Ermeni yazım denetleyicisi
Şimdi İndirin
 Morphology

Western Armenian

ԴԱՐ → դար (noun)
Singular • Nominative case
Singular • Accusative case

Matching Word Forms

դար → դար (noun)
դար → դար (adjective)
դար → դար (adverb)
 Sözlük
դար գոյական Հարիւր տարի * զառիվար:
դար ածական Զոյգ:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 94։


ԴԱՐ
գոյական հարիւրամեակ։

Դարձուածքներ
ոսկեղէն դար
ոսկեդար։


ԴԱՐ
գոյական զառիվայր, զառիթափ, գահաւանդ։

Դարձուածքներ
հարթ եւ հեշտ դար
որոկ։


ԴԱՐ
գոյական մայթ, լրիկ, փողոցին երկու բարձրկեկ կողմերը։


ԴԱՐ
ածական, գոյական
    1. զոյգ, ջուխտ։
    2. Տե՛ս վրան։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 98
Yeni!
1. ԴԱՐ (դարու, դարուց), դարի
(ասորերէն dārā, դար, տարիք, եբրայեցերէն dōr, սերունդ, տարիք)

գոյական
⨀հին նշանակութիւն 1. Անորոշ, երկար ժամանակաշրջան հազարաւոր կամ հարիւրաւոր տարիների։

⨀հին նշանակութիւն 2. Սերունդ, պորտ։

    3. Հարիւր տարուայ ժամանակ։
‣ Յիսուն դարից աւելի է, որ գիրը գոյութիւն ունի։
‣ Աւանդութիւնը դարերով կենդանի է մնում ժողովրդի մէջ։

    4. Հարիւր տարի՝ սկսած մի որոշ թուականից։
‣ Եօթը դար մեր թուականութիւնից առաջ (կամ նՔ) ձեւաւորվեց հայ ժողովուրդը, և չորս դար մեր թուականութիւնից յետոյ (կամ յՔ) ստեղծվեց ազգային այբուբեն։
‣ Հռոմի շինութեան թուականից երեք դար յետոյ տեղի ունեցաւ այս դէպքը։

    5. Հարիւր տարի՝ սկսած մեր թուականութեան սկզբից կամ այս կողմը։
‣ Հինգերորդ դարը մեր հին գրականութեան ոսկեդարն է համարվում։
‣ Ամերիկան գտնվեց տասնեւհինգերորդ դարի վերջերում։
‣ Մենք ապրում ենք քսաներորդ դարում։

    6. Ժամանակի շրջան, որ աչքի է ընկնում նշանաւոր անձերով, երեւելի անցքերով, քաղաքական շարժումներով։
‣ Պերիկլէսի, Օգոստոսի, Լուդովիկոս ԺԴ-ի դարերը։
‣ Վերածնութեան դար։
‣ Ինկվիզիցիայի դար։

    7. (Պատմութեան մէջ) Պատմական շրջաններ, պատմութեան ստորաբաժանումն շրջանների վրայ՝ ժամանակագրական կարգով։
‣ Հին դարեր, Միջին դարեր, Նոր դարեր, Նորագոյն ժամանակ։

    8. Այն ժամանակը՝ երբ մարդ ապրում է։
‣ Դարը քեզ չի հետեւի, դու դարին պէտք է հետեւիս։
‣ Դարը չար է, զգոյշ եղիր, փորձանքի մէջ չընկնիս։
‣ Մեր դարում տիտղոսները պատիւ չունին։

    9. Շատ երկար ժամանակ (անորոշ կերպով)։
‣ Դարեր անցան, էլի դարեր կանցնին, և նա նոյնը կմնայ։
‣ «Բերանն արնոտ մարդակերն էն անբան Հազար դարում հազիւ դառաւ մարդասպան»։

Դարձուածքներ
⨀հին բառ Դարուց ի դարս, Դարէ դար
մակբայ Շարունակաբար, մշտնջենաւորապէս։

＋գաւառական նշանակութիւն 10. Աղէտ, չար պատահարք։
‣ Դար կայ գալու, մանկո՞ւթ գայ թէ ծերութ։

Համեմատել Դարք։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 518
Yeni!
(beta)
2. ԴԱՐ ի
(պարսկերէն tar, գլուխ, գագաթ ?)

գոյական
    1. Բարձրաւանդակ, լեռնալանջ, դարիդուս։
‣ Այս դարը բարձրանանք, յետոյ հարթ է։

⨀հին նշանակութիւն 2. Գետի երկու ափերի բարձրութիւնը։

＋գաւառական նշանակութիւն 3. Դաշտ։

ածական
    4. Բարձր։
‣ Ճակատը դար։

Դարձուածքներ
Դարիվեր (դար ի վեր)
մակբայ Բարձրաւանդակով դէպի վեր։
‣ Դարիվեր վազելը դժուար է։
‣ Ճանապարհը դարիվեր է։

Դարիվայր (դարս ի վայր), Դարիվար (դարս ի վայր)
մակբայ Բարձրաւանդակով ներքեւ, ցած։
‣ Ջուրը դարիվար է գալիս։
‣ Սայլը գլորվում է դարիվար։

Դարուփոս (դար ու փոս)
գոյական Բարձր և ցած տեղ, խորտուբորտ տեղ։
‣ Այս ի՞նչ դարուփոսի մէջ ընկանք։
‣ Բոլոր դարուփոսերը հարթել էին։

Դարիւ-դարիւ
մակբայ Մինչեւ ափերը բարձրացած, լեփ-լեցուն։
‣ Գետը գալիս էր դարիւ-դարիւ։ (Արաքսի ալիքները)
‣ «Դարիւ-դարիւ խփելով փախչում էին լալագին»։


3. ԴԱՐ
ածական Զոյգ (թիւ), ջուխտ։ Հակառակը՝ Կոճատ, կենտ, վարդ։


4. ԴԱՐ
գոյական Հանգիստ, խաղաղութիւն։

Տե՛ս Դար ու դադար. Տե՛ս Դարել։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 519
Yeni!
(beta)
＋գաւառական բառ ԴԱՐՔ
գոյական Արկած, փորձանք։

Համեմատել Դար (10)։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 522
Yeni!
(beta)
ԴԱՐ
(Ասորերէն dara = դար, տարիք, տարիներ, Եբրայեցերէն dor = սերունդ, տարիք, Պահլաւերէն dar = լեռնակող, բլուր, Պարսկերէն tar = գլուխ, գագաթ?)

գոյական
    1. հարիւրաւոր՝ հազարաւոր տարիներու անորոշ երկար դարաշրջան.

(Ֆրանսերէն âge, Թրքերէն տէվըր, տէյիր).

    2. հարիւր տարուան շրջան.

(Ֆրանսերէն siècle, Թրքերէն եիւզ եըլ).

    3. ժամանակաշրջան, աչքի կ՚իյնայ նշանաւոր անձերով՝ երեւելի անցքերով՝ քաղաքական շարժումներով.

    4. աղէտ, չար պատահարներ.

    5. բարձրաւանդակ, լեռնալանջ, զառիվայր, զառիթափ, զառիվեր, գահաւանդ, դարիվար, դարիվեր, դարուվար, դարուվեր.

(Ֆրանսերէն pente, Թրքերէն սէթ, ուչուրում).

    6. հրուանդան, որեւէ բանի մը քիթ.

(Ֆրանսերէն promontoire, cap, Թրքերէն պուրուն).

    7. գետի՝ փողոցի երկու ափերու՝ կողմերու բարձրութիւնը.

    8. դաշտ.

ածական
    9. բարձր. օրինակ՝
‣ դար ճակատ.

    10. զոյգ (թիւ), ջուխտ.

(Ֆրանսերէն pair, Թրքերէն չիֆթ)

գոյական
    11. հանգիստ, դադար, խաղաղութիւն. օրինակ՝
‣ դար ու դադար.

    12. սերունդ, պորտ.

    13. ազգ.

    14. տարիք, հասակ։

Հակառակը՝ կոճատ, կենտ, վարդ = անզոյգ թիւ (Ֆրնս. impair)։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 466
Yeni!
(beta)
ԴԱՐՔ
գոյական արկած, փորձանք։ Տե՛ս ԴԱՐ, թիւ 4։

Հակառակը՝ անվտանգութիւն։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 472
Yeni!
(beta)

Benzer kelimeler
թառ
թար
տառ
տար
 Usage beta 349 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

Yeni! Explore the usage of the lemma ԴԱՐ or the word form ԴԱՐ in the Corpus of Western Armenian.
Ayrıca bu sözlüklerde "ԴԱՐ" için arama:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Ermenice sözlük 17.718 kelimelerden oluşmuşdur
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Türkçe
Նայիրի / Nayiri.com