Армянская проверка орфографии
загрузить HySpell сейчас
 Morphology

Matching Lexemes

 Словарь
կապալ գոյական Որոշ ժամանակի մէջ գործ մը աւարտելու կամ տեղ մը վարձելու պայմանաւոր համաձայնութիւն:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 203։


ԿԱՊԵԼ
ներգործական բայ
    1. հաստատել։
    2. պնդել։
    3. (իրարու՝) կցել, միացնել, յօդել։
    4. (ձին կառքի՝ եզը լուծի՝) լծել։
    5. (գիրք՝ փունջ՝) կազմել։
    6. (բառերը՝) հեգել։
    7. (վէրքը՝) պատել, փաթաթել։
    8. (խախտած կամ կոտրած անդամը՝) կալանդել։
    9. (մէկը իր լեզուն՝) բռնել, զսպել, սանձել։
    10. (մածուն՝) բռնել, մակարդել։
    11. (կաթին երեսը սեր՝) խարուրել։
    12. (դաշինք՝) կռել։

Դարձուածքներ
սառ կապել
սառիլ։

պինդ կապել
կաշկանդել, պարաւանդել։

թարախ կապել
խղխայթիլ, թարախոտիլ, շարաւոտիլ։

մէկուն լեզուն կապել
լռեցնել, կարկել, պապանձեցնել, ըմբերանել։

քոս կապել
քոսոտիլ։

ծրար կապել
ծրարել։

թոշակ կապել
թոշակել։

միս կապել
գիրնալ։

իւղ կապել
ճարպոտիլ։

սէր կապել
սիրահարիլ։

բարեկամութիւն կապել
մտերմանալ։

(տառերը) իրարու կապել
կապակցել, զօդել։

բանի մը կապել
յանգեցնել, վերջացնել, լմնցնել։

եկեղեցական օրէնքով կապել
բանադրել, նզովել։

պսակ կապել
պսակել։

կոճակ կապել
պտկիլ (ծառի)։

ժանգ կապել
ժանգոտիլ։

Источник: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): стр. 223
Новинка
ԿԱՊԱԼ
(արաբերէն qabāla, տաճկերէն kabala, ռուսերէնից)

գոյական
    1. Պայմանագիր, որով մէկը յանձն է առնում, որոշ վարձատրութեամբ, որոշ աշխատանք կատարել (անձամբ կամ վարձու մարդկանց ձեռքով)։
‣ Տան շինութիւնը կապալով տուեց։
‣ Ես կապալ էի վերցրել 500,000 կղմինդր գործարանից մինչև շինութեան տեղը կրելու։

    2. Պայմանագիր, որով մէկը, որոշ վարձ տալով, իրաւունք է ձեռք բերում մի կալուած կամ շինութիւն օգտագործելու. վարձակալութիւն։
‣ Կապալը վերջանալու ժամկէտին կապալառուի բոլոր իրաւունքները վերջանում էին կապալով վերցրած կայքի վրայ։

＋գաւառական նշանակութիւն 3. Գործ, որ պէտք է կատարվի սահմանեալ ժամանակի ընթացքում։
‣ Դէ, տղէ՛ք, ջանք արէք, այս արտը հնձելը ձեր այսօրուայ կապալն է։
‣ Ի՞նչ էք վրայ եղել ուտելու, հօ կապալ չէ՛, (պարտաւորված չէ՞ք պարպելու)։

Տե՛ս եւ Ղաբալայ։

Источник: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): стр. 1023
Новинка
(beta)
ԿԱՊԵԼ եցի
ներգործական բայ

Դարձուածքներ
Կապելու գիժ կամ, Կապելու խենթ
գոյական
    1. Կատաղի խելագար, որին կապում են, որպէսզի ուրիշների վրայ չյարձակվի։

    2. Նմանութեամբ Շատ անհանգիստ, խենթութիւններ անող։
‣ Անիծած տղայ է, ուղիղ կապելու գիժ։

ԿԱՊԵԼ եցայ,
ԿԱՊՎԵԼ վեցի
կրաւորական չէզոք բայ

Источник: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): стр. 1024
Новинка
(beta)
ԿԱՊԱԼ
(Արաբերէն qabala, Թրքերէն kabala)

գոյական
    1. պայմանագիր որոշ աշխատանք կատարելու որոշ վարձատրութեամբ.
    2. կալուած կամ շինութիւն օգտագործելու իրաւունք որոշ վարձք՝ տուրք՝ հարկ վճարելով.
    3. սահմանուած ժամանակի մէջ որոշ գործ մը կատարելու՝ աւարտելու յանձնառութիւն՝ պայմանագրութիւն։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 968
Новинка
(beta)
ԿԱՊԵԼ
ներգործական բայ
    1. չուանը տեղ մը կամ բանի մը շուրջ անցընել ու ամրացնել՝ ամրապնդել՝ ամրակել՝ պնդել.
    2. չուանով՝ շղթայով մէկը կաշկանդել՝ պարաւանդել, շղթայել.
    3. իրարու կցել՝ միացնել՝ ագուցել՝ զօդել՝ յօդել՝ շաղկապել՝ կապակցել.
    4. յարաբերութեան մէջ դնել, կապ հաստատել, ծանօթացնել.
    5. կարկել, կարկեցնել, կարկիլ (չէզոք բայ), պապանձեցնել, պապանձիլ (չէզոք բայ), սանձել, զսպել.
    6. նշանել, ամուսնացնել.
    7. հանգոյց ընել, հանգուցել.
    8. հեգել (բառերը).
    9. կախակայել, առկախել, արգիլել, խոչընդոտել, յետաձգել.
    10. փակել, գոցել, բռնել (ճամբան).
    11. լծել (ձին կառքին).
    12. կազմել (գիրք), փնջել (փունջ).
    13. փաթթել, փաթաթել, պատել (վէրքը).
    14. կալանդել (մարմինի, խախտած՝ կոտրած անդամները).
    15. յանգեցնել, եզրակացնել, վերջացնել, լմնցնել (անլոյծ՝ դժուարալոյծ հարց մը՝ տարակարծութիւն մը).
    16. բանադրել, նզովել.
    17. յատկացնել, տրամադրել (պիւտճէ):

Հակառակը՝ քակել, լուծել։

Բաղադրեալ Բայեր
Իւղ կապել
չէզոք բայ
    1. գիրնալ,
    2. հրճուիլ.

սեր կապել
չէզոք բայ խարուրել.

սէր կապել
չէզոք բայ սիրահարիլ.

թարախ կապել
չէզոք բայ թարախոտիլ.

դաշինք կապել
չէզոք բայ դաշնակցիլ, զինակցիլ՝ բարեկամանալ.

քոս կապել
չէզոք բայ քոսոտիլ.

ծրար կապել
ներգործական բայ ծրարել.

ժանգ կապել
չէզոք բայ ժանգոտիլ.

կարճ կապել
ներգործական բայ
    1. կարճ կտրել, կարճ խօսիլ, շուտ վերջացնել,
    2. լռել.

ձեռքը-ոտքը կապել
ներգործական բայ
    1. անգործութեան դատապարտել,
    2. շփոթեցնել.

բանի մը կապել
չէզոք բայ համաձայնիլ.

փրփուր կապել
չէզոք բայ փրփրիլ.

ջուրը կապել
ներգործական բայ ջուրի հոսանքը դադրեցնել.

գործի մը կապել
ներգործական բայ
    1. աշխատցնել,
    2. պաշտօն տալ։

Դարձուածքներ
կապելու գիժ՝ կամ խենթ
    1. կատաղի խելագար,
    2. շատ անհանդարտ.

վարտիքդ կապէ, յետոյ...
դեռ շատ անփորձ ես, երեխայ ես.

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 970
Новинка
(beta)
ՊԱՏԵԼ
ներգործական բայ
    1. բոլոր կողմերէն ծածկել, սեղմ կերպով բան մը փաթթելով պարփակել՝ ծածկել. փակել, գոցել.

    2. իր շերտով որեւէ բանի երեսը ծածկել.

    3. պատ՝ ցանկապատ քաշել. պարսպել, պարսպապատել, որմել, որմապատել, պատ շինել.

    4. ծածկելով պաշտպանել.

    5. ամբողջապէս գրաւել՝ տեղ առնել՝ զբաղեցնել. բռնել, լեցնել.

    6. չորս կողմը բռնել. պաշարել, շրջապատել, օղակել.

    7. շրջապատել, շրջափակել.

    8. (Փոխաբերական իմաստ) տարածուելով ծածկել. պարուրել, փռուիլ.

    9. (Փոխաբերական իմաստ) տոգորել, համակել, լեցնել, տիրել.

    10. եզերել, սահմանափակել.

    11. օղակներու՝ գալարներու մէջ առնել. փաթթել.

    12. ծաւալելով՝ տարածուելով իր մէջ առնել. ընդգրկել.

    13. (Փոխաբերական իմաստ) բանի մը շուրջը դրուելով զարդարել՝ պսակել.

    14. պատով պատնէշով՝ վարագոյրով գոցել.

    15. (Գրաբար) փաթթել, կապել.

    16. բանի մը մակերեսը որեւէ նիւթի շերտով օծել.

    17. ոյժ՝ կարողութիւն եւ այլն բառերուն հետ՝ բաւել, բաւարար ըլլալ. օրինակ՝
‣ ուժս չի պատեր զայն զգետնելու համար.

    18. ծեփել, բռել։

Տեսակներ
— Աշխարհի շրջանը՝ ընել, դառնալ։

— Աստառով՝ աստառել:

— Արծաթի լուծոյթով՝ արծաթօծել։

— Բուռով՝ բռել։

— Դրուագներով՝ դրուագել:

— Երախան (խանձարուրով)՝ խանձարուրել:

— Լռութիւն՝ տիրել:

— Խնամքներով՝ խնամել, դարմանել, գուրգուրալ:

— Ծեփով՝ ծեփել:

— Կուրծքը զրահով՝ զրահաւորուիլ:

— Մշուշը՝ մշտանալ, մշուշապատել։

— Ոսկի լուծոյթով՝ ոսկեզօծել։

— Պարիսպով՝ պարսպել, պարսպապատել:

— Վէրքը՝ կապել, պատատել, փաթթել, փաթաթել։

— Օծանելիքով՝ օծել։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 1993
Новинка
(beta)
 Usage beta 15 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

Найти слово "Կապալ" также в следующих словарях

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Наири. Армянский cловарь содержит 17 718 главных слов
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Русский
Նայիրի / Nayiri.com