Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology

Western Armenian

օծել → օծել (verb)
(Infinitive) • Nominative case
(Infinitive) • Accusative case
 Dictionary
օծել ներգործական բայ Կարգ, աստիճան տալ * իւղ քսել, իւղել * պատել (հիւթով) * միւռոնել (սրբազան անձ մը):
օծութիւն գոյական Սրբազան դրոշմի շնորհք * օծում:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 500։


ՕԾԵԼ
ներգործական բայ
    1. իւղել, մեռոնել, օրհնել, սրբել։
    2. (դեղաջուրով՝) քսել. ծեփել։
    3. (առէչները՝) խիւսել։

Phrases
նշայով օծել
նշայել։

ոսլայով օծել
ոսլայել, շոհել։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 540
New!
ՕԾԵԼ օծեցի
ներգործական բայ
    1. Իւղ՝ ձէթ կամ նման կիսահեղուկ բան քսել մարմնին։
‣ Մենամարտի ժամանակ ըմբիշները մերկանում էին և իրանց մարմինը օծում էին իւղով։
‣ Գլուխը սանրեց, անուշահոտ իւղով օծեց։

⨀old meaning 2. Դեղ քսել ցաւած տեղին։

    3. (Եկեղեցական) Օրհնած իւղ ածել մէկի գլխին և դրանով նուիրագործել նրա աստիճանը, պաշտօնը։
‣ Մովսէսը իւր Ահարոն եղբօրն օծեց իբրև քահանայ։
‣ Մարգարէն Դաւթին օծեց իսրայէլացոց թագաւոր։
‣ Մինչև այժմ էլ թագաւորներն օծվում են հոգեւորականութեան ձեռքով։

    4. (Եկեղեցական) Մեռոն քսելով նուիրագործել։
‣ Մեր եկեղեցական ծէսով՝ օծում են սրբազնագործ պաշտօնեաներին քահանայից սկսած մինչև կաթողիկոսը, երբ նրանց ձեռնադրում են կամ ընտրում պաշտօնի, օծում են նաև նրանց մարմինները՝ թաղումից առաջ։
‣ Եկեղեցու սեղանի տակ՝ դրված վէմ քարը պէտք է օծված լինի։
‣ Սրբերի պատկերները նախ քան եկեղեցում կախելը օծում են։
‣ Երեխային նախ մկրտում են և ապա օծում։

    5. (Եկեղեցական) Հիւանդներին օրհնած իւղ կամ մեռոն քսել (սկզբնապէս՝ իբրև բուժիչ միջոց, ապա՝ իբրև հոգեւոր խորհուրդ՝ մահուան նախապատրաստելու)։
‣ Հիւանդներին օծելու կարգը հայկական եկեղեցում վաղուց վերացվել է։

⨀old meaning 6. Զօծել, ազնիւ մետաղի բարակ խաւով պատել մի ուրիշ մետաղ կամ այլ իր։

(Համեմատել Ոսկեզօծել, արծաթազօծ ևն)։

＋dialectal meaning 7. (Ծաղրական), Մի կեղտոտ հեղուկով կամ լոյծ բանով ապականել մէկի վրան։
‣ Երեխան բռնել խաղացնում էի, մէկ էլ տեսնեմ՝ վրաս գլուխս օծեց։
‣ Կեղտի մէջ այնքան շուռ ու մուռ էր եկել, որ ողջ մարմինը օծել էր։

ՕԾԵԼ օծեցայ կամ օծայ,
ՕԾՎԵԼ օծվեցի
կրաւորական չէզոք բայ նոյն նշանակութեամբ։


⨀old word ՕԾԱՆԵԼ (օծի, օ՛ծ)
ներգործական բայ Տե՛ս Օծել։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 2367
New!
(beta)
ՊԱՏԵԼ
ներգործական բայ
    1. բոլոր կողմերէն ծածկել, սեղմ կերպով բան մը փաթթելով պարփակել՝ ծածկել. փակել, գոցել.

    2. իր շերտով որեւէ բանի երեսը ծածկել.

    3. պատ՝ ցանկապատ քաշել. պարսպել, պարսպապատել, որմել, որմապատել, պատ շինել.

    4. ծածկելով պաշտպանել.

    5. ամբողջապէս գրաւել՝ տեղ առնել՝ զբաղեցնել. բռնել, լեցնել.

    6. չորս կողմը բռնել. պաշարել, շրջապատել, օղակել.

    7. շրջապատել, շրջափակել.

    8. (Փոխաբերական իմաստ) տարածուելով ծածկել. պարուրել, փռուիլ.

    9. (Փոխաբերական իմաստ) տոգորել, համակել, լեցնել, տիրել.

    10. եզերել, սահմանափակել.

    11. օղակներու՝ գալարներու մէջ առնել. փաթթել.

    12. ծաւալելով՝ տարածուելով իր մէջ առնել. ընդգրկել.

    13. (Փոխաբերական իմաստ) բանի մը շուրջը դրուելով զարդարել՝ պսակել.

    14. պատով պատնէշով՝ վարագոյրով գոցել.

    15. (Գրաբար) փաթթել, կապել.

    16. բանի մը մակերեսը որեւէ նիւթի շերտով օծել.

    17. ոյժ՝ կարողութիւն եւ այլն բառերուն հետ՝ բաւել, բաւարար ըլլալ. օրինակ՝
‣ ուժս չի պատեր զայն զգետնելու համար.

    18. ծեփել, բռել։

Types
— Աշխարհի շրջանը՝ ընել, դառնալ։

— Աստառով՝ աստառել:

— Արծաթի լուծոյթով՝ արծաթօծել։

— Բուռով՝ բռել։

— Դրուագներով՝ դրուագել:

— Երախան (խանձարուրով)՝ խանձարուրել:

— Լռութիւն՝ տիրել:

— Խնամքներով՝ խնամել, դարմանել, գուրգուրալ:

— Ծեփով՝ ծեփել:

— Կուրծքը զրահով՝ զրահաւորուիլ:

— Մշուշը՝ մշտանալ, մշուշապատել։

— Ոսկի լուծոյթով՝ ոսկեզօծել։

— Պարիսպով՝ պարսպել, պարսպապատել:

— Վէրքը՝ կապել, պատատել, փաթթել, փաթաթել։

— Օծանելիքով՝ օծել։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1993
New!
(beta)
ՕԾԵԼ
ներգործական բայ
    1. իւղ կամ որեւէ օծանելիք քսել (մարմնին՝ մաշկին). իւղել.
    2. ցաւած տեղը դեղ քսել.
    3. (Եկեղեցական) կառուցուելիք եկեղեցիին խորանի վէմ քարին միւռոն դնել. միւռոնել, օրհնել.
    4. (Եկեղեցական) նորաշէն եկեղեցիի մը օծման արարողութիւնը.
    5. (Եկեղեցական) սրբանկարներուն միւռոն քսել.
    6. (Եկեղեցական) երեխան մկրտելու ատեն՝ միռոն քսել ճակտին՝ սիրտին՝ թիկնամէջին՝ ինչպէս նաեւ աչքերուն՝ ականջներուն՝ բերանին՝ ձեռքերուն՝ կռնակին կամ կուշտին եւ ոտքերուն.
    7. (Եկեղեցական) եկեղեցական ասպարէզի ընծայուող թեկնածուին ճակտին միւռոն քսել՝ աստիճանը՝ կոչումը նուիրագործելու համար.
    8. վերջին օծում (որ շատոնց դադրած է մեր մէջ։ Պահուած է միայն ննջեցեալ եկեղեցականներու պարագային).
    9. ազնիւ՝ թանկագին մետաղի խաւով պատել. զօծել.
    10. (Փոխաբերական իմաստ) տոգորել, համակել։

Types
— Դեղաջուրով՝ քսել, ծեփել.

— նշայով՝ նշայել.

— օսլայով՝ օսլայել, շոհել։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2457
New!
(beta)
 Usage beta 94 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

New! Explore the usage of the lemma օծել or the word form օծել in the Corpus of Western Armenian.
Also search for "օծել" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com