Армянская проверка орфографии
загрузить HySpell сейчас
 Morphology

Western Armenian

ՄԱՐԻԼ → մարիլ (verb)
(Infinitive) • Nominative case
(Infinitive) • Accusative case
 Словарь
մարիլ չէզոք բայ Ուշքը կորսնցնել, նուաղիլ * շիջանիլ, սպառիլ:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 290։


ՄԱՐԻԼ
չէզոք բայ
    1. (կրակ՝ ճրագ՝) շիջանիլ, անցնիլ։
    2. (ձայն՝) քաշուիլ։
    3. (շունչ՝) հատնիլ, սպառիլ։
    4. (ուշաթափիլ՝) նուաղիլ։
    5. (ցեղի՝) ջնջուիլ, անճիտուիլ։

Դարձուածքներ
խնդալէն մարիլ
թալանալ։

անօթութենէ մարիլ
սուաղիլ, նքթիլ, նքողիլ։

ծարաւէ մարիլ
դորսովիլ։


ՄԱՐԵԼ
ներգործական բայ
    1. (կրակ՝ ճրագ՝) անցընել։
    2. (ցեղ՝) անճիտել, ջնջել։
    3. (եռանդ՝) խափանել։
    4. (պարտք՝) պակսեցնել։

Դարձուածքներ
մուխը մարել
խերն անիծել. թշուառութեան մատնել։

Источник: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): стр. 326
Новинка
＋գաւառական բառ 1. ՄԱՐԵԼ մարեցի
ներգործական բայ
    1. Հանգցնել, շիջուցանել։
‣ Կերակուրը պատրաստելուց յետոյ կրակը մարեց։
‣ Ճրագը մարիր, ինչո՞ւ զուր վառվում է։

    2. Նմանութեամբ Հանգցնել, մեղմացնել։
‣ Մի ջուր տուէք խմեմ, ծարաւս մարեմ։
‣ Երբ մի տեղ խռովութիւն կայ՝ մի՛ աշխատիր արծարծել, այլ աշխատիր մարել։


＋գաւառական բառ 2. ՄԱՐԵԼ մարեցայ կմ մարայ
չէզոք բայ
    1. Հանգչել, շիջանել։
‣ Փայտերը թաց էին, օջաղը մարեցաւ։
‣ Կրակը մարաւ, չարը խափանաւ (ասացուած)։

Դարձուածքներ
Օջաղդ մարի
(անէծք), Տունդ աւերվի, բրիշակ դառնայ, տանդ ծուխը կտրվի։

Համեմատել Օջաղ։

    2. Սիրտը գնալ, ուշաթափվել։
‣ Երբ այս լուրը լսեց՝ մարեցաւ ընկաւ գետին։
‣ «Չալաղանն եկաւ, ձիգձիգը տարաւ, Սալվինազին սիրտը մարաւ» (մանկական երգ)։

    3. Քաղցածութիւնից թուլանալ, մարեմրել։
‣ Անօթի մարում եմ։
‣ Փորս կմարի։

    4. Ձայնը թուլանալ, խզվել։
‣ Այնքան պոռացի, որ ձայնս մարեցաւ։

    5. Շատ սիրել, գուրգուրալ։
‣ Աչքի լոյսի պէս սիրում է որդուն, վրան կմարի։

    6. Չափազանց ծիծաղել, ծիծաղելուց թուլանալ։
‣ Ծիծաղելուց մարեցանք։

Ածանցական Բառեր
Մարե՜լ են
(ծաղրաբար), Կարծում ես քեզ շատ են սիրում։

Չմարի՜ս
(ծաղրաբար), Շատ մի՛ ծիծաղիր, չլինի թէ մարիս։

Источник: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): стр. 1425
Новинка
(beta)
ՄԱՐԱԼ
(արեւելեան տաճկերէն maral)

գոյական
    1. (Կենդանաբանական) Ազնիւ եղջերու։ (Cervus Elaphus)։
‣ Ի՞նչ գեղեցիկ մարալ է։

    2. Նմանութեամբ Գեղեցկուհի, վայելչագեղ, տեսքով։
‣ Մարալ կին։
‣ Մարալ աղջիկ։

Источник: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): стр. 1418
Новинка
(beta)
ՄԱՐԻԼ
չէզոք բայ
    1. գիտակցութիւնը կորսնցնել եւ գետին իյնալ անզգայ. ուշաթափիլ, նուաղիլ.
    2. շիջանիլ, անցնիլ (լոյս).
    3. (Փոխաբերական իմաստ) նուազիլ, տկարանալ.
    4. (Փոխաբերական իմաստ) անհետանալ, շնշուիլ (յոյս՝ ակնկալութիւն)։

Տեսակներ
— Անօթութենէ՝ սուաղիլ, նքթիլ, նքողիլ։

— Խնդալէն՝ թալանալ։

— Ծարաւէ՝ դոսրովիլ:

— Ձայնը՝ քաշուիլ:

— Շունչը՝ հատնիլ, սպառիլ։

— Ցեղը՝ ջնջուիլ, անճիտուիլ։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 1434
Новинка
(beta)
ՄԱՐԵԼ
ներգործական բայ
    1. լոյսը՝ կրակը՝ ճրագը խափանել, մութ ընել, շիջուցանել, հանգցնել.
    2. (Փոխաբերական իմաստ) տկարացնել, թուլցնել.
    3. ոչնչացնել, դադրեցնել.
    4. նուազեցնել.
    5. մեղմացնել, պակսեցնել.

գոյական
    6. բալի տեսակ մը։

Բաղադրեալ Բայեր
Եռանդը մարել
ներգործական բայ խափանել։

Մուխը մարել
ներգործական բայ խերն անիծել. թշուառութեան մատնել։

Պարտքը մարել
ներգործական բայ սրբել, մաքրել։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 1432
Новинка
(beta)
ՄԱՐԱԼ
գոյական
    1. վայրի ոչխար.
    2. ազնուացեղ եղջերու. եղնիկ, այծեամ.
    3. իգական յատուկ անուն.

ածական
    4. գեղեցիկ, աղուոր։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 1424
Новинка
(beta)
ՈՉԽԱՐ
գոյական
    1. երկկճղակաւորներու ընտանիքին պատկանող ստնաւոր, որոճացող, եղջիւրաւոր կենդանի մը, որմէ կը ստանան կաթ, միս, բուրդ եւ մորթ.
    2. (Հւք.) ոչխարի հօտ, խաշ, խաշինք.
    3. (Փոխաբերական իմաստ) ոչխարի միս.
    4. չորրորդ ձայնին (ԴՁ) պատկանող եղանակի մը անունը.
    5. (Փոխաբերական իմաստ) ինքնուրոյն մտածողութենէ զուրկ, կուրօրէն ուրիշին հետեւող մարդ.

ածական
    6. հեզ, խոնարհ։

Տեսակներ
— Արու՝ խոյ, շօշ։

— Բրդատու՝ հռիգ:

— 2 տարեկան՝ կաւռութ։

— 2 տարեկան՝ որձ (արու):

— 2-3 տարեկան՝ շիշակ։

— Էգ՝ մաքի, օդի, պատրուճակ։

— Խումբ՝ հօտ։

— Կոյս (էգ)՝ մաքիկ։

— Կրտուած՝ մալ։

— Ձագը՝ բուծ (երբ կաթնկեր է, հազիւ մէկ տարու արու կամ էգ), աւելի մեծը՝ ամարու (էգ), որոջ (արու): Այս բոլորը կը կոչուին գառ (գառնուկ):

— Մսացու՝ պատրուճակ։

— Ոչխարներ՝ խաշն, խաշինք, օդիք:

— Վայրի՝ արտիկ, առն, մարալ։

— Փոքր՝ գոնչակ։

Բաղադրեալ Բայեր
Բուրդը կտրել
ներգործական բայ խուզել:

Դարձուածքներ
Անտէր ոչխարը գայլը կ՚ուտէ
չպաշտպանուած բան մը ուրիշին սեփականութիւնը կը դառնայ:

Գայլէն վախցողը ոչխար չի պահեր
իւրաքանչիւր գործ իր անխուսափելի ծախսերը ունի:

Հովիւին սիրտը որ ուզէ, որձ ոչխարէն ալ իւղ կը հանէ
կամքը՝ կամեցողութիւնը շատ դժուարութիւններ կը հարթէ։

Շատ հաջան շունը՝ ոչխարին գայլ կը բերէ
անհարկի պոռչտուքը՝ աղմուկը փորձանքի պատճառ կը հանդիսանայ:

Ոչխար ունեցողը շուն ալ կը պահէ
Տե՛ս Գալէն վախցողը ոչխար չի պահեր։

Ոչխարին դմակը իրեն բեռ չէ
իւրաքանչիւրին բնական՝ էական մասը՝ ծանրութիւնը բեռ չի սեպուիր։

Յարակից Բառեր
— Բնակութեան վայր՝ գոմ, ոչխարագոմ, փարախ, մակաղ, մակաղատեղ:

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 1851
Новинка
(beta)

Похожие слова
մայրիլ
 Usage beta 51 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

Новинка Explore the usage of the lemma ՄԱՐԻԼ or the word form ՄԱՐԻԼ in the Corpus of Western Armenian.
Найти слово "ՄԱՐԻԼ" также в следующих словарях

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Наири. Армянский cловарь содержит 17 718 главных слов
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Русский
Նայիրի / Nayiri.com