Բառարան
Բառարան
ՆՈՐ
Գրուածքներու Ժողովածոյ
Ժողովածոյ
Ուղղագրիչներ
Ուղղագրիչներ
Տառատեսակներ
Տառեր
Մեր մասին
Մենք
հայերէն
English
русский
français
Deutsch
Türkçe
Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
Հայերէն
Հայ
|
Հայ-Անգլերէն
Հայ-Անգ
|
Անգլերէն-Հայ
Անգ-Հայ
|
Հայ-Ֆրանսերէն
Հայ-Ֆրա
|
Ֆրանսերէն-Հայ
Ֆրա-Հայ
Բառարան
ԻՇԽԱՆ
գոյական
տէր
,
պետ
։
Դարձուածքներ
խաւարի իշխան
սատանայ
։
Աղբիւր՝
Յարութիւն Թ. Գայայեան,
Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի
. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938):
էջ 162
ՆՈՐ
ԻՇԽԱՆ
իշխանի
(
իշխանաց
)
(
արմատ
իշխ
+
ան
.
մասնիկ
,
զանդկերէն
xši
,
իշխել
,
զօրել
,
xšaya
,
զօրեղ
,
կարող
ևն
)
գոյական
1.
Ընդհանրապէս
՝
իշխող
,
տիրող
,
ազդեցութիւն
ունեցող
։
‣
Ես
իմ
գլխիս
իշխան
չեմ ուզում
։
‣
Դուք
էք
իմ
կեանքի
ու
մահուան
իշխանը
։
⨀
հին նշանակութիւն
2.
Մի
երկրի
պետ
,
թագաւոր
։
⨀
հին նշանակութիւն
3.
Մի
գաւառի
կամ
քաղաքի
պետ
,
կառավարիչ
,
դատաւոր
,
մեծաւոր
ևն
։
5.
Հին
Հայաստանում
՝
ժառանգական
կալուածատէր
և
տոհմապետ
,
նահապետ
,
տանուտէր
,
նախարար
։
‣
Հին
հեղինակներն
անխտիր
գործ են ածում
Սիւնեաց
իշխան
կամ
Սիւնեաց
տէր
.
հայոց
իշխանները
կամ
հայոց
նախարարները
։
6.
Մի
երկրի
ժառանգական
միապետ
,
տիտղոսով
աւելի
վար
քան
կայսրը
և
թագաւորը
։
‣
Հին
Ռուսաստանում
կային
բազմաթիւ
իշխաններ
,
ամեն
մէկը
աւելի
կամ
պակաս
ընդարձակ
երկրի
տէր
։
‣
Մոնակոյի
իշխանն
էլ
Եւրոպայի
միապետների
կարգին
է պատկանում
։
7.
Ժառանգական
պատուի
տիտղոս
,
որ
կրում են
նախկին
ժառանգական
կալուածատէրերի
՝
իշխանների
(
5
)
սերունդները
կամ
յետոյ
ստացել են
երկրի
պետերից
։
‣
Իշխան
Արղութեան-Երկայնաբազուկ
։
‣
Իշխան
Գոլիցինի
քաղաքականութիւնը
շատ
վնասակար
էր
Կովկասի
համար
։
‣
Ներկայումս
մեզ
մօտ
իշխանները
,
որպէս
կասակարգ
,
վերացված են
։
⨀
հին նշանակութիւն
8.
Արքունական
պալատում
բարձրաստիճան
անձ
,
խորհրդական
,
ազդեցիկ
անձ
։
‣
Ով
որ
մի
խնդիր
ունէր
թագաւորից
՝
նախ
պէտք է
նրա
իշխաններին
տեսնէր
,
ընծաներ
տար
։
‣
Թագաւորն
իւր
իշխաններին
չլսեց
։
9.
Ընդհանրապէս
՝
ազդեցիկ
մարդ
,
որի
ձեռքում
է գտնվում
հասարակական
գործերի
տնօրինութիւնը
։
‣
Մի քանի
իշխաններ
իրանց
ձեռքն էին առել
քաղաքի
գործերն
ու
խեղդում էին
արհեստաւորներին
։
‣
Գիւղի
իշխանները
ժողովվեցին
տանուտէրի
մօտ
։
+
գաւառական նշանակութիւն
10.
Թաղական
հոգաբարձու
։
Ածականաբար
։
11.
Սեւանի
լճում
բռնվող
խոշոր
՝
խիստ
համեղ
անփուշ
ձուկ
,
կարմրախայտների
ցեղից
(
ո՛չ
Carpe
)։
‣
Իշխան
որսացվում է
ոչ
միայն
Սեւանի
լճում
,
այլ
և
Չըլդրի
լճում
։
+
գաւառական նշանակութիւն
12.
Թղթախաղի
մէջ
՝
ջոջը
,
ղօզը
։
+
գաւառական նշանակութիւն
13.
Սալորի
մի
տեսակ
։
Բաղադրեալ Բայեր
Իշխան լինել
չէզոք
բայ
Կարող
լինել
,
համարձակել
։
‣
Դուք
իշխան էք
ընդունելու
կամ
չընդունելու
։
Դարձուածքներ
⨀
հին բառ
Խաւարի իշխան
,
⨀
հին բառ
Իշխան աշխարհիս
գոյական
Սատանայ
։
⨀
հին բառ
Իշխանաց իշխան
գոյական
Հին
Հայաստանում
,
արաբացոց
տիրապետութեան
ժամանակ
,
մի
նախարար
(
Բագրատունեաց
տոհմից
),
որին
ամիրապետները
ճանաչում էին
նախարարների
աւագը
և
որին
յանձնում էին
երկրի
մասնակի
կառավարութիւնը
։
‣
Աշոտ
իշխանաց իշխանը
։
Մեծ իշխան
գոյական
Կայսերական
Ռուսաստանում
՝
կայսերական
տոհմից
սերած
անձ
։
Աղբիւր՝
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
էջ 801
ՆՈՐ
(beta)
ԽԱՒԱՐ
խաւարի
(
խաւարաց
)
(
պահլաւերէն
xuapar
,
xuāpar
,
պարսկերէն
xāvar
,
արեւմուտք
)
գոյական
1.
Լոյսի
բացակայութիւն
,
բացարձակ
մթութիւն
։
Հակառակը՝
Լոյս
։
‣
Այնպիսի
խաւար
էր
,
որ
ոչ միայն
մարդը
,
այլ
կատուն
էլ
ոչինչ
չէր տեսնի
։
‣
Զոյգ
աչքերը
կորցրեց
ու
խոր
խաւարի
մէջ
ընկղմվեց
։
2.
Փոխաբերաբար
Մտքի
կուրութիւն
,
տգիտութիւն
։
‣
Ժողովուրդը
թարթափում է
խաւարի
մէջ
։
‣
Նա
եկաւ
,
մեր
խաւարը
փարատեց
։
3.
Տխրութիւն
,
տրտմութիւն
,
թախիծ
։
‣
Դու
հեռանում ես
մեզանից
,
մեզ
կպատէ
խոր
խաւար։
‣
Խաւար
են
մեր
սրտերը
,
մեր
հոգիները
։
ածական
4.
Լոյսից
զուրկ
,
մութ
։
‣
Խաւար
բանտ
։
‣
Խաւար
տեղ
։
5.
Փոխաբերաբար
Չլուսաւորված
,
տգէտ
։
‣
Խաւար
միտք
։
‣
Խաւար
ժողովուրդ
։
6.
Ծածուկ
գործվող
,
չար
,
վնասակար
։
‣
Խաւար
գործեր
։
‣
Խաւար
խղճմտանք
։
‣
Խաւար
հոգի
։
Բաղադրեալ Բայեր
⨀
հին բառ
Ի խաւար դառնալ
չէզոք
բայ
Խաւարել
։
Դարձուածքներ
⨀
հին բառ
Իշխան խաւարի
,
⨀
հին բառ
Ոգի խաւարի
գոյական
Սատանայ
։
⨀
հին բառ
Իշխանութիւն խաւարի
գոյական
Դժոխք
։
Աղբիւր՝
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
էջ 885
ՆՈՐ
(beta)
Գործածութիւն
փորձնական
2 մէջբերում
Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը
խաւարի իշխան
†
չստուգուած
(2 մէջբերում)
Արդիւնքները տեսնելու համար, բռնել հեռախօսը հորիզոնական դիրքով կամ / եւ մասշտաբը (zoom-ը) նուազեցնել
Փնտռել «
Խաւարի իշխան
» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —
Բացատրական
(1992)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1976)
Արդի հայերենի բացատրական բառարան
(1969)
Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան
(1968)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1954)
Հայերէն աշխարհաբար լեզուի լիակատար բառարան
(1944)
Հայերէն բացատրական բառարան
(1910)
Նոր բառագիրք հայերէն լեզուի
Հոմանիշներու
(2009)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան
(1967)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան
(1938)
Բառարան գանձարան հայերէն լեզուի
Արեւմտահայերէնի
(2011)
Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան
(1991)
Արեւմտահայերենի բառարան
Նորաբանութիւններու
(2022)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Է պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Զ պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր արեւմտահայերէնի մէջ. Ա Գիրք
(2020)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Ե պրակ
(2018)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Դ պրակ
(2017)
Նոր բառեր. Գ պրակ
(2016)
Նոր բառեր. Բ պրակ
(2015)
Նոր բառեր. Ա պրակ
(2002)
Արդի հայերենի նորաբանությունների բառարան
(1996)
Նոր բառերի բացատրական բառարան
(1982)
Բառարան-տեղեկատու (Նոր բառեր և իմաստներ)
Յանգարան
(1976)
ՆՈՐ
Հայոց լեզվի հանգաբառարան
Բառակազմական
(2014)
Դպրոցական բառակազմական բառարան
Ստուգաբանական
(2010)
Հայերեն ստուգաբանական բառարան
(2010)
Հին հայերենի վերջածանցների ծագումը
- [Հայերեն ստուգաբանական բառարան]
(2004)
Հայերէն ստուգաբանական առձեռն բառարան
(1995)
Մեր արմատները նոր լոյսի տակ
(1926)
Հայերէն արմատական բառարան
Դարձուածաբանական եւ Բարբառային
(2013)
Ղարաբաղի բարբառի բառարան
(2011)
Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան
(2010)
Հայերեն շրջասությունների բառարան
(2001)
Հայոց լեզվի բարբառային բառարան
(1975)
Հայոց լեզվի դարձվածաբանական բառարան
(1970)
Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն
(1970)
Արեւելահայ ոճաբանութիւններ
- [Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն]
(1913)
Հայերէն գաւառական բառարան
(1912)
Հայոց բառ ու բան
(1903)
Բառգիրք Արարատեան բարբառի
(1902)
Թուրքերէնէ փոխառեալ բառերը Պօլսի հայ ժողովրդական լեզուին մէջ համեմատութեամբ Վանի, Ղարաբաղի եւ Նոր-Նախիջեւանի բարբառներուն
(1869)
Բառգիրք յաշխարհաբառէ ի գրաբառ
(1836)
Յաւելուած աշխարհիկ բառք անվկայք ի գրոց առ մեզ եղելոց
- [Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի]
Ուղղագրական
(2013)
Հայերենի ուղղագրական նոր բառարան
(2002)
Արդի հայերենի ուղղագրական-ձեւակազմական բառարան
(1973)
Հայերեն ուղղագրական-ուղղախոսական-տերմինաբանական բառարան
Գրաբարի
(2012)
Գրաբարի դարձուածաբանական բառարան
(2010)
Գրաբարի բառարան - Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր
(2007)
Նորայայտ բառեր գրաբարում
(2006)
Գրաբարի հոմանիշների բառարան
(2000)
Գրաբարի բառարան
(1944)
Ասացուածքներ հայերէն գրաբար լեզուով
- [Հայերէն բացատրական բառարան]
(1865)
Առձեռն բառարան հայկազնեան լեզուի
(1837)
Բառգիրք ի բարբառ հայ եւ իտալական
(1836)
Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի
Միջին Հայերէնի
(2009)
Միջին հայերենի բառարան
Վաղաշխարհաբարեան
(2014)
Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում
Օտար լեզուի
(2014)
Բառգրքույկ, Նոր եւ նորակազմ բառեր հայերենում
(2011)
Օտար բառերի բառարան
(1951)
Եւրոպական փոխառեալ բառեր հայերէնի մէջ
(1912)
Բացատրական բառգիրք - Օտարազգի բառերի եւ օտարագիր բառերի ու դարձւածքների
(1908)
Հանրամատչելի բառարան օտարազգի բառերի եւ գործածութեան մէջ մտած մտքերի ու դարձւածքների
Անուններու
(2010)
Հայոց ազգանունների բառարան
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ)
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Հեղինակներ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973)
ՆՈՐ
Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968)
Արական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968)
Իգական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942)
Հայոց անձնանունների բառարան
Տեղանուններու
(2011)
Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ
- [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986)
Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան
Բուսանուններու
(1981)
Բուսանունների հայերեն-լատիներեն-ռուսերեն-անգլերեն-ֆրանսերեն-գերմաներեն բառարան
(1895)
Հայբուսակ կամ Հայկական Բուսաբառութիւն
Մասնագիտական
(2015)
Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013)
ՆՈՐ
Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987)
Հայերենագիտական բառարան
(1979)
Տէրունի տօներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1979)
Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1975)
Լեզվաբանական բառարան
Յապաւումներու
(2021)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007)
Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996)
Հապավումներ
- [Նոր բառերի բացատրական բառարան]
Ձեւաբանութեան կարգաւորումներ
Արեւմտահայերէն
Արեւելահայերէն
Ցուցադրել ձեւաբանական վերլուծութիւն
Ցուցադրել ձեւաբանական զտիչները
Ցուցադրել գտնուած բառաձեւերը
Ցուցադրել գտնուած բառոյթները