Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology

Western Armenian

պատարագ → պատարագ (noun)
Singular • Nominative case
Singular • Accusative case
 Dictionary
պատարագ գոյական Ս. Սեղանի վրայ մատուցուող զոհ (Քրիստոս) * զոհի նուէր:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 383։


ՊԱՏԱՐԱԳ
գոյական
    1. զոհ։
    2. ողջակէզ։
    3. մատաղ։
    4. ընծայ։
    5. (ննջեցեալի համար՝) հոգոց, հոգեհանգիստ։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 413
New!
ՊԱՏԱՐԱԳ պատարագի (պատարագաց)
(հաւանօրէն իրանեան փոխառութիւն, զենդերէն ✽ paiti－ragayami, ընծայել, նուիրել)

գոյական
⨀old meaning 1. (Կրօնական) Նուէր, ընծայ։
‣ (Մոգերն իրանց գանձերը բացին ու մանուկ Յիսուսին պատարագ մատուցին ոսկի, կնդրուկ և զմուռս)։

⨀old meaning 2. (Կրօնական) Նուէր, որ մատուցանվում է աստծուն. զոհ։
‣ (Քրիստոս, գառն աստուծոյ, պատարագ է մատուցվում)։

⨀old meaning 3. Ինչ որ նուէր կամ զոհ է բերվում անասուններով կամ երկրի բերքերով։

    4. (Եկեղեցական) Ներկայումս՝ քրիստոնէական եկեղեցիներում արարողութիւն, իբրև յիշատակ խորհրդաւոր ընթրիքի և իբրև խորհուրդ՝ Քրիստոսի զոհ, որի մարմինն ու արիւնը, օրհնած հացի և բաժակի տեսակով, բաշխվում են հաւատացեալներին։
‣ Պատարագը մատուցանում է քահանան։

Types
Հանդիսաւոր պատարագ
գոյական Որ մատուցանում են բարձրաստիճան հոգեւորականները և որի ժամանակ սարկաւագների փոխարէն սպասաւորում են քահանաները։

Ձայնաւոր պատարագ
գոյական Երգեցողութեամբ։

Թիւ պատարագ
գոյական Առանց երգեցողութեան, որ կատարում է քահանան լռութեամբ։
‣ Կաթոլիկ եկեղեցիներում ամեն քահանայ ամեն օր թիւ պատարագ է մատուցանում։

Կից պատարագ
գոյական Որ կատարվում է անմիջապէս առաւօտեան ժամերգութիւնից յետոյ։

Ճաշու պատարագ
գոյական Կատարվում է ճաշու ժամին, առաւօտեան ժամերգութիւնից առանձին։

    5. Պատարագի երգեցողութիւնը։
‣ Քառաձայն պատարագ։
‣ Միաձայն պատարագ։
‣ Եկմալեանի պատարագը տպագրվեց և երգվում էր եկեղեցիներում։
‣ Մեր պատարագը ձայնագրել են նաև Հայր Արսէն Այտնեանը, Կոմիտաս վարդապետը և ուրիշները։

✽rare meaning 6. Կաշառք։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1822
New!
(beta)
ԸՆԾԱՅ
գոյական նուէր, պարգեւ.

Types
— ուտելիքով-խմելիքով՝ դահամունք.

— կտակով՝ հրիտակ.

— Աստուծոյ՝ զոհ, պատարագ.

— միջնորդչէք՝ կաշառք.

— Ս. պատարագի՝ նշխար եւ գինի։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 660
New!
(beta)
ՆՈՒԷՐ
գոյական
    1. ընծայ, պարգեւ.
    2. ձօն.
    3. պատարագ.
    4. զոհ, մատաղ.
    5. ժամուց.
    6. իգական յատուկ անուն:

Types
— Ամբողջովին՝ բոլորանուէր:

— Աստուածային՝ բնական՝ շնորհ:

— Բաշխող՝ նուիրաբաշխ:

— Բերող՝ նուիրաբեր:

— Եկեղեցւոյ՝ 1. պատարագ. 2. ժամուց (դրամ). 3. գոհ, մատաղ (կենդանի)։

— Ինքն իրեն՝ ինքնանուէր:

— Կաղանդի՝ կաղանդչէք:

— Կտակով՝ հրիտակ:

— Յուշի՝ յիշատակի՝ յուշանուէր:

— Ուխտով՝ արգադիր:

— Սիրտէն՝ սրտանուէր, սրտաբուխ, ինքնաբուխ:

— Սպասարկութեան՝ ձեռաձիր:

— Տոմս՝ նուիրատոմս:

— Քրիստոսի՝ Քրիստոսանուէր:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1732
New!
(beta)
ՊԱՏԱՐԱԳ
գոյական
    1. (Գրաբար) նուէր, ընծայ.

    2. (Կրօնական) նուէր, որ կը մատուցուի Աստուծոյ. զոհ, մատաղ, ողջակէզ.

    3. (Եկեղեցական) քրիստոնէական եկեղեցիներու մէջ արարողութիւն, իբրեւ յիշատակ վերջին ընթրիքի եւ իբրեւ խորհուրդ՝ Քրիստոս զոհ, որուն մարմինն ու արիւնը, օրհնուած նշխարի եւ սկիհի միջոցով կը բաշխուի հաւատացեալներուն.

    4. պատարագի երգեցողութիւնը. օրինակ՝
‣ քառաձայն պատարագ:

Types
Թիւ պատարագ
առանց երգեցութեան, զոր կը կատարէ քահանան լռութեամբ։ Այս ձեւը որդեգրուած է կաթողիկէ եկեղեցիներու մէջ:

Կից պատարագ
առաւօտեան ժամերգութենէն ետք անմիջապէս կատարուող պատարագ։

Հանդիսաւոր պատարագ
բարձրաստիճան եկեղեցականներու կողմէ մատուցուած պատարագ, որուն ընթացքին փոխան սարկաւագներուն կը սպասարկեն քահանաները (լայն առումով առնուած տէր հայր, աբեղայ, վարդապետ եւ այլն) :

Ձայնաւոր պատարագ
երգեցողութեամբ:

Ճաշու պատարագ
կը կատարուի ճաշու ժամուն, առաւօտեան ժամերգութիւնէն առանձին։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1991
New!
(beta)
 Usage beta 131 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

New! Explore the usage of the lemma պատարագ or the word form պատարագ in the Corpus of Western Armenian.
Also search for "պատարագ" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com