Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology

Western Armenian

ժամանակաշրջան → ժամանակաշրջան (noun)
Singular • Nominative case
Singular • Accusative case
 Dictionary
ժամանակաշրջան գոյական Դէպքի մը պատմական շրջանը:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 147։


ԺԱՄԱՆԱԿԱՇՐՋԱՆ
գոյական
    1. Ժամանակի որոշ տեւողութիւն, որ բնորոշվում է որևէ յատկութեամբ։
‣ Կրօնական վէճերի ժամանակաշրջան։

    2. Ժամանակի տեւողութիւն, որի ընթացքում մոլորակը իւր մի պտոյտն է կատարում։
‣ Երկիրը մի պտոյտ է կատարում արեգակի շուրջը մի ժամանակաշրջանում, որ կոչվում է տարի։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 771
New!
(beta)
ԺԱՄԱՆԱԿԱՇՐՋԱՆ
գոյական ժամանակի որոշ տեւողութիւն՝ որ կը բնորոշուի որեւէ յատկութեամբ, պատմական յատուկ շրջան, պատմական անկիւնադարձ.

(Ֆրանսերէն époque):

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 724
New!
(beta)
ՇՐՋԱՆ
գոյական
    1. շարժում, որ կէտէ մը սկսելով՝ դարձեալ կու գայ կը հասնի նոյն կէտին. պտոյտ, բոլորաձեւ ու կլոր շարժում, դարձ, բոլորում.

    2. մակերեւոյթի այն մասը, որ պարփակուած՝ է շրջագիծով՝ շրջանագիծով.

    3. կլոր՝ շրջանաձեւ տարածութիւն՝ մակերեւոյթ.

    4. շարժումով՝ ընթացքով՝ թռիչքով կատարուած՝ ձեւացած շրջագիծ. օրինակ՝
‣ թիթեռնիկը քանի մը շրջան ընելէ ետք հեռացաւ.

    5. աշխարհագրական՝ տնտեսական եւ այլ կարգի որեւէ յատկանիշով բնորոշուող՝ զատորոշուող վայր.

    6. վայր՝ տարածութիւն, ուր տեղի կ՚ունենան զանազան դէպքեր՝ իրադարձութիւններ.

    7. բնակավայրի որեւէ յատկանիշով բնորոշուող մաս՝ թաղամաս.

    8. պետութեան մը հողային ստորաբաժանում.

    9. (Աստղբ.) երկնային մարմիններու պտոյտը կեդրոնական մարմնին շուրջ.

    10. (Աստղբ.) այն ժամանակամիջոցը, որմէ ետք կը կրկնուին աստղաբաշխական երեւոյթները միեւնոյն կարգով. ընթացք. օրինակ՝
‣ արեգակնային շրջանը կը տեւէ 28 տարի.

    11. երկու թուականներու միջեւ ինկող՝ ինկած՝ անցնող՝ անցած հատուած. տեւողութիւն, միջոց.

    12. ժամանակի առաւել կամ պակաս տեւողութեամբ հատուած. ժամանակամիջոց, ժամանակահատուած.

    13. որեւէ բանով սահմանափակուող՝ որեւէ բանի հակադրուող ժամանակահատուած. օրինակ՝
‣ յետ-պատերազմեան բարգաւաճում.

    14. (Երկրբ.) ժամանակի ընդարձակ միջոց, որ կը բնորոշուի երկիրի կեանքին միասնական որոշ յատկութիւններով. օրինակ՝
‣ արդի շրջան.

    15. (Պատմական) քաղաքական կեանքի՝ արուեստներու՝ տնտեսութեան եւ այլն մարզերուն մէջ որոշ մտածողութեան՝ գաղափարաբանութեան՝ աշխարհահայեացքի տիրապետութեան ժամանակահատուած. օրինակ՝
‣ վիպապաշտութեան շրջան, քաղքենիութեան շրջան.

    16. տարուան այն մասը, որ առաւել յարմար է, որոշ գործունէութեան՝ պարապմունքի՝ հանգիստի եւ այլն. օրինակ՝
‣ այգեկութքի շրջան.

    17. որեւէ գործունէութեան՝ երեւոյթի զանազան հանգրուանները. փուլ.

    18. շրջագայութիւն, շրջանառութիւն (արեան).

    19. (Ախտաբանական) ժամանակի սահմանափակ՝ որոշ միջոց, որ կը բնորոշուի հիւանդութեան մը որոշ հանգամանքներով՝ երեւոյթներով՝ նշաններով.

    20. (Փոխաբերական իմաստ) որեւէ կարգի գործունէութեան բնագաւառ.

    21. (Փոխաբերական իմաստ) մարդոց խումբ, որ կը բնորոշուի այս կամ այն յատկութեամբ.

    22. (Փոխաբերական իմաստ) բնակավայր եւ ազգաբնակչութիւն. օրինակ՝
‣ կը փափաքինք, որ մեր շրջանին ծանօթանաք.

    23. խաղողի այգիի տախտակի քնարներուն փակած իւրաքանչիւր երկու թումբի վերջաւորութեան՝ ծայրային տարածութեան միջեւ ինկած՝ եղած հողամասը:

Types
— Գետի՝ կլորման, ոլորման։

— Դասերու՝ դասընթացք:

— Դարի՝ դարերու՝ դարաշրջան։

— Ժամանակի՝ ժամանակաշրջան։

— Կէս՝ կիսաշրջան:

— Կէս տարուան՝ կիսամեակ:

— Նիստերու՝ ժողովներու՝ նստաշրջան:

— Տարուան՝ տարեշրջան։

Phrases
Աստեղային շրջան
Երկիրին շուրջ Լուսինին մէկ թաւալումը, որ կը տեւէ 27 օր, 7 ժամ, 43 վայրկեան եւ 11,5 երկվայրկեան։

Լուսնական ամիս
Լուսինին ծնունդէն մինչեւ յաջորդ ծնունդը (29 օր, 12 ժամ, 14 վայրկեան, 2,9 երկվայրկեան):

Մեծ շրջան
532 տարուան ժամանակաշրջան, որ կը ստացուի արեգակնային շրջանի (28) եւ Լուսինի շրջանի (19) տարիներու բազմապատկութեամբ: Մեր պատմութեան մէջ ցարդ երեք անգամ պատրաստուած է - 1) Զ. դարուն, հիմ ունենալով հայոց մեծ թուականը (552 Յուլիս). 2) 1085ին՝ Յովհաննէս Սարկաւագին կամ Իմաստասէրին կողմէ. 3) 1616ին՝ Ազարիա Ջուղայեցիին կողմէ:

Յոռի շրջան
տրամաբանական սոփեստութիւն, որուն մէջ իբրեւ ապացոյց կը բերուի այն՝ ինչ որ ապացուցելի՝ ապացուցուելիք է, կամ որուն մէջ երկու նախադասութիւն փոխադարձաբար զիրար կ՚ապացուցանեն:

Շրջան ժամանակաց
դարաշրջան:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1818
New!
(beta)
 Usage beta 51 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

New! Explore the usage of the lemma ժամանակաշրջան or the word form ժամանակաշրջան in the Corpus of Western Armenian.
Also search for "ժամանակաշրջան" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com