Բառարան
Բառարան
ՆՈՐ
Գրուածքներու Ժողովածոյ
Ժողովածոյ
Ուղղագրիչներ
Ուղղագրիչներ
Տառատեսակներ
Տառեր
Մեր մասին
Մենք
հայերէն
English
русский
français
Deutsch
Türkçe
Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
Հայերէն
Հայ
|
Հայ-Անգլերէն
Հայ-Անգ
|
Անգլերէն-Հայ
Անգ-Հայ
|
Հայ-Ֆրանսերէն
Հայ-Ֆրա
|
Ֆրանսերէն-Հայ
Ֆրա-Հայ
Բառարան
ՄԻՏՔ
(
մտաց
),
մտքի
,
մտքեր
գոյական
1.
Բանական
հոգու
բարձրագոյն
կարողութիւն
,
որի
շնորհիւ
մարդ
մի
առարկայի
մասին
դատողութիւն
է անում
,
հասկացողութիւն
կազմում
և
եզրակացութիւն
հանում
.
իմացականութիւն
։
‣
Խելք
ունին
նաեւ
կենդանիները
,
բայց
միտքը
յատուկ
է
միայն
մարդուն
։
‣
Մտքի
աշխատանք
։
‣
Ո՜րքան
միտք
է յոգնեցրել
,
մինչեւ
հնարել է
այս
մեքենան
։
2.
Մտածմունք
,
ինչ
որ
զբաղեցնում է
մարդու
միտքը
։
‣
Իւր
մտքերի
մէջ
ընկղմած
՝
նա
չնկատեց
որ
ժամանակն
անցաւ
։
‣ «
Պատանի՛
,
ո՞ւր
ես
մտքով
մոլորված
»։
3.
Ներքին
խորհուրդ
,
մտմտուք
,
ինքն
իւր
մէջ
խօսելը
,
դատելը
։
‣
Մտքումս
ասացի
,
գնամ
,
նրա
կամքը
կատարեմ
։
‣
Մտքից
վատ
բան
անցկացրեց
։
‣
Միտքը
դրեց
՝
երբեւիցէ
փոխարէնը
հատուցանել
։
4.
Դատողութիւն
,
խորհրդածութիւն
։
‣
Միտք
արի
,
որ
էլի
այս
պայմանն
է
ձեռնտու
։
‣
Առողջ
մտքի
տէր
ես
դու
,
ի՞նպէս
ես
այդ
բանն
ասում
։
‣
Երեխայական
միտք
։
‣
Սխալ
միտք
։
5.
Կարծիք
,
վարկած
։
‣
Մի
նոր
միտք
ծագեց
իմ
մէջ
։
‣
Այդ
լաւ
միտք
է
։
‣
Ձեր
միտքը
որոշ
ձեւակերպեցէք
։
6.
Դիտաւորութիւն
,
դիտում
։
‣
Նրա
միտքը
այլ
է
։
‣
Միտքը
ծուռն
է
։
7.
Նպատակ
։
‣
Նա
չի գայ
,
միտք
չունի
այլեւս
սպասել
։
‣
Միտքդ
ի՞նչ
է
,
պարզ
ասա
։
‣
Այդ
խօսքն
ես
այն
մտքով
ասացի
,
որ
իմանամ
թէ
նա
գործին
տեղեա՞կ
է
թէ
ոչ
։
8.
Խօսքի
նշանակութիւնը
,
իմաստ
։
‣
Կարդում եմ
,
բայց
միտքը
չեմ հասկանում
։
‣
Այդ
խօսքը
երկու
մտքով
կարելի
է
հասկանալ
։
9.
Յիշողութիւն
։
‣
Ասածս
միտքդ
պահիր
։
‣
Մտքիցս
բոլորովին
ելել էր
։
‣ «
Մի՞տըդ
է
,
երբ
գալիս էր
արշալոյսը
գարնային
,
Քանի՜
դու
միտըս
բերիր
իմ
առարկան
ցանկալին
»։
10.
Ուշք
,
ուշադրութիւն
։
‣
Նրա
միտքն
ուրիշ
բանի
վրայ
է
,
մեզ
չի լսում
։
‣
Մտքերս
ցրված են
,
չեմ կարող
կենտրոնանալ
։
‣
Միտքս
վրաս
չէ
։
⨀
հին նշանակութիւն
11.
Սիրտ
,
տրամադրութիւն
։
⨀
հին նշանակութիւն
12.
Հաճոյք
,
սրտի
ուզածը
։
Ածանցական Բառեր
Մտքով
ածական
1.
Ուշիմ
,
սուր
միտք
ունեցող
։
‣
Մտքով
երեխայ
է
։
մակբայ
2.
Դիտմամբ
,
դիտաւորեալ
կերպով
։
‣
Այս
խօսքը
նա
մտքով
ասաց
,
և
ոչ թէ
պատահաբար
։
Բաղադրեալ Բայեր
⨀
հին բառ
Զմտաւ ածել
ներգործական
բայ
Մտածել
,
մտորել
։
⨀
հին բառ
Ընդ մտաւ ածել
ներգործական
բայ
Տե՛ս
Զմտաւ ածել
։
⨀
հին բառ
Միտս դնել
ներգործական
բայ
Խելք
սովորեցնել
,
խրատել
,
ազդել
։
⨀
հին բառ
Միտս տալ
ներգործական
բայ
1.
Միտք
՝
իմաստ
՝
նշանակութիւն
տալ
(
մի
անիմաստ
բանի
)։
2.
Իմացնել
,
յիշեցնել
։
Միտք անել
չէզոք
բայ
1.
Մտածել
,
խորհրդածել
։
‣
Շատ
միտք եմ անում
,
ոչ մի
ճար
չեմ գտնում
։
‣
Միտք արի
՝
թէ
գնամ
խնամուցս
խնդրեմ
։
‣ «
Միտք եմ անում
,
միտք
,
ու
չեմ հասկանում
՝
ով
է
մեղաւոր
»։
2.
Յիշել
,
միտք
բերել
։
Միտք ունենալ
չէզոք
բայ
Մտադիր
լինել
։
‣
Միտք ունի
արտասահման
գնալ
,
տեսնենք
կարո՞ղ
է
։
Միտք յղանալ
չէզոք
բայ
Գլխումը
նոր
միտք
ծագել
։
Միտքն առնել
ներգործական
բայ
Լսածի
կամ
կարդացածի
նշանակութիւնն
ըմբռնել
,
հասկանալ
։
‣
Ասածիս
միտքն առա՞ր
։
‣
Ինչ
որ
կարդում էր
՝
միտքն առնում էր
։
Միտքը բերել
,
Միտքը գցել
,
Միտքը ձգել
ներգործական
բայ
Յիշեցնել
։
‣
Եթէ
մոռանամ
՝
միտքս ձգիր
։
Միտքը գալ
,
Միտքն ընկնել
ներգործական
բայ
Յիշել
,
վերյիշել
։
‣
Ե՞րբ
եմ
ես
ձեզ
տեսել
,
միտքս չի գալիս
.
հա՛
,
միտքս ընկաւ
,
մի անգամ
Երեւանում
պատահել ենք
միմեանց
։
Միտքը դնել
չէզոք
բայ
Մտադրվել
,
մտքումը
որոշել
։
‣
Մի անգամ
թատրոն
գնաց
,
այնքան
հաւանեց
,
որ
միտքը դրել է
դերասան
դառնալ
։
‣
Նա
վաղուց
միտքը դրել էր
Մոսկուա
գնալ
։
Միտքը ծռել
ներգործական
բայ
1.
Մոլորեցնել
,
ծուռ
ճանապարհով
տանել
։
‣
Նա
իրան
համար
մի
գործ
գտել
,
աշխատում է
,
ինչո՞ւ
ես միտքը ծռում
։
չէզոք
բայ
2.
Տե՛ս
Միտքը փոխել
։
Միտքը պահել
ներգործական
բայ
1.
Աշխատել
յիշել
,
յիշողութեան
մէջ
պահել
,
չմոռանալ
։
‣
Ինչ
որ
ասում եմ
՝
լաւ
միտքդ պահիր
։
չէզոք
բայ
2.
Սպառնալիք
,
թէ
հասցրած
վնասին
կամ
անպատւութեան
վրէժխնդիր
պէտք է
լինին
։
‣
Դու
ինձ
հօ
զրկեցի՞ր
.
միտքդ պահիր
։
Միտքը փոխել
չէզոք
բայ
Մտադրութիւնը
փոխել
,
նախկին
մտադրութիւնից
յետ կենալ
։
‣
Ուզում էի
գնալ
թատրոն
,
բայց
միտքս փոխեցի
,
տանը
մնացի
։
Մի մտքի լինել
չէզոք
բայ
Նոյն
կարծիքը
՝
դիտաւորութիւնն
ունենալ
։
‣
Երկուսն
էլ
մի մտքի են
։
Մտքից անց կացնել
ներգործական
բայ
Կարծիքի գնալ
,
կասկածի գնալ
։
‣
Մտքիցդ
այդպիսի
բան
մի՛
անց
կացներ
։
Մտքիցն անցնել
չէզոք
բայ
1.
Կարծիք
՝
կասկած
ծագել
գլխում
։
‣
Առաջին
րոպէին
մտքիցս անցաւ
թէ
գողեր
են
,
բայց
շուտով
համոզվեցի
,
որ
սիրահարների
մի
զոյգ
են
։
2.
Մի
մտադրութիւն
գլխումը
ծագել
ու
անցնել
առանց
իրագործելու
։
‣
Մէկ
մտքիցս անցաւ
որ
աղաղակեմ
,
մէկ
էլ
մտածեցի
լռել
ու
դիտել
։
3.
Մտածել
,
նախազգալ
։
‣
Ո՞ւմ
մտքիցը կանցնէր
,
թէ
այն
հիւանդոտ
լղարիկ
երեխան
աշխարհի
մեծ մարդկանցից
մէկը
պիտի դառնար
։
Մտքից ձգել
,
Մտքից գցել
,
Մտքից հանել
ներգործական
բայ
Մոռացութեան տալ
,
մոռանալ
,
չյիշել
այլևս
։
‣
Նա
ինձ
դիտմամբ
մտքիցը գցել է
,
կարծես
՝
չկամ
նրա
համար
։
‣
Առաջուայ
կեանքդ
մտքիցդ հանիր
,
է՛լ
չես տեսնելու
։
Մտքից ելնել
,
Մտքից ընկնել
չէզոք
բայ
1.
Մոռացվել
։
‣
Պիտի գնէի
,
բայց
մարդիկ
պատահեցին
,
խօսակցութեան
բռնվեցինք
,
մտքիցս ելաւ
որ
գնէի
։
‣
Մտքիցս ընկել էր
,
որ
այն
երեկոյ
պիտի գնայի
ժողով
։
2.
Մտքից ընկնել
,
խելքը կորցնել
։
‣
Ծանր
հիւանդութիւն
քաշելուց
յետոյ
մտքից ընկել է
։
Մտքովն անց կացնել
,
Մտքովն անցընել
ներգործական
բայ
Տե՛ս
Մտքիցն անց կացնել
։
Խելքը միտքը կորցնել
չէզոք
բայ
Ցնորվել
,
բանականութիւնը
կորցնել
։
Խելքը միտքը վրան գալ
չէզոք
բայ
Ուշաբերվել
,
զգաստանալ
,
խելքը գլուխը գալ
։
Դարձուածքներ
⨀
հին բառ
Սրտի մտօք
մակբայ
Սրտանց
,
ջանասիրութեամբ
,
անկեղծ
յօժարութեամբ
։
Յետին միտք
գոյական
Գաղտնի
միտք
՝
դիտաւորութիւն
,
որ
մարդ
թաքցնում է
,
մի
ուրիշ
բան
ասելով
։
‣
Շատ
միամիտ
ես
.
նա
կառավարութիւնը
քննադատում էր
յետին մտքով
,
որպէսզի
մեզ
խօսեցնէ
,
քո
կարծիքն
իմանայ
։
Միտքը ծուռ
ածական
1.
Յետին միտք
ունեցող
,
նենգաւոր
։
‣
Մեզ
ուղարկում է
,
ինքը
տանը
մնում է
,
դրա
միտքը ծուռն
է
։
2.
Շնութիւն
գործելու
տրամադիր
։
‣
Էդ
կնկայ
միտքը ծուռ
էր
։
Ուղիղ մտքով
մակբայ
Անկեղծութեամբ
,
առանց
յետին մտքի
։
‣
Նա
ուղիղ մտքով
ասաց
այս
խօսքը
,
վատը
դուք
էք
,
որ
ծուռ
մեկնութիւններ
էք տալիս
։
Խելքէ մտքէ դուրս
ածական
1.
Անմիտ
,
ցնորական
։
‣
Խէլքէ մտքէ դուրս
բաներ
է խօսում
։
2.
Աներեւակայելի
,
անչափ
։
‣
Խելքէ մտքէ դուրս
բաներ
տեսայ
։
‣
Խելքէ մտքէ դուրս
հարստութիւն
ունի
։
Աղբիւր՝
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
էջ 1487
ՆՈՐ
(beta)
Փնտռել «
Խելքը միտքը վրան գալ
» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —
Բացատրական
(1992)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1976)
Արդի հայերենի բացատրական բառարան
(1969)
Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան
(1968)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1954)
Հայերէն աշխարհաբար լեզուի լիակատար բառարան
(1944)
Հայերէն բացատրական բառարան
(1910)
Նոր բառագիրք հայերէն լեզուի
Հոմանիշներու
(2009)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան
(1967)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան
(1938)
Բառարան գանձարան հայերէն լեզուի
Արեւմտահայերէնի
(2011)
Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան
(1991)
Արեւմտահայերենի բառարան
Նորաբանութիւններու
(2022)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Է պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Զ պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր արեւմտահայերէնի մէջ. Ա Գիրք
(2020)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Ե պրակ
(2018)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Դ պրակ
(2017)
Նոր բառեր. Գ պրակ
(2016)
Նոր բառեր. Բ պրակ
(2015)
Նոր բառեր. Ա պրակ
(2002)
Արդի հայերենի նորաբանությունների բառարան
(1996)
Նոր բառերի բացատրական բառարան
(1982)
Բառարան-տեղեկատու (Նոր բառեր և իմաստներ)
Յանգարան
(1976)
ՆՈՐ
Հայոց լեզվի հանգաբառարան
Բառակազմական
(2014)
Դպրոցական բառակազմական բառարան
Ստուգաբանական
(2010)
Հայերեն ստուգաբանական բառարան
(2010)
Հին հայերենի վերջածանցների ծագումը
- [Հայերեն ստուգաբանական բառարան]
(2004)
Հայերէն ստուգաբանական առձեռն բառարան
(1995)
Մեր արմատները նոր լոյսի տակ
(1926)
Հայերէն արմատական բառարան
Դարձուածաբանական եւ Բարբառային
(2013)
Ղարաբաղի բարբառի բառարան
(2011)
Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան
(2010)
Հայերեն շրջասությունների բառարան
(2001)
Հայոց լեզվի բարբառային բառարան
(1975)
Հայոց լեզվի դարձվածաբանական բառարան
(1970)
Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն
(1970)
Արեւելահայ ոճաբանութիւններ
- [Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն]
(1913)
Հայերէն գաւառական բառարան
(1912)
Հայոց բառ ու բան
(1903)
Բառգիրք Արարատեան բարբառի
(1902)
Թուրքերէնէ փոխառեալ բառերը Պօլսի հայ ժողովրդական լեզուին մէջ համեմատութեամբ Վանի, Ղարաբաղի եւ Նոր-Նախիջեւանի բարբառներուն
(1869)
Բառգիրք յաշխարհաբառէ ի գրաբառ
(1836)
Յաւելուած աշխարհիկ բառք անվկայք ի գրոց առ մեզ եղելոց
- [Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի]
Ուղղագրական
(2013)
Հայերենի ուղղագրական նոր բառարան
(2002)
Արդի հայերենի ուղղագրական-ձեւակազմական բառարան
(1973)
Հայերեն ուղղագրական-ուղղախոսական-տերմինաբանական բառարան
Գրաբարի
(2012)
Գրաբարի դարձուածաբանական բառարան
(2010)
Գրաբարի բառարան - Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր
(2007)
Նորայայտ բառեր գրաբարում
(2006)
Գրաբարի հոմանիշների բառարան
(2000)
Գրաբարի բառարան
(1944)
Ասացուածքներ հայերէն գրաբար լեզուով
- [Հայերէն բացատրական բառարան]
(1865)
Առձեռն բառարան հայկազնեան լեզուի
(1837)
Բառգիրք ի բարբառ հայ եւ իտալական
(1836)
Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի
Միջին Հայերէնի
(2009)
Միջին հայերենի բառարան
Վաղաշխարհաբարեան
(2014)
Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում
Օտար լեզուի
(2014)
Բառգրքույկ, Նոր եւ նորակազմ բառեր հայերենում
(2011)
Օտար բառերի բառարան
(1951)
Եւրոպական փոխառեալ բառեր հայերէնի մէջ
(1912)
Բացատրական բառգիրք - Օտարազգի բառերի եւ օտարագիր բառերի ու դարձւածքների
(1908)
Հանրամատչելի բառարան օտարազգի բառերի եւ գործածութեան մէջ մտած մտքերի ու դարձւածքների
Անուններու
(2010)
Հայոց ազգանունների բառարան
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ)
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Հեղինակներ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973)
ՆՈՐ
Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968)
Արական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968)
Իգական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942)
Հայոց անձնանունների բառարան
Տեղանուններու
(2011)
Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ
- [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986)
Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան
Բուսանուններու
(1981)
Բուսանունների հայերեն-լատիներեն-ռուսերեն-անգլերեն-ֆրանսերեն-գերմաներեն բառարան
(1895)
Հայբուսակ կամ Հայկական Բուսաբառութիւն
Մասնագիտական
(2015)
Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013)
ՆՈՐ
Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987)
Հայերենագիտական բառարան
(1979)
Տէրունի տօներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1979)
Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1975)
Լեզվաբանական բառարան
Յապաւումներու
(2021)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007)
Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996)
Հապավումներ
- [Նոր բառերի բացատրական բառարան]
Ձեւաբանութեան կարգաւորումներ
Արեւմտահայերէն
Արեւելահայերէն
Ցուցադրել ձեւաբանական վերլուծութիւն
Ցուցադրել ձեւաբանական զտիչները
Ցուցադրել գտնուած բառաձեւերը
Ցուցադրել գտնուած բառոյթները