Армянская проверка орфографии
загрузить HySpell сейчас
 Словарь
ՊԱՊ
գոյական
    1. հաւ, մեծ հայր։
    2. նախահայր։

Դարձուածքներ
Հռոմի պապ
քահանայապետ։

պապին պապը
ապոպապ։

Источник: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): стр. 411
Новинка
ԱՂԱՅ
(տաճկերէն aga)

գոյական
    1. Գիւղատէր, կալուածատէր։
‣ Գիւղի աղայ։
‣ Մի աղայ ունէինք, ի՞նչ աղայ, աստծու կրակ։

    2. Ազնուական, բարձր դասակարգի պատկանող։
‣ Աղաների իսկի պէ՞տքն էր, թէ ի՛նչ է քաշում խեղճ ժողովուրդը։
‣ Չգիտես, աղայի՞ կին է, թէ չոպանի։

    3. Ընդհանրապէս՝ ունեւոր, բարձր վաճառական։
‣ Աղաների թաղ, աղքատների թաղ։

    4. Գործատէր, որ իւր ձեռքի տակ ունի բանուորներ, ծառայողներ։
‣ Մեր աղէն լաւ մարդ է, ազիզ տօներին բանուորներին փող է բաշխում։

    5. Կոչում, որով երեխաները անուանում են իրանց հօրը կամ մեծերին։
‣ Չարութիւն մի՛ անի, թէ չէ աղայիդ կասեմ։

Դարձուածքներ
Պապ-աղայ
գոյական Մեծ հայր, պապ։

    6. Յարգական տիտղոս, որով դիմում են ուրիշին. պարոն։
‣ Մարտիրո՛ս աղայ։
‣ Աղայ ջան։

    7. Փոխաբերաբար Բարեկեցիկ, տնտեսական հոգսերից ազատ մարդ։
‣ Նա ապրում է աղայի պէս։

Առածներ
Ես աղայ, դու աղայ, մեր ջաղացը ո՞վ աղայ
Պէտք է աշխատել, ապա թէ ոչ՝ քաղցած կմնանք։

ածական
    8. Փոխաբերաբար Ազնուաբարոյ, առատաձեռն, վեհանձն։
‣ Նա աղայ մարդ է։
‣ Աղայ բնաւորութեան տէր։

    9. Վերջերս անարգական բառ, որ նշանակում է ուրիշի աշխատանքը շահագործող, հարստահարող, ցեց։
‣ Բէգերի, իշխանների, աղաների դարն անցաւ։

Դարձուածքներ
Աղայիս ասեմ, Դու ես իմ աղաս
Խօսքի ձեւ, որով պատմութիւն անողը, խօսքի մէջ, դիմում է ունկնդրողին՝ նրա ուշադրութիւնը գրաւելու, կամ յարգանք ցոյց տալու համար։

Источник: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): стр. 61
Новинка
(beta)
1. ՊԱՊ ի (աց կմ ու)
(պահլաւերէն ✽ pāp, պարսկերէն bāb, հայր)

գոյական
    1. Հօր կամ մօր հայրը, մեծ հայր, մեծ պապա։
‣ Պապը որդուց աւելի թոռանն է սիրում։
‣ Գնա՛, պապիդ ձեռքիցը բռնիր։

Դարձուածքներ
Հօր պապ
գոյական Հօր հայրը։
‣ Ես իմ հօր պապիս չեմ տեսել։

Մօր պապ
գոյական Մօր հայրը։
‣ Մօր պապս ինձ չէր սիրում։

    2. յոգնակի թուով Նախնիք։
‣ Մեր պապերը Պարսկաստանից են գաղթել այս կողմերը։
‣ Մեր պապերը հիմայ զարթէին, տեսնէին թէ աշխարհն ի՛նչպէս է փոխվել։

＋գաւառական նշանակութիւն 3. Հայր։
‣ Գնա՛ խանութ, պապիդ ասա հաց բերէ։

Բաղադրեալ Բայեր
Պապու հանդիպել
չէզոք բայ Ամուսնութիւնից 8 օր առաջ փեսայի կողմից աղջկան տունը գնալը ամուսնութեան պայմանները վերջնականապէս որոշելու համար։

Դարձուածքներ
Պապիս տարուայ բաները
յոգնակի գոյական Հին-հին՝ անցած-գնացած բաներ։
‣ Պապիս տարուայ բաները ի՞նչ ես էլի առաջ բերում, խօսում։

Անհոգ պապիս զաւկին պէս
մակբայ Անհոգ կերպով։

Իր պապուն կից մ՚ալ զարկել է
Պապից էլ գերազանցել է։


2. ՊԱՊ ի (աց, կմ ու)
(յունարէն papās, լատիներէն papa, հայր)

գոյական (Կրօնական) Հոգեւոր հայր, քահանայապետ. մակդիր, որ ներկայումս յատկացրած է միայն հռոմէական (կաթոլիկ) եկեղեցու քահանայապետին։
‣ Պապերը համարվում են աթոռակալ և յաջորդ Պետրոս առաքեալի, որ նահատակվեց Հռոմում։
‣ Սեղբեստրոս պապ։
‣ Պապերին ընտրում է կոնկլավը։
‣ Վատիկանի ժողովը 1870 թուին յայտարարեց պապի անսխալականութիւնը դաւանաբանական հարցերում։

Բաղադրեալ Բայեր
Պապի անսխալականութիւն ունենալ
չէզոք բայ (Հեգնական), Ասում էին այն մարդուն, որ գոռոզութեամբ և տգիտավարի պնդում է իր սխալների վրայ։


＋գաւառական բառ 3. ՊԱՊ
(արաբերէն bāb, գլուխ, տաճկերէնից)

գոյական Բազրիքի ներքեւի և վերեւի սիւների բոլորշի գլուխը։
‣ Ձեռքը պապին դրեց։
‣ Պապի վրայից կախիր։


＋գաւառական բառ ՊԱՊԵՐ
գոյական (Մանկական) Մեծ եղբայր, աբար։

Источник: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): стр. 1815
Новинка
(beta)
ՀԱՅՐ
գոյական
    1. ամուսնացած եւ զաւակի տէր այր մարդ, հայրիկ, արու ծնող, բազմանդամ ընտանիքի պետ՝ տէր՝ պաշտպան՝ խնամող, հար, հէր, խէր. Հակառակը՝ մայր, մայրիկ, մէր։

Տեսակներ
— մեծ հայր՝ պապ.

— պապուն հայրը՝ ջոջպապ.

— պապերուն պապերը՝ կամ պատմական հայրերը՝ նախահարք կամ նախահայրեր.

    2. Աստուծոյ տրուած ստորոգելիներէն մէկը՝ իբրեւ բոլոր արարածներու ծնող՝ հասարակաց՝ ընդհանուր հայր. օրինակ՝
‣ Երկնաւոր Հայր.

    3. եկեղեցականներու՝ հոգեւորականներու տրուած յարգական տիտղոս՝ իբրեւ հոգեւոր հայր.

Տեսակներ
— եկեղեցական հայրերու պետ՝ հայրապետ.

— կաթոլիկ հոգեւորականներու պետ՝ Սուրբ Հայր կամ Պապ.

— եպիսկոպոսի տիտղոս՝ սրբազան հայր.

— Վարդապետի՝ հայրսուրբ.

— քահանայի՝ տէրհայր.

Յարակից Բառեր
— Ս. Եկեղեցւոյ առաքելաշաւիղ հայրապետներ՝ աստուածազգեաց ու աստուածաբան վարդապետներ՝ որոնց գրուածքները կամ որոշումները կը վայելեն մեծ հեղինակութիւն՝ Սուրբ Հարք կամ Սուրբ Հայրեր։

— Յիսուսի սորվեցուցած աղօթքը՝ Հայր մեր կամ տէրունական աղօթք:

— Աշխարհի առաջին հայրը՝ նախահայր Ադամ, ինչպէս առաջին մայրը՝ նախամայր Եւա.

    4. արքունի տիտղոս Արշակունի թագաւորներու ներքինապետին. օրինակ՝
‣ Հայր Մարդպետ:

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 1151
Новинка
(beta)
ՔԱՀԱՆԱՅԱՊԵՏ
գոյական
    1. Յիսուս-Քրիստոս՝ իբրեւ եկեղեցիին եւ եկեղեցական դասուն գլուխը.
    2. քահանաներու պետ՝ գլխաւոր.
    3. քահանայական՝ եկեղեցական նուիրապետութեան բարձրագոյն աստիճանաւոր. հայրապետ, եպիսկոպոսապետ, հովուապետ, կաթողիկոս։

Տեսակներ
— Կաթողիկէ եկեղեցւոյ՝ Պապ։

— Յոյն ուղղափառ եկեղեցւոյ՝ Պատրիարք:

Ածանցական Բառեր
— Բայը՝ Քահանայապետել։

Յարակից Բառեր
— Պաշտօնը՝ գործը՝ ժամանակաշրջանը՝ Քահանայապետութիւն:

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 2395
Новинка
(beta)
ՊԱՊ
գոյական
    1. հօր կամ մօր հայրը թոռան՝ թոռին կողմէ դիտուած՝ յորջորջուած. մէկուն՝ հօր կամ մօր հայրը. մեծ հայր, հաւ.
    2. (Յոգն.) նախնիք, նախնիներ.
    3. (Գաւառական) հայր.
    4. (Փոխաբերական իմաստ) հին-հին՝ անցած գացած բաներ։


ՊԱՊ
գոյական
    1. հոգեւոր հայր, քահանայապետ, եպիսկոպոսապետ.
    2. նոյն մակդիրը, որ ներկայիս միայն հռոմէական՝ կաթողիկէ եկեղեցիի քահանայապետին կը տրուի։

Բաղադրեալ Բայեր
Պապի անսխալականութիւն՝ ունենալ՝ ցուցաբերել (Հեգն.)
ներգործական բայ գոռոզութեամբ եւ տգիտաբար պնդել իր սխալներուն վրայ:

Դարձուածքներ
Պապէն աւելի պապական, քան զպապն պապական
տուեալ ուղղութեան մը՝ ուսմունքի մը մէջ աւելի յամառ եւ մոլի, բան ուղղութեան հիմնադիրը կամ ղեկավարը։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 1982
Новинка
(beta)
ԱՂԱ
գոյական
    1. տէր, պարոն, հարուստ մարդ.
    2. ազնուական, բարձր դասի պատկանող անձ.

ածական
    3. (փոխաբերական իմաստ) առատաձեռն։

Հակառակը՝ ծառայ, վաշխառու։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 29
Новинка
(beta)
ԿՐՕՆԱՊԵՏ
գոյական որեւէ կրօնի պաշտօնեաներու՝ հաւատացեալներու՝ հետեւորդներու պետ.

Տեսակներ
— քուրմերու՝ քրմապետ.

— հին պարսիկ մոգերու՝ մոգպետ.

— Հրեաներու՝ րաբունապետ, քահանայապետ.

— առաքելական քրիստոնեաներու՝ հովուապետ, հայրապետ, քահանայապետ.

— կաթոլիկներու՝ պապ.

— Հայերու՝ ծայրագոյն պատրիարք եւ կաթողիկոս.

— սկզբնական շրջանի հայ կաթողիկէներու՝ բողոքականներու՝ ազգապետ, համայնքապետ.

— ներկայ հայ կաթողիկէներու՝ կաթողիկոս, հոգեւոր տէր.

— Յոյներու՝ տիեզերական պատրիարք.

— իսլամներու՝ շէյխ-իւլ-իսլամ, միւֆթի.

— աղանդաւորներու՝ աղանդապետ:

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 1090
Новинка
(beta)
Найти слово "Պապ-աղայ" также в следующих словарях

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Наири. Армянский cловарь содержит 17 718 главных слов
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Русский
Նայիրի / Nayiri.com