Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology

Western Armenian

մական → մական (noun)
Singular • Nominative case
Singular • Accusative case

Matching Lexemes

 Dictionary
մական գոյական Իշխանութեան գաւազան, ցուպ:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 281։


ՄԱԿԱՆ
գոյական գաւազան (իշխանութեան), վարզ։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 319
New!
ՄԱԿԱՆ ի (աց)
գոյական
⨀old meaning 1. Ցուպ, գաւազան։

    2. Գաւազան, գայիսոն՝ իբրեւ նշան իշխանութեան։
‣ Հայրապետական մական։
‣ Թագաւորական մական։

    3. (Երկաթուղային) Փոքր գաւազան-բանալի, որով փակվում է երկաթուղու որոշ գիծը ուրիշ գնացքների համար՝ բացի տուեալ գնացքից, և որը այդ գնացքի մեքենավարը վերցնում է իւր հետ և յանձնում յաջորդ կայարանին։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1385
New!
(beta)
ԳԱՒԱԶԱՆ
(Պարսկերէն-Սանսկրիտ = եզներու եւ էշերու վարիչ)

գոյական
    1. բարակ փայտ՝ ձեռքի՝ կենդանի քշելու կամ մէկուն զարնելու, կամ վրան կռթնելու, ցուպ, Տե՛ս ԲԻՐ.
    2. իշխանութեան խորհրդանիշ.
    3. Տե՛ս ԳԱՒԱԶԱՆԱԳԻՐՔ.
    4. նեցուկ.
    5. ծիածանի իւրաքանչիւր գոյնի շերտը։

Types
— Հովուական՝ հովիւի գաւազան՝ մահակ.

— արքայական՝ մական.

— կայսերական՝ գայիսոն.

— մարաջախտի՝ վարզ.

— հայրապետական՝ ասա.

— նուրբ՝ ճպոտ, ջին.

— հրանօթ լեցնելու՝ խծկան.

— հաստ՝ բիր.

— գնդամուղի՝ նոկան.

— ցորեն ծեծելու՝ թմբիչ.

— կարագ ծեծելու՝ կուպի.

— արօր մաքրելու՝ ծամակ.

— ծայրը գնդաձեւ՝ լախտ, կոպալ.

— մանկլաւիկի՝ մեծաւորի առջեւէն գացող ու ճամբայ բացողի (Թրքերէն կավաս)՝ մանկլաւ.

— կռիւի՝ ճիկռ, սակր (որ միեւնոյն ատեն սուրի տեսակ ալ է)։

— Փոքր գաւազան ՝ գաւազանիկ:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 379
New!
(beta)
ՄԱԿԱՆ
գոյական
    1. գաւազան, ցուպ.
    2. թագաւորական գաւազան.
    3. հոքիի յատուկ՝ մէկ ծայրը կոր գաւազան.
    4. (Փոխաբերական իմաստ) իշխանութիւն.
    5. լուծ, բռնութիւն:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1393
New!
(beta)
ՑՈՒՊ
գոյական
    1. ձեռքի գաւազան, ձեռնափայտ.
    2. (Փոխաբերական իմաստ) նեցուկ, պաշտպանութիւն.
    3. (Փոխաբերական իմաստ) իշխանութիւն։

Types
— Արքայական՝ մական։

— Արօր մաքրելու՝ ծամակ:

— Բարակ՝ մանկլաւ, շփուկ:

— Բուրդ ծեծելու՝ թակ։

— Գնդամուխի (billardo)՝ ճոկան։

— Գունդ գլխով՝ լախտ:

— Եպիսկոպոսական՝ ասա:

— Լպուտի՝ թակիկ, լարծեծ։

— Խմբավարի՝ ճպոտ:

— Խմոր բանալու՝ բարակը՝ գրտնակ. (հաստը՝ լողիկ):

— Կաղի՝ անթացուպ, յենացուպ։

— Կարագ ծեծելու՝ կուպի:

— Կեռ գլխով՝ ջոբան:

— Հաստ՝ բիր:

— Հովուական՝ ցուպ, մահակ։

— Հրանօթ լեցնելու՝ խծկան։

— Հօտաղի՝ վարոց։

— Մարաջախտի՝ վարզ։

— Նուրբ՝ ճպոտ:

— Պզտիկ՝ ցպիկ:

— Վարդապետական՝ գաւազան:

— Ցորեն ծեծելու՝ թմբիչ:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2337
New!
(beta)
ՓԱՅՏ
գոյական
    1. ծառի մը կարծր մասերը՝ փայտանիւթը (արմատ, բուն, ոստեր).

    2. փայտը (թիւ 1) իբրեւ վառելիք. վառելափայտ, ցախ.

    3. փայտը իբրեւ ատաղձագործական եւ շինարարական նիւթ.

    4. զանազան գործիքներու՝ առարկաներու փայտեայ կոթ՝ բռնակ.

    5. գաւազան, ձեռնափայտ, մահակ.

    6. փայտէ արձան կամ փայտի վրայ փորագրութիւն.

    7. (Փոխաբերական իմաստ) սիրոյ գրգիռ չզգացող՝ չունեցող (այր՝ կին).

ածական գոյական
    8. (Փոխաբերական իմաստ) փայտեայ կահ-կարասի.

    9. ճկունութիւնը՝ շարժունակութիւնը կորսնցուցած՝ գօսացած (մարմնի անդամներ).

    10. փայտի համ տուող՝ չորցած. անհամ (հաց):

Փայտը իր բնական վիճակն է։ Երբ ան կը մտնէ կամ կը մտցուի ատաղձագործարան եւ կը կտրուի, կը ձեւաւորուի ու կը յղկուի, կը կոչուի տախտակ՝ ատաղձ:

Types
— Բնական՝ բնափայտ։

— Երդիքի վրայ շարուած մանր՝ բարտու։

— Երկաթուղիի՝ գօտեփայտ։

— Երկճղի՝ էճիկ։

— Լաստի՝ լաստափայտ։

— Խմորը թոնիրին փակցնելու՝ ռափաթայ, փաթաթ:

— Կենաց՝ Յիսուսի խաչելութեան համար գործածուած փայտը. խաչափայտ։

— Կիսայրեաց՝ խանձող։

— Կոխելու՝ կոխնակ։

— Հորի հիմքի պատերուն (կլոր)՝ մաղպար։

— Ձեռքի՝ ձեռնափայտ, գաւազան, մահակ, բիր, մական, ցուպ։

— Մանր՝ խռիւ, կրկուտ։

— Յղկուած՝ տախտակ:

— Յղկուած փայտի աւելցուք՝ տաշեղ։

— Շինութեան՝ շինափայտ։

— Որայ կապելու՝ պանոգի:

Related Words
— Փայտէ կօշիկ՝ խափարակ։

— Փայտի խոշոր կտոր՝ կոճղ:

— Փայտի կտոր (բեռի չուանները պրկելու)՝ գելըրնակ:

— Փայտի փշուր՝ մառ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2353
New!
(beta)
 Usage beta 20 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

New! Explore the usage of the lemma մական or the word form մական in the Corpus of Western Armenian.
Also search for "մական" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com