Nayiri.com

Ermeni yazım denetleyicisi

Ermenice Arm | Ermenice-İngilizce Arm-Eng | İngilizce-Ermenice Eng-Arm | Ermenice-Fransızca Arm-Fre | Fransızca-Ermenice Fre-Arm

Morphology

լիսեռն → լիսեռ

Matching Lexemes

լիսեռնը

Sözlük

լիսեռն գոյական Կառքի անիւները իրարու կապող առանցք * մարդկային մարմինը ուղիղ պահող ոսկրային դրութիւն:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 160։

ԼԻՍԵՌՆ

ածական
1. (անիւի՝) սեռն, սռնակ, առանցք։
2. (ծունկի՝) Տե՛ս տակը։

ԼԻՍԵՌՆ

գոյական
1. լիսեռնիկ, ծնկոսկր, կողոփոց։
2. Տե՛ս վրան։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 168

Yeni!

2. ԼԻՍԵՌ,
ԼԻՍԵՌՆ (լսռան կմ լիսռան, ռանց)

գոյական
⨀հին նշանակութիւն 1. Ծնկան ոսկոր։
⨀հին նշանակութիւն 2. Ողնաշարի ոսկոր, ողն։
3. Տե՛ս Առանցք, Սռնի։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 834

Yeni!

(beta)

ԼԻՍԵՌՆ

գոյական
    1. ծունկի՝ ողնայարի ոսկոր, կողոփոց, ծնկոսկր, լիսեռնիկ (թիւ 4), Տե՛ս ՈՍԿՐ.
    2. կառքի անիւներուն ականոցներուն մէջ մտնող՝ միացման փայտ կամ երկաթ, սռնակ, Տե՛ս ԱՌԱՆՑՔ (թիւ 2).
    3. իլիկի օղամանեակ:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 780

Yeni!

(beta)

ՈՍԿՈՐ,
ՈՍԿՐ

գոյական
    1. ֆոսֆորային եւ կրային բաղադրութեամբ պինդ նիւթ. զանազան ձեւի եւ մեծութեամբ, նիւթ՝ որմէ կազմուած է մարդու եւ ողնայարաւոր այլ կենդանիներու կմախքին իւրաքանչիւր անջատ մասը.
    2. մահացածի աճիւնի մնացորդ՝ մասունք (յոգնակի կը գործածուի).
    3. ձուկի փուշ.
    4. որոշ կենդանիներու ժանիքը՝ ակռան՝ եղջիւրը եւ այլն, իբրեւ զանազան իրեր՝ զարդեր պատրաստելու նիւթ.
    5. (Փոխաբերական իմաստ) կաշառք, կրծօն.
    6. (Փոխաբերական իմաստ) բաժին, մաս, շահ, օգուտ.
    7. (Փոխաբերական իմաստ) նիհարութիւն, հիւանդութիւն.
    8. (Փոխաբերական իմաստ) աղքատութիւն, անօթութիւն։

Տեսակներ

— Այտին՝ այտոսկր, թուշոսկր, աշխոռ, լծոսկր։

— Աչքին ոսկորէ երկու փոսերը՝ ակնակապիճ, ակնաբուն:

— Առաջին ողնը, որուն վրայ կը կենայ գլուխը՝ ատլաս, իսկ վերջինը՝ կկու։

— Արջառի վէգ՝ կոռ:

— Բազուկի երկու ոսկորներ՝ բազկոսկր։ Մեծը՝ տիզոսկր, խալիկ, ծղոսկր (Ֆրանսերէն cubitus), իսկ փոքրը՝ ճաճանչ, ճաճանչոսկր, ծղոսկրիկ (Ֆրանսերէն radius)։

— Բերանի խոռոչի վերի ոսկրեայ կամարը՝ քիմք:

— Գագաթի՝ գագաթոսկր, ծղիկ, ծղիկոսկր:

— Գանկի՝ գանկոսկր։

— Գանկոսկրներու կցուած տեղը՝ գաղտուն:

— Գլուխի գունտուկլոր՝ գանկ կամ գանկոսկր:

— Դաստակի ոսկորներէն մէկը՝ կեռոսկր (Ֆրանսերէն crochu)։

— Դէմքի՝ դիմոսկր։

— Երախային գանկին կակուղ մասերը՝ գաղտնակ:

— Երանքի կամ ազդրէն մինչեւ ծունկերը երկարող ոսկորներ՝ բարձոսկր, ամիրուկ։

— Զիստի՝ զստոսկր (Ֆրանսերէն fémur): Երկար է եւ ամենէն զօրաւորը մարմնի ոսկորներուն։

— Թիկունքի՝ թիկնոսկր (omoplate)։

— Թուշի՝ թուշոսկր, այտոսկր։

— Ծոծրակէն մինչեւ յետոյքի ոսկորներու շարքը՝ ողնայար, ողնաշար, ողնասիւն։

— Ծոծրակի՝ ծոծրոսկր։

— Ծունկի՝ ծնկոսկր, կողոփոց, լիսեռն, լիսեռնիկ, ծունկի կափարիչ (Ֆրանսերէն rotule)։

— Կզակի կամ ծնօտի վերի եւ վարի ոսկորներ՝ կզկոսկր:

— Կողի՝ կողոսկր։

— Կոնքի՝ կոնքոսկր։

— Կուրծքի վանդակի (կրծքավանդակ) երկու կողմի 12ական ոսկորներ՝ լանջոսկր, վանդակորմ, թոքտուն, կրծոսկր:

— Կռնակի կամ թիկունքի՝ թիակ, բէճ, բէչ կամ բէջ, ուսագլուխ:

— Կրունկի՝ պճեղ կամ պճիղ, ուլն, ուլնոսկր, ճագ։

— Ճակատի՝ ճակատոսկր:

— Մատներու՝ կոճ, կոճիկ, ճան, մատնոսկր:

— Մարմնի ոսկորներուն ամբողջութիւնը՝ կմախք:

— Նախաբազուկի՝ ծղի, ծղիկ, ծղուկ, արմկոսկր:

— Ողնայարի իւրաքանչիւր ողն՝ լիսեռ:

— Ողնաշարի երկրորդ ոսկորը՝ վերէն սկսած՝ ոռնակ:

— Ողնաշարի մեծ ողն՝ աւագողն:

— Ողնաշարի վարի՝ յետոյքի միսերուն թաղուած ոսկորներու խումբ՝ պոչ կամ փէօչ:

— Ոտքի թաթի երկու կողմերու դուրս ցցուած ոսկորներ՝ վէգ, ճան, յոգի կամ յոյգ, լիցք։

— Ուսի՝ ուսոսկր, անրակ, թիակ (Ֆրանսերէն omoplate)։

— Պզտիկ՝ ոսկրիկ:

— Սեպաձեւ՝ սեպոսկր (Ֆրանսերէն sphénoïde)։

— Սեռային երկու գործարաններու միջեւ գտնուող երկու մեծ եւ երկու փոքր ոսկորներ՝ կոնք:

— Սրունքի մեծ ոսկոր՝ ոլոք (Ֆրանսերէն péroné), իսկ ընկերը՝ խռչակ, խոտուց:

— Ցայլքի՝ ցայլոսկր։

— Քիթի՝ քթոսկր։

— Քիթի վերնամասը կազմող՝ խոխոսկր, խոփ (Ֆրանսերէն vomer)։

— Քիմքի՝ քմոսկր:

— Քունքի՝ քունքոսկր։

Բաղադրեալ Բայեր

Ոսկոր կտրիլ

չէզոք բայ
1. ոսկորի պէս ամրանալ. ոսկրանալ.
2. չորնալ, փայտանալ։

Ոսկոր ուզել

ներգործական բայ կաշառք ուզել, կրծօն ուզել։

Ոսկոր ու կաշի դառնալ, ոսկոր ու կաշի մնալ

չէզոք բայ հալիլ - մաշիլ, շատ նիհարնալ։

Ոսկորները աղալ

ներգործական բայ սաստիկ ծեծել:

Ոսկորները հանգստանալ

չէզոք բայ մեռնիլ:

Ոսկորները մնալ

չէզոք բայ սաստիկ նիհարնալ:

Ոսկորները տեղը գալ

չէզոք բայ
    1. տեղահան ոսկորները իրենց տեղը դրուիլ.
    2. հանգստանալ.
    3. (Հեգն.) ծեծ ուտել եւ ապա խելօքնալ:

Դարձուածքներ

Մինչեւ ոսկորները՝ ծուծը հասնող ցուրտ

սաստիկ ցուրտ:

Միսը քեզի, ոսկորը ինծի

կ՚ըսէր ծնողքը վարպետին՝ ուսուցիչին, երբ իր որդին կը յանձնէր անոր խնամքին, անհրաժեշտ պարագային՝ ծեծելու, իրաւունք տալով անոր։

Ոսկոր կրծող

    1. շուն.
    2. (Փոխաբերական իմաստ) կաշառակեր.
    3. (Փոխաբերական իմաստ) աղքատ, մուրացկան:

Քեզի ոսկոր նետող չկայ

1. քեզի խօսք՝ ակնարկութիւն ընող չկայ.
2. (Հեգն.) շան պէս հաջելու պէտք չունիս:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1862

Yeni!

(beta)

ԱՆԻՒ

գոյական
1. մեքենական բոլորակաձեւ եւ տափակ գործիք, որ իր շուրջը կը դառնայ լի կամ դատարկ շառաւիղով.
2. տղոց խաղալիք՝ փայտէ կամ երկաթէ շրջանակ։

Տեսակներ

— Բրուտի անիւ՝ դուրգն.

— մանելու՝ մանոց, ջարհակ կամ ջահրայ (Դանիէլ Վարուժան ջահրակ ձեւը գործածած է)։

Յարակից Բառեր

— Անիւի շրջապատն է հեց.

— 8 կամ 6 կտոր փայտերը՝ հեւանք.

— շառաւիղները՝ խոզք.

— առանցքը՝ լիսեռ, սռնակ, խոզք.

— կեդրոնը՝ ականոց, միջանիւ, կունտն կամ գունտ, ուրկէ կ՚անցնի երկաթէ շրջանակը կամ օղամանեակը։