Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology

Western Armenian

տանջանք → տանջանք (noun)
Singular • Nominative case
Singular • Accusative case
 Dictionary
տանջանք գոյական Տառապանք, չարչարանք, տուայտանք:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 447։


ՏԱՆՋԱՆՔ
գոյական
    1. չարչարանք, տառապանք, տուայտանք, կտտանք, խոշտանգանք, կոշկոճանք, կեղեքանք, խուանք, քարշանք, կռփանք, լլկանք, տագնապ, անձկութիւն, նեղութիւն, ցաւ, վիշտ։
    2. խաչ, մարտիրոսութիւն, նահատակութիւն։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 486
New!
ՏԱՆՋԱՆՔ (տանջանաց, յոգնակի), տանջանքի, տանջանքներ
գոյական
    1. Տանջելը, տանջվելը։
‣ Տանջանքի ենթարկեցին նրան, և նա տանջանքի տակ մեռաւ։
‣ Գերմանական ֆաշիստները անասելի տանջանքների ենթարկեցին բռնագրաւված երկիրների խաղաղ բնակչութիւնը։

    2. Ֆիզիկական ծանր ցաւ, մարմնի վնասուածքներով, որին ենթարկում էին յանցաւորին դատարանի վճռով՝ իբրեւ պատիժ, խոշտանգանք, չարչարանք։
‣ Տանջանքները բազմատեսակ էին, աւելի թեթեւ և աւելի ծանր, սկսած բրածեծ անելուց մինչեւ չորսհերձութիւն։

    3. Ֆիզիկական ծանր ցաւ, մարմնի վնասուածքներով, որին ենթարկում էին մեղադրեալին՝ նրանից խոստովանութիւն կորզելու, գաղտնիքներ իմանալու կամ ստիպելու համար, որ մի բանից հրաժարվի։
‣ Տանջանքները ինկվիզիցիայի սովորական զէնքերն էին՝ հերետիկոսութեան մէջ կասկածված անձերին խոստովանեցնելու համար։
‣ Զարհուրելի էին տանջանքի ձեւերը. ամենամեղմ տանջանքն էր՝ սպանիական կօշիկ հագցնելը, որի մէջ ոտքը սեղմվում էր այն աստիճան, որ ոսկորները փշրվէին։

    4. Ընդհանրապէս՝ ֆիզիկական սուր ցաւ, երկարատեւ կամ կարճատեւ։
‣ Ատամնացաւը մի տանջանք է։
‣ Դուրս եկած թեւը տեղը դնելու գործողութիւնը տանջանք է պատճառում հիւանդին։

Նմանութեամբ
    5. Հոգեկան կամ բարոյական ծանր վիշտ։
‣ Խղճի տանջանքից նա հանգիստ չունէր։
‣ «Իմ անվերջ ճամբի տանջանքից յոգնած՝ Ես ննջել էի ոսկեղէն արտում…»։
‣ Իւր հոգեկան անտանելի տանջանքներին վերջ տալու համար անձնասպանութիւն գործեց։
‣ «Հերիք է տանջանքը, Ահա իմ կեանքը» (հին երգ)։

    6. Անտանելի՝ դժուար կացութիւն, անհանգստութիւն, լլկանք։
‣ Այսպէս ապրե՞լ կլինի, սա կեանք չէ, տանջանք է։
‣ Այս տեսակ ճանապարհորդութիւնը տանջանք է, սա վերջինը լինի։
‣ Երեխայ չէ, տանջանք է։

Phrases
⨀old word Յաւիտենական տանջանք
գոյական Դժոխք։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 2135
New!
(beta)
ՀԱՐՈՒԱԾ
գոյական
    1. զարկ.

Types
— ձեռքով (երեսին)՝ ապտակ, կոփոց.

— ձեռքով (դրան)՝ բաղխում, բաղխիւն.

— բռունցքով՝ բռնխէթ, կռուփ.

— միջնեմատի ծայրով՝ պոնդ, պլնտրիկ.

— ոտքով՝ կից, աքացի.

— գաւազանով՝ ծեծ, գան, գանակոծում.

— մտրակով՝ մտրակում.

— թոպով՝ թոպահարում, թոպամահ.

— բիրով՝ բրածեծ.

— ափով՝ գաւազանով (թմբուկին)՝ դափ, դափիւն, դափում.

— մուրճով՝ մրճահարում.

— ուռնակով (դրան)՝ թակում.

— քարով՝ քարկոծում.

— գնդակով՝ գնդակոծում.

— փամփուշտով՝ գնդակահարում.

— ռումբով՝ թնդանօթով՝ ռմբահարում, ռմբակոծում.

— գնդասեղով՝ կճում.

— գլուխով՝ գլխահարում, գլխամարտ.

— եղջիւրներով՝ եղջերահարում, խեթկում.

— սիրտի՝ բաբախիւն, բաբախում, տրոփիւն, տրոփում.

— սիրտի ծանր՝ կաթուած.

— դէմ-դէմի՝ ընդհարում, կռփամարտ, բռնցքամարտ.

— աթոռներով՝ աթոռամարտ.

    2. (Փոխաբերական իմաստ) հասարակաց աղէտ, չարիք, պատուհաս.

Related Words
— պատերազմի դաշտի վրայ՝ կորուստ, պարտութիւն, կոտորած, ջարդ.

— գերութեան շրջանի՝ չարչարանք, տանջանք, զրկանք.

    3. (Փոխաբերական իմաստ) ծանր վնաս, ձախորդութիւն.

    4. պատուոյ՝ արժանապատուութեան վիրաւորանք՝ նախատինք, վիշտ.

    5. բնական աւեր՝ աւերած, քանդում, կործանում.

Types
— երկրաշարժի՝ ցնցում.

— ջուրի ՝ ծովու ալիքներու՝ ողողում.

— ծանր՝ տեղատարափ անձրեւի՝ ջրհեղեղ.

— երկնային՝ պատիժ.

— ուտելիքի՝ խմելիքի՝ սով, երաշտ։

Phrases
Պետական հարուած
բռնի միջոց, բռնահարուած՝ որով որոշ հոսանք մը իշխանութիւնը անարիւն կամ արեւամբ ձեռք կը ձգէ երկրի մը մէջ:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1194
New!
(beta)
ՏԱՆՋԱՆՔ
գոյական
    1. տանջելը, տանջուիլը.
    2. մարմնական ծանր ցաւ, իբրեւ պատիժ. խոշտանգանք, խոշտանգում, լլկանք, կտտանք.
    3. մարմնական ծանր ցաւ, գաղտնիքներ կորզելու համար.
    4. երկարատեւ կամ կարճատեւ ցաւ.
    5. հոգեկան-մտային չարչարանք. ցաւ, վիշտ, տագնապ, անձկութիւն, նեղութիւն.
    6. խաչ, նահատակութիւն, մարտիրոսութիւն.
    7. չարչարանք, տառապանք, տուայտանք, յոգնութիւն, նեղութիւն.
    8. (Փոխաբերական իմաստ) ծանր կացութիւն, անտանելի վիճակ, ճգնաժամ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2251
New!
(beta)
 Usage beta 126 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

New! Explore the usage of the lemma տանջանք or the word form տանջանք in the Corpus of Western Armenian.
Also search for "տանջանք" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com