Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology

Matching Word Forms

Մարալ → Մարալ

Matching Lexemes

 Dictionary
մարալ գոյական Եղնիկ, այծեամ:
մարալ ածական Գեղեցիկ, սիրուն:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 288։


ՄԱՐԵԼ
ներգործական բայ
    1. (կրակ՝ ճրագ՝) անցընել։
    2. (ցեղ՝) անճիտել, ջնջել։
    3. (եռանդ՝) խափանել։
    4. (պարտք՝) պակսեցնել։

Phrases
մուխը մարել
խերն անիծել. թշուառութեան մատնել։


ՄԱՐԻԼ
չէզոք բայ
    1. (կրակ՝ ճրագ՝) շիջանիլ, անցնիլ։
    2. (ձայն՝) քաշուիլ։
    3. (շունչ՝) հատնիլ, սպառիլ։
    4. (ուշաթափիլ՝) նուաղիլ։
    5. (ցեղի՝) ջնջուիլ, անճիտուիլ։

Phrases
խնդալէն մարիլ
թալանալ։

անօթութենէ մարիլ
սուաղիլ, նքթիլ, նքողիլ։

ծարաւէ մարիլ
դորսովիլ։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 326
New!
ՄԱՐԱԼ
(արեւելեան տաճկերէն maral)

գոյական
    1. (Կենդանաբանական) Ազնիւ եղջերու։ (Cervus Elaphus)։
‣ Ի՞նչ գեղեցիկ մարալ է։

    2. Նմանութեամբ Գեղեցկուհի, վայելչագեղ, տեսքով։
‣ Մարալ կին։
‣ Մարալ աղջիկ։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1418
New!
(beta)
＋dialectal word 1. ՄԱՐԵԼ մարեցի
ներգործական բայ
    1. Հանգցնել, շիջուցանել։
‣ Կերակուրը պատրաստելուց յետոյ կրակը մարեց։
‣ Ճրագը մարիր, ինչո՞ւ զուր վառվում է։

    2. Նմանութեամբ Հանգցնել, մեղմացնել։
‣ Մի ջուր տուէք խմեմ, ծարաւս մարեմ։
‣ Երբ մի տեղ խռովութիւն կայ՝ մի՛ աշխատիր արծարծել, այլ աշխատիր մարել։


＋dialectal word 2. ՄԱՐԵԼ մարեցայ կմ մարայ
չէզոք բայ
    1. Հանգչել, շիջանել։
‣ Փայտերը թաց էին, օջաղը մարեցաւ։
‣ Կրակը մարաւ, չարը խափանաւ (ասացուած)։

Phrases
Օջաղդ մարի
(անէծք), Տունդ աւերվի, բրիշակ դառնայ, տանդ ծուխը կտրվի։

Համեմատել Օջաղ։

    2. Սիրտը գնալ, ուշաթափվել։
‣ Երբ այս լուրը լսեց՝ մարեցաւ ընկաւ գետին։
‣ «Չալաղանն եկաւ, ձիգձիգը տարաւ, Սալվինազին սիրտը մարաւ» (մանկական երգ)։

    3. Քաղցածութիւնից թուլանալ, մարեմրել։
‣ Անօթի մարում եմ։
‣ Փորս կմարի։

    4. Ձայնը թուլանալ, խզվել։
‣ Այնքան պոռացի, որ ձայնս մարեցաւ։

    5. Շատ սիրել, գուրգուրալ։
‣ Աչքի լոյսի պէս սիրում է որդուն, վրան կմարի։

    6. Չափազանց ծիծաղել, ծիծաղելուց թուլանալ։
‣ Ծիծաղելուց մարեցանք։

Derivatives
Մարե՜լ են
(ծաղրաբար), Կարծում ես քեզ շատ են սիրում։

Չմարի՜ս
(ծաղրաբար), Շատ մի՛ ծիծաղիր, չլինի թէ մարիս։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1425
New!
(beta)
ՄԱՐԱԼ
գոյական
    1. վայրի ոչխար.
    2. ազնուացեղ եղջերու. եղնիկ, այծեամ.
    3. իգական յատուկ անուն.

ածական
    4. գեղեցիկ, աղուոր։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1424
New!
(beta)
ՈՉԽԱՐ
գոյական
    1. երկկճղակաւորներու ընտանիքին պատկանող ստնաւոր, որոճացող, եղջիւրաւոր կենդանի մը, որմէ կը ստանան կաթ, միս, բուրդ եւ մորթ.
    2. (Հւք.) ոչխարի հօտ, խաշ, խաշինք.
    3. (Փոխաբերական իմաստ) ոչխարի միս.
    4. չորրորդ ձայնին (ԴՁ) պատկանող եղանակի մը անունը.
    5. (Փոխաբերական իմաստ) ինքնուրոյն մտածողութենէ զուրկ, կուրօրէն ուրիշին հետեւող մարդ.

ածական
    6. հեզ, խոնարհ։

Types
— Արու՝ խոյ, շօշ։

— Բրդատու՝ հռիգ:

— 2 տարեկան՝ կաւռութ։

— 2 տարեկան՝ որձ (արու):

— 2-3 տարեկան՝ շիշակ։

— Էգ՝ մաքի, օդի, պատրուճակ։

— Խումբ՝ հօտ։

— Կոյս (էգ)՝ մաքիկ։

— Կրտուած՝ մալ։

— Ձագը՝ բուծ (երբ կաթնկեր է, հազիւ մէկ տարու արու կամ էգ), աւելի մեծը՝ ամարու (էգ), որոջ (արու): Այս բոլորը կը կոչուին գառ (գառնուկ):

— Մսացու՝ պատրուճակ։

— Ոչխարներ՝ խաշն, խաշինք, օդիք:

— Վայրի՝ արտիկ, առն, մարալ։

— Փոքր՝ գոնչակ։

Phrasal Verbs
Բուրդը կտրել
ներգործական բայ խուզել:

Phrases
Անտէր ոչխարը գայլը կ՚ուտէ
չպաշտպանուած բան մը ուրիշին սեփականութիւնը կը դառնայ:

Գայլէն վախցողը ոչխար չի պահեր
իւրաքանչիւր գործ իր անխուսափելի ծախսերը ունի:

Հովիւին սիրտը որ ուզէ, որձ ոչխարէն ալ իւղ կը հանէ
կամքը՝ կամեցողութիւնը շատ դժուարութիւններ կը հարթէ։

Շատ հաջան շունը՝ ոչխարին գայլ կը բերէ
անհարկի պոռչտուքը՝ աղմուկը փորձանքի պատճառ կը հանդիսանայ:

Ոչխար ունեցողը շուն ալ կը պահէ
Տե՛ս Գալէն վախցողը ոչխար չի պահեր։

Ոչխարին դմակը իրեն բեռ չէ
իւրաքանչիւրին բնական՝ էական մասը՝ ծանրութիւնը բեռ չի սեպուիր։

Related Words
— Բնակութեան վայր՝ գոմ, ոչխարագոմ, փարախ, մակաղ, մակաղատեղ:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1851
New!
(beta)
ՄԱՐԵԼ
ներգործական բայ
    1. լոյսը՝ կրակը՝ ճրագը խափանել, մութ ընել, շիջուցանել, հանգցնել.
    2. (Փոխաբերական իմաստ) տկարացնել, թուլցնել.
    3. ոչնչացնել, դադրեցնել.
    4. նուազեցնել.
    5. մեղմացնել, պակսեցնել.

գոյական
    6. բալի տեսակ մը։

Phrasal Verbs
Եռանդը մարել
ներգործական բայ խափանել։

Մուխը մարել
ներգործական բայ խերն անիծել. թշուառութեան մատնել։

Պարտքը մարել
ներգործական բայ սրբել, մաքրել։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1432
New!
(beta)
ՄԱՐԻԼ
չէզոք բայ
    1. գիտակցութիւնը կորսնցնել եւ գետին իյնալ անզգայ. ուշաթափիլ, նուաղիլ.
    2. շիջանիլ, անցնիլ (լոյս).
    3. (Փոխաբերական իմաստ) նուազիլ, տկարանալ.
    4. (Փոխաբերական իմաստ) անհետանալ, շնշուիլ (յոյս՝ ակնկալութիւն)։

Types
— Անօթութենէ՝ սուաղիլ, նքթիլ, նքողիլ։

— Խնդալէն՝ թալանալ։

— Ծարաւէ՝ դոսրովիլ:

— Ձայնը՝ քաշուիլ:

— Շունչը՝ հատնիլ, սպառիլ։

— Ցեղը՝ ջնջուիլ, անճիտուիլ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1434
New!
(beta)
 Usage beta 14 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

New! Explore the usage of the lemma մարալ in the Corpus of Western Armenian.
Also search for "մարալ" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com