Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology

Western Armenian

պա՛րէ → պարել (verb)
Present Tense • Subjunctive Mood • Third Person • Singular
Imperative Mood • Singular
պա՛րէ → պար (noun)
Singular • Ablative case
 Dictionary
պար գոյական Մարմնի եղանակաւոր շարժում, կայթ, կաքաւ * խումբ, դաս * լեռնաշղթայ, շարք:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 386։
պարել չէզոք բայ Կայթել, կաքաւել:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 388։


ՊԱՐԷՆ
գոյական ուտեստ, ուտելիք, պաշար, նպարեղէն։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 420
New!
ՊԱՐԵԼ
չէզոք բայ
    1. կայթել, կաքաւել։
    2. ուրախութենէ ցատքրտել։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 419
New!
ՊԱՐ
գոյական
    1. խումբ, դաս, բազմութիւն։
    2. Տե՛ս տակը։


ՊԱՐ
գոյական
    1. կայթ, կաքաւ, պարանցիկ։
    2. պարահանդէս։
    3. Տե՛ս վրան։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 418
New!
＋dialectal word ԲԱ՛ՐԷ
(պարսկերէն bāri)
Ասվում է նաև՝ պա՛րէ, փա՛րէ, պա՛րէմ

շաղկապ Գո՛նեա, գոնէ։
‣ Էն որ գնում ես հարանցդ՝ բա՛րէ սրան էլ հետդ տար։
‣ Այսքան տարի աշակերտութիւն արիր, պա՛րէմ բան սովորեցա՞ր։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 367
New!
(beta)
✽rare word ՊԱՐԷՔ (էից, յոգնակի)
գոյական Շուրջը ողողները. (անստոյգ նշանակութիւն)։


ՊԱՐԷՆ (պարենի, պարենից)
գոյական
    1. Սնունդի նիւթ, ապրելու ուտեստ։
‣ Իւր պարէնը վաստակում է ճակատի քրտինքով։
‣ Օրական պարէնի կարօտ են մնացել։

    2. Ուտելեղէնի (հացի՝ մսի ևն) բաժին, որ յատկացնվում է մի մարդու մի օրուայ համար, օրապահիկ։
‣ Պարէնները խոստացան աւելացնել։

⨀old meaning 3. Ընդհանրապէս՝ պաշար զանազան մթերքների։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1846
New!
(beta)
ՊԱՐԵԼ
չէզոք բայ 1. Պար խաղալ, կաքաւել, (կենդ պար կամ բոլոր պար)։
‣ Նա շատ գեղեցիկ է պարում։
‣ Այս գիշեր չորս ժամ պարեցինք։
‣ Նա պարել չգիտէ։
‣ Ամառն երգո՞ւմ էիր, շատ լաւ, դէ՛, հիմայ էլ գնա՛ պարի՛ր։

ներգործական բայ 2. Որոշ տեսակի պար խաղալ։
‣ Եւրոպական պարեր լաւ է պարում, բայց արեւելեան պարերը չգիտէ։
‣ Մի քիչ էլ եայլի պարենք։

չէզոք բայ ✽rare meaning 3. Շուրջ գալ, պտոյտ գալ, շրջաբերվել։

Phrasal Verbs
⨀old word Պարել երգս
չէզոք բայ Երգելով պարել։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1844
New!
(beta)
＋dialectal word ՊԱՐԱՆԵԼ պարանեցի
(Պարան՚ից 2)

ներգործական բայ
    1. Շուռ տալ, մի կողմ կամ միւս երեսին դարձնել։
‣ Երեսը պատին պարանեց։
‣ Վերմակդ պարանի՛ր։

    2. Վարած արտը երկրորդ անգամ վարել, հողը դարձնել։

Տե՛ս Ցելապարան անել։

    3. Տապալել, վէր ածել։
‣ Կաղնին գետին պարանեց։

    4. Ածել, լցնել։
‣ Ջուրը այս ծառի տակ պարանիր։
‣ Թութը հաւաքեց, աղլուխի մէջ պարանեց, առաւ գնաց։

    5. Խփել, զարնել, հասցնել։
‣ Մահակը շան գլխին պարանեց։
‣ Խի՞ ես ոտներդ տափը պարանում։

    6. Կրկնել, երեքկնել։
‣ Երեք հետ խօսքը պարանեց։

＋dialectal word ՊԱՐԱՆՎԵԼ պարանվեցի
կրաւորական չէզոք բայ
     կրաւորական չէզոք ձեւ Պարանել՚ի։

    1. Շուռ գալ ինքն իւր վրայ, պտտվել, դառնալ։
‣ Ջրաղացի ներքեւի քարն անշարժ է, վրայինը պարանվում է։

    2. Երեսը դարձնել դէպի մի կողմ։
‣ Դէպի նրա կողմը պարանվեց ու ականջին մի բան փսփսաց։

    3. Ընկողմանել, թեք ընկնել։
‣ Անկիւնում պարանվել քնել էր։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1841
New!
(beta)
1. ՊԱՐ (պարու և պարի)
գոյական
⨀old meaning 1. Շրջան, բոլորակ։

Phrasal Verbs
⨀old word Պար առնուլ, ⨀old word Պար արկանել
չէզոք բայ Շրջան կազմել։

    2. Մարդկանց խումբ, որոնք ձեռք ձեռքի տուած (կամ իրար ուսերից բռնած) շրջան են կազմում պարելու համար։
‣ «Աղջըկե՛րք, պար բռնեցէք, Արմիկի երես գովեցէ՛ք»։
‣ Գնանք, մենք էլ պար մտնենք, քիչ պարենք։
‣ Պարը բոլորվեց։

Proverbs
Պար մտնողը ոռը պէտք է շորորացնէ
Ուր որ գնում ես՝ այնտեղի սովորութեան պէտք է հետեւիս։

    3. Պար (5), կաքաւ, որ կատարում են շրջան կազմած, կլոր պար։
‣ Յետ ու առաջը, շորորը, եայլիները պարեր են։
‣ Հայերի մօտ աւելի ընդունված են կլոր պարերը։

    4. Մի մարդու կամ մի զոյգի կաքաւ, պար (5), ցուցք, կենտ պար։
‣ Լեզգինկան կովկասեան աշխոյժ պար է, որ պարում են երկու հոգով։
‣ Եւրոպական պարերը սովորաբար զոյգերով են պարում։
‣ Մի կենտ պար խաղաց այնպէս, որ բոլորն էլ զմայլեցան նրա շնորհալի շարժուածքներին։

    5. Ընդհանրապէս՝ զուարճութեան խաղ՝ կաքաւ (մենակ կամ խմբովին), որ կայանում է մարմնի բարեձեւ ու ներդաշնակ շարժումների մէջ՝ նուագարանի կամ երգի մասնակցութեամբ։
‣ Պարերի ծագումը շատ հին է։
‣ Հին Յունաստանում պարը դաստիարակութեան մի մասն էր կազմում։
‣ Գրեթէ ամեն ազգ ունի յատուկ ազգային պարի ձեւ։
‣ Կան համեստ ու շնորհալի, կան լկտի ու անբարոյական պարեր։
‣ Նա պարի դասեր է առնում։
‣ Ես պար խաղալ չգիտեմ։

⨀old meaning 6. Կողք կողքի շարված իրեր, շարք։

⨀old meaning 7. Խմբումն։
‣ ⨀old meaning Պարք առաքելոց։

Phrases
Լեռների պար
գոյական Լեռների շարք, լեռնաշղթայ։

Հայկական պար
գոյական որ Մասիսից սկսում է և հասնում է մինչեւ Բարձր Հայոց լեռները։

    8. Տե՛ս Պարս (2)։

＋dialectal meaning 9. Հարսի մազերը հիւսելու ժամանակ կանանց երգած երգերը։

մասնիկ
    10. Նախամասնիկ, որով կազմված են շատ բառեր, որոնց տալիս է «շուրջ», «շուրջանակի» նշանակութիւն, օրինակ՝
‣ պարագծել, պարագայ, պարածածկել, պարփակել ևն։

Phrasal Verbs
⨀old word Պար առնուլ, ⨀old word Պար արկանել
ներգործական բայ Շրջան կապել, պարունակել։

⨀old word Պար անցանել, ⨀old word Պար առնուլ, Պար գալ, ⨀old word Ի պարու գալ, ⨀old word Պար յօրինել, ⨀old word Պարս բոլորել, ⨀old word Պարս խմբել, ⨀old word Պարս տալ
չէզոք բայ Պար բռնել, պար խաղալ, պարել։

Պար բռնել
չէզոք բայ Ձեռք ձեռքի տուած շրջան կազմել պարելու համար։

Պար գալ
չէզոք բայ Պարել։

Պար ածել
ներգործական բայ
    1. Պարել տալ։
‣ Ինքը երգում էր, երեխային պար էր ածում։
‣ Մի արջի քոթոթ բռնել սովորեցրել է, գիւղէ գիւղ ման է ածում և պար է ածում։

    2. Փոխաբերաբար Սուտ խոստումներով մի բան ձգձգել, մէկի վրայ խնդալ։
‣ Ի՞նչ ես ինձ երեխայի նման պար ածում, մի վերջնական բան ասա։


＋dialectal word 2. ՊԱՐ
գոյական Տե՛ս Փառ։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1839
New!
(beta)
ՊԱՐԷՆ
գոյական
    1. սնունդի նիւթ, ապրելու ուտեստ. սննդամթերք, նպարեղէն, ուտեստեղէն, կենսամթերք.
    2. մէկ մարդու օրական բաժինը՝ ուտելիքը. օրապահիկ.
    3. ընդհանրապէս՝ մթերքներու պաշար.
    4. (Գրաբար) նպաստ, թոշակ, ռոճիկ.
    5. սնունդ, կեր։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2020
New!
(beta)
ՊԱՐԵԼ
չէզոք բայ
    1. կշռութաւոր շարժումներով խաղալ, պար գալ. կաքաւել, կայթել.
    2. ցատկռտել, ոստոստել, թռչկոտիլ.
    3. ուրախութենէն ցատկռտել.
    4. (Փոխաբերական իմաստ) պտուտական շարժումներ ընել. փչել.
    5. (Փոխաբերական իմաստ) խայտալ, շարժիլ, թրթռալ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2018
New!
(beta)
ՊԱՐ
գոյական
    1. (Գրաբար) շրջուն, բոլորակ.

    2. մարդոց խումբ, որ ձեռք-ձեռքի տուած (կամ իրարու ուսերէն բռնած) շրջանակ կը կազմէ պարելու համար.

    3. արուեստի տեսակ, ուր նպատակը կ՚արտայայտուի մարմնի շարժումներուն եւ կեցուածքներուն գեղեցիկ եւ կշռութաւոր յաջորդականութեամբ. կայթ, կաքաւ.

    4. արուեստի այդ տեսակին գործնական իրագործումը.

    5. պարարուեստի իւրաքանչիւր տեսակ.

    6. պարելու եղանակ. պարեղանակ.

    7. (Փոխաբերական իմաստ) արագ շարժումներու շարք.

    8. (Փոխաբերական իմաստ) թրթիռ, ծփանք.

    9. (Փոխաբերական իմաստ) ազատօրէն շարժիլ. օրինակ՝
‣ կատուներու բացակայութեան, մուկերը կը պարեն (ճրիտ կը խաղան).

    10. (Փոխաբերական իմաստ) խայտանք, խլրտում.

    11. բառակազմութեան մէջ ունի շուրջ, շուրջանակի էմաստը. օրինակ՝
‣ պարագիծ, պարունակել.

    12. լեռներու շարք, լեռնաշղթայ. օրինակ՝
‣ Հայկական պար:

Types
— Խումբով՝ խմբական պար, խմբապար:

— Կլոր՝ շուրջպար։

— Մէկ հոգիով՝ մենապար։

— Միասին պարող՝ պարակից, պարընկեր, պարազոյգ։

— Պար սորվեցնող՝ պարուսոյց:

— Պարի առաջնորդ՝ պարագլուխ:

— Պարի խենդութիւն՝ պարախտ:

— Պարի հանդէս՝ պարահանդէս, պարանցիկ երեկոյ, պարանցիկ երեկոյթ:

— Պարի սրահ՝ պարասրահ:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2013
New!
(beta)

Similar words
բա՛ռէ
բա՛րէ
փա՛ռէ
փա՛րէ
 Usage beta 1 citation 

Usage of matching Word Forms

New! Explore the usage of the word form պա՛րէ in the Corpus of Western Armenian.
Also search for "պա՛րէ" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com