Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology

Western Armenian

հոգալ → հոգալ (verb)
(Infinitive) • Nominative case
(Infinitive) • Accusative case
 Dictionary
հոգալ ներգործական բայ Խնամել, հայթայթել:
հոգալ չէզոք բայ Մտատանջուիլ, հոգ ընել:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 257։


ՀՈԳԱԼ
չէզոք բայ
    1. խնամել, դարմանել, յանձանձել, հայթայթել, գտնել, ճարել։
    2. ուշ դնել։
    3. տագնապիլ, մտատանջուիլ։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 291
New!
ՀՈԳԱԼ հոգացի (և հոգացայ)
չէզոք բայ
    1. Մտածմունքի մէջ ընկնել, տխրել, հոգսերից ճնշվել։
‣ Շատ մի՛ հոգար, որդիդ մի-երկու ամսից կգայ, ողջ առողջ։
‣ Ի՞նչ ես հոգում, քո հոգալով նրա դրութիւնը կարո՞ղ ես լաւացնել։

    2. Մի բանի հոգսը քաշել, մի բանով միտքը զբաղեցնել։
‣ Ես բնակարանի մասին եմ հոգում։

ներգործական բայ
    3. Մէկի վրայ խնամք ունենալ, նրա կարիքները լրացնել։
‣ Դու գնա՛ պատրաստվիր, ճանապարհի ծախքը մենք կհոգանք։

＋dialectal meaning 4. Տուն-տեղ խնամել, մաքրել։
‣ Տօները գալիս են, տունը պէտք է հոգանք։
‣ Տուն-տեղ հոգացի պրծայ, հիմայ ազատ եմ։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1268
New!
(beta)
ՀՈԳԱԼ
ներգործական բայ
    1. խնամել, դարմանել, յանձանձել.
    2. հայթայթել, գտնել, ճարել.

չէզոք բայ
    3. մտմտալ, մտատանջուիլ, տագնապիլ.
    4. ուշ դնել, հոգ տանիլ (տունի):

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1262
New!
(beta)
ՊԱՏՐԱՍՏԵԼ
ներգործական բայ
    1. որեւէ բան գործածելու՝ օգտագործելու համար պատրաստ վիճակի հասցնել. բան մը գլուխ հանել, կատարել.
    2. շինել, յառաջ բերել. կառուցանել.
    3. կազմակերպել, յօրինել.
    4. նախապատրաստուիլ յառաջիկայ գործի՝ մրցումի համար.
    5. հագուեցնել, հանդերձել, սարքել.
    6. անհրաժեշտ գիտելիքները փոխանցել. ուսուցանել, սորվեցնել.
    7. անհրաժեշտ աշխատանքը՝ պարտականութիւնը կատարել. սորվիլ, դասը ընել.
    8. ուտելիք՝ խմելիք եւ այլն եփել՝ եռացնել եւ այլն.
    9. որեւէ անհրաժեշտ բան － ուտելիք՝ խմելիք՝ պաշար եւ այլն － հաւաքել ապագայի՝ հետագայի համար.
    10. գալիք դէպքերը կռահելով՝ նախատրամադրուիլ.
    11. հաղորդելու՝ յանձնելու՝ խօսելու համար գրելով՝ մտածելով կազմել.
    12. սադրել, տրամադրել.
    13. կարգի բերել, յարդարել.
    14. նիւթել, չարիք մտածել.
    15. թելադրել, խրատել, ձեւի բերել.
    16. փռել, բանալ, սփռել։

Types
— Հանդէս՝ սարքել։

— Հողը՝ մշակել:

— Հում կաշիներ՝ խաղախորդել, աղաղել։

— Միտքերը՝ տրամադրել։

— Պէտք եղած բաները՝ հոգալ, հայթայթել։

— Սեղան՝ շտկել, յարդարել։

Derivatives
— Չէզոքը՝ Պատրաստուիլ:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2011
New!
(beta)
 Usage beta 144 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

New! Explore the usage of the lemma հոգալ or the word form հոգալ in the Corpus of Western Armenian.
Also search for "հոգալ" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com