Ermeni yazım denetleyicisi
Şimdi İndirin
 Morphology

Matching Word Forms

առաջ → առաջ (noun)
առաջ → առաջ (adverb)
առաջ → առաջ (adposition)

Matching Lexemes

առաջ
Stem Canonical Form － առաջ
Stem Variants － առաջ

առաջ
Stem Canonical Form － առաջ
Stem Variants － առաջ
 Sözlük
առաջ մակբայ Նախ:
առաջ գոյական Առաջակողմ:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 37։


ԱՌԱՋ
մակբայ նախ։


ԱՌԱՋ
գոյական
    1. առաջակողմ։
    2. (նաւի՝) նաւառաջք, ցռուկ։


ԱՌԱՋՔ
գոյական
    1. (նաւի՝) նաւառաջք, ցռուկ։
    2. (շէնքի՝) ճակատ։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 40
Yeni!
ԱՌԱՋ (առաջոյ, առաջի, առաջեաւ, յառաջ, զառաջեաւ, առաջք, առաջս), առաջի, առաջից, առաջով, կմ առջեւի, առջեւից, առջեւով, առաջներ, առաջների, Տեղի վերաբերմամբ
գոյական
    1. Այն կողմը կամ ուղղութիւնը, որ գտնվում է մարդու երեսի հանդէպ, երեսի դէմ ու դէմ, աղաքը։ Հակառակը՝ Յետեւ։
‣ Առաջդ նայիր։
‣ Առաջներովս անցաւ։
‣ Մեր առաջ (կամ առջեւ կամ առաջին) կանգնած էր։
‣ Մի գիրք դրին առաջս (կամ առջեւս)։

    2. Մարմնի այն կողմը, ուր գտնվում է երեսը։
‣ Առաջդ բաց է։
‣ Առաջդ ծածկիր։

Դարձուածքներ
Ամօթը կնկանդ առաջն է
(անզգամաբար ասում է մէկը՝ երբ նրա երեսովն են տալիս նրա որևէ ամօթալի գործը)։

    3. Շարժման՝ ընթացքի սկիզբ՝ ուղղութիւն։
‣ Գետն այստեղ ճիւղաւորվում է, մի առաջը գնում է լեռան ստորոտով, միւս առաջը դառնում է դէպի հարթավայրը։

Բաղադրեալ Բայեր
Առաջն առնել
չէզոք բայ Ընթացքը՝ շարժողութիւնը կանգնեցնել, թոյլ չտալ որ առաջ գնայ, շարունակվի։
‣ Ջրի հոսանքի առաջն առէք, ապա թէ ոչ արտերը կողողէ։
‣ Գողութեան՝ համաճարակի առաջն առնել։

Առաջ գնալ
չէզոք բայ Փոխաբերաբար Իւր բռնած ուղիում աջողութիւն ունենալ, առաջադիմել։
‣ Նա դեռ շատ առաջ կգնայ։
‣ Մենք առաջ ենք գնում շարունակ, իսկ նրանք յետ են մնում։

Առաջ բերել
ներգործական բայ
    1. Պահված՝ թաքուն տեղից դուրս բերել, հանդէս՝ հրապարակ հանել, ներկայացնել։
‣ Հարսնացուն առաջ բերեք։

    2. Մէջ բերել, յիշեցնել, կրկնել։
‣ Նա առաջ բերեց իւր բարեկամի վկայութիւնը։
‣ Էլի՞ առաջ բերիք այդ հին բամբասանքները։

Առաջ անել, Առաջ խառնել
ներգործական բայ (մի տեղ գնալու ժամանակ) Իւր առաջ հաւաքել՝ իւր առջեւից տանել։
‣ Երեխաներին առաջ խառնեց ու միասին ճանապարհ ընկան։

Առաջ անցնել, Առաջ ընկնել
չէզոք բայ
    1. Առաջնորդ դառնալ, ղեկավարել, գործի գլուխ կանգնել։
‣ Ով որ ճանապարհը գիտէ՝ թող առաջ անցնի (կամ ընկնի)։

    2. Առաջ գնալ, աջողութիւն ունենալ, միւսներից գերազանցել։
‣ Նա տոկուն աշխատութեամբ բոլոր ընկերներից առաջ անցաւ։

Առաջ քաշել
ներգործական բայ Նպաստել մէկի աջողութեան, ստորին վիճակից բարձր վիճակի հասցնել։
‣ Նա միշտ իւր բարեկամներին է առաջ քաշում։
‣ Կորած մոլորված մէկն էր նա. դուք նրան առաջ քաշեցիք, մարդամէջ բերիք։

Նախադրութիւն
    4. սեռական խնդրով. Դէմուդէմ, հանդէպ։
‣ Իմ առաջ կանգնած էր մի պատանի։
‣ Նրա առաջ գլուխ խոնարհեցնենք։
‣ Սեղանի առաջ նստած էր։

    5. Համեմատութեամբ, բաղդատութեամբ։
‣ Ձեր առաջ ի՞նչ (կամ ո՞վ) եմ ես։
‣ Դուք բոլորդ ոչինչ էք նրա առաջ։

մակբայ
Ժամանակի վերաբերմամբ
    6. Անցեալում, հին ժամանակ։ Հակառակը՝ Այժմ, յետոյ։
‣ Առաջ կեանքը շատ աւելի պարզ էր։
‣ Առաջ այդպէս չէր։
‣ Ասում են, թէ առաջ մարդիկ երկարակեաց են եղել։

    7. (Հերթ՝ կարգ ցոյց տալիս) Սկսողը, առաջինը։
‣ Առաջ հիւրերը կերան, յետոյ տանեցիք, ապա ծառաները, բոլորից վերջը տանտէրը։
‣ Առաջ դասերդ պատրաստեցէք, այնուհետեւ կարող էք խաղալ։
‣ Առաջ ուտում էին, ապա թէ խմում։

Ածանցական Բառեր
Առա՜ջ
Խրախուսանքի կոչ՝ առաջ շարժվելու, հապօ՛ն։
‣ Առա՛ջ, իմ կտրիճներ։

Դարձուածքներ
Նախ և առաջ
մակբայ Ամենից առաջ (իբրեւ կարեւորագոյն)։
‣ Նախ և առաջ ասացէք. ո՞վ էք դուք և ի՞նչ իրաւունքով էք ինձ հարց ու փորձ անում։

Առաջ աստուած
(Ժողովրդական), (Գործը սկսելիս), Առաջ աստծու անունը յիշելով, աստծու օգնութիւնը խնդրելով, նրա վրայ յուսալով։
‣ Առաջ աստուած, այս տարի լաւ հունձ կունենանք։

Առաջ քան
նախադրութիւն
    1. Աւելի առաջ քան մի ուրիշ բան։
‣ Առաջ քան արեւը մայր մտնէ՝ ես կգամ։

    2. Դեռ չսկսած, սկսելուց առաջ։
‣ Առաջ քան խօսելը հարկաւոր է լաւ մտածել։

Համեմատել Առաջին, Առաջուայ, Առաջուց, Յառաջ։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 239
Yeni!
(beta)
ԱՌԱՋՔ
գոյական
⨀հին նշանակութիւն 1. Տե՛ս Առաջ։

✽հազուադէպ նշանակութիւն 2. Կօշկի եզերք։

＋գաւառական նշանակութիւն 3. Արաղ քաշելիս՝ բուն սկզբում ստացուածը, առաջին քաշը։
‣ Առաջքը շատ թունդ է լինում։
‣ Առաջքից մի-մի գաւաթ խմենք։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 244
Yeni!
(beta)
ԱՌԱՋ
գոյական մակբայ
    1. առջեւը, առջեւի մասը, առաջակողմը.

    2. ճակատը (օրինակ՝ շէնքին), դէմը, դիմացը.

    3. դէպի առաջ. օրինակ՝
‣ քայլ առա՜ջ, օ՛ն:

    4. նախ (յաճախ կը գործածուի նախ եւ առաջ ձեւով), նախապէս, ի յառաջադունէ (Ֆրանսերէն ա բրիօրի), սկիզբը, առաջին.

    5. ժամանակին, հին ատեն, կանուխէն:

Տեսակներ
— Նաւուն առաջամասը՝ ցռուկ.

— շէնքին՝ ճակատը։

Հակառակը՝ յետսակողմը, ետեւը, ե՜տ, դա՛րձ, յետոյ, ներկայիս։

Բաղադրեալ Բայեր
Ընդ առաջ երթալ
ներգործական բայ ա) դիմաւորել մէկը, բ) խնդրանքը ընդունիլ.

առաջ երթալ
ներգործական բայ ա) ճամբան շարունակել, բ) յառաջդիմել.

առաջ բերել
ներգործական բայ ա) մէջտեղ բերել՝ ստեղծել, բ) վկայութեան կանչել, մէջբերել.

առաջ գալ
ներգործական բայ ծագիլ՝ սկիզբ առնել.

առաջ քաշել
ներգործական բայ նպաստել մէկու մը, քաջալերել.

Դարձուածքներ
առաջ-առաջ
մակբայ ա) ամենէն առաջ, բ) միշտ առաջ.

նախ եւ առաջ
մակբայ ամէն բանէ առաջ.

առաջ Աստուած
մակբայ Աստուծոյ հրամանով.

առաջ քան
մակբայ նախքան։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 187
Yeni!
(beta)
ԱՌԱՋՔ
գոյական
    1. առաջքը, առջեւը, ընթացքը, յառաջխաղացքը. օրինակ.

Բաղադրեալ Բայեր
առաջքը առնել
ներգործական բայ ընթացքը կեցնել՝ կանխարգիլել, արգիլել, խափանել, կասեցնել.

    2. ճարը՝ միջոցը. օրինակ.
‣ ճարը՝ միջոցը գտնել՝ կեցնելու, արգիլելու, անվնաս դարձնելու։

Բաղադրեալ Բայեր
Առաջք առնել
չէզոք բայ սկսիլ:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 189
Yeni!
(beta)
 Usage beta 2,574 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

Ayrıca bu sözlüklerde "Առաջ" için arama:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Ermenice sözlük 17.718 kelimelerden oluşmuşdur
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Türkçe
Նայիրի / Nayiri.com