Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology

Western Armenian

խաւ → խաւ (noun)
Singular • Nominative case
Singular • Accusative case
 Dictionary
խաւ գոյական Շերտ, հորիզոնական բաժանում * դասակարգ:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 172։


ԽԱՒ
գոյական
    1. շարք, կարգ։
    2. աղուամազ։
    3. դասակարգ, աստիճան։
    4. (հերձաքարի՝) թերթ։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 182
New!
1. ԽԱՒ (խաւոյ կմ խաւու)
(պարսկերէն xav, կերպասի աղուամազ)

գոյական
    1. Բարակ աղուամազ գործուածքների երեսի վրայ։
‣ Այս կտորը խաւ չունի։
‣ Կան կտորներ, որոնց խաւը կանգնած է, կան՝ որոնցը պառկած է։
‣ Զգեստն այնպէս են ձեւում, որ խաւը խաւին գայ։

    2. Մի քանի պտուղների վրայի աղուամազը։
‣ Լաւ դեղձը խաւ է ունենում։
‣ Դամոնը եթէ խաւ ունի՝ առողջ է։

    3. Որոշ նիւթի տախտականման թանձրութիւն, շերտ։
‣ Սեւահողի խաւի տակ կաւի խաւ է։
‣ Երկրի խաւերը լաւ որոշվում են այն տեղերում, որտեղ հողը կտրած է ճանապարհ բանալու համար։
‣ Գետնի հորիզոնական խաւերն իրանց սկզբնական դրութիւնը փոխել են զանազան պատճառներից։

✽rare meaning 4. Բարակ շերտ՝ երիզ, որ կարում են զգեստի ափերին։

    5. Նմանութեամբ Կարգ, դասակարգ։
‣ Նա հասարակութեան բարձր խաւերի մէջ է լինում։
‣ Այնտեղ ստորին խաւերը շատ զրկված են ապրում։

Derivatives
⨀old word Խաւ ի խաւ
ածական մակբայ Խաւ-խաւ, խաւերով, խաւ խաւի վրայ։


＋dialectal word 2. ԽԱՒ
(պարսկերէն xāb, xāv)

գոյական Շերամի (որդի) ամեն մի քունը։
‣ Շերամը չորս խաւ ունի։
‣ Այժմ նա երրորդ խաւի մէջն է։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 885
New!
(beta)
ԽԱՒ
(Պարսկերէն xav = կերպասի աղուամազ)

գոյական
    1. կարգ մը պտուղներու եւ կերպասներու աղուամազային երեսը.

    2. թանձր իրերու շերտը՝ երիզով մը բաժնուած.

Types
— հերձաքարի՝ թերթ.

    3. կարգ, շարք, դասակարգում, դասակարգ, աստիճանաւորում (մարդկային ընկերութեան).

    4. (Պարսկերէն xab, xav) շերամի ամէն մաշկ փոխելը:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 830
New!
(beta)
ՇԵՐՏ
գոյական
    1. որեւէ բանի երկար ու բարակ կտոր՝ մաս. ճղօն, երիզ, ծալք.

    2. որեւէ բանէ կտրուած՝ հանուած բարակ կտոր՝ պատառ.

    3. որեւէ տարածութեան մէջ երկայնքին ձգուող միատեսակ գօտի.

    4. որեւէ բանի զանգուած, որ կը պատէ բանի մը մակերեսը, որեւէ նիւթի զանգուածային խաւ. օրինակ՝
‣ շերտ մը փոշի.

    5. (Փոխաբերական իմաստ) հանրային խմբակցութիւն՝ խաւ.

    6. (Փոխաբերական իմաստ) լոյսի՝ բոցի ժապաւինաձեւ կտոր.

    7. ապարային հորիզոնական խաւ.

    8. հանքային նիւթի խաւ. հանքաշերտ.

    9. հողի մշակելի վերնաշերտը. հողաշերտ.

    10. կազմի գրքապանակի կողերուն եւ աստառին միջեւ եղած միջոցը՝ արանքը։

Types
— Կաշիի (կարուած եւ քիչ մը լայն)՝ զօլ, ձուղ։

— Հանքային նիւթի՝ հանքաշերտ։

— Հողի՝ 1. հողաշերտ. 2. խաւ։

— Ձմերուկի, սեխի՝ պճեղ, շղարթ, ղունջ:

— Ցանկապատի՝ ցից, ցցապատնէշ, ցցապատ:

— Փայտի՝ ճղօն, ցից, ձող։

— Փեղկ՝ շերտափեղկ, խլափեղկ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1776
New!
(beta)
ՓՈՇԻ
գոյական
    1. չոր (չորցած) մանրամաղ հող.
    2. ընդհանրապէս՝ որեւէ չոր ու պինդ նիւթի մանրացուած՝ ալիւրանման մասնիկ.
    3. դեղափոշի.
    4. ծաղկափոշի, բեղմնափոշի.
    5. խմորը սեղանին չփակչելու համար ցանուած ալիւր.
    6. մոխիր.
    7. դիմափոշի, բրնձափոշի.
    8. (Փոխաբերական իմաստ) հնութեան մնացորդ. բորբոս.
    9. (Փոխաբերական իմաստ) աճիւն։

Types
— Ածուխի՝ ցանուք, մոխիր, մճիր։

— Դէմքի՝ դիմափոշի, բրնձափոշի:

— Ծաղիկի՝ ծաղկափոշի, բեմնափոշի։

— Կաղնիի կեղեւի՝ աղաջ:

— Մանր՝ հողամաղ։

— Յարդի՝ ունգ, մղեղ։

— Սալորի վրայի՝ խաւ, ման։

Phrasal Verbs
Աչքին փոշի ցանել, աչքին փոշի փչել
ներգործական բայ չնչին շնորհներով՝ անոյշ խօսքերով եւ այլնով շլացնել. խաբել:

Փոշի դառնալ
չէզոք բայ
    1. փոշիի վերածուիլ.
    2. հող դառնալ.
    3. մահանալ, անհետ կորսուիլ, անհետանալ, ոչնչանալ։

Փոշիներու տակէն հանել
ներգործական բայ
    1. հին՝ մոռցուած բան մը երեւան հանել.
    2. հին՝ հնացած արժեզրկուած գաղափար մը մէջտեղ նետել:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2377
New!
(beta)
 Usage beta 129 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

New! Explore the usage of the lemma խաւ or the word form խաւ in the Corpus of Western Armenian.
Also search for "խաւ" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com