Ermeni yazım denetleyicisi
Şimdi İndirin
 Morphology

Western Armenian

այծը → այծ (noun)
Singular • Nominative case • Definite Article ը
Singular • Accusative case • Definite Article ը
Singular • Nominative case • Third Person or Plural Possessive Article ը
Singular • Accusative case • Third Person or Plural Possessive Article ը
 Sözlük
այծ գոյական Որոճացող կենդանի մը, նոխազին էգը:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 18։


ԱՅԾ
գոյական
    1. ուլ։
    2. (ձագը՝) ալոջ։

Դարձուածքներ
արու այծ
քաղ, քօշ, նոխազ։

անեղջիւր այծ
քոլիկ։

միամեայ այծ
ամիկ։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 15
Yeni!
ԱՅԾ այծի (այծից)
գոյական
    1. (Կենդանաբանական) Կաթնասուն՝ որոճող կենդանի, երկկճղականիների ցեղից, սնամէջ եղջիւրներով, կզակից կախ մօրուքով, դիւրաշարժ և ճարպիկ. (Capra)։
‣ Ընտանի այծ։
‣ Վայրի այծ։
‣ Անկիւրիայի այծերը ունին երկար՝ նուրբ՝ փափուկ՝ փայլուն՝ մետաքսանման ու գանգուր մազ։

    2. Սովորաբար նոյն կենդանու չափահաս էգը. (արուն կոչվում է քաղ)։
‣ Այծերը կթել։
‣ Այծը ծնում է սովորաբար 1－2, երբեմն 3－4 ձագ (ուլ)։
‣ Այծի միսը այնպէս յարգի չէ, ինչպէս ոչխարինը։

    3. (յոգնակի ձեւով, Այծեր, ＋Իծան, ＋Ածեր), փոխաբերաբար Բարկութիւն, խենթութիւն, գժութիւն։
‣ Նա լաւ մարդ է, բայց այծեր ունի (կամ իծան ունի), աշխատիր վատ րոպէին չպատահիս։

Բաղադրեալ Բայեր
＋գաւառական բառ Այծերը բռնել, ＋գաւառական բառ Այծերը գալ, ＋գաւառական բառ Այծերը թօփ ըլել, ＋գաւառական բառ Այծերը հաւաքել, ＋գաւառական բառ Այծերը հաւաքվել, ＋գաւառական բառ Այծերը մօտ անել, ＋գաւառական բառ Այծերը մօտ լինել, ＋գաւառական բառ Այծերը տուն գալ, ＋գաւառական բառ Իծաները գալ
չէզոք բայ Բարկութիւնը բռնել կամ գալ, խենթութիւնը բռնել, գժվել։
‣ Էլի՞ այծերդ եկան։
‣ Էլի նա այծերը մօտ է արել, հետը խօսել չի լինի։

＋գաւառական բառ Այծերը գնալ, ＋գաւառական բառ Այծերը դուրս դառնալ, ＋գաւառական բառ Այծերը դուրս ըլնել, ＋գաւառական բառ Այծերը տուն գնալ, ＋գաւառական բառ Այծերը փախչել
չէզոք բայ Բարկութիւնը անցնել, խելօքանալ, հանդարտել։
‣ Մի հոգեւորի այծերը (կամ իծանը) դուրս են էլել։
‣ Այծերդ փախե՞լ են. երանի՜ էլ յետ չգան։

Այծի նման լինել
չէզոք բայ Աշխոյժ՝ ցատկտող՝ շարժուն լինել։

Այծ-այծ լինել
չէզոք բայ Վախենալ։
‣ Հօրիցը այծ-այծ է լինում։

Դարձուածքներ
Սարի այծ
ածական Խենթ, անմիտ, անխելք։

Այծի միրուք
գոյական Երկար ու ցանցառ մօրուք։

Տե՛ս եւ Իծ..., իծա...։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 102
Yeni!
(beta)
ԱՅԾ,
ԱԾ,
ԷԾ,
ԻԾՈՒԿ
գոյական ստնաւոր եւ երկկճղակաւոր որոճացող էգ կենդանի:

Տեսակներ
— Անեղջիւը՝ քոլիկ.

— Արուն՝ ներ, քաղ, քօշ, նոխազ.

— Էգ ձագը՝ ուլ, ալոջ. Տե՛ս ԱՅԾԵՄՆԻԿ.

— Կրտածը՝ բզաք.

— Վայրին՝ այծքաղ, այծվայրի, քարայծ, ժեռայծ.

— Միամեայ՝ ամիկ.

— Մէկ տարեկան ուլ՝ քոռիկ.

— Երկու տարեկան՝ քոռիտ.

— Երեք տարեկան արու՝ քաղ:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 69
Yeni!
(beta)
ԷԳ
ածական գոյական իգական սեռին պատկանող, ոչ-արու, ոչ-արական, աղջիկ, կին։ Հակառակը՝ արու, որձ։

Տեսակներ
— էգ եզ՝ կով,

— թռչուն՝ մարի,

— ձի՝ մատակ, ճակ,

— շուն՝ քած,

— ոչխար՝ մաքի,

— գառնուկ՝ ամարու, որոջ,

— էգ քաղ՝ այծ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 645
Yeni!
(beta)

Benzer kelimeler
այցը
 Usage beta 8 citations 

Usage of matching Word Forms

Yeni! Explore the usage of the word form այծը in the Corpus of Western Armenian.
Ayrıca bu sözlüklerde "այծը" için arama:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Ermenice sözlük 17.718 kelimelerden oluşmuşdur
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Türkçe
Նայիրի / Nayiri.com