Ermeni yazım denetleyicisi
Şimdi İndirin
 Morphology

Western Armenian

ԼՈՒՍԱՒՈՐԵԼ → լուսաւորել (verb)
(Infinitive) • Nominative case
(Infinitive) • Accusative case
 Sözlük
լուսաւորել ներգործական բայ Լոյսի մէջ դնել, լոյս սփռել * բացայայտել, պարզել * կրօն կամ կրթութիւն սփռել:
լուսաւորութիւն գոյական Լոյս, փայլ * լուսաւորելու դրութիւն (քաղաքի, փողոցի) * կրթութեան նախարարութիւն:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 163։


ԼՈՒՍԱՒՈՐԵԼ լուսաւորեցի
ներգործական բայ
    1. Լոյս տարածել, լուսաւոր դարձնել։
‣ Արեգակը լուսաւորում է երկիրը։
‣ Ոչ միայն կենտրոնական փողոցները պէտք է լուսաւորել, այլև ծայրի յետ ընկած փողոցները։

    2. Լոյս՝ ճրագ վառել։
‣ Մութն ընկել էր, բայց տունը դեռ չէին լուսաւորել։
‣ Այս սենեակը լուսաւորեցէ՛ք։

    3. Շքեղ և համաչափ լոյսեր վառել, լուսավառութիւն անել։
‣ Տօնի առիթով փողոցներն ու տները լուսաւորել էին։

    4. Կոյրերի աչքը բանալ։
‣ Հմուտ ակնաբոյժ է, շատ շատերի գրեթէ կուրացած աչքերը լուսաւորել է։

    5. Փոխաբերաբար Մտքի աչքերը բանալ, լոյս՝ գիտութիւն տարածել։
‣ Իւր կենդանի դասախօսութիւններով մեր մտքերը լուսաւորեց։
‣ Ժողովուրդը լուսաւորելու համար ամեն տեղ դպրոցներ բացին։

    6. Բացայայտել, պարզել, յայտնի դարձնել։
‣ Բոլոր մութ կողմերն էլ լուսաւորեց, այնպէս որ ամեն ինչ հասկանալի դարձաւ։

չէզոք բայ
    7. Լոյս արձակել, լուսաւոր լինել, փայլել։
‣ Կէս լիտր նաւթը քա՞նի ժամ կլուսաւորէ։
‣ Մի լոյս կայ, որ գիշեր-ցերեկ լուսաւորում է։

Դարձուածքներ
Աստուած հոգին լուսաւորէ
Բարեմաղթութիւն ննջեցեալի համար։

Համեմատել Լուսահոգի։

ԼՈՒՍԱՒՈՐԵԼ (լուսաւորեցայ),
ԼՈՒՍԱՒՈՐՎԵԼ լուսաւորվեցի
կրաւորական չէզոք բայ
     նոյն նշանակութեամբ։

և դարձեալ՝
＋գաւառական նշանակութիւն Կուրանալ։
‣ Լսեցի՞ք, նրա եղբայրը լուսաւորվել է։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 850
Yeni!
(beta)
ԼՈՒՍԱՒՈՐԵԼ
ներգործական բայ
    1. Տե՛ս Լուսցնել թիւ 1. Հակառակը՝ մթնցնել։

    2. լոյս տալ՝ սփռել, լուսաւոր դարձնել. Հակառակը՝ խաւարեցնել։

    3. պայծառացնել, փայլեցնել. Հակառակը՝ աղօտացնել, ամպոտել։

    4. յստակացնել, պարզել, բացայայտել. Հակառակը՝ խրթնացնել։

    5. (Փոխաբերական իմաստ) մտքին աչքերը բանալ, լոյս՝ գիտութիւն տարածել, զարգացնել, կրթել, քաղաքակրթել. Հակառակը՝ կուրացնել, անբանացնել։

    6. աստուածգիտութեան լոյսին դարձնել. Հակառակը՝ մոլորեցնել։

Դարձուածքներ
Աստուած հոգին լուսաւորէ
Երկինքի Արքայութեան արժանի ընէ, Իր երեսի լոյսին արժանացնէ, լոյս իջնէ հոգիին։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 798
Yeni!
(beta)
ԼՈՒՍԱՒՈՐՈՒԻԼ
չէզոք բայ կրաւորական բայ
    1. Տե՛ս ԼՈՒՍՆԱԼ թիւ 2, Հակառակը՝ մթննալ։

    2. լոյս ստանալ, լուսաւոր դառնալ. Հակառակը՝ խաւարիլ։

    3. պայծառանալ, փայլիլ. Հակառակը՝ սեւնալ, ամպոտիլ։

    4. յստականալ, պարզուիլ, բացայայտուիլ. Հակառակը՝ խրթնանալ։

    5. (Փոխաբերական իմաստ) մտքին աչքերը բացուիլ, լոյսով՝ գիտութեամբ զարգանալ, քաղաքակրթուիլ. Հակառակը՝ յետադիմել.։

    6. աստուածգիտութեան լոյսին դառնալ. Հակառակը՝ մոլորիլ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 799
Yeni!
(beta)
 Usage beta 82 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

Yeni! Explore the usage of the lemma ԼՈՒՍԱՒՈՐԵԼ or the word form ԼՈՒՍԱՒՈՐԵԼ in the Corpus of Western Armenian.
Ayrıca bu sözlüklerde "ԼՈՒՍԱՒՈՐԵԼ" için arama:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Ermenice sözlük 17.718 kelimelerden oluşmuşdur
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Türkçe
Նայիրի / Nayiri.com