Ermeni yazım denetleyicisi
Şimdi İndirin
 Morphology

Western Armenian

հուրի → հուր (noun)
Singular • Genitive case
Singular • Dative case
 Sözlük
հուրի գոյական Դրախտային կին, գեղուհի:
հուր գոյական Կրակ * խանդ, աւիւն:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 261։


ՀՈՒՐ
գոյական
    1. կրակ, խարոյկ։
    2. խանդ։
    3. (բանաստեղծական՝) աւիւն։

Դարձուածքներ
հուրք
եռանդ, հրայրք, հորձք։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 294
Yeni!
ՀՈՒՐԻ
(արաբերէն hūr, սեւաչեայ գեղեցկուհի)

գոյական
    1. Մահմետականների հաւատալիքով՝ երկնային գեղեցկուհի, որ այն աշխարհում պէտք է ծառայէ հաւատացեալի հաճոյքներին։

    2. Նմանութեամբ Գեղեցկուհի, գեղեցիկ չքնաղ կին կամ աղջիկ։
‣ Հարեմներում մեղկ կեանք էին վարում, հուրիներով շրջապատված։
‣ Հուրի-փէրի աղջիկ (հեքիաթների մէջ)։


1. ՀՈՒՐ (հրոյ)
գոյական
    1. Կրակ (1)։ (Տե՛ս)։ Խարոյկ։ (Տե՛ս)։
‣ Հին հասկացողութեամբ աշխարհի բոլոր նիւթերը չորս տարրից էին բաղկացած, որ են հող, օդ, հուր, ջուր։

Դարձուածքներ
Հուր արուեստական
գոյական Հրախաղութիւն, հրթիռ։

Բենգալեան հուր
գոյական Բաղադրութիւն աղբորակի, ծծումբի, բերտոլետեան աղի, որ վառվում է շատ պայծառ լոյսով և կարող է պատրաստվել զանազան գոյներով։ Գործ է ածվում հրավառութեան և հրախաղութեան մէջ։

Հուր յունական
գոյական Բիւզանդական յոյների հնարած մի հեղուկ բաղադրութիւն, որ ջրով չէր հանգչում և որով յոյներն այրում էին Բիւզանդիոնը (Կ. Պոլիսը) պաշարող թշնամու նաւատորմը։
‣ Յունական հրի բաղադրութիւնը այժմ անյայտ է։

⨀հին նշանակութիւն 2. Հրդեհ, կրակ (4), որից ―

Դարձուածքներ
⨀հին բառ Հուր հարկնել, ⨀հին բառ Հուր արկանել, ⨀հին բառ Հուր վառել, ⨀հին բառ Հրով դատել
ներգործական բայ Կրակ տալ, հրկիզել, հրդեհի մատնել, հրդեհով ոչնչացնել։

    3. Տապ, բորբոքումն։

Դարձուածքներ
Անտոնեան հուր
գոյական Տե՛ս Կերցաւ, Կեր (5)։

✽հազուադէպ նշանակութիւն 4. Առնի անդամը տոչորող ախտ. առնի անդամի բորբոքում։

✽հազուադէպ նշանակութիւն 5. Բրգաձեւ մարմին. (սխալ ստուգաբանութեամբ յունարէնի, որտեղ pyr նշանակում է հուր, իսկ pyramis նշանակում է բուրգ)։

    6. Փոխաբերաբար

    1. Աւիւն, խանդ, եռանդ։
‣ Հայրենասիրական հուրը տոչորում էր նրան։

    2. Դարդ, ցաւ։
‣ Նա ինձ մերժեց և մի անմար հուր գցեց իմ սրտում, որ իւր հրեղէն լեզուներով այրում է հոգիս։


ածական
    7. Հրեղէն, բոցավառ, փայլուն։
‣ Հուր-հեր ունէր։
‣ Հուր աչքեր։

Դարձուածքներ
Հուր մոլեկան, Շրջմոլիկ հուր, Թափառական հուր
գոյական Ֆոսֆորային փայլուն գազ, որ բարձրանում է երբեմն գերեզմաններից կամ այլ տեղերից, որտեղ փտում են կենդանական և բուսական նիւթեր։

Ս. Էլմի հուր
գոյական Հրեղէն լեզուակներ՝ գնդակներ ևն, որ մրրկի ժամանակ, երբ օդը ելեկտրացած է, երբեմն երեւում են զանազան առարկաների, մանաւանդ նաւերի կայմերի ծայրերին, որ հաւանօրէն ելեկտրական ծագում ունի։

⨀հին բառ Հուր փայլեալ
գոյական Ցերեկուայ 12 ժամերից իններորդը (այսինքն երրորդը կէսօրից յետոյ)։

Հուր յաւիտենական
գոյական (Կրօնական) Դժոխքի մշտավառ կրակը։

＋գաւառական բառ Հուրը գնացել, մուրն է մնացել
Հալ ու մաշ է եղել։


＋գաւառական բառ 2. ՀՈՒՐ
գոյական Ծառի կամ թփի ճիւղ։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1286
Yeni!
(beta)
＋գաւառական բառ ՀՈՒՐՔ
գոյական
    1. Ջերմ մարմնի ճառագայթած ջերմութիւնը, կրակի ցոլքը։
‣ Վառարանի դուռը բացի, հուրքը երեսս զարկեց։
‣ Արեգակի հուրքը։

    2. Ուռէցքի կամ վէրքի տապ, բորբոքում։
‣ Ուռէցքին քացախ քսիր, հուրքը կառնէ (կամ կքաշէ)։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1287
Yeni!
(beta)
ՀՈՒՐԻ
(Արաբերէն hur = սեւաչեայ գեղեցկուհի)

գոյական
    1. մահմետականներու համաձայն երկնային գեղեցկուհի ՝ որ այն աշխարհի մէջ պէտք է ծառայէ հաւատացեալի քմահաճոյքներուն, հրեղէն գեղեցկուհի՝ դիցուհի, փէրի, հուրի-փէրի.
    2. (Փոխաբերական իմաստ) գեղեցիկ՝ չքնաղ կին կամ աղջիկ, գեղուհի, գեղեցկուհի.
    3. իգական յատուկ անուն։


ՀՈՒՐ
գոյական
    1. Տե՛ս ԿՐԱԿ (թիւ 1).
    2. (Փոխաբերական իմաստ) հոգեկան բուռն զգացմունք.
    3. (Փոխաբերական իմաստ) այրող ցաւ՝ տարտ՝ վիշտ՝ դառնութիւն.
    4. (Փոխաբերական իմաստ) Տե՛ս ԿՐԱԿ (թիւ 5), խանդ, հրայրք, հուրք, հորձք.
    5. (Փոխաբերական իմաստ) տապ, բորբոքում.
    6. (Փոխաբերական իմաստ) բուռն իրադարձութիւն, ընդվզում.

ածական
    7. (Փոխաբերական իմաստ) հրեղէն, բոցավառ, բոցափայլ, շողշողուն, փայլուն (աչքեր).

գոյական
    8. ծառի կամ թուփի ճիւղ:

Ասացուածքները Տե՛ս ԿՐԱԿԻ տակ:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1287
Yeni!
(beta)
ՀՈՒՐՔ
գոյական
    1. Տե՛ս ՀՈՒՐ, ԿՐԱԿ (թիւ. 1).
    2. տապ, սաստիկ՝ կիզիչ տաք, Տե՛ս ԿՐԱԿ (թիւ 4).
    3. (Փոխաբերական իմաստ) բուռն զգացմունք, կիրք, Տե՛ս ԿՐԱԿ (թիւ 5)։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1288
Yeni!
(beta)

Benzer kelimeler
հուրիէ
յոյրի
 Usage beta 23 citations 

Usage of matching Word Forms

Yeni! Explore the usage of the word form հուրի in the Corpus of Western Armenian.
Ayrıca bu sözlüklerde "հուրի" için arama:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Ermenice sözlük 17.718 kelimelerden oluşmuşdur
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Türkçe
Նայիրի / Nayiri.com