Армянская проверка орфографии
загрузить HySpell сейчас
 Morphology

Western Armenian

յուզուիլ → յուզուիլ (verb)
(Infinitive) • Nominative case
(Infinitive) • Accusative case
 Словарь
յուզուիլ չէզոք բայ Զգացուիլ * խռովիլ, այլայլիլ:
յուզել ներգործական բայ Յուզում պատճառել * խռովել, արծարծել:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 323։


ՅՈՒԶՈՒԻԼ
չէզոք բայ
    1. զգածուիլ, խռովիլ, վրդովիլ։
    2. (ծովի՝) ալեկոծիլ։

Դարձուածքներ
լալու աստիճան յուզուիլ
փղձկիլ։


ՅՈՒԶԵԼ
ներգործական բայ
    1. խուզել, փնտռել, խառնել, քրքրել, պրպտել։
    2. շարժել, խռովել, վրդովել, փոթորկել, ալեկոծել, գրգռել։
    3. արծարծել։

Источник: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): стр. 355
Новинка
ՅՈՒԶԵԼ յուզեցի
(Յոյզ՚ից)

ներգործական բայ
    1. Վերուվայր անել, շարժել այս և այն կողմը, խառնել։
‣ Հողմերը յուզում են խաղաղ ջրերը։

    2. Նմանութեամբ Գութը շարժել, հոգին ալեկոծել։
‣ Նրա թշուառ տեսքը, կրած աղէտների պատմութիւնը յուզեցին մեր սրտերը։
‣ Իւր ճառով յուզեց ունկնդիրներին։

    3. Իրարանցում ձգել, գրգռել, աղմկել, շփոթել։
‣ Ստայօդ լուրերով յուզում են միամիտ ժողովրդին։
‣ Ամբոխը յուզել հեշտ է, դժուար է խաղաղացնելը։

⨀հին նշանակութիւն 4. Տակն ու վրայ անել, քրքրել՝ մի բան գտնելու համար, խուզել, փնտռել։

(Այս նշանակութիւնից՝ ուզել)։

✽հազուադէպ նշանակութիւն 5. (Միջնադարեան լեզուով) Ուզել։ Տե՛ս Ուզել։

ՅՈՒԶԵԼ (յուզեցայ),
ՅՈՒԶՎԵԼ յուզվեցի
կրաւորական չէզոք բայ նոյն նշանակութեամբ։
‣ Ծովը շատ յուզված էր։
‣ Բոլորս յուզվեցինք նրա սրտառուչ խօսքերից։
‣ Ժողովուրդը շատ է յուզվում, պէտք է նրան հանգստացնել։

Источник: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): стр. 1565
Новинка
(beta)
ՅՈՒԶՈՒԻԼ
չէզոք բայ
    1. զգածուիլ, խռովիլ, վրդովիլ.
    2. լալու աստիճան՝ փղձկիլ.
    3. ծովու՝ ալեկոծիլ։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 1641
Новинка
(beta)
ՇԱՐԺԻԼ
չէզոք բայ
    1. տատանիլ, երերալ, տարուբերիլ, ցնցուիլ, սասանիլ.
    2. տեղափոխուիլ.
    3. (Փոխաբերական իմաստ) յուզուիլ, լեցուիլ, համակուիլ.
    4. (Փոխաբերական իմաստ) կեցուածք՝ վերաբերում ցոյց տալ.
    5. (Փոխաբերական իմաստ) վարուիլ, ղեկավարուիլ, առաջնորդուիլ.
    6. (Փոխաբերական իմաստ) գործ ընել.
    7. դառնալ։

Տեսակներ
— Անիւի՝ գլորիլ։

— Դրօշի՝ ծածանիլ, ծփալ:

— Երկնային մարմնի՝ թաւալիլ:

— Երկրաշարժէ՝ սասանիլ, ցնցուիլ։

— Նաւակը հովէն՝ տարուբերիլ:

— Պարագային համեմատ՝ վարուիլ, գործել:

— Սիրտին՝ յուզուիլ, զգացուիլ։

— Սողունի պէս՝ սողալ։

Բաղադրեալ Բայեր
Ի գութ շարժիլ
չէզոք բայ արգահատիլ, խանդաղատիլ, գթալ, խղճալ, մեղքնալ։


ՇԱՐԺԵԼ
ներգործական բայ
    1. հանդարտ՝ հանգիստ՝ դադրած վիճակը խախտել՝ շարժման մէջ դնել. տատանեցնել, ցնցել, երերցնել, թնդել.

    2. հրելով՝ քշելով՝ կրելով եւ այլն բան մը տեղէ մը ուրիշ տեղ տանիլ կամ տեղէն հեռացնել. տեղափոխել.

    3. շարժման մէջ դնել. շարժում հաղորդել, գործի լծել, աշխատցնել.

    4. մարմնին մասերը աշխատանքի լծել՝ շարժման մէջ դնել.

    5. ընթացքի՝ շարժման մէջ դնել.

    6. (Փոխաբերական իմաստ) հոգեկան յուզում յառաջացնել. յուզել, գրգռել. օրինակ՝
‣ գութը շարժել.

    7. (Փոխաբերական իմաստ) նպաստել որեւէ բանի զարգացման. յառաջ մղել.

    8. (Փոխաբերական իմաստ) ղեկավարել, վարել, առաջնորդել.

    9. (Փոխաբերական իմաստ) որոշ արարքներու պատճառ հանդիսանալ, մղել, դրդել։

Տեսակներ
— Ամրացած՝ տեղէն՝ խախտել:

— Գլուխը, ուսերը՝ թօթուել:

— Գութը, սիրտը՝ յուզել։

— Զարմանք՝ զարմացնել:

— Կասկած՝ արթնցնել:

— Հովը նաւակը՝ տարուբերել:

— Մեքենայ՝ դարձնել, բանեցնել, գործել տալ։

— Նախանձ, բարկութիւն՝ գրգռել:

— Որոտումը լեռները՝ թնդացնել, դղրդել:

— Սուրը օդին մէջ՝ խաղցնել, ճօճել։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 1766
Новинка
(beta)
ՅՈՒԶԵԼ
(Արմատը՝ յոյզ)

ներգործական բայ
    1. տակն ու վրայ ընել (հոգին՝ միտքը՝ ծովը եւ այլն). շարժել, խռովել, վրդովել, փոթորկել, ալեկոծել, գրգռել.
    2. տակն ու վրայ ընել բան մը փնտռելու համար. խուզել, քրքրել, խառնել, պրպտել.
    3. վշտացնել, տխրեցնել.
    4. խռովել, շփոթեցնել.
    5. վրդովել, բարկացնել.
    6. իրարանցում յառաջացնել. գրգռել.
    7. ալեկոծել, փոթորկել.
    8. արծարծել, քննել, շօշափել (հարց մը).
    9. գութը շարժել. գթալ, արգահատիլ, մեղքնալ.
    10. (Գրաբար) փնտռել։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 1640
Новинка
(beta)
 Usage beta 57 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

Новинка Explore the usage of the lemma յուզուիլ or the word form յուզուիլ in the Corpus of Western Armenian.
Найти слово "յուզուիլ" также в следующих словарях

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Наири. Армянский cловарь содержит 17 718 главных слов
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Русский
Նայիրի / Nayiri.com