Армянская проверка орфографии
загрузить HySpell сейчас
 Morphology

Western Armenian

առագաստի → առագաստ (noun)
Singular • Genitive case
Singular • Dative case
 Словарь
առագաստ գոյական Կայմի պաստառ * հարսանեկան սենեակ * քօղ:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 36։


ԱՌԱԳԱՍՏ
գոյական
    1. վարագոյր։
    2. հարսանեկան սենեակ, հարսնարան, սրսկապան։
    3. (ընկոյզի միջուկը չորսի բաժնող՝) քիստ։

Դարձուածքներ
նաւի առագաստ
կտաւ։

Источник: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): стр. 39
Новинка
ԱՌԱԳԱՍՏ ի (ից կմ աց)
(արմատ Ագանել 1)

գոյական
    1. Որեւէ կտոր՝ գործուածք, որ գործ է ածվում իբրեւ վարագոյր՝ երկու առարկայ կամ տեղ իրարից անջրպետելու՝ բաժանելու։
‣ Սենեակը առագաստով երկու մասի բաժանել։
‣ Առագաստ քաշել, առագաստը յետ անել՝ բանալ։

    2. Փոխաբերաբար Ծածկոյթ, պատրուակ՝ մի բան թաքցնելու քօղ։
‣ Այստեղ շատ գաղտնիքներ կան, բայց լաւ է՝ առագաստը չբանանք։
‣ Նրա արարմունքների վրայ առագաստ ձգեցին։

    3. Սենեակ կամ սենեակի կամ տան այն մասը, որ առագաստով բաժանվում առանձնացնվում է և յատկացնվում է փեսային ու հարսին իբրեւ ննջարան, հարսնարան։
‣ Առագաստի սենեակները թափուր մնացին։
‣ «Հարսները դուրս եկան առագաստից»։

    4. Փոխաբերաբար Առաջին գիշերը, երբ փեսան ու հարսը իրար հետ ննջում են։
‣ Նորապսակներն առագաստ մտան։
‣ Առագաստի գիշեր։

    5. Պինդ կտաւներ զանազան ձեւի ու մեծութեան, որ ամրացնում են նաւի կայմերին ու բաց են անում քամու դէմ, որպէսզի քամու ոյժն օգտագործեն նաւը առաջ վարելու համար։
‣ Քամին բարեյաջող էր. նաւը առագաստները պարզեց (կամ բացեց) և նետի պէս առաջ սլացաւ։
‣ Փոթորիկ էր սպասվում, առագաստներն ամփոփեցին։
‣ Նաւի թակաղաղի՝ հողմահար յաւելիչ առագաստներ։

    6. (Կազմախօսական) Թաղանթ, որ բաժանում է մարմնի մի ներքին գործարանը միւսից, կամ անջրպետում է նրան։
‣ Առագաստ աչքի՝ աղիքի (Տե՛ս Ստոծանի), սրտի՝ վերնաղիքի՝ ներքնաղիքի։

    7. (Բուսաբանական) Էգ ծաղիկների լայն բացված՝ փոշու ընդունարանը։

    8. (Բուսաբանական) Փոճոկաւոր պտուղների միջի թաղանթը, որ պտուղը բաժանում է երկու մասի և որին կպած են լինում սերմերը։

＋գաւառական նշանակութիւն 9. Հնձանի այն մասը, քարուկրով շինած, ուր ածում են խաղողը և կոխկրտելով ճմլում՝ խաղողի հիւթը հանելու համար։
‣ Առագաստը լուաց՝ մաքրեց, որ խաղողը տրորեն։
‣ Երկուսը մտան առագաստի մէջ ու սկսեցին խաղողը կոխկրտել։

Источник: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): стр. 236
Новинка
(beta)
ԱՆԿՈՂԻՆ
գոյական կտաւէ տափակ՝ մեծ պարկ կամ տոպրակ, որուն մէջ լեցուած է բուրդ, բամպակ, յարդ կամ խոտ, փետուր, վրան քնանալու կամ հանգչելու համար, մահիճ:

Տեսակներ
— Առանց աստառի՝ մթել.

— Խեղճ անկողին՝ խշտի կամ խշտեակ.

— Խոտէ՝ խոտկուռ.

— Հարսանեկան՝ առագաստ.

— Յարդէ՝ ապառն։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 114
Новинка
(beta)
ԱՌԱԳԱՍՏ
գոյական
    1. վարագոյր.
    2. հարսանեկան սենեակ, հարսնարան.
    3. նաւակի՝ կտաւ.
    4. ընկոյզի միջուկը չորսի բաժնող քիստ.
    5. էգ ծաղիկներու փոշիի ընդունարանը.
    6. հնձանի այն մասը, ուր խաղողը կը թափեն՝ կոխկռտելով ճզմելու եւ ջուրը հանելու համար:

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 184
Новинка
(beta)
ԸՆԿՈՅԶ,
ԸՆԳՈՅԶ
գոյական ընկուզենիի պտուղը։

Տեսակներ
— Լման եւ կարծր պատեանով ընկոյզ՝ կակալ կամ պոպոկ.

— կանանչ թաղանթով եւ լման ընկոյզ՝ կաղաղ.

— միջուկը դժուար ելլող ընկոյզ՝ կրկիտ, քցիփ.

— կեղեւը դիւրաբեկ ընկոյզ՝ փուրխ.

— խոշոր ընկոյզ՝ բոբոլ.

— միջուկ պարապ ընկոյզ՝ չունուզ.

— չորի միջուկ ընկոյզ՝ ձնձում, երէցկին.

— չորի միջուկին կէսը՝ տապակ.

— չորի միջուկին քառորդը ընկոյզ՝ պճեղ.

— պճեղները բաժնող միջնորմը ընկոյզ՝ առագաստ, քիստ.

— դալարի կանանչ պատեան ընկոյզ՝ փուր, կղեղ, ոզոխ, կտեւ.

— դալարի միջուկ ընկոյզ՝ գուգուզ, կթուն.

— դալարի միջուկի կէսը ընկոյզ՝ փառակ.

— քառորդ ընկոյզ՝ պճեղ.

— միջուկը պատող նուրբ թաղանթը՝ մաշկ.

— չորի արտաքին պատեանը՝ կեղեւը՝ խեճեպ, կճեպ.

— թարմ ընկոյզ, անարատ ընկոյզ՝ արդար.

— Հնդիկ ընկոյզ՝ մշկընկոյզ, գազերբուակ, կոկոս:

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 663
Новинка
(beta)
ԿՏԱՒ
գոյական
    1. ուղիղ ու բարձր ցօղունով՝ երկնագոյն կապոյտ ծաղիկներով՝ տարեւոր բոյս մը՝ որուն հունտէն (= կտաւատ) ձէթ կը ստացուի, վուշ.

    2. կտաւ բոյսի թելով հիւսուած կերպաս, սաւան, զանազան տեսակի կտաւեղէն՝ սպիտակեղէն.

Տեսակներ
— բուրդէ՝ ասուի, չուխայ.

— մետաքսէ՝ սնդուս.

— նուրբ՝ դիպակ, ջանջիլ.

— խիտ՝ եթէլ.

— ասեղնագործութեան յատուկ ու նօսր՝ նօսրէնք.

— բամպակէ՝ բամպակեղէն.

— արքենի՝ բեհեզ.

— մոմպատ՝ մոմշոր.

— անկողինի ծածկոց՝ սաւան, սնդոն.

— վուշէ՝ քաթան.

— դամասկեան՝ դամասկ.

— մեռել փաթթելու՝ պատանք.

— մակոյկի՝ առագաստ.

— սկիհի տակ կամ վրայ դրուելիք՝ մարմնակալ, շուշփայ, կորփուրայ.

— մանուկը պատատելու՝ պինդ, խորձունձ, շոր.

— հունտը՝ կտաւատ.

— անկէզ՝ կտաւաքար.

    3. պաստառ (շարժանկարի).

    4. նկար (նկարիչի ստեղծագործութիւն), տպուած՝ տպածոյ.

    5. ճերմակ՝ գունաւոր լաթի կտոր։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 1075
Новинка
(beta)
ՍԵՆԵԱԿ
գոյական
    1. բնակարանի մը՝ տան մը՝ շինութեան մը առանձին բաժանումները (սովորաբար դուռ եւ պատուհան (պատուհաններ) ունեցող). աչք.
    2. մասնաւորապէս՝ քնանալու յատկացուած սենեակ.
    3. հանրային հաստատութիւններու՝ հիմնարկներու մէջ որոշ բաներու՝ անձերու վերապահուած սենեակ։

Տեսակներ
— Առաստաղի՝ մանսարդ։

— Արքունի կնիքի՝ կանկեղ:

— Բանտի՝ խուց։

— Գրելու՝ գործեր վարելու՝ գրասենեակ:

— Դիւանի՝ դիւանատուն։

— Խոշոր՝ սրահ, դահլիճ։

— Կիներու՝ կանանոց։

— Հարսի ու փեսայի՝ առագաստ:

— Հիւր ընդունելու՝ հիւրասենեակ:

— Ճաշելու՝ ճաշասենեակ:

— Յարդարուելու՝ զարդասենեակ:

— Նաւու՝ խցիկ։

— Որեւէ նպատակով առանձին մէկուն պատկանող՝ առանձնասենեակ:

— Ուտելիքներ պահելու՝ մառան։

— Փոքր՝ խցիկ, խուց, սենեկիկ։

— Քնանալու՝ ննջասենեակ, ննջարան, քնարան։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 2113
Новинка
(beta)
ՎԱՐԱԳՈՅՐ
գոյական
    1. խոշոր՝ երկար եւ լայն կտոր, որ վերԷն վար կախուելով կը գոցէ որեւէ բան (պատուհան, պատ եւ այլն).
    2. բեմը հանդիսասրահէն անջատող առագաստ.
    3. (Փոխաբերական իմաստ) թատերական ներկայացումներու մէջ գործողութեան՝ արարի կամ տեսարանի աւարտ՝ երբ վարագոյրը կ՚իջեցնեն կամ կը միացնեն.
    4. (Փոխաբերական իմաստ) որեւէ բան ծածկող շերտ՝ խաւ՝ ծածկոյթ.
    5. (Փոխաբերական իմաստ) մութ՝ աղօտ ակնարկութիւն՝ խօսք, պատրուակ.
    6. (Փոխաբերական իմաստ) որեւէ բան պահելու միջոց. քօղ:

Տեսակներ
— Անկողինի՝ սրսկապան:

— Աչքի՝ լուսն:

— Աչքի (սեւ)՝ մթարութիւն:

— Երկու տեղ իրարմէ անջատող՝ առագաստ:

— Պատերու՝ սրահակ, օթոց, վիժակ:

— Պատուհանի, կառքի (ելեւէջով)՝ ստոր:

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 2201
Новинка
(beta)
 Usage beta 26 citations 

Usage of matching Word Forms

Новинка Explore the usage of the word form առագաստի in the Corpus of Western Armenian.
Найти слово "առագաստի" также в следующих словарях

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Наири. Армянский cловарь содержит 17 718 главных слов
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Русский
Նայիրի / Nayiri.com