Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology
 Dictionary
ցնցուղ գոյական Ջրելու աման ծակոտկէն բերանով * նուրբ խողովակ (շնչափողի) * ցայտք (ջուրի, լոյսի):

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 468։


ՑՆՑՈՒՂ
գոյական
    1. պարտիզպանի ջրցան։
    2. Տե՛ս տակը։


ՑՆՑՈՒՂ
գոյական շնչափողի խողովակ, շնչերակ, ցուղ։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 509
New!
ՑՆՑՈՒՂ (ցնցղոյ)
գոյական
⨀old meaning 1. Խողովակ՝ անցք գործարանաւոր մարմնի մէջ՝ հեղուկների, օդի ևն անցնելու համար։

Types
⨀old word Ցնցուղ լսելեաց
գոյական Ականջի խողովակը։

⨀old word Ցնցուղ հոտոտելեաց
գոյական Քթածակերը։

⨀old meaning 2. Կանանց ստինքի պտուկի մանր ծակոտիները, որոնցով կաթը դուրս է գալիս։

    3. (Կազմախօսական) Շնչափողի ճիւղաւորումը թոքերի մէջ, թոքառաջք, բրոնխ։

(Քաջունի գործ է ածում թոքառաջք, իսկ Նոր. և բժ. Արծրունի ընդունում են ցնցուղ)։

    4. Լոյսի ճառագայթների ցայտումն։
‣ Արեգակի ծագելու ժամանակ լոյսի պայծառ ցնցուղները տարածվում են շուրջանակի։
‣ Մի փոքր լամպիկ է, բայց ո՜րքան ցնցուղներ է արձակում։

＋dialectal meaning 5. Արեւածագ, այգ։
‣ Ցնցուղնը բացվեց (կամ տուեց), վեր կացէք։

    6. Ջրի ցայտող բարակ շիթ։
‣ Տաք ջրով լողանալուց յետոյ կանգնում են զով ջրի ցնցուղի տակ և հովանում են։

    7. Թիթեղեայ դոյլ՝ երկայն խողովակով, ծայրին հագցրած ծակոտկէն ձագար, որով ջուր են սրսկում։
‣ Ամեն երեկոյ ցնցուղով ոռոգում էր ծաղիկները։
‣ Փողոցը սրբելուց առաջ ցնցուղով ջրում են սալայատակը, որպէսզի փոշի չբարձրանայ։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 2231
New!
(beta)
ԽՈՂՈՎԱԿ
գոյական
    1. երկայն ու բարակ՝ գլանաձեւ ու սնամէջ իր՝ շինուած կաւէ՝ երկաթէ՝ ռետինէ՝ ապակիէ՝ որուն մէջէն ջուր կամ որեւէ հեղուկ կը վազէ՝ կը հոսի, ջուրի կամ ուրիշ հեղուկի նեղ անցք, փող, ջրմուղ, ագուգայ.

Types
— թոքերու՝ ցնցուղ.

— ականջի՝ լսափող.

— տանիքի ջուրին՝ ջորդան, ջրորդան, ճոլոտրակ.

— ճեմիշի՝ արտաքնոցի՝ փողրակ.

— երգէոնի՝ պուկ.

    2. (Փոխաբերական իմաստ) միջնորդութիւն, միջոց. օրինակ՝
‣ մէկուն խողովակով (= միջոցաւ, շնորհիւ, ձեռամբ կամ ձեռքով)։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 860
New!
(beta)
ՃԱՄԲԱՅ
գոյական
    1. քալելու տեղ, անցնելու տեղ. անցք, շաւիղ. ճանապարհ, ուղի.
    2. ձեւ, միջոց։

Types
— Արեան՝ երակ:

— Դաշտի (նեղ)՝ նրբուղի, կածան:

— Ելք չունեցող՝ փակուղի, անել։

— Ժայռի մէջ՝ փապուղի։

— Լայն՝ պողոտայ:

— Լուծման՝ միջոց, ձեւ:

— Խիճով՝ խճուղի:

— Խորտուբորտ՝ դերբուկ:

— Ծառերով՝ ծառուղի։

— Նեղ (ոտքի)՝ արահետ։

— Շնչառութեան՝ շնչափող, խողովակ, ցնցուղ։

— Շոգեկառքի՝ երկաթուղի:

— Ոտաց ճամբայ՝ արտաքնոց։

— Չորս ճամբաներու հանդիպման՝ քառուղի, խաչմերուկ:

— Ջուրի՝ կորի, կաւառ։

Phrasal Verbs
Ճամբայ առնել
չէզոք բայ
    1. ճամբայ ելլել, քալելու սկսիլ.
    2. բանելու սկսիլ (գործիք մը)։

Ճամբայ բանալ
չէզոք բայ գործի, ձեռնարկի, բարեկամութեան, եւ այլն՝ սկիզբ դնել։

Ճամբայ բռնել
չէզոք բայ
    1. որոշ ուղղութեամբ երթալ.
    2. որոշ ուղղութեան մը, միջոցի մը դիմել:

Ճամբայ ելլել
չէզոք բայ
    1. ճամբորդութեան սկսիլ.
    2. դէպի երթալիք տեղը սկսիլ ընթանալ։

Ճամբայ երթալ
չէզոք բայ ճամբորդութեան սկսիլ։

Ճամբայ իյնալ
չէզոք բայ
    1. քալելու սկսիլ.
    2. ճամբորդութեան սկսիլ։

Ճամբայ կտրել
չէզոք բայ որոշ հեռաւորութիւն՝ միջոց անցնիլ (երթալ):

Ճամբայ հանել
ներգործական բայ ճամբել, ճանապարհել:

Ճամբայ սորվեցնել
չէզոք բայ հնարք՝ միջոց ցոյց տալ։

Ճամբայ տալ
չէզոք բայ մէկ կողմ քաշուիլ, որպէսզի ուրիշ անձ մը, անձեր, փոխադրակառքեր ազատ անցք ունենան:

Ճամբան բռնել
չէզոք բայ հեռանալ. օրինակ՝
‣ ճամբա՛դ բռնէ, գնա՛:

Ճամբան կապել
չէզոք բայ Տե՛ս Ճամբան կտրել։

Ճամբան կտրել (մէկուն)
չէզոք բայ
    1. ճամբան գոցել.
    2. արգիլել.
    3. կողոպտելու համար կեցնել:

Ճամբաները կապել
չէզոք բայ
    1. երթեւեկը հսկողութեան տակ առնել.
    2. ազատ անցք չտալ։

Ճամբաները չափել, Ճամբաները չափչփել
չէզոք բայ անգործ պտըտիլ։

Ճամբել (տուն)
ներգործական բայ
    1. տուն ղրկել.
    2. մերժել.
    3. վտարել, վռնտել:

Ճամբէ դուրս գալ
չէզոք բայ Տե՛ս Ճամբէ ելլել։

Ճամբէ ելլել
չէզոք բայ ընդունուած կարգ ու կանոններէն, բարոյական հասկացողութիւններէն շեղում կատարել. խոտորիլ, մոլորիլ։

Ճամբէ հանել
ներգործական բայ շեղեցնել, մոլորեցնել։

Ճամբու գալ
չէզոք բայ սխալ ճամբայէն ուղիղ ճամբու գալ. ուղղուիլ։

Ճամբու դնել (գործ մը)
ներգործական բայ գործը յաջող ընթացքի մէջ դնել։

Ճամբու դնել (մէկը)
ներգործական բայ
    1. հեռացնել.
    2. մինչեւ որոշ տեղ՝ ճամբորդին ուղեկցիլ. ճամբել, ղրկել.
    3. գործէ արձակել։

Ճամբուն վրայ քար ձգել, Ճամբուն վրայ քար նետել
չէզոք բայ խոչընդոտել, արգելք հանդիսանալ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1361
New!
(beta)
ՑՆՑՈՒՂ
գոյական
    1. ծակոտկէն բերանով ջրացայտ կազմած, որով լոգանք կ՚առնեն մարդիկ. ջրցան.
    2. նոյնպիսի կազմածով աման՝ դոյլ եւ այլն ծաղիկները ջրելու համար.
    3. լոյսի ճառագայթներու ցատկտուք՝ փունջ.
    4. ջուրի ցայտող կաթիլ.
    5. (Կզմխ.) մայր շնչափողին երկու կողմէն մեկնող խողովակներ, որոնք հետզհետէ կը ճիւղաւորուին եւ կը տարածուին, միշտ աւելի փոքրանալով, թոքերուն մԷջ. շնչափողիկ, շնչերակ.

(Ֆրանսերէն bronche)։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2335
New!
(beta)
 Usage beta 27 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

Also search for "ցնցուղ" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com