Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology

Western Armenian

խողովակ → խողովակ (noun)
Singular • Nominative case
Singular • Accusative case
 Dictionary
խողովակ գոյական Փող, որ հեղուկի իբր անցք կը գործածուի * միջոց, միջնորդութիւն:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 179։


ԽՈՂՈՎԱԿ
գոյական
    1. փող, ջրմուղ, ագուգայ։
    2. (ճեմիշի՝) փողրակ։
    3. (երգէոնի՝) պուկ։

Phrases
թոքերու խողովակ
ցնցուղ։

ականջի խողովակ
լսափող։

տանիքի խողովակ
ջրորդան, ջորդան, ճոլոտրակ։

խողովակով
միջոցաւ, ձեռամբ։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 191
New!
ԽՈՂՈՎԱԿ խողովակի (խողովակաց)
գոյական
    1. Երկայն ու բարակ՝ գլանաձեւ ու սնամէջ իր, շինված կաւից, երկաթից, ռետինից, ապակուց ևն, որի միջով հեղուկ կամ այլ նիւթ է հոսում. փող, փողրակ, ագուգայ։
‣ Ջրի խողովակ։
‣ Ջուրը ներքեւի յարկից խողովակով բարձրանում է վեր։
‣ Ծխի խողովակով ծուխը դուրս է գալիս։
‣ Երակները արիւնատար խողովակներ են։
‣ Ջերմաչափի խողովակի մէջ սնդիկը տաքութիւնից բարձրանում է, ցրտութիւնից ցածանում։
‣ Փչողական նուագարաններն ընդհանրապէս խողովակներ են զանազան ձեւի ու մեծութեան։

    2. Ընդհանրապէս՝ ջրորդան, անցք, ջրի ճանապարհ, որ ամփոփված է պատերի մէջ։
‣ Կեղտատար խողովակ։
‣ Ջուրը քաղաք բերելու համար շինել էին քարուկրի հաստ պատերով խողովակ։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 915
New!
(beta)
ԽՈՂՈՎԱԿ
գոյական
    1. երկայն ու բարակ՝ գլանաձեւ ու սնամէջ իր՝ շինուած կաւէ՝ երկաթէ՝ ռետինէ՝ ապակիէ՝ որուն մէջէն ջուր կամ որեւէ հեղուկ կը վազէ՝ կը հոսի, ջուրի կամ ուրիշ հեղուկի նեղ անցք, փող, ջրմուղ, ագուգայ.

Types
— թոքերու՝ ցնցուղ.

— ականջի՝ լսափող.

— տանիքի ջուրին՝ ջորդան, ջրորդան, ճոլոտրակ.

— ճեմիշի՝ արտաքնոցի՝ փողրակ.

— երգէոնի՝ պուկ.

    2. (Փոխաբերական իմաստ) միջնորդութիւն, միջոց. օրինակ՝
‣ մէկուն խողովակով (= միջոցաւ, շնորհիւ, ձեռամբ կամ ձեռքով)։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 860
New!
(beta)
ՃԱՄԲԱՅ
գոյական
    1. քալելու տեղ, անցնելու տեղ. անցք, շաւիղ. ճանապարհ, ուղի.
    2. ձեւ, միջոց։

Types
— Արեան՝ երակ:

— Դաշտի (նեղ)՝ նրբուղի, կածան:

— Ելք չունեցող՝ փակուղի, անել։

— Ժայռի մէջ՝ փապուղի։

— Լայն՝ պողոտայ:

— Լուծման՝ միջոց, ձեւ:

— Խիճով՝ խճուղի:

— Խորտուբորտ՝ դերբուկ:

— Ծառերով՝ ծառուղի։

— Նեղ (ոտքի)՝ արահետ։

— Շնչառութեան՝ շնչափող, խողովակ, ցնցուղ։

— Շոգեկառքի՝ երկաթուղի:

— Ոտաց ճամբայ՝ արտաքնոց։

— Չորս ճամբաներու հանդիպման՝ քառուղի, խաչմերուկ:

— Ջուրի՝ կորի, կաւառ։

Phrasal Verbs
Ճամբայ առնել
չէզոք բայ
    1. ճամբայ ելլել, քալելու սկսիլ.
    2. բանելու սկսիլ (գործիք մը)։

Ճամբայ բանալ
չէզոք բայ գործի, ձեռնարկի, բարեկամութեան, եւ այլն՝ սկիզբ դնել։

Ճամբայ բռնել
չէզոք բայ
    1. որոշ ուղղութեամբ երթալ.
    2. որոշ ուղղութեան մը, միջոցի մը դիմել:

Ճամբայ ելլել
չէզոք բայ
    1. ճամբորդութեան սկսիլ.
    2. դէպի երթալիք տեղը սկսիլ ընթանալ։

Ճամբայ երթալ
չէզոք բայ ճամբորդութեան սկսիլ։

Ճամբայ իյնալ
չէզոք բայ
    1. քալելու սկսիլ.
    2. ճամբորդութեան սկսիլ։

Ճամբայ կտրել
չէզոք բայ որոշ հեռաւորութիւն՝ միջոց անցնիլ (երթալ):

Ճամբայ հանել
ներգործական բայ ճամբել, ճանապարհել:

Ճամբայ սորվեցնել
չէզոք բայ հնարք՝ միջոց ցոյց տալ։

Ճամբայ տալ
չէզոք բայ մէկ կողմ քաշուիլ, որպէսզի ուրիշ անձ մը, անձեր, փոխադրակառքեր ազատ անցք ունենան:

Ճամբան բռնել
չէզոք բայ հեռանալ. օրինակ՝
‣ ճամբա՛դ բռնէ, գնա՛:

Ճամբան կապել
չէզոք բայ Տե՛ս Ճամբան կտրել։

Ճամբան կտրել (մէկուն)
չէզոք բայ
    1. ճամբան գոցել.
    2. արգիլել.
    3. կողոպտելու համար կեցնել:

Ճամբաները կապել
չէզոք բայ
    1. երթեւեկը հսկողութեան տակ առնել.
    2. ազատ անցք չտալ։

Ճամբաները չափել, Ճամբաները չափչփել
չէզոք բայ անգործ պտըտիլ։

Ճամբել (տուն)
ներգործական բայ
    1. տուն ղրկել.
    2. մերժել.
    3. վտարել, վռնտել:

Ճամբէ դուրս գալ
չէզոք բայ Տե՛ս Ճամբէ ելլել։

Ճամբէ ելլել
չէզոք բայ ընդունուած կարգ ու կանոններէն, բարոյական հասկացողութիւններէն շեղում կատարել. խոտորիլ, մոլորիլ։

Ճամբէ հանել
ներգործական բայ շեղեցնել, մոլորեցնել։

Ճամբու գալ
չէզոք բայ սխալ ճամբայէն ուղիղ ճամբու գալ. ուղղուիլ։

Ճամբու դնել (գործ մը)
ներգործական բայ գործը յաջող ընթացքի մէջ դնել։

Ճամբու դնել (մէկը)
ներգործական բայ
    1. հեռացնել.
    2. մինչեւ որոշ տեղ՝ ճամբորդին ուղեկցիլ. ճամբել, ղրկել.
    3. գործէ արձակել։

Ճամբուն վրայ քար ձգել, Ճամբուն վրայ քար նետել
չէզոք բայ խոչընդոտել, արգելք հանդիսանալ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1361
New!
(beta)
 Usage beta 174 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

New! Explore the usage of the lemma խողովակ or the word form խողովակ in the Corpus of Western Armenian.
Also search for "խողովակ" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com