Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology

Matching Lexemes

 Dictionary
մաճ գոյական Արօրի կոթ՝ բռնատեղի:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 283։


ՄԱՃ
գոյական բռնատեղ արօրի։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 320
New!
✽rare word ԳՈՒԹԱՅ,
ԳՈՒԹԱՆ գութանի կմ գութնի
(վրացերէն gutani)

գոյական Երկրագործական գործիք, արօրից մեծ, որով հերկում են հողը։

Գութանը երկու ակն ունի, որոնցից փոքրը պտտվում է կորդ գետնի վրայով, իսկ մեծը՝ ակօսի միջով։
‣ Տեղական ձեւի գութաններին լծում են մինչև 7－8 զոյգ եզ (լուծ)։
‣ Նոյն գործը եւրոպական գութանները կատարում են 2－3 լուծ եզներով։

Related Words
Գութանի հիմնական մասերն են －
— ձեւիչը, որ խոփից առաջ է դրված և կտրում է հողի երեսի ճիմը.

— խոփը, որ պատառում և շրջում է հողը.

— մաճը, որով խոփին ուղղութիւն է տրվում.

— էշը կամ խարզանը, որի վրայ ամրացնվում են յիշեալ մասերը և որը գործեւորով կապվում է լուծի հետ։

Գութնին լծվող զոյգ եզների (լուծերի, տների) անուններն են.
— Վանում － Ամոլ, Սարծիլ, Ուժտուն, Խուրիկ.

— Մշում － Ուժտուն, Խնձորտուն, Ֆարզնտուն, Փոշետուն, Մկնտուն, Մուռտլտուն, Հորետուն.

— Բուլանըխում － Ամոլ, Ուժտուն, Խարզնտուն, Խնձորտուն, Մկնտուն, Փոշետուն, Հորետուն։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 490
New!
(beta)
ՄԱՃ ի (ից կմ աց, կմ ոյ)
(պահլաւերէն ✽ mač, պարսկերէն āmāġ ?)

գոյական
    1. Գութանի կամ արօրի վրայ հաստատված կոթը, որից բռնելով՝ մաճկալն ուղղութիւն է տալիս խոփին։
‣ Մաճը երկուս է լինում, մեծ մաճ և մաճեղբայր կամ ձագմաճ։
‣ Մաճ բռնել դեռ չգիտես։

    2. Գութան, արօր։
‣ Տանից չորս մաճ էր դուրս գալիս, այնքան հարուստ էր։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1393
New!
(beta)
ԲՌՆԱՏԵՂ
(արեւելահայերէն)

գոյական բռնելու տեղ, բուն, մեղեխ, կոթ:

Types
— Անօթներու՝ կանթ, ունկն, անկղ, լամբ, ականջ (Թրքերէն ղուլբ).

— սուրի՝ թուրի՝ երախակալ.

— արօրի՝ մաճ.

— դոյլի՝ ձեռնկալ.

— քուրձերու՝ հագուստեղէնի հակի՝ տանկ (երկու կողմէն ծակ՝ բռնելու):

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 357
New!
(beta)
ԿՈԹ,
ԿՈԹՂ
գոյական
    1. գործիքին՝ ամանին փակցուած երկայն ձող՝ մետաղէ կամ փայտէ՝ որով կը բռնեն զանոնք, բռնելատեղ, բռնատեղ, բռնակ, բուն.

Types
— կացինի կոթ՝ մեղեխ.

— սուրի՝ երախակալ, դաստապան.

— դանակի՝ սողին.

— փոքր մանգաղի՝ նաթ.

— ջահրակ՝ մեքենայ՝ եւ այլն դարձնելու՝ մանիճ.

— ղեկի՝ քեղի.

— սանդի՝ սանդկոթ, սանդիտոռ}, {{հաւանձեռք.

— արօրի՝ մաճ.

— թութակի՝ դաստակետղ.

— գրիչի՝ գրչակալ.

— սանի՝ կաթսայի՝ կանթ, ունկ.

    2. բոյսի բարակ ու դալար ճիւղ՝ շիւ, ծղօտ, ցօղուն.

Types
— տերեւի՝ կանթ.

— պտուղի՝ կոթուն, կոթնուկ.

— խաղողի ողկոյզի՝ կուզկապ, կոյզկապ, ծագկապ.

— ծաղիկի (փոքր)՝ ծղի, ծղիկ.

— ցորենի՝ ծիղ.

    3. բռունցք (?).

    4. ծանր հարուած՝ վնաս. օրինակ՝
‣ կոթը կերանք.

    5. դոյլի նման փայտէ աման՝ որուն վրայ իբրեւ աթոռ, կը նստին:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1040
New!
(beta)
ՄԱՃ
գոյական արօրին կոթը՝ բռնատեղը, ուրկէ կը բռնէ մշակը՝ մաճկալը։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1401
New!
(beta)
 Usage beta 14 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

Also search for "մաճ" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com