—
Այծի
՝
ուլ
։
—
Այծի
(
էգ
)՝
ալոջ
։
—
Այծի
(
միամեայ
)՝
ամիկ
:
—
Առիւծի
,
վագրի
՝
կորիւն
։
—
Արծիւի
՝
արծուաձագ
:
—
Արջի
՝
թոժիւն
,
քոթոթ
։
—
Աւանակի
՝
քուռակ
:
—
Բազէի
՝
գաւազ
,
պիլիկ
։
—
Բորենիի
՝
կոռնակ
:
—
Գոմէշի
՝
գխատակ
,
պլԷճ
,
գոմշուկ
։
—
Գորտի
՝
շերեփիկ
,
շերեփուկ
,
կրօր
,
գտէլ
։
—
Եղնիկի
՝
եղնորթ
:
—
Իժի
՝
իժակորիւն
:
—
Իշու
,
աւանակի
՝
քուռակ
։
—
Լորի
՝
լորամարգի
։
—
Խոզի
,
կինճի
՝
խոճկոր
,
գոճի
։
—
Կատուի
՝
փիսիկ
:
—
Կովի
՝
հորթուկ
,
հորթ
:
—
Հաւի
՝
վառեակ
:
—
Հաւի
(
նորածին
)՝
ճուտ
,
մժուժ
:
—
Հաւի
(
պարարտ
)՝
շլփօն
:
—
Ձիու
՝
մտրուկ
,
ձիաքուռակ
։
—
Ճանճի
՝
մուն
։
—
Միսի
ճանճի
՝
ծետուկ
:
—
Մուկի
՝
մկնիկ
։
—
Շան
,
գայլի
՝
լակոտ
:
—
Ոչխարի
՝
բուծ
,
գառնուկ
։
—
Ոջիլի
՝
մաթիլ
,
մնիկ
,
անիծ
։
—
Ուղտի
՝
կոզռն
,
կոզռակ
,
ուղտաձագ
։
—
Փիղի
՝
փղորդի
։
—
Օձի
՝
օձակորիւն
,
իժակորիւն
։
Աղբիւր՝
Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան,
Հայոց լեզուի նոր բառարան
. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992):
էջ 1324
ՆՈՐ
(beta)
Նման բառեր
ծագը
ծակը
ցայգը
ցաքը
Գործածութիւն
փորձնական
45 մէջբերում
Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը
ձագը →
ձագ
(14 մէջբերում)
Ձագը
†
չստուգուած
(7 մէջբերում)
ձագը
†
չստուգուած
(24 մէջբերում)
Արդիւնքները տեսնելու համար, բռնել հեռախօսը հորիզոնական դիրքով կամ / եւ մասշտաբը (zoom-ը) նուազեցնել
Փնտռել «
Ձագը
» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —
Բացատրական
(1992)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1976)
Արդի հայերենի բացատրական բառարան
(1969)
Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան
(1968)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1954)
Հայերէն աշխարհաբար լեզուի լիակատար բառարան
(1944)
Հայերէն բացատրական բառարան
(1910)
Նոր բառագիրք հայերէն լեզուի
Հոմանիշներու
(2009)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան
(1967)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան
(1938)
Բառարան գանձարան հայերէն լեզուի
Արեւմտահայերէնի
(2011)
Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան
(1991)
Արեւմտահայերենի բառարան
Նորաբանութիւններու
(2022)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Է պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Զ պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր արեւմտահայերէնի մէջ. Ա Գիրք
(2020)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Ե պրակ
(2018)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Դ պրակ
(2017)
Նոր բառեր. Գ պրակ
(2016)
Նոր բառեր. Բ պրակ
(2015)
Նոր բառեր. Ա պրակ
(2002)
Արդի հայերենի նորաբանությունների բառարան
(1996)
Նոր բառերի բացատրական բառարան
(1982)
Բառարան-տեղեկատու (Նոր բառեր և իմաստներ)
Յանգարան
(1976)
ՆՈՐ
Հայոց լեզվի հանգաբառարան
Բառակազմական
(2014)
Դպրոցական բառակազմական բառարան
Ստուգաբանական
(2010)
Հայերեն ստուգաբանական բառարան
(2010)
Հին հայերենի վերջածանցների ծագումը
- [Հայերեն ստուգաբանական բառարան]
(2004)
Հայերէն ստուգաբանական առձեռն բառարան
(1995)
Մեր արմատները նոր լոյսի տակ
(1926)
Հայերէն արմատական բառարան
Դարձուածաբանական եւ Բարբառային
(2013)
Ղարաբաղի բարբառի բառարան
(2011)
Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան
(2010)
Հայերեն շրջասությունների բառարան
(2001)
Հայոց լեզվի բարբառային բառարան
(1975)
Հայոց լեզվի դարձվածաբանական բառարան
(1970)
Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն
(1970)
Արեւելահայ ոճաբանութիւններ
- [Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն]
(1913)
Հայերէն գաւառական բառարան
(1912)
Հայոց բառ ու բան
(1903)
Բառգիրք Արարատեան բարբառի
(1902)
Թուրքերէնէ փոխառեալ բառերը Պօլսի հայ ժողովրդական լեզուին մէջ համեմատութեամբ Վանի, Ղարաբաղի եւ Նոր-Նախիջեւանի բարբառներուն
(1869)
Բառգիրք յաշխարհաբառէ ի գրաբառ
(1836)
Յաւելուած աշխարհիկ բառք անվկայք ի գրոց առ մեզ եղելոց
- [Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի]
Ուղղագրական
(2013)
Հայերենի ուղղագրական նոր բառարան
(2002)
Արդի հայերենի ուղղագրական-ձեւակազմական բառարան
(1973)
Հայերեն ուղղագրական-ուղղախոսական-տերմինաբանական բառարան
Գրաբարի
(2012)
Գրաբարի դարձուածաբանական բառարան
(2010)
Գրաբարի բառարան - Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր
(2007)
Նորայայտ բառեր գրաբարում
(2006)
Գրաբարի հոմանիշների բառարան
(2000)
Գրաբարի բառարան
(1944)
Ասացուածքներ հայերէն գրաբար լեզուով
- [Հայերէն բացատրական բառարան]
(1865)
Առձեռն բառարան հայկազնեան լեզուի
(1837)
Բառգիրք ի բարբառ հայ եւ իտալական
(1836)
Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի
Միջին Հայերէնի
(2009)
Միջին հայերենի բառարան
Վաղաշխարհաբարեան
(2014)
Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում
Օտար լեզուի
(2014)
Բառգրքույկ, Նոր եւ նորակազմ բառեր հայերենում
(2011)
Օտար բառերի բառարան
(1951)
Եւրոպական փոխառեալ բառեր հայերէնի մէջ
(1912)
Բացատրական բառգիրք - Օտարազգի բառերի եւ օտարագիր բառերի ու դարձւածքների
(1908)
Հանրամատչելի բառարան օտարազգի բառերի եւ գործածութեան մէջ մտած մտքերի ու դարձւածքների
Անուններու
(2010)
Հայոց ազգանունների բառարան
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ)
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Հեղինակներ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973)
ՆՈՐ
Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968)
Արական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968)
Իգական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942)
Հայոց անձնանունների բառարան
Տեղանուններու
(2011)
Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ
- [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986)
Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան
Բուսանուններու
(1981)
Բուսանունների հայերեն-լատիներեն-ռուսերեն-անգլերեն-ֆրանսերեն-գերմաներեն բառարան
(1895)
Հայբուսակ կամ Հայկական Բուսաբառութիւն
Մասնագիտական
(2015)
Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013)
ՆՈՐ
Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987)
Հայերենագիտական բառարան
(1979)
Տէրունի տօներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1979)
Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1975)
Լեզվաբանական բառարան
Յապաւումներու
(2021)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007)
Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996)
Հապավումներ
- [Նոր բառերի բացատրական բառարան]
Ձեւաբանութեան կարգաւորումներ
Արեւմտահայերէն
Արեւելահայերէն
Ցուցադրել ձեւաբանական վերլուծութիւն
Ցուցադրել ձեւաբանական զտիչները
Ցուցադրել գտնուած բառաձեւերը
Ցուցադրել գտնուած բառոյթները