Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology

Western Armenian

մշակ → մշակ (noun)
Singular • Nominative case
Singular • Accusative case
 Dictionary
մշակ գոյական Երկրագործ * կրթական աշխատանքի նուիրեալ:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 305։


ՄՇԱԿ
գոյական
    1. երկրագործ, հողագործ։
    2. բանուոր։
    3. հանրային գործիչ, վաստակաւոր։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 338
New!
1. ՄՇԱԿ մշակի (մշակաց)
(Կովկասեան ծագումից, վրացերէն լազերէն ինգուշերէն ևն. muša, mušaki, գործաւոր)

գոյական
    1. Հողի վրայ՝ դաշտում, այգում աշխատող։
‣ Բամբակը քաղհանելու համար քսան մշակ է հարկաւոր։
‣ Այգումդ քա՞նի մշակ ես բանեցնում։

    2. Որմնադրին քար-կիր և այլ նիւթեր մատակարարող, օգնող բանուոր։
‣ Մի վարպետ երկու մշակով այս պատը հինգ օրում կշինեն։
‣ Վարպետն իւր մշակներով է գալիս։

    3. Բեռնակիր, որ շալակով ծանրութիւններ է փոխադրում։
‣ Մի մշակ կանչեցէք, թող արկղը տանի ձեր տունը։
‣ Մշակները, կոռտինքներն ուսերից կախած, հրապարակում նստած սպասում են գործի։

    4. Ընդհանրապէս աշխատաւոր, վաստակաւոր մարդ (ֆիզիկական թէ մտաւորական աշխատանք կատարող)։
‣ Մշակն արժանի է իւր վարձին։
‣ Նա մեր մտքի մշակն եղաւ։
‣ Լեզուի և գրականութեան մշակներ։

    5. Տարով վարձված տղամարդ աշխատաւոր։
‣ Հարուստ մարդ էր, տանը չորս մշակ էր պահում։

    6. Անուն հայերէն լրագրի, որ Թիֆլիսում սկսեց հրատարակվել 1872 թուից Գրիգոր Արծրունու հրատարակութեամբ ու խմբագրութեամբ («Մշակ»)։
‣ «Մշակը» զգալի կուլտուրական դեր կատարեց հայ հասարակութեան մէջ։
‣ «Մշակի» աշխատակից։


＋dialectal word 2. ՄՇԱԿ
գոյական Ախոռներում կռէճի (2) մօտ սիւնին կպցրած տախտակ, որ կախված է մնում սիւնից, բայց հարկաւոր ժամանակ բարձրացնում, հորիզոնական ձև են տալիս, տակից մի յենարան՝ մշկիկ դնելով, և ապա վրան աղբի քթոցը դնելով՝ աղբը կռէճից լցնում են ու դուրս տանում ախոռից։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1496
New!
(beta)
ԱՇԽԱՏԱՒՈՐ
գոյական աշխատող ոյժ, աշխատող ձեռք, բանուոր.

Types
— դաշտի ՝ մշակ, հողագործ, երկրագործ.

— գաղափարի ՝ գործիչ.

— գրասենեակի՝ պաշտօնեայ.

— դպրոցի՝ տնօրէն, ուսուցիչ, տնտեսուհի.

— նաւու՝ նաւապետ, նաւաստի.

— տունի՝ ծառայ, սպասաւոր, սպասուհի.

— տան շինութեան՝ որմնադիր, ծեփիչ, թափիչ (Թրքերէն պատանաճի).

— փուռի՝ փռապան, հացագործ.

— ջաղացքի՝ ջաղացպան, աղօրեպան.

— ատաղձագործարանի՝ ատաղձագործ.

— փայտ կտրելու՝ փայտահատ, փայտահար.

— մաքրութեան՝ լուացարար, լուացարարուհի, աւելածու.

— արդուկի՝ արդուկիչ.

— դերձակատան կամ դերձականոցի՝ դերձակ, ձեւող, կարող, կարուհի.

— սրճարանի՝ սրճեփ, մատուցող.

— ճաշարանի՝ սպասեակ, խոհարար.

— կօշկատան՝ կօշկակար, հնակարկատ.

— ներկատան՝ ներկարար.

— խաղախորդարանի կամ կաշեգործատան՝ խաղախորդ.

— վաճառատան ՝ վաճառորդ.

— մեքենական գործերու՝ մեքենագործ, մեքենագէտ.

— փոխադրական ընկերութեանց՝ կառապան, սայլորդ, մեքենավար, օդաչու.

— ախոռի՝ ձիապան, ձիադարման, ջորեպան, իշապան.

— գոմի՝ տավարած, անդէորդ.

— փարախի՝ հովիւ, խաշնարած, գառնարած.

— երկաթեղէնի՝ երկաթագործ, հնոցապան, փականագործ, դարբին, ձուլարար.

— թանկագին մետաղներու՝ ոսկերիչ, արծաթագործ, ադամանդագործ, գամիչ կամ գամող (Թրքերէն մըխլայըճը), տաշող.

— տպարանի՝ տպագրատան՝ գրաշար, գրաշարապետ, տողաշար, տպագրիչ, փորագրիչ, կազմարար, սրբագրիչ կամ սրբագրող, վերստուգող.

— նկարչատան՝ լուսանկարիչ, սրբագրիչ (Ֆրանսերէն րըթուշէօր) .

— անուշավաճառի՝ ծաղարար.

— կահագործարանի՝ կահագործ.

— քարահանքի՝ քարակոփ.

— եկեղեցիի՝ ժամկոչ, լուսարար։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 165
New!
(beta)
ԱՐՀԵՍՏԱՒՈՐ
գոյական
    1. արհեստ ունեցող անձ. Հակառակը՝ անարհեստ։

    2. գործաւոր, բանուոր:

Types
— Ընկերութեանց՝ պաշտօնեայ.

— դաշտի՝ մշակ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 240
New!
(beta)
ՄՇԱԿ
գոյական
    1. հողագործ, երկրագործ, սերմնացան.
    2. ծառայ.
    3. գիւղատնտեսական բանուոր.
    4. ընդհանրապէս՝ աշխատաւոր.
    5. որեւէ գործի համար վարձու աշխատող՝ բանուոր, գործաւոր.
    6. բեռնակիր, շալակաւոր, բեռնաբարձ.
    7. (Գաւառական) ախոռի սիւնին դրուած՝ փակցուած տախտակ, վրան զանազան առարկաներ դնելու համար.
    8. (Փոխաբերական իմաստ) մտաւորական աշխատաւոր, հանրային գործիչ, վաստակաւոր։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1533
New!
(beta)
 Usage beta 140 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

New! Explore the usage of the lemma մշակ or the word form մշակ in the Corpus of Western Armenian.
Also search for "մշակ" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com