Vérificateur d'orthographe arménien
téléchargez HySpell maintenant
 Morphology

Western Armenian

Բաց → բանալ (verb)
Imperative Mood • Singular
Բաց → բաց (noun)
Singular • Nominative case
Singular • Accusative case
Բաց → բաց (adverb)
Բաց → բաց (adjective)

Matching Lexemes

 Dictionnaire
բաց ածական Ոչ գոց, անփակ * մերկ, յայտնի:
բաց գոյական Հաշիւի պակասորդ * հեռաւոր մաս (ծովու):

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 62։
բանալ ներգործական բայ Յայտնել, բացում կատարել:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 57։


ԲԱՑ
ածական
    1. հոլանի։
    2. անփակ, անծածկոյթ։
    3. ակներեւ, յայտնի։
    4. ազատ, համարձակ (խօսիլ)։
    5. (հաշիւի՝) պակասորդ։

Դարձուածքներ
բացի
զատ։

բախտը բաց
բախտաւոր։

ձեռքը բաց
առատաձեռն։

վրան բաց
բացայայտ. լկտի (խօսքեր)։

աչքը բաց
ճարպիկ։

սիրտը բաց
անկեղծ։

բացէ ի բաց
յայտնապէս։

լայն բաց
լայնաբաց, լայնափեռեկ։

կէս բաց
կիսաբաց, թերաքամ (դուռ)։


ԲԱՑ
ածական
    1. (գոյն՝) թեթեւ, ոչ մութ։
    2. Տե՛ս վրան։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 65
Nouveau!
ԲԱՆԱԼ
ներգործական բայ
    1. պարզել, յայտնել։
    2. սկսիլ։
    3. (գործ մը՝) հաստատել։
    4. (ճամբայ՝) շինել, հորդել։
    5. (ախորժակ՝) բերել, սրել։
    6. (վէրքը՝) խարխարել, նորոգել։
    7. (սիրտը՝) պարպել. վստահիլ։
    8. (մէկուն գաղտնիքը՝) հրապարակել, մերկացնել։
    9. (ցանքի ակօսը՝ արտը ջրելու համար) առափտել։

Դարձուածքներ
ծաղիկներ բանալ
ծաղկիլ, փթթիլ։

դիակը բանալ
դիազննել։

(խմորը) գրտնակով բանալ
գրտնիլ։

(դուռը) քիչ մը բանալ
ծերպել։

քողը բանալ
քողազերծել։

աչք բանալ գոցել
թարթել, քթթել։

աչք բանալ գոցելը
ակնթարթ։

աչքը չորս բանալ
զգոյշ՝ արթուն կենալ։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 60
Nouveau!
1. ԲԱՑ ի (աց) (արմատ Բանալ՚ի)
ածական
    1. Բացված դրութեան մէջ, չծածկված, չվարագուրված։ Հակառակը՝ Գոց, խուփ։
‣ Բաց դուռ։
‣ Բաց աչք։
‣ Բաց կառք։
‣ Բաց գլուխ։
‣ Պատուհանը բաց է, փչում է, գոցեցէ՛ք։

    2. Չկողպած, չկնքած, չպատսպարված։ Հակառակը՝ Փակ, կողպ։
‣ Անկարեւոր թղթերը պահում էր բաց պահարանում։
‣ Դուռը բա՞ց է թէ կողպ։
‣ Բաց նամակ։

    3. Չխափանված, չընդհատված, գործող։
‣ Վաղը հիմնարկները և դպրոցները բաց կլինին։
‣ Թանգարանը բաց է ամեն օր։
‣ Բաց վէրք։

    4. Յայտնի, չթաքցրած, հրապարակական։ Հակառակը՝ Գաղտնի, Ծածուկ։
‣ Բաց քուէարկութիւն։
‣ Բաց նիստ։
‣ Բաց խօսակցութիւն։

    5. Ազատ, արձակ, անկաշկանդ։
‣ Բաց տեղ։
‣ Բաց դաշտ։
‣ Բաց ծով։
‣ Քնում են բաց երկնքի տակ։

    6. (Գոյների մասին)։ Թեթեւ գունաւորված, պայծառ։ Հակառակը՝ Մուգ։
‣ Բաց-կարմիր, բաց-կանաչ։
‣ Չայը շատ բաց է, մի քիչ մուգացրու։

    7. Փոխաբերաբար Վստահ, համարձակ։
‣ Բաց լեզու։
‣ Բաց ճակատ։

գոյական
＋գաւառական նշանակութիւն 8. Գրտնակով բացած՝ բարակացրած խմոր՝ լաւաշի կամ թխուածքների համար։
‣ Բացերն իրար վրայ մի՛ դնի, կկպչին։
‣ Այս բացը շատ ես բարակացրել։

    9. (Հաշուապահական) Եկամտի կամ մուտքի պակասը՝ համեմատութեամբ ծախսի կամ ելքի. դեֆիցիտ։
‣ Այս տարուայ հաշիւներս փակեցինք 1000 ռուբլի բացով։
‣ Նախահաշուի մէջ հարիւր միլիոն բաց կայ. այս բացը ծածկելու համար պէտք է փոխառութիւն կնքել։

    10. Ազատ տեղ, դուրս տեղ, որտեղ շինութիւն, անտառ ևն չկայ։
‣ Հօտը բացերում արածում էր։

մակբայ
    11. Բաց դրութեամբ, ազատաբար, համարձակօրէն։
‣ Բաց խօսել։
‣ Ես բաց ասացի ամեն ինչ նրա երեսին։
‣ Գլուխը բաց ման գալ։
‣ Հարսնացուին առաջ բերին երեսը բաց։

Բաղադրեալ Բայեր
Բաց խաղալ
չէզոք բայ Նարդիի խաղում կենտ քարեր շատ թողնել, այնպէս որ հակառակորդը հնարաւորութիւն է ունենում զարնելու։

    12. (գրաբարում հոլովված ձեւերով՝ ի բաց, ի բացի, ի բացեայ, ի բացոյ, բացուստ) Հեռու, հեռուն։

Բաղադրեալ Բայեր
Բացը մնալ
չէզոք բայ Դուրս մնալ, զրկվել մասնակցութիւնից։

Բացը հանել, Բացը թողնել
ներգործական բայ Դուրսը թողնել, զրկել մասնակցութիւնից։

    13. Բա՛ցի (գրաբարում խնդիր է առնում բացառական հոլովով, բաց ի մեզաց, բաց ի քէն…, այս ի նախդիրը նոր լեզուի մէջ կցվել է բաց՚ին, բա՛ցի. Համեմատել Գրաբար դէպ ի տուն, աշխարհաբար դէ՛պի տուն)։
Նախադրութիւն
     Մէջը չհաշուած, դուրս ձգելով, բացառութեամբ։
‣ Բացի մեղքից, բացի քեզանից։
‣ Բոլորը համաձայնեցին բացի ինձանից։
‣ Ամեն ինչ ծախեց բացի գրքերից։

    14. Զատ, դուրս։
‣ Բացի մեզանից ուրիշ մարդ չգտա՞ր։
‣ Բացի այս՝ դեռ ուրիշ շատ բաներ էլ խօսեցին (փոխանակ Բացի այս բանից)։

    15. Բայց, բայց միայն։
‣ Ուրիշ պատճառ չունիմ հրաժարվելու, բացի այն, որ տկար եմ։

Բաղադրեալ Բայեր
Բաց անել
ներգործական բայ Տե՛ս Բանալ։

Բաց թողնել
ներգործական բայ
    1. Ազատ թողնել, արձակել։
‣ Բա՛ց թող, գնայ։

    2. Հրապարակ հանել, հրապարակել։
‣ Կառավարութիւնը բաց թողեց նոր մի միլիարդի արժէթուղթ։

    3. Մոռացմամբ կամ սխալմամբ դուրս ձգել, հաշուի չառնել, չգրել։
‣ Դու այս գումարը բաց թողիր։
‣ Երկու բառ բաց է թողած։

    4. Թողնել չլուծված, անորոշ դրութեան մէջ, քննութեան կարօտ։

    5. Փորից գազ արձակել ձայնով։

Ձեռքից բաց թողնել
ներգործական բայ Յարմար առիթը կորցնել, թողնել որ խուսափի։
‣ Ի՜նչպէս (ձեռքից) բաց թողի յարմար առիթը։

Բացը ելնել
չէզոք բայ (նաւի մասին), Ազատ՝ բաց ծովը դուրս գալ, ափերից հեռանալ։

Բերանը բաց մնալ
չէզոք բայ Ապշել, հիանալ։
‣ Երբ այս բոլորը տեսաւ՝ բերանը բաց մնաց։

Դարձուածքներ
Վրան բաց խօսք
գոյական Անհեթեթ խօսք. անպարկեշտ խօսք։

Բերանը բաց
ածական
    1. Ապուշ, անգործ։
‣ Ինչո՞ւ բերանդ բաց կանգնած ես։
‣ Բերանը բաց՝ ճանճերին է մտիկ տալիս։

    2. Գաղտնիք չպահող, բացբերան, անկարգ խօսող, շաղակրատող։
‣ Բերանը բաց մարդ է, ամեն բան չի կարելի մօտը խօսել։
‣ Բերանը բաց կնիկմարդու ձեռքից աստուած ազատէ։

Գլուխը բաց
ածական (ծածկաբանութիւն), Առանց բանդըրոլի, չկնքած։
‣ Գլուխը բաց չայ ունի՞ս։
‣ Գլուխը բաց թիւթիւն է ծխում։

Դուռը բաց
ածական Հիւրասէր, հիւրընկալ։
‣ Նրա դուռը միշտ բաց է։

Երեսը բաց
ածական Առանց քօղի, առանց քնթկալի, փոխաբերաբար Համարձակ, ասող-խօսող։
‣ Երեսը բաց կին։

Ձեռքը բաց
ածական Առատաձեռն, ծախս չխնայող։

Սիրտը բաց
ածական Անկեղծ, պարզսիրտ. զուարթ, ուրախ, ոչ նենգ։
‣ Նա սիրտը բաց մարդ է. ինչ որ մտքումը կայ՝ կասէ։

Բացէ-ի բաց
մակբայ
    1. Պարզ, աշկարայ, առանց թաքցնելու։
‣ Եկէ՛ք, բացէ-ի բաց խօսինք։
‣ Բացէ-ի բաց նրան գող անուանեց։

    2. Բոլորովին կտրուկ կերպով, բացարձակօրէն։
‣ Բացէ-ի բաց մերժեց։
‣ Բացէ-է բաց հրաժարվեցի։

Բաց նամակ
գոյական
    1. Փոստային քարտիկ, որի վրայ նամակ են գրում և առանց ծրարի մէջ դնելու ուղարկում են փոստով։
‣ Բաց նամակն աւելի էժան է, քան փակ նամակը։
‣ Որդուցս մի բաց նամակ ստացայ։

    2. Նամակի ձեւ կրող գրութիւն (մեծ մասամբ մեղադրական բովանդակութեամբ), որ ոչ թէ ուղարկվում է հասցէատիրոջ, այլ հրատարակվում է լրագրում ի գիտութիւն հասարակութեան։
‣ Բաց նամակ Ք-ին։
‣ Բաց նամակով պատասխանեց քննադատներին։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 374
Nouveau!
(beta)
2. ԲԱ՛Ց [հրամայական եզակի Բանալ՚ի]
Տե՛ս Բանալ։


3. ԲԱՑ...,
ԲԱՑԱ...
Նախդիր որով կազմվում են բազմաթիւ բառեր (ընդհանրապէս յունարէնի կաղապարով), օրինակ՝ Բաց-առութիւն, բաց-ա-կայ, բաց-արձակ, բաց-ա-տրել ևն:

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 375
Nouveau!
(beta)
ԲԱՆԱԼ բացի, բա՛ց
ներգործական բայ

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 348
Nouveau!
(beta)
ԲԱՆԱԼ՚
(ֆրանսերէն banal, ռուսերէնից)

ածական Թարմութիւնից, ինքնուրոյնութիւնից զուրկ, անհամացած, անհամ, գռեհկացած։
‣ Բանալ՚ խօսակցութիւն։
‣ Բանալ՚ գովեստներ։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 349
Nouveau!
(beta)
ԲԱՆԵԼ բանեցայ
չէզոք բայ
    1. Աշխատանք կատարել, աշխատել, գործով զբաղվել։
‣ Հայրս առաւօտից երեկոյ արհեստանոցում բանում էր։
‣ Ո՞ւմ մօտ է բանում եղբայրդ։
‣ Այս շինութեան վրայ երկու հարիւր մշակ էր բանում։

    2. Գործել, ներգործել, աշխատանք արտադրել։
‣ Ժամացոյցս լաւ է բանում։
‣ Ջրաղացը տարին տասներկու ամիս բանում է։
‣ Կարի մեքենան իւղիր, որ լաւ բանի։

    3. Պիտանի լինել, գործի գալ, գործածութեան մէջ լինել։
‣ Ինչո՞ւ ես շորը դէն ձգում, դեռ մի քանի ժամանակ էլ կբանի։
‣ Մետրական սիստեմը մտնելուց յետոյ է՛լ արշիններն ու ֆունտերը չեն բանում։
‣ Այդ դրամը հին է, այլևս չի բանում։
‣ Երբ գիր տարւոյն երկուս է լինում՝ առաջինը բանում է մինչև զատիկ։

ներգործական բայ
    4. Մշակել, աշխատագործել։

Բաղադրեալ Բայեր
Ապրեշում բանել
չէզոք բայ Ապրեշումը կարժառից վիլկել, տեսակաւորելով ըստ որակի։

Բախտը բանել
չէզոք բայ Բախտը բերել, աջողվել։

Վէրքը բանել
չէզոք բայ Դեռ թարախ՝ արիւն արտադրել, դեռ սպի կապած չլինել։

Ասեղով բանել
ներգործական բայ Ասեղնագործել։

Քար բանել
չէզոք բայ Քար տաշել, քարէ պատ շարել։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 351
Nouveau!
(beta)
ԲԱՑ
ածական գոյական
    1. արմատ բանալ բայի.

    2. ինչ որ գոց չէ, անփակ, չծածկուած, չվարագուրուած. օրինակ՝
‣ պատուհան.

    3. չկղպուած, փականքի տակ չառնուած. օրինակ՝
‣ դուռ, դարակ.

    4. գործող, աշխատանք է չդադրած. օրինակ՝
‣ դպրոց, տպարան.

    5. ձեռամբարձ, հրապարակային, յայտնի, չթաքուցուած. օրինակ՝
‣ քուէարկութիւն.

    6. ազատ, արձակ, անկաշկանդ. օրինակ՝
‣ ծով, դաշտ.

    7. թեթեւ գունաւորուած. օրինակ՝
‣ թէյ.

    8. վստահ, համարձակ. օրինակ՝
‣ լեզու.

    9. բարակցուած, տափակցուած. օրինակ՝
‣ խմոր.

    10. եկամուտի՝ մուտքի պակաս՝ պակասորդ.

(Ֆրանսերէն տէֆիսիթ).

    11. մերկ, հոլանի (մարմին).

    12. գրաբարաձեւ բացասականի նախդիր (ի բաց առեալ = բացի).

    13. բարդիչ մասնիկ. օրինակ՝
‣ ճակատ + բաց = ճակատաբաց.

    14. հեռու, հեռուն, դուրսէն. օրինակ՝
‣ բացուստ.

Ածանցական Բառեր
— Գոյական՝ Բացութիւն, Բացուածք:

Հակառակը՝ գոց, փակ, գաղտնի, ծածուկ, մութ։

Բաղադրեալ Բայեր
բացը ելլել
չէզոք բայ ա) յայտնուիլ, բ) ծովուն մէջ խորանալ.

բաց խօսիլ
չէզոք բայ իրականութիւնը յայտնել.

բերանը բաց մնալ
չէզոք բայ ապշիլ.

ոռը բաց պառկիլ, վրան բաց պառկիլ
չէզոք բայ անհեթեթ երազ տեսնողին կ՚ըսուի.

Դարձուածքներ
Բախտը բաց
ածական բախտաւոր.

ձեռքը բաց
ածական առատաձեռն.

վրան բաց
ածական բացայայտ, լկտի (խօսքեր).

աչքը բաց
ածական ճարպիկ.

սիրտը բաց
ածական անկեղծ.

բաց է ի բաց
մակբայ յայտնապէս, ակներեւ.

լայն բաց
ածական լայնաբաց, լայնափեռեկ.

կէս բաց
ածական կիսաբաց, թերաքամ (դուռ).

բերանը բաց
ածական ա) ապուշ՝ անգործ, բ) անգաղտնապահ.

գլուխը բաց
ածական ոտքը բոպիկ՝ չափէ դուրս ծառայասէր՝ նուիրուած.

դուռը բաց
ածական հիւրասէր.

ճակատը բաց
ածական համարձակ՝ անվախ.

երեսը բաց կին
ածական ըսուելիքը-չըսուելիքը խօսող։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 317
Nouveau!
(beta)
ԲԱՆԱԼ
ներգործական բայ
    1. գոց՝ փակ բան՝ տեղ չձգել, թացում կատարել, ծածկոյթը՝ կափարիչը վերցնել, արգելքը՝ խոչընդոտը մէջտեղէն հանել, կղպանքէն՝ փականքէն ազատել.

    2. քօղազերծել, հրապարակել, մերկացնել, պարզել, յայտնել.

    3. հիմնել, սկսիլ։

Ածանցական Բառեր
— Գոյականը՝ Բացում:

Հակառակը՝ փակել, գոցել, կղպել, ծածկել։

Տեսակներ
Ախորժակ բանալ
ներգործական բայ գրգռել, սրել.

Աչք բանալ
ներգործական բայ
    1. ուշադիր ըլլալ.
    2. մոլորեցնել.

Աչք բանալ-գոցել
ներգործական բայ թարթել, քթթել.

Աչք բանալ-գոցելը
գոյական ակնթարթ.

Աչքը չորս բանալ՝
ներգործական բայ շատ զգոյշ՝ արթուն կենալ.

Բերան բանալ
ներգործական բայ
    1. խօսիլ,
    2. համարձակիլ.

Բերանը մեծ՝ բանալ
ներգործական բայ
    1. խոշոր պահանջք ներկայացնել.
    2. սոնքալ՝ հպարտանալ.

Գերեզման բանալ
ներգործական բայ
    1. մահուան պատճառ, ըլլալ,
    2. սրբապղծել.

Գործ մը բանալ
ներգործական բայ հիմնել, հաստատել.

Դիակը բանալ
ներգործական բայ դիազննել.

Դուռը բանալ մէկու, մը առջեւ
ներգործական բայ
    1. ներս հրաւիրել,
    2. վռնտել.

Դուռը լայն բանալ
ներգործական բայ կեանքի մէջ շռայլ ապրիլ.

Դուռը կէս մը բանալ
ներգործական բայ չկամութիւն ցոյց տալ.

Դուռը քիչ մը բանալ
ներգործական բայ ծերպել.

Խմորը գրտնակով բանալ
ներգործական բայ գլանով՝ գրտնել, բարակցնել.

Ծաղիկներ բանալ
ներգործական բայ ծաղկիլ, փթթիլ.

Կուրծքը բանալ
ներգործական բայ խիզախել.

Հաշիւ բանալ
ներգործական բայ հաշուի տոմարին մէջ էջ յատկացնել.

Ճակատ բանալ
ներգործական բայ դիրք բռնել, պատերազմիլ.

Ճամբայ բանալ
ներգործական բայ շինել, հորդել.

Մէկուն գաղտնիքը բանալ
ներգործական բայ հրապարակել, մերկացնել, անգաղտնապահ ըլլալ.

Միտքը բանալ
ներգործական բայ սթափեցնել, հասկցնել, արթնցնել.

Նիստը բանալ
ներգործական բայ ժողովը սկսիլ.

Պահքը բանալ, ծոմը բանալ
ներգործական բայ լուծել, պահք չպահել.

Սիրտը բանալ
ներգործական բայ պարպել, վստահիլ.

Վարկ բանալ
ներգործական բայ մէկու մը հաշւոյն փոխ դրամ տալ.

Վէրքը բանալ
ներգործական բայ
    1. խարխարել, նորոգել։
    2. սիրտը արիւնել, ցաւցնել.

Ցանքի ակօսը բանալ
ներգործական բայ առափտել՝ արտը ջրելու համար.

Փոս բանալ
ներգործական բայ
    1. փորել,
    2. թակարդ լարել.

Քօղը բանալ
ներգործական բայ
    1. քօղազերծել, յայտնել։
    2. խայտառակել։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 294
Nouveau!
(beta)

Mots similaires
բայց
 Usage beta 736 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

Nouveau! Explore the usage of the lemma Բաց or the word form Բաց in the Corpus of Western Armenian.
Aussi la recherche pour "Բաց" dans ces dictionnaires:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. dictionnaire arménien contient 17 718 mots
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Français
Նայիրի / Nayiri.com