Ermeni yazım denetleyicisi
Şimdi İndirin
 Sözlük
Ւ
գոյական Այս տառով սկսած բառեր հին մատենագրութեան միայն յատուկ են, եւ կը գտնուին Հ տառով սկսած բառերու շարքին մէջ. զոր օրինակ ւիւծիլ՝ հիւծիլ, ւիւսակ՝ հիւսակ։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 511
Yeni!
Ւ,
ւ,
Ւիւն
գոյական
    1. Հայերէն այբուբենի երեսուն և չորրորդ գիրը և եօթներորդ ձայնաւորը։
‣ Գլխագիր Ւ։
‣ Շեղագիր ւ։
‣ Շարքագիր ւ։

    2. Ձայնաւոր հնչիւն՝ համապատասխան յունական υ՚ի (իպսիլոն) սկզբնական հնչիւնին, որպիսի առումով շատ հազիւ գործ է ածված հին ձեռագիրներում (Բաբիւլոն կամ Բաբւլոն, կիւրակէ կամ կւրակէ, հիւպատ կամ հւպատ, Հռիւփսիմէ կամ Հռւփսիմէ, հիւսիս կամ հւսիս ևն)։

Ընդհանրապէս գործ է ածվել ձայնաւորներից յետոյ, կազմելով երկբարբառներ՝ աւ, եւ, իւ, ու (aw, ew, iw, ow), որոնք փակ վանկերում վերածվեցին ուրիշ ձայնաւորների կամ երկբարբառների (աւր = օր, հաւտ = հօտ, աղբեւր = աղբիւր, մեւս = միւս, արեւն = արիւն, արին, արուն, տաւն = տուն), իսկ բաց վանկերում կամ ուրիշ ձայնաւորից առաջ ւ՚ը թաւացել դարձել է վ (հաւ = հավ, արեւ = արեվ, թիւ = թիվ, հատուած = հատված, Յեսու = Յեսովայ կամ Յեսուայ = Յեսվայ)։

(Այս թաւ արտասանվող Ւ՚ի վրայ ձեռագիրներում և հին տպագրութիւնների մէջ դնում էին թաւ նշանը (τ))։

Ներկայումս հին ուղղագրութեամբ ւ՚ով են գրվում թաւացած ւ՚երը (նաւ, արեւ, թիւ, հատուած), իւ երկբարբառը և ու ձայնաւորը. իսկ այժմեան ուղղագրութեամբ՝ միայն ու ձայնաւորը. (միւս դէպքերում գործածվում է վ. նավ, արեվ, թիվ, հատված, իսկ իւ՚ի փոխարէն յու, արյուն)։

    3. Իւնագրութիւն կոչված գրութեան մէջ ւ՚ը փոխարինում է հին ուղղագրութեան (վ՚ահնչիւն) ու գրութիւնը ձայնաւորից առաջ, օրինակ. Նւէր (= նուէր, նվէր), գրւած (= գրուած, գրված) ևն։

    4. Տաղաչափական գրուածքների մէջ փոխարինում է ու կամ եւ շաղկապը՝ երբ հարկաւոր է վանկը սղել, և կարդացվում է իբրեւ փափուկ վ։ Օրինակ.
‣ «Պսակ ետուր դուր յաղթողին ւ՛ առողջութիւն յոյժ հիւանդին» (փոխանակ եւ առողջութիւն)։
‣ «Խեղճ ես, այո՛, ւ՛ ի՞նչ շատ տանջիս» (փոխանակ ու ի՞նչ)։
‣ «Միշտ ոտնակոխ, միշտ բարեզուրկ, Ի լաց ւ՚ի կոծ (փոխանակ ու ի կոծ)։

⨀հին նշանակութիւն 5. Թուարկութեան մէջ՝ 7000։
‣ Է-հո-չա-ւիւն (7, 70, 700, 7000)։

Ւ՚ով սկսվող բառեր չկան հայերէնի մէջ. եղածները արուեստական գրութիւններ են՝ երբ հարկ է եղել տաղաչափութեան մէջ տողն սկսել Ւ՛ գրով։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 2239
Yeni!
(beta)
Ւ
մեր այբուբենին 34րդ գիրը։ Բառասկիզբին չի գործածուիր եւ հետեւաբար ներկայ աշխարհաբարին մէջ իրմով սկսող բառ չունինք: Եղածները արուեստակեալ ստեղծումներ են, տաղաչափութեան մէջ տողը ւ տառով սկսելու համար (միջին դարերուն). օրինակ՝
‣ ւիւթ՝ փոխան հիւթի, ւիանալ՝ փոխան հիանալի:

Բառին մէջը եւ բառին վերջը կը գործածուի երկու ձեւով. 1) ո ձայնաւորին միանալով կը կազմէ ու բաղադրեալ ձայնաւորը. օրինակ՝
‣ տուն, կատու.

նաեւ միանալով ի ձայնաւորին՝ կը կազմէ իւ բաղադրեալ ձայնաւորը եւ կը հնչուի ֆրանսերէն u գիրին ձեւով. օրինակ՝
‣ սիւն, հիւթ:

Իւ բաղադրեալ ձայնաւորը կը հնչուի ֆրանսերէն u գիրին ձեւով այն պարագային՝ երբ իրեն կը յաջորդէ բաղաձայն մը. այլապէս՝ կը հնչուի իվ, եւ այդ պարագային բաղադրեալ ձայնաւորի հանգամանք չ՚ունենար, այլ՝ կը դառնայ երկու անջատ գիրերու (ի եւ ւ) միացումով յառաջ եկած հնչում մը. 2) բաղաձայն է՝ մեղմ վի հնչումով։ Կը յաջորդէ ա, ե, ի ձայնաւորներուն. օրինակ՝
‣ նաւ, սեւ, պատիւ։

Իբրեւ թիւ եւ թուանշան՝ 7000 (գլխագիր Ւ առանց միջակէտի) եւ 7000րդ (գլխագիր Ւ. միջակէտով)։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2344
Yeni!
(beta)
 Usage beta 3 citations 

Usage of matching Word Forms

Ayrıca bu sözlüklerde "ւ՛" için arama:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Ermenice sözlük 17.718 kelimelerden oluşmuşdur
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Türkçe
Նայիրի / Nayiri.com